سوره سینما – دولت فرانسه اعلام کرد فستیوال‌هایی که بیش از ۵ هزار نفر را گرد هم می‌آورند تا سپتامبر (شهریور) ممنوع خواهند بود و بازی‌های ورزشی حرفه‌ای هم حق برگزاری ندارند. این امر موجب شد فستیوال فیلم کن برنامه خود را برای برگزار کردن فستیوال در اواخر ژوئن یا اوایل جولای رها کند. [سینماسینما. کد خبر : ۱۳۵۰۶۲]

از ۱۹۳۹ که اولین دوره فستیوال کن برگزار شد تا  سال ۲۰۱۹، ۷۲ دوره از این را شاهد بودیم. اما سال ۲۰۲۰ از آغازش تاکنون، همه را در بهت فرو برد. سالی که با شیوع ویروس کرونا، جهان را به حالت قرنطینه درآورد. از سال ۱۹۳۹ تا ۲۰۱۹ فستیوال کن موانع برگزاری‌اش یا وقوع جنگ جهانی دوم بود، یا اعترضات ۱۹۶۸ فرانسه و یا مشکلات بودجه.

اما در سال ۲۰۲۰ بحران کرونا شوک بزرگی را به دنیای هنر هفتم وارد کرد. نه از سینما خبری بود نه از برگزاری فستیوال و نه از تولید فیلم.

اما ایران مستثنا از این قاعده نبود. مهمترین اکران سینمایی در ایران که به اکران عید [نوروز] شهرت دارد، با بحران کرونا به تعطیلی رسید. تعطیلی سینما در مهمترین و پررونق‌ترین زمان اکران، ضربه سنگینی به این حوزه وارد. جشنواره جهانی فیلم فجر که با دبیری سیدرضا میرکریمی در سال ۱۳۹۵ به شکل و فرمی جدید و مستقل از جشنواره ملی در سال ۱۳۹۵ [در سال ۱۳۹۳ بخش بین‌الملل جشنواره از بخش ملی فجر جدا شد] آغاز به کار کرد، در سی و هشتمین دوره‌اش با دبیری محمدمهدی عسگرپور، در هاله ای از ابهام قرار گرفت.

مهمترین موضوعی که این روزها بین سینماگران و اهالی رسانه مطرح می‌شود، این است که آیا باتوجه به بهبودی شرایط باز هم برگزاری جشنواره جهانی فجر ضرورتی دارد؟ آیا باتوجه به بحران جهانی؛ میزان استقبال از این جشنواره [مهمانان خارجی] موفقیت آمیز خواهد بود؟ جدا از مهمان خارجی آیا سینماگران و اهالی رسانه و مطبوعات از آن استقبال خواهند کرد؟ و….

ایسنا در گزارشی [۱۰ اردیبهشت ۹۹-  کد خبر:  ۹۹۰۲۱۰۰۷۱۶۰]  نوشت: «… با توجه به خسارت زیادی که تعطیلی سینماها از اسفندماه تا کنون به سالن‌ها، فیلم‌هایی که در نوبت اکران بودند و به طور کلی «سینما» وارد کرده، بعضی جشنواره‌های فیلم از جمله همین جشنواره جهانی فجر برگزار نشوند و سازمان سینمایی هزینه بر پایی آن را برای جبران خسارت‌ها و کمک به سینما صرف کند. این موضوع با واکنش تند عسگرپور همراه شد و در او یادداشتی با عنوان «کرونا، سینما و صف ماسک‌داران» گفت: انگار ناتوانی‌ها به حدی رسیده که حتماً باید در درون خانواده، یک چیزی فدای چیزی دیگر از همان خانواده شود.»

باتوجه به اتفاقی که اخیرا در حوزه نمایش فیلم‌ها در سامانه VOD رخ داد، این پرسش مطرح می‌شود که جشنواره جهانی آیا می‌تواند در ساختاری مجازی تعریف شده و برگزار شود؟

اما فستیوال کن اولین جشنواره‌ای بود که تصمیم خود را در برگزاری آنلاین در بخش بازار اعلام کرد:

[نخستین اقدام در این زمینه ایجاد بازار فیلم‌ آنلاین است که توسط ژروم پایلارد – مدیر اجرایی بازار فیلم کن- راه‌اندازی شده است. او گفته است که این نوع از بازار آنلاین فیلم بعد از گفتگو و مشورت با بسیاری از فعالان حرفه‌ای عرصه سینما در سراسر جهان ایجاد شده است.

بازار آنلاین فیلم تلاش دارد تا با ایجاد بخش‌های مختلف از جمله جلسات آنلاین، تجربه حضور زنده و واقعی در بازار را برای مخاطبین خود رقم زند. این نوع از بازار، راهکار خلاقانه‌ای است تا همچنان حلقه ارتباطی بین فعالان حرفه‌ای عرصه سینما با یکدیگر حفظ شود.] خبرگزاری ایرنا. کدخبر: ۸۳۷۶۰۶۰۲

مدیران فستیوال ونیز اما تصمیم دیگری داشتند، آنها مصمم به برگزاری جشنواره در شهریورماه، البته با محدودیت شدیدتری نسبت به سال‌های گذشته هستند.

[لبرتو باربرا  در مصاحبه با خبرگزاری ایتالیایی آنسا گفت: هفتاد و هفتمین دوره جشنواره فیلم ونیز  با رعایت همه پروتکل‌ها مانند استفاده اجباری از ماسک و حفظ فاصله‌های اجتماعی برگزار خواهد شد و در هر نمایش فیلم، تعداد کمتری تماشاگر حضور داشته و تعداد کمتری کارت جشنواره نیز صادر خواهد شد.

وی مطمئن است که دست اندرکاران کمتری از هر فیلم به ونیز سفر خواهند کرد و نشست‌های مطبوعاتی نیز به صورت مجازی برپا خواهد شد.] خبرگزاری خبرآنلاین. کد خبر: ۱۳۸۰۰۳۷

حال باید منتظر تصمیم مدیران و دست‌اندرکان سازمان سینمایی بود که برای این جشنواره چه برنامه‌ای دارند. البته در نیمه اول سال به جز برگزاری جشنواره جهانی، با رویداد جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان، نیز مواجه هستیم؛ که مخاطبان آن طیف کودک و نوجوان هستند. حالا باتوجه به شرایط کنونی آیا شکل برگزاری این جشنواره نیز تغییر خواهد کرد؟ آیا این جشنواره نیز می‌تواند به شکل مجازی [در بعضی از بخش‌ها] برگزار شود؟

احتمال موج جدید کرونا در پاییز و زمستان

وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در اجلاس مدیران سازمان بیمه سلامت گفت: ممکن است موجب جدید این اپیدمی را در پاییز و زمستان داشته باشیم و باید خودمان را برای روزهای به مراتب سخت تر آماده کنیم. [خبرگزاری ایرنا. ۲۵ فروردین ۹۹. کد خبر: ۸۳۷۴۸۷۱۹]

باتوجه به صحبت های وزیر بهداشت و اینکه مشکل بزرگ و مهم در نیمه دوم سال برای برگزاری جشنواره‌ها از جمله: جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران،  جشنواره بین المللی «سینماحقیقت»، جشنواره فیلم فجر، جشنواره بین‌المللی فیلم های آموزشی رشد، جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت؛ است؛ چه تصمیمی لحاظ خواهد شد؟ آنچه گره این قضیه را هر روز سخت و پیچیده‌تر می‌کند آن است که آینده را نمی‌توان به هیچ وجه پیش‌بینی کرد و تنها باید خود را برای سخت‌ترین شرایط آماده کرد.

آیا در آینده شاهد تغییر شکل برگزاری جشنواره‌ها و رفتن به سوی شکل مجازی خواهیم بود؟ آیا جشنواره می‌تواند در قالب مجازی تعریف شده و برگزار شود؟ آیا رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی و…. باز هم کمکی برای برون رفت از این بحران [در برگزاری جشنواره‌ها] خواهد کرد؟ پرسش‌هایی که پاسخش چندان روشن نیست!