سوره سینما – محدثه واعظی‌پور :پژوهش و تحقیق در سینمای ایران، مانند اغلب حوزه‌ها قدر و قیمت ندارد. روحیه ایرانی، بی‌علاقه‌گی به کار تیمی، بی‌توجهی به تاریخ و مسیری که پیش از ما دیگرانی آن را پیموده‌اند تعدادی از عواملی هستند که در این موضوع سهم دارند و احتمالا صدها دلیل دیگر که باید زعمای قوم درباره آن سخن بگویند. راه اندازی بانک جامع سینمای ایران در دهه هشتاد یک اتفاق مهم بود، بلندپروازی و یک جاه‌طلبی مثبت برای ثبت تاریخ سینمای ایران، نه در کتاب‌ها و منابع مکتوب که در فضای مجازی. در روزگاری که هنوز تب رسانه‌های مجازی بالا نگرفته بود، مجله‌ها خواننده داشت و هنوز می‌شد سراغ روزنامه‌نگاری را گرفت.

بانک جامع با تحقیق و استفاده از آمارها و اسناد موجود در آن مقطع متولد شد و برای بسیاری از سینمادوستان، روزنامه‌نگاران و منتقدان سینمایی منبع و مرجعی قابل استناد و تقریبا موثق بود. البته مثل هر پدیده محصول دانش و تجربه بشری، بانک جامع در همان مقطع مشکل‌ها و ایرادهایی داشت، هنوز هم دارد اما بدون تعارف وجود چنین پایگاه داده‌ای آنقدر غنیمت است که کمتر باید به کاستی‌هایش خرده گرفت و بیشتر به دنبال رفع آنها در زمانی کوتاه و با هزینه‌ای مناسب بود. از آنجا که انسان کمال‌طلب است و فضای رسانه‌ای در یک دهه اخیر تغییرهای گسترده و گاه شگفت‌انگیزی داشته برای ما دوستداران بانک جامع سینمای ایران، ضرورت اصلاحات امری بدیهی است که باید به کمک متولیان بانک و سینماگران به بهترین شکل انجام شود.

به دلیل گستردگی فعالیت سینمای ایران، به روز کردن بانک و صفحه عوامل سینما روندی ساده ندارد. به نظر می‌رسد با وجود قدمت بانک و اعتبار آن در فضای حرفه‌ای، هنوز سیستم پشتیبانی آن، به شکلی که ضروری و لازم است پا نگرفته. برای به روز کردن یک پایگاه داده‌ای در وسعت و اندازه بانک نیروهایی تمام وقت، با انگیزه و پیگیر باید دائم در حال رصد کردن اتفاق‌های سینمای ایران باشند. پوشش رویدادها، تولیدات، جوایز و … آنقدر وسیع و دشوار است که یک تیم می توانند همسو با این رخدادها صفحات را به روز کنند. بعضی صفحه‌ها درباره تعدادی از بازیگران (گیریم جوانترها یا کم کارها) مدتهاست به روز نشده، تصاویر قدیمی از بازیگران یا عوامل باید تغییر کنند، اشتباههایی که بر اثر تشابه اسمی به وجود آمده و از آغاز تا امروز تصحیح نشده قطعا باید رفع شوند.

بانک جامع سینمای ایران، به عنوان یک مرجع رسمی اطلاعات و آمار که به نهادی بزرگ و نام‌دار (حوزه هنری) وابسته است، باید معتبر و بدون ایراد باشد. بیش از یک دهه از فعالیت این پایگاه گذشته و هیچ نهاد و ارگانی، در این حوزه ورود نکرده و وسوسه نشده که دست کم برای کم اعتبار کردن بانک جامع هم شده، نوآوری و ابداعی در این زمینه داشته باشد. با وجود پیشرفت در فناوری و گسترش رسانه هایی که در فضای مجازی تنفس می‌کنند، بانک جامع هنوز یگانه و بی‌رقیب است. نمونه‌های مشابه اندک، بیشتر کپی‌برداری از بانک هستند و نمی‌توان آنها را رقیبی جدی، موثر و کاربردی دانست. این موقعیت منحصر به فرد برای سازمان سینمایی حوزه هنری موقعیتی فراهم می‌کند تا مرکز توجه و محل مراجعه باشد. آنهم در بین اقشار دانشجو، پژوهشگران، روزنامه‌نگاران، منتقدان و در یک کلام بخش نخبه سینما و فرهنگ ایران. امتیازی که برای هر نهاد هنری و فرهنگی، برگ برنده محسوب می‌شود.

هزینه ارتقای بانک جامع بسیار محدودتر از هزینه کلانی است که ساخت یک فیلم سینمایی، تولید برنامه تلویزیونی یا تاسیس و بازسازی یک سینما برای سازمان سینمایی حوزه هنری دارد، و نتیجه آن زودبازده و سریع است. دستاورد و ثمره تبدیل شدن بانک جامع به کامل‌ترین منبع اطلاعاتی سینمای ایران، اگر از ساخت فیلم سینمایی بیشتر نباشد، کمتر نیست. پژوهش و جمع‌آوری اسناد و اطلاعات در سینمای ایران، همیشه مغفول است اما بانک جامع به عنوان پایگاهی دیرپا و معتبر می‌تواند بخشی از این کمبود را جبران کند. همان طور که تا کنون تنها مرجع سینماپژوهان و روزنامه‌نگاران بوده است. هدف اصلی متولیان بانک در دوران تازه فعالیت این پایگاه می‌تواند رفع نواقص و افزایش بخش‌هایی باشد که در روزگار حکم‌رانی رسانه‌های مجازی، کارکرد تازه پیدا کرده است.