سوره سینما – محدثه واعظیپور : اکران نوروزی طبق شواهد و آمار و تجربه سالهای اخیر یکی از بهترین فصلهای اکران در ایران است. امسال با اکران زودهنگام «خوب بد جلف۲: ارتش سری» (پیمان قاسمخانی) به استقبال اکران نوروز ۹۹ رفتیم، قرار بود «شنای پروانه»، «لامینور»، «پسرکشی»، «لاله»، «بازیوو» و «زنها فرشتهاند ۲» در این فصل طلایی با هم رقابت کنند. اما متاسفانه شیوع ویروس کرونا مکانهای عمومی از جمله سینماها را تعطیل کرد و فضای جامعه را تحت تاثیر گسترش این ویروس قرار داد. طبیعی است در این شرایط، سینما رفتن به اتفاقی تبدیل میشود که ممکن است سلامت بخش زیادی از جامعه را تهدید کند و منطقی است که سینماها تعطیل شوند. اما این روند میتواند وضعیت اقتصاد سینما در سالی که پیش رو داریم با مشکل جدی مواجه کند. قطعا، ویروس کرونا در ماههای آینده از جهان رخت برخواهد بست، زندگی به حالت عادی بازمیگردد و فضا تغییر خواهد کرد. اما باید برای دوران پس از کرونا، برنامهریزی کرد. موضوعی که امروز و به دلیل خاص بودن فضای کشور، در عرصه فرهنگ کمتر به آن فکر میشود.
سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر، نشان داد تعداد فیلمهایی که سال آینده فروش و تماشاگر بالایی داشته باشند دست کم در میان آثاری که به جشنواره رسیدند، زیاد نیست. در میان فیلمهایی که فارغ از دغدغه جشنواره ساخته شدهاند هم، فیلم شاخص اندک است. پس خود به خود، نمیتوان به فروش سینماها در سال بعد امید داشت. البته که فروش فیلمها، تابع مسائل و راهکارهایی است که ممکن است پس از عادی شدن فضا، بتوان روی آنها برنامهریزی و فکر کرد و سینماداری سال آینده را از خطر ورشکستگی نجات داد.
سینمای ایران بدون کرونا هم، وضعیتی پیچیده داشت. انبوه پردیسهای ساخته شده در شهرهای مختلف و مناطق متعدد تهران و تعداد بالای فیلمهایی که قبل از تولید، به سود میرسند و نیازی به اکران و رقابت سالم نمیبینند موضوع اقتصاد سینماداری را درگیر حواشی کرده است. میزان مخاطبان و نه فروش فیلمها، کاهش یافته و این سیر نزولی ادامه دارد. آنچه در جشنواره فیلم فجر دیدیم، تصوری از یک اکران پررونق ایجاد نمیکند. اغلب فیلمها تلخ و ملالآور هستند و مخاطب عام به تماشای چنین آثاری نمینشیند. افزایش احتمالی بهای بلیت سینما هم تنها ظاهرا، آمار فروش را بالا میبرد اما قطعا بر روند کاهش تماشاگران (به ویژه از اقشار ضعیف) موثر خواهد بود. سال ۹۹ سینماداری مانند دیگر بخشهای صنعت و تجارت کشور، نیازمند عزم و ارادهای جدی برای مدیریت و پشت سر گذاشتن تبعات منفی ویروس کروناست، در غیر این صورت تحت تاثیر تعطیلی طولانی و از دست رفتن فصل طلایی نوروز، خطری جدی متوجه حرفه سینماداری است.