سوره سینما – بانک جامع اطلاعات سینمای ایران سینمای ایران از محدود ظرفیتهایی است که به اذعان سینماگران و اهالی رسانه به مثابه مهم ترین مرجع و منبع سینمایی کشور در حال فعالیت است. این منبع اطلاعاتی ریزترین و گاهی نایابترین اطلاعات در زمینه فیلمهای سینمایی و سینماگران را ارائه میدهد. ساختار این مرجع اطلاعاتی و پژوهشی به لحاظ گرافیکی و برنامهای در سال جدید تغییر خواهد کرد. به همین بهانه دیدگاههای چند سینماگر(حسن برزیده، مهدی سجاده چی، ابوالفضل جیلیل و شاهد احمدلو) را در خصوص اهمیت این منبع اطلاعاتی میخوانیم:
بانک جامع اطلاعات سینمایی؛ منبعی مهم برای پژوهشگران سینما
مهدی سجادهچی از فیلمنامه نویسان سینمای ایران، وجود منبعی مانند بانک جامع اطلاعات سینمایی را به ویژه در زمینه تحقیقات سینمایی، حائز اهمیت دانست و بیان داشت: «چنین بانک اطلاعاتی به ویژه برای محققان و پژوهشگران این حوزه منبع بسیار مهمی به شمار میرود و فقدانِ آن مشکل ایجاد خواهد کرد. از سویِ دیگر ممکن است برای عواملی در سینما مانند تهیه کنندگان، فیلمسازان و سینماگرانی که در زمینه سینمای ایران مطلب مینویسند نیز مفید واقع شود. در حال حاضر گاهی شاهد هستیم که در سینمای ما فعالیتها بر مبنای روابط انجام میشوند و افراد از پیش میدانند که باید با چه کسانی کار کنند اما اگر سینمای از این فضای قبیله گرایی خارج شود در این صورت تمام عواملی که برای ساخت یک اثر میخواهند به عوامل سینما در حوزههای گوناگون دسترسی داشته باشند، برای آگاهی از جزئیات حرفهای این عوامل نیاز به چنین منبع اطلاعاتی خواهند داشت.»
مهم ترین نکته، «به روز بودنِ» این مرجع است
حسن برزیده؛ نویسنده و کارگردان سینما، خلاء بانکهای اطلاعاتی معتبر و قابل اعتماد را زمینهای برای سوءاستفاده دانست و گفت: «از آنجا که خلاء اطلاعات در نبودِ یک منبع اطلاعاتی جامع و موثق همواره زمینه را برای سوءاستفاده و پخش اطلاعات نادرست ایجاد میکند، طبیعتا وجود چنین بانک جامع اطلاعاتی حائز اهمیت است. در واقع اگر رسانه و منبعی معتبر وجود نداشته باشد امکان دسترسی به اطلاعات نادرست ایجاد میشود. در این مورد به خصوص، این بانک اطلاعاتی برای ما سینماگران نیز منبع قابل اعتمادی به شمار میرود و به سراغش میرویم. اتفاقا چند سال پیش در جریان شکلگیری این بانک اطلاعاتی بودم و اعتقاد داشتم که اتفاق خوبی برای سینمای ایران است. البته اهمیت استفاده از این منبع صرفا برای تازه کارهای سینما نیست، چرا که هر چقدر هم که حافظه خوبی داشته باشیم ممکن است برخی از اسامی را به خاطر نیاوریم؛ من شخصا زمانی که تصمیم به ساخت فیلمی دارم، برای یک بار هم که شده سعی میکنم تمام اسامی را مرور کنم. در این میان اگر به دلیل تعداد زیاد همکاران، نامِ کسانی در ذهن مان از قلم بیافتد رجوع به چنین بانکی، کمک بسیار خوبی خواهد بود. اما مهم ترین نکته در ارتباط با چنین مرجعی، به روز بودنِ آن است، به ویژه در بخش بازیگران که ممکن است در بازههای زمانی کوتاهی کارهایی به کارنامه هنری آنها اضافه شده و این بانک اطلاعاتی نیاز به روز رسانی باشد».
بانک اطلاعات سینمایی فرمالیته نیست و همواره باید به آن رجوع شود
ابوالفضل جلیلی؛ فیلمنامه نویس و کارگردان سینما معتقد است وجود اینگونه بانکهای اطلاعاتی نباید صرفا فرمالیته باشد: «اگر فعالیتهای سینمایی به صورت سیستماتیک و بر اساس روندی صحیح پیش بروند، طبیعتا وجود چنین بانک اطلاعاتی مفید واقع خواهد بود اما متاسفانه در سینمای خیلی چیزها سرِ جایِ خود نیست و وجود بانک اطلاعاتی ممکن است سرگرمی به نظر برسد. به اعتقاد من وجود چنین منبعی نباید صرفا فرمالیته باشد و باید از آن استفاده شود؛ به این معنا مدام به آن رجوع شود و اگر به عنوان مثال بازیگر، فیلمبردار یا هر یک از دست اندرکارانی که به هر دلیل چند سالی است که کار نکرده اند مورد توجه قرار گیرند و از آنها استفاده شود. در واقع مقصود اصلی باید همین باشد. البته در خصوص هر مرجع اطلاعاتی به روز بودن و به روز رسانی از اهمیت ویژهای برخوردار است و شاید هر روز نیاز به آپدیت داشته باشد.»
بانک جامع اطلاعات سینمایی به مثابه شناسنامه سینمای ایران
شاهد احمدلو؛ بازیگر و کارگردان سینما، بانک جامع اطلاعات سینمایی را به مثابه شناسنامهای برای سینما میداند که وجودش به ویژه برای مخاطبان ضروری است: «همانگونه هر فردی نیاز به شناسنامه دارد، سینمایِ ما هم شناسنامه میخواهد. در زمانهای که همه میتوانند با یک کلیک به تمام اطلاعات آرشیوی و سوابق افراد دسترسی پیدا کنند وجود چنین منبعی واجب و ضروری است. شاید در دایره سینما افراد اطلاعات ناقصی در باره همکاران سینمایی خود داشته باشند اما به مخاطب عام نیز باید فکر شود. در واقع با توجه به گستردگی دنیای مجازی و اینترنت، این مخاطب نیاز دارد هنرمندان خود را با دقت و جزئیات بیشتری بشناسد تا شناخت دقیق تر و صحیح تری نسبت به آنها داشته باشد. به روز رسانی نیز نکات بسیار قابل توجه در این زمینه است که میبایست همواره با دقت فراوان انجام شود. اطلاعات چنین بانک اطلاعاتی به عنوان یکی از مهم ترنی مراجع شناسنامهای سینمای ایران باید به مراتب بیشتر چیزی که امروز هست، باشد. این دقیق بودنِ اطلاعات هم در بُعد ملیِ سینمایِ ایران از هم در رابطه با بُعدِ بین المللی سینمای ایران. من به شخصه در موارد بسیاری به این بانک اطلاعاتی رجوع کرده ام و مفید هم بوده است فقط در مواردی نیاز به آپدیت و به روز رسانی با دقت و ظرافت بیشتر دارد.»