به گزارش سوره سینما به نقل از روابط عمومی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، در این برنامه پیروز حناچی (شهردار تهران)، حجتالله ایوبی (دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو)، محمد حمیدی مقدم (مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی)، علیرضا تابش (مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی)، برزین ضرغامی (مدیرعامل سازمان زیباسازی شهر تهران)، جعفر صانعی مقدم (مدیر هنر و تجربه)، مهران عباسی انارکی (مدیر موزه سینما)، لادن طاهری (مدیر فیلمخانه ملی ایران) و هنرمندانی چون استاد منوچهر انور، محمدرضا اصلانی، اُرد زند، مرتضی رزاقکریمی، رامین حیدریفاروقی، محسن استادعلی، امیر تاجیک، امیرشهاب رضویان، مجید برزگر، مسعود امینیتیرانی، محمدرضا وطندوست، مهدی قربانپور، فرزاد توحیدی، علیرضا میرعلینقی، مهران پورمندان، حمید جعفری، کیوان کثیریان، هادی معصومدوست، مصطفی شیری، امیر عابدی، عباس صالحمدرسهای، فرزاد جعفری، الهام حسینزاده، لیلا نقدیپری، آرزو برادران ابراهیمی، زینب تبریزی، رضوان سرمد، خاطره حناچی، آزادی رضائیانمقدم و… حضور داشتند.
شهنام صفاجو مجری این برنامه، در ابتدا ضمن خیرمقدم به حاضرین و قدردانی از پیروز حناچی در مقام تهیهکننده مستند «زمستان است»، اظهار کرد: آقای شهردار! سینمای مستند امروز ایران نیازمند این همراهی و همدلی شهرداری تهران در خلق آثار ارزشمند و نمایش عمومی فیلمهای مستند است و امیدوارم این راه ادامه داشته باشد.
پیروز حناچی شهردار تهران نیز در این نشست گفت: سالها پیش زمانی که در وزارت مسکن و شهرسازی بودم، به تحقیقی دربارهی میدان توپخانه تهران برخوردم. کاری که آقای فرخ محمدزادهمهر انجام داده بود و در کتابخانه خاک میخورد. چون قبل از آن مطالعاتی درباره مراکز تاریخی تهران داشتم، وقتی این گزارش را ورق زدم متوجه شدم که پتانسیل تبدیل شدن به یک کتاب را در مورد تهران دارد. آن موقع خود ایشان را مامور کردیم تا کتاب را تالیف کنند و آن کتاب بعدها تحت عنوان «میدان توپخانه تهران» چاپ شد که تغییرات کاربری این میدان را در سه دوره قاجار، پهلوی اول ودوم و وضعیت حاضر که خیلی تغییری نکرده بود را نشان میداد.
وی در ادامه، با اشاره به شیوه آشناییاش با مهرداد زاهدیان از طریق تماشای یک مستند، عنوان کرد: «حدود سال ۸۷ به واسطه معرفی مستند «میدان بیحصار» توسط یکی از دانشجویانم با نام مهرداد زاهدیان آشنا شدم. این مقدمه آشنایی ما با هم شد و «میدان بیحصار» در حقیقت فیلم همان کتاب «میدان توپخانه تهران» بود. آنجا برای من درس زیادی داشت، به این معنا که اگر ما تلاش کنیم، تهیه سند انجام دهیم و فضاهای شهری یا هر موضوع دیگری که واجد ارزش هستند را نشان دهیم، مطمئناً قدمهای بعدی را افراد دیگر برخواهند داشت.
شهردار تهران پیرامون تهیه «زمستان است» توضیح داد: همان موقع صحبتهای مقدماتی درباره تهیه یک فیلم را با آقای زاهدیان انجام دادیم. البته پیش از آن با آقای اصلانی صحبت کردیه بودیم که قسمت نشد و زاهدیان این کار را شروع کرد. در تهیه این فیلم بسیاری سازمانها از جمله دبیرخانه شورایعالی شهرسازی، شهرداری منطقه ۱۲ و سازمان زیباسازی ما را همراهی کردند، اما از همه مهمتر آرشیوهایی بود که در ایران وجود نداشت. در این فیلم تصاویری میبینید که قبلا در هیچکجا دیده نشده است. فیلمهایی که بخشی از حصار تاریخی ایران را به تصویر میکشد و خود ما معماران همیشه به شکل دوبُعدی آن را میدیدیم، اما شکل سهبُعدی آن را ندیده بودیم.
وی همچنین دربارهی حمایت افراد و نهادهایی که در تهیه این مستند همکاری کردند، اظهار کرد: افراد خاصی به طور ویژه در این پروژه ما را همراهی کردند، مثل عابد ملکی شهردار وقت منطقه ۱۲، علیمحمد سعادتی که همکار ایشان بودند و الان شهردار منطقه ۱۲ هستند، خانم مهندس صادق که در حال حاضر معاون شهرسازی و معماری وزیر و دبیر شورای عالی شهرسازی هستند و خیلی از دانشجویانی که تولید محتوای این فیلم را انجام دادند. از همه مهمتر خود مهرداد زاهدیان که با وسواس و دقت بالا این کار را دنبال کرد و حتی جاهایی که بیحوصله میشدیم، ایشان با اخلاق خوب خود ما را آرام میکرد.
حناچی افزود: زمانی که این فیلم ساخته شد من شهردار نبودم، اما این فیلم بهانهای است برای نشان دادن یکی از پلاکهای لالهزار، فقط یکی. برای تکتک پلاکهای لالهزار میتوان چنین فیلمهایی ساخت و چنین داستانهایی را مستند کرد؛ مثلا ما خانه معینالتجار را در لالهزار داریم، کسی که وقتی پادشاه قاجار میخواست از بانکهای خارجی برای سفرش استقراض کند، راضی نشد و گفت تمام هزینهها را میدهد.
در ادامه این آیین رونمایی، مهرداد زاهدیان کارگردان مستند «زمستان است» گفت: مفتخرم که اولین نمایش فیلم را در حضور شما برگزار میکنیم. این پروژه بیش از سه سال زمان برد و در طول این مدت با توجه به پیچیدگیهای که برای اجرای آن داشتیم، اگر همراهی و پشتیبانی دوستانی که دارم نبود، با فیلمی مواجه نمیشدیم که درخور این محفل باشد. استاد بزرگوارم آقای منوچهر انور با صدای فوقالعاده و مهربانی هرچه بیشترش از این کار حمایت کرد و صدای او نگینی برای این فیلم است.
وی ضمن تشکر از پیروز حناچی به عنوان تهیهکننده این فیلم افزود: ایشان پشتیبانی بودند تا این پروژه به سرانجام برسد. اتفاق فوقالعادهای است که یک شهردار تهیهکننده فیلم باشد و دربارهی یکی از محلات شهر خود فیلم بسازد. امیدوارم این روند استمرار پیدا کند و سایر مسئولان هم روی فرهنگی خودشان را بیشتر نمایان کنند. همچنین باید از دو جواهری که در فیلمخانه ملی حضور دارند و حمایتگر فیلمسازان هستند، سرکار خانم لادن طاهری و آقای وفایی و سایر همکارانشان تشکر کنم. مطمئناً این پروژه بدون کمکهای آنها نمیتوانست جلو برود. امیدوارم حضور پربرکت خانم طاهری در فیلمخانه استمرار داشته باشد.
زاهدیان در پایان صحبتهای خود گفت: از ایمان یاری دوست فوقالعادهام تشکر میکنم که لحظه به لحظه در کنار کار بود و هرچه به عنوان مزیت تصویری فیلم میبینید، محصول ژرفاندیشی او و مشاورههایش بوده است. از محمد نصرتی که کار ساخت موسیقی فیلم را انجام داد، تشکر میکنم. یکی از ارزشهای این فیلم موسیقی آن است. از آقای شرایلی پژوهشگر موسیقی فیلم هم تشکر میکنم که با گشادهدستی هر آنچه لازم بود را در اختیار پروژه قرار داد. از مهرداد جلوخانی سپاسگزارم که روی تمام تصویرهای صامت این فیلم، صدا ساخت و با تلاش شبانهروزی، بُعد جدیدی به آنها داد. از مهندس بیژن شافعی تشکر میکنم که در پژوهش معماری فیلم کمک بزرگی کرد؛ همینطور از همراهی ایمان ترابی که لحظه به لحظه در حین تصویربرداری به من کمک کرد. از شهنام صفاجو دوست فوقالعادهای که همواره کار سنگین مدیریت تولید فیلمهای من را برعهده دارد، سپاسگزارم و امیدوارم این همکاری استمرار داشته باشد. از آقای صانعیمقدم مدیرعامل گروه هنروتجربه و عباسی انارکی مدیرعامل موزه سینما هم که امکان این نمایش را فراهم آوردند، تشکر میکنم.
گفتنی است: در خلاصه موضوع این فیلم مستند ۸۵ دقیقهای آمده است: «حکایت تجددخواهی در ایران کمابیش مشابه سرگذشت خیابان لالهزار تهران است. این خیابان یکی از شاخصترین نمونهها در ایران است که به عنوان نمادی از میل به تجددطلبی، قابل مطالعه است. این خیابان محلی برای تجربه فضای مدرن و غربی در دل تهران بود؛ همچنان که کانونی بود برای تجمع روشنفکران، دفاتر روزنامهها، تئاترهایی که به مضامین ادبی، فلسفی، سیاسی توجه میکردند و سینماهایی که آخرین تولیدات سینمایی را به نمایش میگذاشتند؛ درواقع مجموعهای از عناصر مختلف که این خیابان را به گذرگاهی فرهنگی مبدل میکرد. با وقوع کودتای سال ۱۳۳۲ و افزایش جمعیت پایتخت، لالهزار آرام آرام هویتی تازه به خود دید؛ هویت پیشین محو شد و ابتذالی بازاری به جای آن نشست. امروزه لالهزار در انبوهی از بنگاههای اقتصادی و بیهویتی محض گم شده است؛ همان سرنوشتی که مشابه آن برای نیات و اهداف تجددخواهی رقم خورد…»
عوامل تولید این فیلم عبارتند از: پژوهشگر، نویسنده، فیلمبردار، تدوینگر و کارگردان: مهرداد زاهدیان، تهیهکننده: پیروز حناچی، روایتگر: منوچهر انور، صدابردار: فرزین زند، طراحی و ترکیب صدا: مهرداد جلوخانی، آهنگساز: محمد نصرتی، مدیر تولید: شهنام صفاجو، طراحی و اجرای جلوههای تصویری، متحرکسازی دوبُعدی و کامپوزیت: ایمان یاری، توازن نور و رنگ: رضا تیموری، برنامهریز و دستیار کارگردان: عاطفه میارکیانی، مدیر دوبلاژ: حمید منوچهریفر، گویندگان: ایمان یاری، رامین پورایمان، علی میلانی، مجید حمزه، احمد گنجی، ایوب آقاخانی، حمید یزدانی، نورالدین جوادیان، امیر منوچهری، همکاران پژوهش معماری: بیژن شافعی، سعید محمودکلایه، محمد غلامنژاد، گروه معماری دوران تحول، نگار منصوری، آرسینه کشیشیانس، بهناز زنیان، اسکندر مختاری، عبدالله انوار، مجید منصور رضایی، فریناز مقتدری، زهرا حناچی، مجید آذرشب، محمود پورسراجیان، نازنین حاجزوار، افروز طهماسبی، فاطمه همتیان، فروغ صادقمالواجرد، حمید آذرشب، همکار پژوهش موسیقی: محمدرضا شرایلی، خوشنویسی: جواد فیروز زارع، ترجمه: پرستو زاهدیان، مدیر فنی استودیو: علیرضا نکولعلتک، فیلمبرداری هوایی: شرکت آموت، سعید محمدیالموتی، ساجد محمدیالموتی، متحرکسازی سهبُعدی: شرکت تیم استودیو، امید خوشنظر، سهراب روشنایی، مسعود عمویی، دستیار نور و تصویر و عکاس: ایمان ترابی، دستیاران صداگذاری: امیرحسین حسینی، میثم اسدی
مستند بلند «زمستان است» تاکنون موفق به کسب تندیس شایستگی بهترین فیلم مستند بیست و یکمین جشن بزرگ خانه سینما، نشان شیر سنگی بهترین پژوهش و بهترین فیلم مستند بلند یازدهمین جشن مستقل سینمای مستند ایران شده است.