به گزارش خبرنگار سوره سینما، نشست خبری الیور استون با رسانه های ایرانی و خارجی صبح امروز  ۵ اردیبهشت در کاخ جشنواره جهانی پردیس چارسو با حضور این فیلمساز و امیر اسفندیاری معاون بین الملل جشنواره برگزار شد.

در ابتدای این برنامه اسفندیاری از این کارگردان خواست تا درباره دلایل حضور خود در ایران و تجربیاتش از این سفر توضیح دهد و استون نیز بیان کرد: این سفر با مهمان نوازی و واکنش گرم و دوستانه مردم در نشست ها، خیابان، هتل و هر جا که می رفتم همراه بود و وقتی با ایشان روبه رو می شوم با لبخندهای زیادی مواجه می ‌شوم و از همین رفتارها به این نتیجه رسیدم که فیلم و هنر چقدر می تواند در سراسر دنیا تاثیرگذار باشد. من ده ها فیلم ایرانی دیدم و این چند روز هم به تماشای آثار جدیدی نشستم و خوشحالم که در یک فستیوال می توانم بدون اینکه نگران پرزنت کردن فیلم خودم باشم با خیال راحت فیلم دیگران را ببینم.

وی با اشاره به تاریخ ۲۵۰۰ ایران و فرهنگی که در تاریخ دنیا حذف نشدنی است، افزود: پسرم شان استون چند سال پیش به ایران آمد و تجربیات فوق العاده اش را برای من تعریف کرد همیشه علاقمند به این سفر بودم. چندی پیش در جشنواره بوسان هم فیلم «سد معبر» را دیدم و به آن جایزه دادم. این فیلم به دلیل صداقت شفافی که در بیان مشکلات و توضیح فساد در شهرداری تهران داشت، برایم بسیار جذاب بود.

وی همچنین درباره اینکه ممکن است از چهره های سیاسی ایران فیلم بساز یا خیر گفت: من خودم را ژورنالیست نمیدانم بلکه دراماتیست هستم. وقتی از این کار خسته می‌ شوم سراغ مستند می ‌روم چون با آدمهای ملموس و رهبران واقعی درگیر می شوم و با چاوز، کاسترو، عرفات، نتانیاهو، پوتین، و … در این موضوع صحبت کرده ام. اما درحال حاضر برای این مدت برنامه ویژهای برای فیلمسازی یا مصاحبه از شخصیت سیاسی یا غیر سیاسی ایرانی ندارم و چند وقت پیش قصهای جعلی ساخته شد که درخواست مصاحبه با احمدی نژاد داشتم اما اینجا تکذیب می‌کنم و چنین چیزی اتفاق نیفتاده است. آنقدرها هم آدم جاه طلبی نیستم ولی اگر روزی فرصتی دست بدهد شاید بخواهم از یک شخصیت ایرانی فیلم بسازم.

استون در پاسخ به دبورا یانگ منتقد هالیوود ریپورتر درباره وضعیت جعفر پناهی و ممنوع الخروجی او برای حضور در جشنواره کن گفت: این شخص را خیلی نمی‌شناسم ولی برای یک فیلمساز فکر می‌کنم مهم این باشد که فیلم بسازد و در ایران و چین و ..‌.. از این اتفاقها میافتد. من تا جای ممکن، طرفدار آزادی بیان هستم ولی چون مسائل سیاسی را نمیدانم اعلام نظری ندارم که میزبانان من هم آزرده خاطر نشوند.

وی همچنین در پاسخ به صحبت هایی که درباره خسته کننده بودن فیلم های ایرانی و هندی  دو روز پیش از او منتشر شده بود گفت: من یادم نمی آید به طور خاص فیلم‌های ایرانی و هندی را گفته باشم و از امیر اسفندیاری هم خواستم، موضوع را روشن کند. من از دانشجویان خواستم در فیلم‌هایشان کشمکش ایجاد کنند و این یک توصیه بود. حتما  بیلی وایلدر را می‌شناسید، او به فیلمهای من انتقاد دارد و این نوع نظرات کلا شخصی است.

این فیلمساز در پاسخ به اینکه ممکن است به مساله داعش و قهرمان ایرانی ما یعنی سردار سلیمانی در سینمایش بپردازد، گفت:ایده خوبی است اما ما امروز در جهانی زندگی می کنیم که بسیار سیاسی است و باید ببینیم در آینده چه اتفاق‌هایی می‌افتد. از سوی دیگر سناریوهایی مختلفی در این باره وجود دارد و آمریکا، عربستان و برخی دیگر کشورها برداشتهای مختلفی از این موضوع دارند و البته سرمایه ساخت این فیلم‌ها نیز از آمریکا می‌آید، البته این به این معنا نیست که شما در ایران‌ نمی‌توانید چنین فیلمی بسازید.

وی درباره کارگردانی فیلم ضد ایرانی خود با نام  «اسکندر» گفت: نسخه ای که من همه جا تبلیغ می ‌کنم آن است که در سال ۲۰۱۴ منتشر شد ولی در نسخه اولیه با برادران وارنر برای فیلم به مشکل خوردم و اشتباه کردم که با آنها همکاری کردم.  اما نکته ای در ایران به سوتفاهم تبدیل شده و آن اینکه داریوش به دلیل مشکل جسمی، جنگ را ترک میکند و بعد «اسکندر» پیروز میشود اما او به جسد امپراتوری پارس احترام می‌گذارد. اسکندر معتقد بوده یک امپراتوری چند ملیتی تشکیل دهد مثل سازمان ملل متحد امروز، هرچند در پروسه جنگ ‌اش ‌ با داریوش هم برخی ایرانیان سبب شکست امپراتوری پارس شده بودند. تنها انتقادی که درباره حضور من در ایران مطرح شد از سوی برخی رسانه‌های افراطی اسراییلی بود که همانها هم ماجرای نادرست مصاحبه و ساخت فیلم از احمدی ‌نژاد را پخش کردند.

وی در پاسخ به سوال یک رسانه لبنانی مبنی بر اینکه اگر بخواهد فیلمی درباره جنگ بسازد سراغ کدام یک از کشورهای سوریه، یمن، عراق و فلسطین می‌روید و به چه دلیل؟ بیان کرد: موضوع عظیمی را مطرح کردید، مستند مدیوم بهتری است. من سال ۲۰۰۸ فیلمی با نام «دبلیو» درباره رییس جمهور شدن بوش ساختم و فیلم با جنگ فاجعه بار عراق تمام شد که شکست او را نشان می‌داد. صحنهای در این فیلم هست که اعضای کابینه دولت آمریکا هستند و با نشان دادن خاورمیانه روی نقشه از اهداف مهم آمریکا صحبت میکنند. «دیکچنی» در صحنهای می‌گوید پول نفت و منابع طبیعی نتیجه آن اهداف است و درباره خروج از این منطقه می‌گویند که، استراتژی خروج نداریم و نمی‌دانم چطور باید این موضوع را به درام درآورم. این فیلمها در آمریکا آنطور که باید استقبال نشد و ناراحتم از اینکه مردم آمریکا دیگر به این موضوع اهمیت نمی‌دهند.

وی ادامه داد: در آمریکا سیاست تغییر رژیم در برخی کشورها از سال ۲۰۰۱ شروع شد که از عراق آغاز و لیبی و لبنان هم بین آنها بود و به ایران ختم می‌شد. الان در سال ۲۰۱۸ این سیاست هنوز ادامه دارد اما متاسفانه مردم دیگر حساسیت ندارند. ما عراق را و همین طور لیبی را نابود کردیم و باعث شدیم تروریسم‌ها همه جا پخش شود. سیاستمداران نوع محافظ کار آمریکا، تئوری تخریب خلاقانه دارند و حتی اسمش هم مشمئزکننده است و اصلا فرقی نمی‌کند که رییس جمهور آمریکا که باشد، امریکا هر معاهده جهانی را که لازم باشد زیر پا می‌گذارد. در واقع تلنباری از نابودی را در خاورمیانه باقی می‌گذاریم و اسمش را هم صلح می گذاریم.

او در پاسخ به اینکه آیا موفقیت سینمای ایران در اسکار یا گلدن گلوب می‌تواند سیاسی باشد؟ ابتدا سوال کرد که فیلمساز اسکاری ایران و فیلم‌هایش چه کسی بوده است و بعد از شنیدن نام اصغر فرهادی که به نظر می رسید او را نمیشناسد، گفت: من این سوال را بدون اطلاعات درباره نحوه جمع کردن آرای اسکار نمی‌توانم جواب دهم ولی خیلی وقتها، این فیلم‌ها انتقاد سیاسی خاصی ممکن است نداشته باشند چون به نظرم شاید انقلاب باعث شده همچنان لطافت و شادابی زیادی را نگه دارید.

الیور استون درباره آزادی هنر بیان کرد: بلایی که سر فیلم «دابلیو» من آمد نیز همین بود و به سختی گیشه داشت. موضوع «اسنودن» هم همینطور بود کسی علاقه مندی به ساخت آن نشان نداد اما درباره ایران اطلاع کافی ندارم، درباره «اسنودن» هم پول را از فرانسه گرفتم.‌ امنیت ملی برای همه کشورها مهم است و ممکن است گام های سختی برای پاسداری از آن بردارند. نکته این است که فیلمساز با ظرافت، مسائل را مطرح کند و ظرافت تنها راه دور زدن نظام سانسور است. در آمریکا هیچ پخش کننده ای فیلم مرا قبول نکرد و در حالی که باید پریمر آن در کن اتفاق می افتاد چون تهیه کننده فیلم فرانسوی بود، پخش کنندهای که داشتم می‌خواست اول در آمریکا نمایش دهد که فیلم با فروش کمی روبرو شد اما در اروپا وضع بهتری داشت‌. درباره‌ فیلم من در آمریکا، ۳۵ درصد فکر می‌کردند که «اسنودن» برای فاش کردن اطلاعات،خیانت کرده است، در حالیکه در فرانسه این‌طور نبود و نمی دانم این چه دنیایی است که در آن زندگی می‌کنیم با این حال بر این هم تاکید می کنم که امنیت ملی برای هر کشوری مهم است و ایران و روسیه هم استثنا نیستند.

وی در خلال این نشست اشاره کرد:  مادرِ من فرانسوی است و به همین دلیل اظهار نظری برای فرانسه دارم. شب گذشته در هتل شوکه شدم وقتی در تلویزیون ایران آقای مکرون رئیس جمهور فرانسه را دوشادوش آقای ترامپ دیدم که درباره لزوم بازنگری برجام صحبت می ‌کردند و من با تاسف یاد خاطره ای از رییس جمهور مقتدر ژاک شیراک انداخت که برای حمله به عراق به جورج بوش نه گفت. اما آقای مکرون! جوانکی است که نه از تاریخ شناختی دارد و نه از سنت عظیم بزرگ و عظیم فرانسه اطلاعات کافی دارد برایم باور نکردنی بود. او مثل سارکوزی در زمره افرادی قرار دارد که میخواهد برای قدرتمندتر جلوه دادن فرانسه راه ایستادن کنار آمریکا را انتخاب کرده است و این یادآور دوران استعمار قدیم فرانسه است. باید به او گفت آن دوران تمام شده و آقای مکرون باید اینها را یاد بگیرد.

استون در پاسخ به اینکه آیا سینمای ایران برای غربی‌ها قابل درک است، گفت: مردم آمریکا هنوز به فیلم دیدن با زیرنویس عادت نکرده‌ اند و به همین دلیل فیلم ‌های فرانسوی به آمریکا نفوذ نکرده است و چطور می توان این انتظار را از سینمای چین یا ایران داشت؟ متاسفانه آمریکا کشور عظیم به لحاظ جغرافیایی و درعین حال منزوی است و خیلی از خود متشکر است و فقط به فیلم‌های خود افتخار می‌کند و نمی‌توان انتظار داشت احساسات و ظرافت‌های حسی بین المللی را درک کند. شرکت هایی همچون «نت فیلیکس» فقط به دنبال پول هستند و شاید بهره‌کِشی هم بکنند. اما اینکه به فرهنگی ورود کنند یا خیر را کسی نمی‌داند و فقط هرازگاهی فیلم یا سریالی اروپایی را به آمریکا می‌آورند و فعالیت‌شان بیشتر محدود به همین چیزهاست.

الیور استون همچنین در بخش پایانی این نشست در پاسخ به سوالات دیگری درباره تحرکات خاورمیانه و همچنین جنگ ایران و عراق اظهار کرد: به نظرم عربستان سعودی از برهم ‌زنندگان اصلی در خاورمیانه است و چقدر خلاقانه مشغول تخریب در منطقه است. در جنگ ایران و عراق، آمریکا از عراق حمایت کرد هر چند گفته شد که تسلیحات را آلمان به عراق داده است اما همه این‌ها مسائل پشت سناریو است و از نظر من جنگ ایران و عراق یک نمونه تمام عیار از یک جنگ نیابتی بود و عراق به نیابت از آمریکا در برابر ایران می جنگید.  به همین دلیل می‌گویم که بحث اصلی خیلی بزرگ‌ تر از این چیزهاست.

این فیلمساز در پاسخ به اینکه پیش از این جورج بوش را به جان وین تشبیه کرده بود و الان دونالد ترامپ را به کدام شخصیت سینمایی تشبیه می‌کند، گفت: در اسطوره‌های بابل یک شخصیت شیطانی است که به نظرم ترامپ شبیه اوست.

استون در پایان این نشست رسانه ای در پاسخ به سوالی درباره جشنواره های آمریکا و اینکه سیاست زده هستند یا خیر، اظهار کرد: به نظر می رسد که اینگونه است و انتخابات نیز در این زمینه تاثیر دارد.