به گزارش سوره سینما، اکران و جلسه نقد و بررسی فیلم «به وقت شام» با حضور دکتر یاسر قزوینی مشاور ابراهیم حاتمیکیا در امور رسانهای داعش، جمعی از بازیگران عرب فیلم و دانشجویان سینما عصر روز دوشنبه ۲۷ فروردیندر دانشکده سینماتئاتر برگزار شد.
قزوینی پس از نمایش فیلم با اشاره به گسترده بودن تحقیقاتش در زمینه گروهک تکفیری داعش گفت: من چند سالی است در زمینه داعش و به خصوص درباره رسانههای این گروهک تروریستی کارهای تحقیقاتی میکنم. وقتی به این برنامه دعوت شدم سریعا پاسخ مثبت دادم چراکه خودم هم هنوز پر از سوالات بیجواب درباره این گروه هستم. من دکترای تاریخ دارم و در دانشگاه تهران تدریس میکنم و خیلی اتفاقی به واسطه یک دوست به آقای حاتمیکیا معرفی شدم. ایشان نیز با روی گشاده پذیرای من شدند و طی جلساتی که به نزدیک به پانزده نشست میرسید درباره داعش صحبت کردیم و به ایشان مشاوره دادم.
قزوینی در ادامه گفت: حدود چهارسال است که فیلمهایی را که داعش در فضای مجازی پخش میکند به صورت مستمر دانلود کرده و میبینم و درباره این فیلمها از بعد رسانهای تحقیق میکنم. وقتی قرار سد درباره داعش با آقای حاتمیکیا صحبت کنم در ابتدا به موضوع “کارگردانی خشونت” اشاره و تاکید کردم. کارگردانی وحشت به این معناست که در دارو دسته هر گروهی از داعش همواره یک فیلمبردار هم حضور دارد تا اتفاقات را پوشش تصویری دهد.
وی در ادامه افزود: کم کم و پس از مدتها تماشای ویدئوهای این گروه به این نتیجه رسیدم که اصلا این اتفاقات تروریستی و شقاوتها به این خاطر انجام میشوند که به صورت تصویری ضبط و رسانهای شوند و بخاطر همین نام کارگردانی خشونت را برای این اقدامشان مناسب دیدم. این گروه به خوبی رسانه و تاثیر آن را میشناسد و نیت از کارگردانی لحظات خشونتبار صرفا بخاطر رسانهای شدن و جنگ روانی است. حتی سرودهایی که در این ویدئوها شنیده میشوند به نحوی ساخته شدهاند که مخاطب دائم آنها را با خود تکرار کرده و از خاطر نبرد.
قزوینی با اشاره به اینکه شخصیت کارگردان در فیلم «به وقت شام» به پیشنهاد او شکل گرفته اظهار داشت: داعش صحنههای اعدام افراد را به وسیله فردی که به او تبلیغاتچی میگویند کارگردانی میکند و با بهترین کیفیت تصویری، میزانسن، موسیقی و تدوین در فضای مجازی پخش میکند. مثلا وقتی سر کسی از بدنش جدا میشود کلی طراحی میکنند تا سر جدا شده در گوشهای از قاب تصویر بیفتد و حالت فیلمهای هالیوودی و حرفهای داشته باشد. این موضوع به خوبی در فیلم «به وقت شام» به مخاطب نشان داده میشود و مخاطب پس از تماشای فیلم میداند که چقدر رسانهای شدن این جنایات برای داعش حائز اهمیت است.
استاد تاریخ دانشگاه تهران گفت: آنکه در داعش بالاترین رتبه را دارد فرد تبلیغاتچی است و من به این نتیجه رسیدهام که داعش یک کمپانی فیلمسازی است و قرار است با نمایش خشونت به شکل سینمایی هم از قبح آن بکاهد، هم نیروی انسانی جذب کند و هم علیه نیروهایی که در مقابلش مبارزه میکنند جنگ روانی به راه انداخته و رعب و حشت ایجاد کند. داعش اصلا به این نیت عملیات تروریستی و اعدامهای شقاوت بار به راه میاندازد که از آنها فیلمبرداری کرده و در فضای مجازی منتشر کند.
او در همین باره اظهار داشت: داعش با وام گرفتن از گیمهایی نظیر کال او دیوتی صحنههای خشونت را چنان سینمایی فیلمبرداری و تدوین میکند که فرد بیننده حس میکند این افراد هم مانند شخصیتهای گیم حق دارند افراد را کشته و مکانهای مختلف را منفجر کنند. جالب است برایتان بگویم در یکی از اقدامات تروریستی که داعش در روز انجام داد فردی از این گروهک کشته شد. در حالی که اگر این اقدام تروریستی در شب انجام میشد کسی کشته نمیشد. اما در شب دیگر امکان فیلمبرداری به شکل ایدهآل وجود نداشت و این اقدام در روز روشن انجام شد چارکه برایشان اهمیتی نداشت افراد گروه کشته شوند و آنچه برایشان مهم بود ساختن فیلمی با کیفیت و سینمایی از اقدام تروریستی شان بود.
قزوینی با اشاره به اهمیت نقش رسانه در شناخته شدن گروه داعش در جهان گفت: همه داعش را میشناسند اما کمتر کسی نام گروهک فیلقالشام را شنیده است. در حال حاضر هم تعداد افراد گروهک فیلق الشام و هم ارتباطاتی که با خارج از کشور دارد بسیار بیشتر از داعش است اما همه داعش را میشناسند چراکه این گروهک تروریستی با استفاده از رسانه بر ذهن مخاطب خود اثر گذاشته و ایجاد رعب و وحشت کرده است. همانطور که اشاره کردم این گروه تکفیری رسانه را بخوبی را میشناسد و میداند با بهرهگیری از رسانه میتواند به مقصود خود که همان ایجاد رعب و وحشت است برسد. یک تبلیغاتچی در داعش اهمیت فرماندهای نظامی را دارد و حتی شاید بتوان گفت بر فرمانده نظامی نیز برتری دارد. این افراد دوربین روی دوش در همه عملیاتها گروه نظامی را دنبال کرده و از همه مراحل عملیات فیلمبرداری میکنند. داعش به این افراد القا میکند که کاری جهادی انجام میدهند و شعارشان این است که تبلیغات همان جهاد است و جهاد همان تبلیغات. فردی که دوربین روی دوش دارد دیگر سلاحی در دست برای دفاع از خود ندارد و این از نظر داعش آخرین مرحله فداکاری برای گروه است و به همین خاطر یک تبلیغاتچی از فرماندهای نظامی رتبه ای بالاتر دارد.
قزوینی در پایان سخنان خود اظهار داشت: قدرت رسانه را به هیچ وجه نباید دست کم گرفت. متاسفانه ما در این زمینه بسیار کند عمل میکنیم. چند وقت پیش فیلم مستندی به نام «کسرالحدود» درباره شهید قمی از شبکه خبر پخش شد که مستندی ضعیف بود و شش ماه پس از شهادت ایشان تولید شده بود و بخش بسیاری از فیلم همان ویدئوهای داعش بود. داعش به سرعت عمل کرده و هر اقدامی را رسانه ای میکند به نحوی که همه در دام روایت داعش میفتند. بیشک تولید آثار سینمایی و مستند روشنگرانه درباره داعش میتواند رویکرد اصلی این گروهک تکفیری و تروریسیتی را به مردم کشورمان و حتی مردم جهان نشان دهد. ما نیز باید با استفاده از قابلیتهای رسانه به شناساندن اهداف و نیات شوم این گروه ظالم مبادرت ورزیم.