سوره سینما – محمدرسول ظهیری : قدر مسلم یکی از مهمترین و شاید به فاصله اصلی‌ترین و عمومی‌ترین عنصر فرهنگی خانواده‌های ایرانی موضوع محرم و عاشورای حسینی است.

با این حال سینمای ایران در نوعی بی تفاوتی آشکار در حالی که دم از فرهنگ ایرانی می‌زند نه‌تنها کارنامه قابل قبولی در این حوزه ندارد بلکه به نظر می‌رسد این کمیت ناچیز آثار عاشورایی و حسینی دِین خود را به این مفاهیم استراتژیک شیعی و مناسک‌های مذهبی ادا نکرده است.

سینمای ایران پس از انقلاب اسلامی زمان‌ خوبی برای تولید فیلم‌های خوب و پرمحتوا و جذاب داشته است اما در این راه کارنامه قابل دفاعی در سینمای آیینی و عاشورایی ندارد و این توقع می رفت که در این چهل و اندی سال عملکرد قابل دفاعی از خود نشان داده باشد.

اگر در این سال ها آثار فاخر و جذابی در سینما با موضوعات عاشورایی تولید می شد مطمئنا از سوی مردم مورد استقبال و ضمن این استقبال قطار سینمای ایران در ریل مسیر درست خود قرار می گرفت.

اگر بخواهیم سینمای آیینی و عاشورایی ایران را مورد بررسی قرار دهیم نمی توانیم از فیلم سینمایی «سفیر» به کارگردانی فریبرز صالح که در سال ۱۳۶۱ تولید شد به سادگی بگذریم چرا که در همان ایام اکران این فیلم در سینماهای سراسر کشور توانست با استقبال بسیار خوب مردم مواجه شود و از این فیلم به عنوان اولین فیلم سینمایی از این گونه سینمایی یاد می شود.

دیگر فیلم این گونه سینمایی فیلمی بود که  توانست به شاخص ترین فیلم سینمای پس از انقلاب اسلامی تبدیل شود که درباره حادثه عاشورا ساخته شده و از آن باید به عنوان اثری فاخر یاد کرد فیلم «روز واقعه» است که پس از گذشت دو دهه از اکران آن، هنوز هم جزو بهترین اثر عاشورایی سینمای ایران به حساب می‌آید.

البته بعدها فیلم «رستاخیز» با کارگردانی احمدرضا درویش به موضوع حماسه عاشورا پرداخت که به واسطه پرداخت‌های بی پرده به این حادثه عظیم نتوانست از حیث شاخصه محتوایی طیفی از مردم را نسبت اکران این فیلم بر پرده سینما راضی کند و این فیلم بدون هیچ حساب و تکلیفی رها شد.

به هر صورت آنچه مسلم است این است که سینمای ایران نسبت به تولید آثار آیینی و عاشورایی عملکرد مطلوب و چندان قابل دفاعی نداشته است.

در این راه باید از تلویزیون بابت تولید مجموعه «مختارنامه» قدردان بود چرا که در ساخت یک اثر عاشورایی موفق اندکی جبران مافات کرده و به ساحت مقدس سید و سالار شهیدان و اصحاب عاشورایی اش در حد توان، اَدای دِین کرده است.

با این همه در چند سال اخیر، بارقه اُمیدی پدید آمده بلکه حرکتی در سینمای ایران نسبت به این گونه سینمایی آغاز شود؛ نشان به آن نشان که سینماهای سراسر کشور میزبان نمایش فیلم‌های سینمایی «هیهات»، «کربلا جغرافیای یک تاریخ»، «عصر روز دهم» وانیمیشن «ناسور» استقبال بهتری از سینمای آیینی به عمل آورده است.

البته باید این روند در سال های آتی نیز به یک جریان مستمر تبدیل شود تا بتوان گفت عزمی برای خروج سینمای ایران از مهجوریتی که در قبال آثار محرم و عاشورایی داشته ، جزم شده است.