سوره سینما – سجاد صداقت : شاید زمانی که نام مستند «بیتنا یمن» به گوش هر مخاطبی بخورد، فکر کند که قرار است با مستندی از دل اتفاقات جنگ یمن روبرو شود. دیدن مستند ۳۰ دقیقه‌ای مصطفی اشراق البته که مخاطب خویش را با چنین فضایی هم روبرو می‌کند اما داستان «بیتنا یمن» در اصل وجهه‌های متفاوتی از جنگ ظالمانه در این کشور را به نمایش می‌گذارد. روایت مستند بر اساس اتفاقات محله کوه فج‌عتان در حومه شهر صنعا بنا شده و قرار است داستان یک خانه با آدم‌های درون آن و همسایه‌هایش روایت شود. خانه «عمو احمد» در کوه فج‌عتان در میانه تمدنی هزارساله واقع شده اما حمله هواپیماهای سعودی به این منطقه همه رویاهای خانواده‌های ساکن در آن و همسایه‌ها را به باد می‌دهد. «بیتنا یمن» با اعضای زنده مانده خانواده همراه می‌شود و در گفتگو با آنان روایت‌گر مصیبتی بزرگ از خانواده‌ای است که پس از بمباران فج‌عتان همه چیز خود را از دست داده‌اند.

«بیتنا یمن» با تصاویری زیبا از یمن آغاز می‌شود. تصاویری سرشار از نور و رنگ و شادی مردم. با «بیتنا یمن» می‌توان به کنه زندگی مردم یمن نظاره کرد و همه زیبایی‌های آن را به نظاره نشست. کوه فج‌عتان در نزدیکی صنعا میراث دار تمدن هزارساله یمن است و دیدن تصاویری از آن قطعا جذابیت‌های فراوانی دارد.

مستند با نشان دادن چهره دختری چهارساله به نام «بثینه» آغاز می‌شود. راوی بثینه که بر روی تخت بیمارستان با چشمانی کبود و باد نشان پیروزی نشان می‌دهد، دختر همسایه آن‌ها ساره است. ساره می‌گوید که خواهرهای بثینه به نام‌های آلا، بردیس و آیه در بمباران کشته شده‌اند. روایت ساره بی‌نهایت دردناک است: ««همگی با هم بازی می‌کردیم. و هنگامی که مشغول بازی بودیم بسیار خوشحال و شادمان بودیم. اما چیزی که اکنون مهم است این است که همگی آنها شهید شدند.»

«بیتنا یمن» تلاش می‌کند از حمله روز عید قربان چند سال قبل روایتی کامل عطا کند. هر چند بثینه اکنون ربوده شده است اما همسایه خانه آن‌هاست که نقطه مرکزی داستان قرار دارد. عمو احمد، صاحب خانه‌ای سه طبقه در همسایگی خانه بثینه شش دختر و یک پسر کوچک داشته است. پس از بمباران منطقه توسط هواپیماهای سعودی حالا برای او فقط دو دختر مانده و همسری که از ناحیه ستون فقرات آسیب دیده است.

«بیتنا یمن» داستان خانه‌هایی است که اسیر بمباران شدند. خانه‌هایی که خشم کلیدداران کعبه امثال آنان را در بر گرفته است. اما هوشیاری مستند در ان است که این ظلم آشکار را با روایت یک خانه و خانه‌های اطراف آن همراه می‌کند. دیدن ظلمی که بر اعضای این محله رفته به اندازه کافی به مخاطبان کمک می‌کند تا بتوانند به یک تحلیل درست از آن‌چه در کل یمن می‌گذرد دست پیدا کنند.

این فیلم که در مرکز مستند حقیقت تهیه شده در پی آن است که تصویری گیرا از آن‌چه بر مردم یمن می‌گذرد ارائه دهد. پس از بیان سختی‌هایی که بر اعضای خانه و همسایه‌ها گذشته اما داستان وارد فاز دیگری می‌شود. آدم‌هایی که اسیر جنگ شده‌اند به یک باره همه چیزشان را می‌بازند. عمو احمد یکی از همان نمادها است. مردی که مغازه‌اش را در حمله اول هواپیماهای سعودی و خانه‌اش را در حمله دوم از دست می‌دهد. در کنار آن بخشی از فرزندانش نیز شهید می‌شوند. اما مشکل برای او از جایی شروع می‌شود که همسرش بیمار و مجبور است برای مداوای او همه چیز را فدا کند. اشک‌های عمو احمد، همسر و فرزندانش «بیتنا یمن» را تبدیل به یکی از تاثیرگذارترین مستندهایی می‌کند که می‌تواند هر مخاطبی را تحت تاثیر قرار دهد.

یکی از ویژگی‌های این مستند آن است که گفتگو با شخصیت‌های اصلی مستند در محل خرابی‌های به جا مانده از بمباران‌ هواپیماهای سعودی قرار داده است. محلی که به خوبی می‌تواند  در میان تعریف روایت حمله و گرفتاری‌های پس از آن به خوبی در فضاسازی برای مستند کمک کند. به این ترتیب مستند «بیتنا یمن» با مصاحبه‌ها و واکاوی درست ماجرا تبدیل به یکی از مهم‌ترین اتفاقات سال‌های اخیر می‌شود. نکته‌ای که دسترنج فعالیتی همه جانبه است.

در این میان انتخاب درست سوژه و همگامی عنوان مستند با آن به یاد ما می‌آورد که هر خانه‌ای در هر منطقه و سرزمینی نمادی از کشور ماست و برای نگهداری از وطن باید تا پای جان در صحنه بود. همان نکته ای که در پایان مستند به شکل جدی بر آن تاکید می‌شود.