سوره سینما – با نگاه به کلام الله مجید و سایر آموزه‌های دینی، به روشنی واضح است که شرع مقدس، افراد را به مهاجرت فرامی‌خواند. هنگامی که اصول دینی، اخلاقی و انسانی رعایت نمی‌شوند و افراد تحت فشار قرار می‌گیرند، توصیه دین همان مهاجرت است. از این رو نمی‌توان اینگونه برداشت کرد که مهاجرت امری ناپسند است. پس چرا برنامه‌های هفته جاری هزار راه نرفته بر مهاجرت تمرکز پیدا کرده است؟

مسئله ساده‌تر از آن چیزی که ممکن است به نظر بیاید. مهاجرت‌هایی که امروزه شاهد آن هستیم، الزاماً همگی از جنس ارتقاء و قرار گرفتن در محیط‌هایی اخلاقی‌تر، انسانی‌تر یا دینی‌تر نیست؛ تنها یک فرار رو به جلوست که ممکن است به معنای پیشرفت تلقی شود. این ادعا از کجا نشئت می‌گیرد؟

هنگامی که روایت خانواده‌ها را می‌‍شنویم، بوی حل مسئله به مشام نمی‌آید. آن چیز که بسیار پر رنگ است، تلاشی مضاعف برای اجتناب از رویارویی مستقیم با چالش‌هاست. استدلال مدعی زمانی قدرت می‌‌گیرد که نشانی از استدلال عقلی در متقاضیان مهاجرت رو به افول می‌گذارد و تنها مؤلفه میدان، خیال‌پردازی‌هایی از شعار باقی می‌ماند.

اشتباه نشود! اینجا کسی در صدد نفی تشکیل زندگی در بستر جغرافیایی دیگر نیست. صرفاً می‌خواهیم بدانیم که آیا این گزینه از جنس حل مسئله است یا از جنس فرار و پاک کردن مسئله؟!

عامل دیگری که به این سؤال مشروعیت بیشتری می‌بخشد حقیقت موجود پیرامون مهاجرت است: پس از مهاجرت، آسیب‌ها پر رنگ تر از حل مسئله‌ها هستند. همان مثل قدیمی از چاله به چاه افتادن در اینجا مصداق می‌یابد. اما چرا؟

عدم شناخت کافی، تصمیم‌گیری‌های غیر مستدل ناشی از چشم و هم‌چشمی، رفتارهای نمایشی. نه همه مهاجران بلکه اغلب آنان از آن دسته افراد اهل مطالعه نیستند. گاهی همه چیز را از دست می‌دهند بی آنکه بدانند، هر جای عالم هم بروند، شهروند درجه دوم هستند. مجالی از شک نیست که این افراد ارتباطات خانوادگی و عاطفی خود را لا اقل در سال‌های اول مهاجرت خود از دست خواهند داد و قادر به تکرار آن نیستند. این آسیبی است که کمتر بدان پرداخته شده است.

شاید خالی از لطف نباشد که دوباره تأکید کنیم: اینجا کسی رویاروی مهاجرت نایستاده است. صرفاً یک پرسش مطرح است که آیا این جنبه از آسیب‌های مهاجرت را لحاظ کرده‌اید؟ اگر تمامی این موارد لحاظ شده و انتخاب از روی دانش، تحلیل، منطق و آگاهی است، فبه المراد و نعم المطلوب!

در این هفته به آسیب‌های خانوادگی در سایه مهاجرت نگاهی عمیق‌تر خواهیم انداخت. به ویژه زمانی که مهاجرت به عنوان یک ترغیب کننده برای انتخاب همسر مطرح می‌شود یا یکی می‌ماند و دیگری می‌رود!