به گزارش سوره سینما به نقل از ستاد خبری ، وحید نیکخواه آزاد در سری جدید برنامه «باهمستان» درباره اهمیت جشنواره فیلم رشد در حوزه آموزش، تعلیم و تربیت گفت: عنوان کامل این رویداد فرهنگی و هنری «جشنواره بین‌المللی فیلم‌های علمی و آموزش و تربیتی رشد» و شعارش «دانش در آیینه تصویر» است. آثار نمایشی این جشنواره صرفا سرگرم‌کننده نیستند و به همین دلیل باید بار بیشتری را در زمینه فیلم‌های علمی و آموزش بردارد. هرچند در طول سال‌های گذشته به‌مرور کفه فیلم‌های تربیتی –که معمولا داستانی هستند- سنگین‌تر شده است.

وحید نیک‌خوه آزاد در کارنامه خود کارگردانی و تهیه‌کنندگی فیلم‌هایی مانند «گلنار»، «پاتال و آروزهای کوچک»، «دم صبح»، «نان و شعر» و… را ثبت کرده و با این پیشینه به دبیری ۴۸‌امین جشنواره فیلم رشد منصوب شده است؛ او به همین بهانه مهمان این هفته برنامه «باهمستان» بود. نیک‌خواه آزاد جشنواره فیلم رشد را قدیمی‌ترین جشنواره سینمایی ایران دانست و ویژگی‌ها و اهمیت آن‌را چنین تشریح کرد:

مشخصه اول جشنواره رشد، قدمت آن است، امسال ۴۸‌امین دوره این جشنواره را در پیش رو داریم که در واقع می‌توانست ۵۲‌مین باشد. این جشنواره سال ۱۳۴۲ با «نام جشنواره فیلم‌های علمی و آموزشی» آغاز به کار کرد و تا زمان انقلاب ادامه یافت اما پس از آن به مدت ۴-۵ سال متوقف شد و بعد دوباره به کارش ادامه داد.

ویژگی دوم این‌که «رشد» تنها جشنواره‌ای است که از ۷ ساله تا ۷۷ ساله مخاطبش هستند. می‌توانیم بگوییم این جشنواره مختص کودکان نیست و از دانش‌اموزان دبستانی و دبیرستانی، معلم‌ها و والدین تا مسئولان آموزشی و… نیز مخاطب آن هستند. در حالی‌که مخاطب جشنواره فیلم کودک اصفهان فقط بچه‌ّ ها هستند، ولی در این جشنواره حتی بخشی داریم که عنوان‌اش می‌تواند «ورود بچه‌ها ممنوع» باشد، چون فیلم‌هایی است که فقط باید بزرگترها آن‌را ببینند.

دبیر جشنواره رشد سومین ویژگی این رویداد فرهنگی-هنری را سراسری بودن آن دانست و اضافه کرد: رشد تنها جشنواره‌ای است که وقتی تمام می‌شود، با گلچین و گزیده‌ای از فیلم‌ها توری را در سراسر ایران شروع می‌کند و به همه استان‌های کشور سر می‌زند. این تور سینمایی که هر دو هفته در چند استان برقرار می‌شود، تا فروردین و اردیبهشت سال آینده ادامه دارد و با این روش دایره مخاطبان جشنواره به ۳-۴ میلیون نفر می‌رسد.

کارگردان فیلم «گلنار» جشنواره را مانند ویترینی دانست که به ما می‌گوید چه داریم و از آن طرف مثل انگشت اشاره‌ای است که می‌گوید چه باید داشته باشیم و ادامه داد:  در جشنواره رشد امسال توجه ویژه‌ای به چند مساله داریم که یکی از آن‌ها آموزش کودکان خاص چه از نظر بیماری جسمی، کودکان کار، بی‌سرپرست، بدسرپرست و… داریم و نمونه‌های خوبی از فیلم‌های خارجی و ایرانی به نمایش درخواهند آمد. امیدواریم با بحث‌ها، گفتگو‌ها و نشست‌هایی که خواهیم داشت، بتوانیم مسئولان آموزش و پرورش را روبه‌روی این سوال قرار دهیم که بگویند چرا موانع ساخت فیلم‌های علمی و آموزشی برداشته یا کم نمی‌شود. اگر این اتفاق بیفتد به نتیجه مطلوب جشنواره می‌رسیم.

وحید نیکخواه آزاد نبود انسجام و برنامه مدون را ایراد  و مشکل اصلی حوزه فیلم‌های آموزشی در کشور دانست و درباره وضعیت ساخت این فیلم‌ها گفت: اتفاق خوبی در حال وقوع است که از قبل برنامه‌ریزی نشده است، مثلا فیلم‌های مستندی درباره دریاچه ارومیه، ‌شهر قدیمی جندی‌شاپور و… ساخته می‌شود، این فیلم‌ها مثل گل‌های خوبی هستند که پراکنده می‌روید ولی ما برای این گل‌ها به باغبانی نیاز داریم تا باغی از گل‌های خوب داشته باشیم.

امسال در جشنواره رشد ۱۰-۱۱ عدد از فیلم‌های آموزشی و تربیتی کیارستمی را نمایش خواهیم داد. ما کیارستمی را با خانه دوست کجاست، زیر درختان زیتون، طعم گیلاس و… می‌شناسیم ولی خیلی از ما نمی‌دانیم فیلم‌های آموزشی مثل«دندان درد»، «رنگ‌ها»، «با ترتیب و بی‌ترتبیب» و.. ساخته است و فقط کیارستمی این کار را نمی‌کرد. این موضوع نشان می‌دهد در یک دوره کانون پرورش فکری کودک و توجوان این باغبانی فیلم‌های آموزشی به عهده داشته است.

به گفته دبیر جشنواره فیلم رشد در حال حاضر ساز و کارها تغییر کرده است، تلویزیون، کانون و هیچ سازمان دولتی دیگر در این زمینه فعالیت نمی‌کنند و لازم است که بخش خصوصی وارد این حوزه شود. نیک‌خواه آزاد یکی از موانع اصلی ساخت فیلم‌های آموزشی را نبودن امکان پخش و فروش عنوان کرد و افزود: سازنده فکر می‌کند فیلمش را کجا عرضه کند یا با آن به کجا برسد؟ و از آن طرف مدارس مانند پرنده گرسنه‌ایند که با دهان باز منتظر و نیازمند اثار آموزشی هستند. با توجه به استعدادها و توانایی‌هایی که در کشور ما وجود دارد، با برنامه‌ریزی و سرمایه گذاری درست در یک دوره پنج ساله می توانیم کشور اول دنیا در زمینه ساخت فیلم‌های آموزشی شویم.

تهیه‌کننده فیلم «کودک و سرباز» افزایش جذابیت فیلم‌های آموزشی را برای فروش و عرضه این فیلم‌ها دانست و در این مورد گفت: یکی از دلایل جذاب نبودن، کمبود بودجه و سرمایه در این زمینه است. ما باید بازاری درست کنیم که فیلم‌های جذاب به‌طور طبیعی رونق بگیرند و دیده شوند. مثل این است که بگوییم این غذا باید خوش‌مزه باشد تا بچه آن‌را بخورد و ویتامین‌ها به بدنش برسد. اگر حرف و پیام فیلم ما تلخ و ناخوشایند باشد، بچه آن‌را نمی‌گیرد و نمی‌خورد. متاسفانه از مسئولان اموزش و پرورش شنیده‌ام که بچه‌ها حتی حضور در کلاس را به تماشای بعضی از این فیلم‌ها ترجیح می‌داده‌اند. امسال قطعا این موضوع تغییر خواهد کرد و شرط اول راهیابی و نمایش فیلم‌های جشنواره جذابیت آن‌هاست.

وحید نیک‌خواه آزاد فعالیتش در حوزه سینمای کودک را به تحولات زندگیش در دوره جوانی خود مرتبط دانست و گفت: بیشتر آدم‌ها اگر به گذشته برگردند می‌توانند بگویند فلان فرد تاثیر چشمگیری روی زندگی من و مسیر آن داشت. من هم چنین فردی در زندگیم داشته‌ام. سال ۱۳۵۳ مسئول کتابخانه یک مدرسه شدم و آن‌جا فردی به نام مهدی موحدنیا مرا به راه جدیدی هدایت کرد. بعد از مدتی متوجه شدم در کتاب‌های کودک غرق شده‌ام. او به من می‌گفت که در هر کتاب به چه چیزی توجه کنم، یاد گرفتم، کتاب‌ها را شناختم و سره را از ناسره جدا کردم. همین تغییر شروعی شد تا در ادامه وارد تلوزیون و سینما شوم.

چهل و هشتمین جشنواره فیلم رشد از ۲۵ ابان تا دوم آذر برگزار خواهد شد. مرکزیت جشنواره در سینما فلسطین خواهد بود. بنیاد سینمایی فارابی محلی را به‌عنوان «سامانه اردویی مدارس» فراهم کرده است که مدارس برای برنامه‌های آموزشی و تفریحی ار آن کمک می گیرند. با کمک این مجموعه فیلم‌های جشنواره غیر از سینما فلسطین در تالارها و سالن‌های مربوط به آموزش و پرورش نیز به نمایش درخواهند آمد.

سری جدید برنامه «باهمستان» هر هفته سه شنبه‌ها ساعت ٢٢ با اجرای محمدرضا مقدسیان به صورت زنده از شبکه جام‌جم روی آنتن می‌رود و در بخش‌های مختلف به مساله سینما و تئاتر می‌پردازد. محمد جواد عبدالرحمانی تهیه‌کنندگی این برنامه را به عهده دارد.