سوره سینما – جشنواره سی و هفتمِ فجر را پشت سر گذاشته ایم و کم و بیش با خاطره بازی هایی رو به رو می شویم که به مرور ادوار پیشین جشنواره فیلم فجر، آثار و سینماگران و هنرمندان هر دوره می پردازد. در این میان بانک جامع اطلاعات سینمای ایران نه به عنوان ویکی پدیایی فاقد اطلاعات دقیق و صحیح، که به مثابه مهم ترین مرجع و منبع اطلاعاتی در این زمینه می تواند زنده کننده خاطراتی باشد که قریب به چهل سال از آن می گذرد و مرور آنها نه تنها خالی از لطف نیست بلکه امری ضروری برای بقا و پویایی هرچه بیشترِ این رویداد هنری ـ سینمایی خواهد بود.

به این بهانه برای تحلیل و بررسی و ارزیابی سایت «بانک جامع اطلاعات سینمای ایران» به سراغ؛ سعید الهی، رضا حسینی، علیرضا بهرامی، روح‌الله شمقدری، حمیدرضا مدقق، محمد سلیمانی و مهدی خرم‌دل رفتیم.

نیاز به فعالیتِ دوزبانه

سعید الهی کارشناس سینما؛ در خصوص سایت بانک اطلاعات سینمای ایران و ظرفیت‌های آن گفت: اساسا در دنیای امروز که ارتباطات و تکنولوژی با شتاب بالایی رو به رشد است، استفاده از فناوری‌های نوین و چنین ابزارهایی، امری بسیار پسندیده و قابل تحسین است. در عرصه سینما نیز به واسطه اینکه مخاطبان، سطوح متفاوتی از جامعه را شامل می شوند، طبیعتا اطلاعات به سرعت منتشر می‌شود، اگر مرجعی برای ساماندهی و به روز کردنِ این اطلاعات وجود نداشته باشد تا صحت این اطلاعات را بررسی کند، مخاطب با حجمی از اطلاعات نادرست رو به رو خواهد بود و خود نیز به صورت ناخواسته مروجِ این گونه اطلاعات اشتباه می‌شود؛ اطلاعاتی که می تواند سینه به سینه و دهان به دهان به سطح وسیعی از جامعه منتقل شود. بنابراین به اعتقاد من تاسیس سایتی چون بانک جامع اطلاعات سینمای ایران که از سال‌های پیش در سازمان سینمایی حوزه هنری اتفاق افتاده اقدامی شایان تقدیر است و باید در به روز رسانی آن تلاش کرد. اگر بتوانیم بانک جامع اطلاعات سینمای ایران را در ابعاد مختلف دیگری چون حوزه رویدادهای سینمایی، مراکز و شرکت های مرتبط با سینما، دفاتر سینمایی و هر گونه اطلاعات مرتبط با حوزه سینما نیز گسترش دهیم بسیار خوب است. حتی می توان این بانک را به صورت دوطبانه و به زبان های فارسی و انگلیسی فعال کرد تا مخاطبان غیر ایرانی نیز امکان رجوع به این سایت را داشته باشند. از سوی دیگر از آن جهت که یک سازمان و نهاد دولتی به نوعی متولی این سایت است، مخاطبان اعتماد و اطمینان بیشتری نسبت به اطلاعات این بانک اطلاعاتی دارند چرا که آن را قابل استناد و موثق تلقی می‌کنند.

دریافت اطلاعات موثق

رضا حسینی؛ منتقد سینما در خصوص بانک اطلاعات سینمای ایران و ظرفیت های آن گفت: همواره جای خالی چنین مرجعی احساس می شده و هنوز هم جا برای بهتر شدن و رشد این مرجع وجود دارد. به شخصه در حوزه سینمای ایران از مدت ها پیش به طرق مختلف اگر به دنبال اطلاعاتی بودم این مرجع به من کمک کرده است. در حال حاضر نیز در کنار این مرجع ویکی پدیا وجود دارد که پژوهشگر همواره نسبت به اطلاعات مندرج در آن تردید دارد. اما خوشبختانه سایت بانک جامع اطلاعات سینمای ایران این ویژگی را دارد که مخاطب از اطلاعات درج شده در آن اطمینان بیشتری دارد. بنابراین اگر توسعه بیشتری پیدا کند می تواند نیازهای بیشتری را در جست و جوهای اینترنتی برطرف کند.

ضرورت تبدیل بانک به مهم ترین مرجع اطلاعات سینمایی ایران

علیرضا بهرامی، مدیرکل فرهنگی خبرگزاری ایسنا؛ در خصوص بانک اطلاعات سینمای ایران و ظرفیت های آن گفت: من از سایت بانک جامع اطلاعات سینمای ایران خاطره خوبی دارم چرا که سال هایی بود که ما در هفته یک پرونده درباره یکی از فیلم‌های روی پرده در مجله کار می‌کردیم و از آنجا که می‌خواستیم در مقدمه آن معرفی از سازندگان فیلم داشته باشیم، در مواردی که تردید داشتم نیاز به یک منبع موثق داشتم، اسم هر سینماگری را که در گوگل جستجو می کنیم دو صفحه نخست که پیدا می شود، ویکی‌پدیا و سایت بانک جامع اطلاعات سینمای ایران است. ویکی پدیا که شخصا همواره به اطلاعات آن بی اعتماد بوده ام و در این مورد به خصوص به من ثابت شده که بعضا اطلاعات آن دقیق نیست. نمی توان گفت سایت بانک جامع اطلاعات سینمای ایران کاملا دقیق و بی عیب و نقص است اما دست کم کامل تر و قابل اطمینان تر از هر منبعی است. امیدوارم اگر روزی این مرجع تکامل پیدا کند، به مهم ترین مرجع اطلاعات سینمایی ایران تبدیل شود؛ چرا که پژوهشگران در هر لحظه و در موارد بسیاری به وجود چنین مرجعی نیاز دارند.
لزوم شکل گیری ساختار تعاملی میان سامانه و سینماگران

روح‌الله شمقدری؛ نویسنده و کارگردانِ سینما در خصوص سایت بانک اطلاعات سینمای ایران و ظرفیت‌های آن گفت: در مجموع چنین بانک اطلاعاتی برای سینمای ایران لازم و ضروری است، و به تعبیری می‌توان گفت مدت‌ها یکی از مرجع های اصلی، تنها همین بانک جامع اطلاعات سینمای ایران بود. هر چند در حال حاضر دست کم به لحاظ جست و جوهای اینترنتی جایگاه آن به اندازه قبل نیست که البته به نظر من چرایی این نکته می بایست آسیب شناسی شود؛ چرا که بعضا منابع غیر رسمی به عنوان مرجع‌های بالاتری در جست و جوهای اینترنتی قرار می گیرند که طبیعتا گاهی اطلاعات غیر واقعی و نادرست نیز در آنها درج می‌شود. در این میان آنچه که باید رخ دهد ساز و کارهای تعاملی برای ارتباط با سینماگران است. به طور فرض به شخصه مواردی را سراغ دارم که اطلاعاتشان در این سامانه به صورت ناقص درج شده و اگر سینماگران اطلاع داشته باشند که از چه طریقی می‌توانند اطلاعات خود را برای تکمیل در اختیار سامانه قرار دهند، چنین تعاملی برقرار خواهد شد. اگر این نکته به عنوان مورد نظر قرار بگیرد از یک سو اطلاعات سامانه دقیق تر خواهد شد و از سوی دیگر این سامانه به عنوان مرجع جدی تری میان سینماگران شناخته خواهد شد.

بانک، مدلی از IMDB ایرانی

حمیدرضا مدقق؛ سردبیر علمی، فرهنگی و هنری شبکه خبر در خصوص بانک اطلاعات سینمای ایران و ظرفیت های آن گفت: به خاطر دارم زمانی که این سایت شکل گرفت ما نیز گزارشی از آن تهیه کردیم. ایده بسیار خوبی بود و مدلی از IMDB ایرانی است و تا آنجا که می دانم در میان رسانه ها محل رجوع بسیاری از اهالی مطبوعات است و در دسترس ترین اطلاعات موجود را به صورت آن لاین در اختیار محقق قرار می دهد و من نیز به شخصه در موارد بسیاری از آن استفاده می کنم. اما در کنار این ویژگی های مثبت این سایت در ابتدای راه بسیار خوب کار کرد که البته با یک سری ایرادات فنی همراه بود که البته در یکی دو سال اخیر دوباره احیا شده و در حال تکمیل اطلاعات است. بزرگ ترین ایراد این سایت وجود اطلاعات ناقص و نادرستی است که بعضا در آن وجود دارد. به نظر من بسیار ضروری است که اطلاعات این سایت بروزرسانی شود و در زمینه سینمای قبل از انقلاب نیز می بایست اطلاعات تکمیل شود. در بخش‌هایی مشخصا از منابع دیگری هم بهره‌برداری شده که برخی از آنها نیز کامل نیستند. در بخش جشنواره های داخلی و خارجی نیز نیاز به بازنگری است و نیاز به طراحی جامع تری دارد. اما به رغمِ تمامی این نقاط ضعفی که به آنها اشاره کردم وجود چنین مرجعی بسیار لازم، مفید و ضروری است و به شخصه ترجیح می دهم با وجود این ضعف ها باز هم وجود داشته باشد چرا که بسیار زیاد منبع رجوع است.

نکته مهم در خصوص این بانک اطلاعاتی؛ مسئله اعتماد است

محمد سلیمانی؛ سردبیر مجله جهان سینما در خصوص بانک اطلاعات سینمای ایران و ظرفیت های آن گفت: به شخصه بسیار خوشحال هستم که این سایت که با تلاش بسیار زیاد آغاز به کار کرد، تا به امروز توانسته با تکیه بر بازخوردهای مثبتی که دریافت کرده است به حیات خود ادامه دهد. من به عنوان کسی که فعالیت های تحقیقی بسیاری در حوزه سینما انجام داده ام شاید بیش از هر کس دیگری اهمیت چنین مرجعی را برای فضای تحقیق و پژوهش در عرصه سینما درک کنیم. نکته مهمِ دیگر در این مورد مسئله اعتماد است؛ اینکه محقق بتواند به اطلاعات موجود در یک مرجع اعتماد کند. به اعتقاد من، بانک جامع اطلاعات سینمای ایران به نوبه خود توانسته اعتماد مخاطبان را جلب کند این اعتماد زمانی به دست می آید که اطلاعات مندرج در سایت با دقت گردآوری شده باشد و کم ترین میزان خطا و اشتباه در آن دیده شود. با توجه به جدیت و پشتکار دست اندرکاران این سایت، به نظر می رسد این مهم تا به امرزو محقق شده و در آینده نیز اتفاق خواهد افتاد. من پیشنهاد می کنم تیم فعال در این زمینه برای جلب اعتماد بیشتر، می توان به تیم گسترده تری تبدیل شود و فعالیت گسترده تری داشته باشد تا پروسه گردآوری اطلاعات با سرعت بیشتری انجام شود.

دورنمای بسیار خوب

مهدی خرم‌دل؛ دبیر بخش فرهنگی سایت تابناک در خصوص بانک اطلاعات سینمای ایران و ظرفیت های آن گفت: تا کنون تلاش های بسیاری انجام شده تا مدلی شبیه به  IMDB  در ایران داشته باشیم اما تمامی آنها با شکست رو به رو شدند به جز همین بانک جامع اطلاعات سینمای ایران که متولی آن حوزه هنری و سایت بانک جامع اطلاعات سینمای ایران است. مشخصا شاید بتوان گفت که در طول یک ماه میزان رجوع من به این سایت برای یافتن جزئیات فیلم ها سه رقمی است. به نظر من در بلند مدت و در بیست آینده تبدیل به سرمایه بسیار مهم و بزرگی برای سینمای ایران خواهد شد. در آینده بخش قابل توجهی از SEO سایت ها و مخاطبان بر اساس همین اطلاعات پایه شکل خواهد گرفت. اطلاعاتی که مخاطبان می خواهند با یک جست و جوی ساده اینترنتی به دست بیاورند و دیگر حوصله ای برای خواندن کتب مرجع در این زمینه نیست. به اعتقاد من اگر سازمان سینمایی حوزه هنری یک روز از سرمایه گذاری و تمرکز بر این حوزه بکاهد خسارت عمده ای خواهد دید. امیدوارم در آینده سرمایه گذاری گسترده تری در این زمینه صورت بگیرد تا اطلاعات با کیفیت تری نیز به آن اضافه شود. به عنوان مثال همانند IMDB  هر فیلم یک مجموعه عکس داشته باشد، مجموعه ای از مترجمان را به تیم اضافه کنید تا مطالب به دو زبان ارائه شوند و مطالب از حالت بومی به حالت بین المللی تبدیل شود. در حقیقت به جایی برسد که تمام سینماگران ایرانی درخواست مکرر برای ارائه اطلاعات خود در این سایت داشته باشند. اگر این جزئیات با کیفیت بالا به این بانک اطلاعاتی اضافه شود و گرافیک قدیمی سایت که در واقع میراث سال های دور است به روز رسانی شود، به شخصه دورنمای بسیار خوبی برای این بانک اطلاعاتی می بینم.