محیا رضایی – سوره سینما : اکبر منانی متولد ۱۳۱۸ دوبلور، مدیر دوبلاژ و گوینده ایرانی است که علی رغم بیش از نیم قرن سابقه فعالیت، هیچگاه آنطور که شایسته اش است از او قدردانی نشد. چشمان مان را که می بندیم محال است صدای  کارآگاه پوآرو در گوش مان زنگ نزد. یا جمله معروف (من می دونم که نمیشه) از شخصیت گلام در انیمیشن گالیور. هنوز که هنوز است از زبان مان (زبل خان اینجا، زبل خان اونجا، زبل خان همه جا) نیفتاده اما در دنیای پر رنگ و لعاب هنر و تصویر کمتر یادمان می افتد سراغی از خالق کتاب «سرگذشت دوبلهٔ ایران و صداهای ماندگارش» یا بهتر بگوییم «پدر دوبله انیمیشن ایران» و همکارانش که تاثیرگذارترین افراد در هویت گرفتن کارکترهای کارتونی و بازیگران خارجی هستند، بگیریم.

منانی دوبله حرفه ای را از سال ۱۳۴۰، گویندگی در رادیو را از سال ۱۳۴۲ و مدیریت دوبلاژ را از سال ۱۳۴۳ شروع کرد و در سن ۷۸ سالگی همچنان پرانرزی و باانگیزه در حال فعالیت است. این هنرمند پیشکسوت نخستین منبع مدون تاریخ دوبله ایران را با نام «سرگذشت دوبلهٔ ایران و صداهای ماندگارش» نوشته است. این اثر که نگارش آن ۱۷ سال به طول انجامید به چگونگی، چرایی و زمان ورود دوبله به ایران می‌پردازد. او همچنین کتاب فن بیان و گویندگی در صدا و سیما را نگاشته است. علاوه بر همکاری اکبر منانی با صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران او و چنگیز جلیلوند در زمینه تدریس دوره های دوبله نیز در مدرسه عالی رسانه فعالیت دارند و با پرورش نسل جدید دوبلور و گوینده ها این صنعت را بیش از پیش قدرتمند نگاه خواهند داشت.

صداپیشه آقای خوشبین در برنامه رادیویی «صبح جمعه با شما» درباره کیفیت آثار خارجی که رسانه ملی در چند سال اخیر پخش می کند، گفت: به نظر من فیلم بد وجود ندارد و همه فیلم ها خوب هستند. بسیاری به فیلم های کره ای انتقاد می کنند اما ممکن است به خاطر موقعیت های فرهنگی و جغرافیایی برخی آثار خیلی خوشایند ما نباشند اما بد نیستند. این کار دوبله است که باید بیشتر دقت کند تا جلوه های فیلم نشان داده شود.

وی همچنین درباره حضور جوانان علاقمند به این هنر عنوان کرد: دوبله شغل کوچکی است که گستره ندارد اما همین شغل کوچک در سال های اخیر پر از متقاضی شده که نسبت به تعداد بسیار کم فیلم ها امکان فعالیت را پایین می آورد. از طرفی کلاس هایی تشکیل می شود که دوبلور بپروراند اما من اعتقادی به کلاس دوبله ندارم. دوبله با گویندگی فرق دارد. گویندگی را میتوان سر کلاس آموزش دید اما محل یادگیری دوبله در استودیو است و همه اینها با داشتن ظرفیت های اولیه و استعداد ذاتی شکل می گیرد. البته مهمتر از همه اینها صبوری و تحمل است. من ۶۰ سال پیش که وارد شدم بیش از دو سال فقط نگاه می کردم و همان صبوری ها من را به اینجا رساند اما امروز جوانان تا از راه می رسند می خواهند پشت میز بنشینند و گویندگی کنند. حق هم دارند چون بیکاری آزارشان می دهد.

منانی اظهار کرد: نمیدانم دوبله چه جلوه ای دارد که همه طالب آن می شوند. من خود همیشه تعجب می کنم در شرایطی که حرفه های خیلی بهتر از دوبله وجود دارد چرا انقدر علاقمند به این رشته زیاد است. رشته ای که نه از نظر اقتصادی خوب است نه بازار کار دارد. برای همین هم عشق و تمرین شبانه روزی و تحمل می خواهد که جوانان امروز حال و حوصله اش را ندارند. می گویند درها بسته است و قدیمی ها کسی را راه نمی دهند اما اتفاقا راه باز است ولی شرایط دیگر مثل قدیم نیست.

دوبلور صدای فرانک در مجموعه «پرستاران» اشاره کرد: متاسفانه اوضاع از نظر اقتصادی خوب نیست. می توان از طریق گویندگی درآمدزایی کرد اما واقعا شرایط و محیطی که فرد در آن قرار می گیرد خیلی مهم است. من این روزها کنار نشسته ام و قدرت گذشته را ندارم اما به خاطر همان تمرین ها هنوز از پس کار برمی آیم. علاقه تنها کافی نیست و جوانان باید گویندگی را شغل دوم خود کنند. مگر در سال چند فیلم دوبله می شود؟ امروزه گویندگان درجه یک ماهی دو روز هم کار نمی کنند.

اکبر منانی افزود: متاسفانه نه رسانه ملی و نه رسانه های دیگر هیچ کدام به دوبلور ها کمک نمی کنند. همه جا دنبال چهره و بازیگران هستند در صورتی که زحمت دوبله خیلی بیشتر است. افراد زیادی در همین سینما هستند که اول سراغ گویندگی آمدند اما چون کار برای شان سخت بود به بازیگری کشیده شدند. گویندگان را کسی نمی شناسد چون رسانه ها نسبت به دوبلور ها بی اعتنا هستند. خیلی کسی به این نکته توجه ندارد که فیلم را گوینده زنده می کند. دوبله خوب می تواند کاراکتر بی جان انیمیشن و بازیگر خارجی زبان را برای مخاطب دلنشین کند و برعکس.

وی با اشاره به اینکه مسایل اقتصادی همه چیز را تحت تاثیر قرار می دهد، بیان کرد: هیچ نهاد و ارگانی در حوزه دوبله کاری نمی کند. هیچ رسانه ای به خصوص رسانه ملی به حرفه ما توجه ندارد. دستمزدها کم و مشکلات زیاد است. همیشه صحبت هایی می شود اما واقعا انقد کم است که هرچقدر هم اضافه شود راهگشا نیست. من خیلی درباره مسایل مالی دلم نمی خواهد حرف بزنم اما دوبلورها مظلومترین در عالم هنر هستند درصورتی که مبنای برنامه سرگرمی تلویزیون فیلم و انیمیشن است. هنوز برخی فیلم های ایرانی دوبله می شوند که اتفاقا خیلی هم خوب است چون برخی بازیگران در ادای دیالوگ واقعا فاجعه هستند.

اکبر منانی در پایان گفت: گویندگی و دوبله زیباترین کار دنیاست و تنها عشق باعث می شود مشکلات بی شمار آن قابل تحمل شود. صحبت و بیان درست یک امر مهم و ارزشمند است به شرطی که قدر آن در جامعه دانسته شود.