سوره سینما – مریم ضیغمی محمدی : دست به قلم است و همه او را به واسطه نقدهایی که نوشته می شناسند، نویسنده خوبی است. دو نوشته ای که از ذهن داشته بر کاغذ آورده و هر دو را مقابل دوربین برده است؛ «روایت ناپدید شدن مریم» و «تعارض» با نام قبلی «ریست». در رشته کارگردانی تحصیل کرده و نخستین کارش دستیاری سریال «آژانس دوستی» بود. بعدازمدتی از طریق آشنایی با دوست روزنامهنگاری به موسسه اطلاعات رفت وبه فضای نقد ورود پیداکرد. محمد رضا لطفی امسال با فیلم «تعارض» در بخش نگاه نو سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر حضور دارد و بهانه گفت و گوی ما شد.
*چه شد بعد از فیلم فیلم «روایت ناپدید شدن مریم» فیلم بعدی تان «تعارض» به عنوان فیلم اولی به جشنواره ارائه شد؟
**طبق قوانینی که جشنواره دارد «تعارض» را به عنوان فیلم اول در بخش مسابقه شرکت دادند. «تعارض» تنها فیلم جشنواره است که به شیوه سیاه و سفید اکران خواهد شد.
*جرقه اصلی فیلم از کجا زده شد؟
**فیلم درباره دوربین مدار بسته است و این ایده را از خیلی سال پیش در ذهن داشتم و د رحد این بود که فیلمی از دریچه دوربین های مدار بسته بسازم ولی قصه ای نداشتم. بخشی از فیلمم درباره جهان های موازی است و خیلی دوست داشتم بنابراین روی این موضوع خیلی تحقیق کردم و در کنار آن شیفته مولانا و به خصوص شعر بمیرید بمیرید در این عشق بمیرید او هستم و یکی از کانسپت های اصلی این فیلم از آن شعر سرچشمه گرفته است. درنهایت بعد از یک سال تحقیقات و دو سال نگارش این دو موضوع را در دل هم گنجاندم و فیلم نامه را نوشتم.
*چگونه سیدامیرسیدزاده را راضی کردید تا تهیه کننده فیلم تان را بر عهده بگیرد؟
**همکاری خوبی داشتیم. همه جای دنیا این گونه است که درتولید فیلم ها باید حمایت های صنفی و دولتی پشتش باشد یعنی دولت به ساخت این نوع فیلم ها کمک کند ولی ما فیلم مان را در سینمای مستقل تولید کردیم و یک ریال کمک دولتی نداشتیم.
*سال هاست که به عنوان منتقد در جشنواره حضور دارید در این سال ها جشنواره فیلم فجر چه روندی را طی کرده است؟
**در همه جشنواره های دنیا این گونه است که جشنواره یک سالی پر بار و سالی دیگر کم رونق و سالی دیگر فیلم های متوسط حضور دارند یا یک فیلم پدیده می شود و فکر میکنم جشنواره فیلم فجر هم با توجه به ظرف و گنجایش سینمای ایران همین روند را طی کرده است.
*در عرصه رقابت بخش نگاه نو که «تعارض» حضور دارد پیش بینی می کنید فیلم تان سیمرغ بگیرد؟
**اصلا به جایزه فکر نمی کنم چون آن چه که خیلی اهمیت دارد این است برای چه فیلم می سازم؟ من برای این فیلم می سازم که تصاویر ذهنی ام به بهترین شکل به تصویر کشیده شودو به نظرم نهایت کار یک فیلم ساز است و من هم این کار را کردم و بشدت از کارم راضی هستم و حال چقدر دایره اشتراکم با مخاطب یا هیات داوران داشته باشد به دیدگاه ان ها باز می گردد.
*یعنی هیچ پیش بینی درباره فیلم تان ندارید؟
**خیر. هیچ وقت از پیش داوری نمی کنم چون بزرگ ترین آسیبی است که بین مردم وجود دارد مثلا اسم فیلم را سرچ می کنند و در فضای مجازی اظهار نظر های متفاوت را می خوانند و از این رو قضاوت می کنند در حالی که از روی یک عکس و خلاصه قصه نمی توان قضاوت کرد و معتقدم پیش داوری آفت است و باید همه فیلم ها را دید و سپس نظر داد. اصولا داوری یک جشنواره امر سلیقه ای محسوب می شود.
*واقعا به سیمرغ فکر نمی کنید؟
**خیلی طبیعی است که جایزه گرفتن ممکن است برای هر کسی خوب و خوشایند باشد اما واقعا نمی دانم و امیدوارم سیمرغ را بگیرم.
*فکر می کنید فیلم تان با توجه به موضوع متفاوتش تا چه حد در ذهن مخاطب بماند؟
**می توانم بگویم بازخوردی که تا به حال و هنگام نگارش فیلم نامه داشتم پایان فیلم به گونه ای است که بعد از اتمام روی پرده فیلم برای مخاطب تمام نشود و درگیرش کند.
*چقدر زمان ساخت «تعارض» به گیشه هم فکر می کردید؟
**از ابتدا به گیشه فکر نمی کردم و معتقدم فیلم خوب راهش را پیدا می کند حال چه در گیشه باشه و مخاطب خاص یا عام. تمام تلاش خود را کردم تا فیلم خوب بسازم و از دیدگاه خودم راضی هستم.
*برای تولید فیلم تان چه شد به انتخاب رضا بهبودی و سودابه بیضایی رسیدید؟
**رضا در فیلم قبلی ام بود و به نظرم یکی از بهترین بازیگران سینما و تئاتر ایران است که ۱۰ درصدش کشف شده است و جنس بازی و خلاقش را می شناختم و با هم آشنایی داشتیم. تیم بازیگران فیلمم خیلی برایم لذت بخش بود چون بخش عمده ای از ان ها تئاتری بودند و کار کردن با ان ها خیلی لذت بخش است چون با نقش دچار چالش می شوند و بحث می کنیم. اما در مورد خانم بیضایی باید بگویم که ما کلا در سینمای ایران یک چیزی داریم که عادی است یعنی یک سری استعداد هستند که ورود پیدا می کنند و مطرح می شوند و بعد در سراشینی تکرارمی افتند و تعدادشان زیاد است و تقریبا هر پدیده در بازیگری ظرف ۴-۵ سال کلیشه می شود واز معضلات بزرگ سینمای ایران است در حالی که در سینمای دنیا این اتفاق نمی افتد و فضای سینما شرایطی فراهم می کند که آن بازیگر در سینما تلاش خود را برای پیشرفت و رشد کند اما در ایران این اتفاق نمیافتد. سودابه بیضایی از آن دست بازیگرانی است که انتخاب هایش درست بوده، گزیده کار بوده و فیلم نامه نوشته و فیلم ساخته و مسیر رو به رشد و بالا را طی کرده و از همکاری با او راضی هستم.
*حرف پایانی از سختی های تولید فیلم «تعارض»…
**من ۱۸ سال دررسانه کارکردم وفیلمسازی را از این منظر میبینم. رشته تحصیلی ام کارگردانی وهدفم هم فیلمسازی بود و ناگهانی نبودکه به سمت فیلمسازی سوق داده شدم. امیدوارم اتفاق های خوب برای «تعارض» در جشنواره بیفتد.