‎‎ کتاب «فقه، سیاست و حکومت» به نویسندگی ‎علی دارابی و مسعود مطلبی با مقدمه دکتر محسن اسماعیلی از اساتید دانشگاه و عضو مجلس خبرگان رهبری در کمتر از یک ماه از عرضه به بازار و به خاطر استقبال بالا از آن به چاپ دوم رسید.

علی دارابی محقق و استاد دانشگاه در گفت‌و‌گو با خبرنگار سوره سینما‌ در خصوص اهداف و زمینه های چاپ کتاب «فقه، سیاست و حکومت» و مضامین مربوط به آن گفت: ‎این کتاب در ۵۱۴ صفحه، هفت فصل و پنج پیوست منتشر شده است. به لحاظ موضوعی و محتوایی مباحث فصول اول تا سوم به کلیات و ادبیات فقه، تاریخچه فقه و اجتهاد، مکاتب و مدرسه‌های فقهی شیعی اختصاص دارد، چیستی و چرایی فقه سیاسی و فقه حکومتی موضوعات فصل چهارم و پنجم و فصل ششم به تبیین نظری و تاریخی نظریه «ولایت فقیه» اختصاص یافته و در فصل هفتم تجربه فقه سیاسی در گذشته و حال در جمهوری اسلامی با رویکرد آینده پژوهی فقه سیاسی را شامل می‌شود.

‎وی با بیان اینکه شبهه‌شناسی ولایت فقیه و پاسخ به آنها، واژگان و اصطلاحات فقهی، فِرَق، مکاتب و سلسله‌های مذهبی ، سیاسی، مفاخر و نام آوران حوزه مطالعات فقهی و گاه شمار تحولات فقه، سیاست و حکومت پنج ضمیمه هستند خاطرنشان کرد: برای نگارش این کتاب حدود ۴۰۰ منبع و مأخذ معتبر از کتب، مقالات داخلی و خارجی مورد استفاده بوده‌اند.

‎این استاد دانشگاه عنوان کرد: تجربه دو دهه تدریس در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی در قالب پروژه‌ای پنج ساله منجر به تالیف و انتشار کتاب فقه، سیاست و حکومت شده است.

‎وی به ویژگی‌های مختلف این کتاب پرداخت و گفت: این کتاب با توجه به استفاده گسترده از منابع و مأخذ دست اول فارسی و عربی، کاری کاملا پژوهشی به شمار می‌رود و در عین حال کتابی درسی برای دوره‌های مختلف دانشگاهی هم هست البته سعی شده تا آنجا که ممکن است روان بودن مطالب در اولویت قرار گیرد و برای این منظور معانی اصطلاحات فقهی و علمی هم در پانویس‌ها و پیوست‌ها توضیح داده شده است.

‎دارابی با اشاره به سخن رهبر معظم انقلاب مبنی بر اینکه نظریه ولایت فقیه سابقه‌ای هزار ساله در فقه شیعه دارد تصریح کرد: کتاب حاضر، راوی صادقی برای مستندسازی تاریخچه و تحولات این نظریه در ادوار و زمانه مختلف از عصر امامت و به خصوص از غیبت امام زمان(ع) محسوب می‌شود و به عنوان مرجعی از واقعیات در عرصه تولیدات سینمایی مورد استفاده قرار می گیرد.

‎استاد دانشگاه صدا و سیما با بیان اینکه در این کتاب نظریه ولایت فقیه از منظر سه مکتب فکری و فقهی بزرگ مورد بررسی قرار گرفت است افزود: نخست مکتب نجف که ولایت فقیه را در امور حسبیه و بسیار محدود تعریف می‌کند و آیات سید محسن حکیم، سید ابوالقاسم خویی، سیدعلی سیستانی، از فقها و مراجع بزرگی هستند به آن اعتقاد دارند؛ نظریه دوم مکتب قم است که ولایت فقیه را دارنده اختیارات رسول مکرم اسلام (ص) و امامان معصوم علیه السلام دانسته و آن را استمرار راه انبیای الهی بر می‌شمرد.

‎وی گفت: حضرت امام خمینی(ره) در صدر فقها و مراجع معتقد به این نظریه است همچنین آیات سید علی خامنه‌ای، عبدالله جوادی آملی، محمدتقی مصباح یزدی و بسیاری از مراجع و فقهای بزرگ بر این اندیشه تاکید دارند.

‎دارابی به نظریه سوم و مکتب تهران در باب ولایت فقیه اشاره و ابراز کرد: این مکتب اعتقاد به نظریه انتخاب ولایت فقیه، رأی مردم و محدود بودن دوران ولایت فقیه دارد و اختیارات آن را بر اساس توافق مردم طبق قانون تعریف می‌کند که آیات و حجج الاسلام حسینعلی منتظری، نعمت‌الله صالحی نجف آبادی، محمد حسینی بهشتی، مرتضی مطهری، اکبر هاشمی رفسنجانی و محمد مهدی آصفی را باید از سخنگویان و طرفداران این نظریه دانست.

‎این استاد ارتباطات ادامه داد: تفاوت‌ها و شباهت‌های هر یک از این مکاتب به تفصیل در کتاب بیان شده است.

‎وی به محتوای فصل هفتم پرداخت و عنوان کرد: به تجربه ۴۰ ساله نظریه ولایت فقیه در جمهوی اسلامی در این فصل از کتاب پرداخته شده و فراز و فرودهای آن در عرصه نظر و عمل مورد بررسی و واکاوی قرار گرفته است.

‎دارابی گفت: در این فصل با نگاهی آینده‌پژوهانه مباحث نظری و تئوری‌پردازی و نیز اقدامات عملی و کاربردی در راستای کارآمدی نظریه ولایت فقیه در عرصه اجرایی و مدیریت کشور مورد بحث قرار گرفته است.

‎وی تصریح کرد: شبهه‌شناسی ولایت فقیه با طرح ۲۰ پرسش و شبهه از جمله نظریه انتخاب و انتصاب، مدت‌دار بودن زمان ولایت فقیه، رای مردم در انتخاب ولی فقیه، ولایت فقیه و سازگاری آن با جمهوریت نظام و مادام العمری ولایت فقیه، از جمله پرسش‌ها و شبهاتی هستند که یک به یک در کتاب مطرح و پاسخ های مستدل و منطقی به آنها داده شده است و برای این منظور ۲۷ جدول در سراسر کتاب بکار گرفته شده است.