به گزارش سوره سینما، «شب شعر» در بیست و دومین نشست خود، شامگاه دوشنبه ۲۰ اسفند، با موضوع « تاثیر حکیم نظامی گنجوی بر شعر معاصر ایران» و اجرای محمود اکرامی فر، میزبان دکتر روح الله هادی، پژوهشگر و استاد دانشگاه تهران و دکتر احمد رضا مجرد، پژوهشگر و استاد دانشگاه تبریز بود.

دکتر هادی در مورد نظامی گفت: نظامی بعد از فردوسی، مولانا، سعدی و حافظ ، پنجمین شاعر بزرگ ماست. آثار نظامی نقطه شروع و پایان دارند. نقطه شروعش به دلیل سهل بودن آن می توان جزو اولین آموزش های مدرسه ای باشد و نقطه پایانش می تواند پژوهش های دانشگاهی باشد.

وی در مورد تفاوت خاقانی و نظامی توضیح داد: هر دو آنها در قلمرو آذربایجان زندگی می کردند و زبان فارسی زبان آموخته ی آنهاست و نه زبان مادریشان، به همین دلیل در شعر هر دو نمونه هایی از ترکیب را می بینید. اما دنیایی که برای شاعری انتخاب کرده اند متفاوت است. آنچه که نظامی را سرمشق شعر داستانی کرده، ۵ گنج اوست. البته من مخزن الاسرار را در داستان داخل نمی دانم زیرا ۲۰۰۰ بیت است و از تمام آثار نظامی کمتر است و خودش ادعا می کند که این را در همسانی با حدیقه سنایی سرودم. ما با لیلی و مجنون و خسرو و شیرین نظامی را می شناسیم. اما جهان خاقانی جهان قصیده است.

نظامی ، پرچم دار آثار بزمی

دکتر مجرد در مورد تاثیراتی که دیگر شاعران از نظامی گرفتند گفت: نظامی به عنوان پرچم دار آثار بزمی در قرن ششم، به طور یقین آثار بزمی قبل از خود را دیده است و زیرکانه بررسی کرده و ایرادات مخاطب گریز آنها را برطرف کرده تا آثارش ماندگار شود.

نظامی راهی نو به شاعران پس از خویش نشان داده است

چه چیزی باعث می شود آثار نظامی انقدر مورد استقبال و تقلید قرار بگیرد؟

دکتر هادی در پاسخ گفت: من فکر می کنم نظامی با انتخاب داستان و تبدیلش به منظومه ی عاشقانه، یک راه نو به شاعران پس از خویش نشان داده است.

دکتر مجرد در مورد راه اندازی مرکز نظامی پژوهی در تبریز گفت:  نخسین هدف این مرکز انتقال مواریث فرهنگی به سایر نقاط جهان است و اینکه نظامی دوستان را از سراسر جهان جمع کند و نظامی حلقه دوستی بین ملت ها و اقوام بشود. نظامی ۵ اثر در ۵ ژانر مختلف دارد که بی سابقه است. اما علت اینکه نظامی به اندازه حافظ یا خیام در دنیا مطرح نشده است پیچیدگی کلامش است. یکی دیگر از رسالت های مرکز نظامی پژوهی اعطای جایزه ارزنده نظامی شناسی است که قرار بر این است که هر سال به بهترین پژوهش و کاوش ادبی که ارزش جهانی شدن داشته باشد و بتوان آن را در بهترین دانشنامه ها و دایره المعارف های جهانی چاپ کرد، بر قیاس اثر هفت پیکر تقدیم کرد.

نظامی ،تنها کسی که در همه آثارش به معراج پیامبر پرداخته

دکتر هادی بیان کرد: تنها کسی که در همه آثارش به معراج پیامبر پرداخته نظامی است. ما موظفیم نظامی را به جهان معرفی کنیم چون معتقدیم این دارایی قابلیت جهانی شدن دارد و می تواند به بسیاری از سوالات انسان معاصر پاسخ دهد.

چرا دیگر این قله های ادبی مثل نظامی و حافظ وجود ندارند؟

دکتر هادی پاسخ داد: جهان عوض شده و طبیعتا محصولاتش نیز عوض شده است. شعر و فرهنگ ریشه هایش در اقتصاد، معاشرت و معماری است. برای درک ارزش پدیده ها نیازمند گذر زمان هستیم. من نمی دانم مردمی که در زمان نظامی و حافظ زندگی می کرده اند همین احساس ما را به آنها داشته اند و مردم ۱۰۰ سال آینده درباره شاملو و نیما چه خواهند گفت.

دکتر مجرد ضمن تایید حرف های دکتر هادی گفت: در گذشته ای که از آن صحبت می کنیم شعر و شاعری مجزا از بقیه علوم و فنون نبود. بسیاری از علوم روز در شعر ها موج می زند.

دکتر هادی در پایان در مورد تأثیر نظامی بر شعر معاصر گفت: نظامی از شاعرانی است که تاثیرش تا روزگار ما استمرار یافته است و هم بر شعر سنتی و هم شعر نو و هم داستان ما تأثیر گذاشته است. بهار و ابتهاج ساقی نامه دارند و نیما علاقه خاصی به نظامی داشت.

مجله ادبی «شب شعر» به تهیه کنندگی کوروش انصاری و با محوریت بررسی شعر فارسی، هر دوشنبه شب در حوزه ادبیات، ساعت ۲۳ روی آنتن شبکه ۴ می رود.