به گزارش سوره سینما به نقل از روابط عمومی برنامه تلویزیونی «نقدسینما»، چهاردهمین قسمت از فصل جدید برنامه «نقدسینما» جمعه شب ۱۱ مهرماه روی آنتن شبکه پنج رفت. در این قسمت از برنامه علاوه‌بر نقد و بررسی فیلم سینمایی «هایلایت»، در قالب گفتگویی ویژه با حسین انتظامی رئیس سازمان سینمایی، کارنامه گذشته و برنامه آینده این سازمان مورد بررسی قرار گرفت.

در بخش نخست برنامه امیررضا مافی میزبان پوریا ذوالفقاری و آرش خوشخو منتقدان سینما بود تا درباره «هایلایت» به کارگردانی اصغر نعیمی با آن‌ها به گفتگو بنشیند.

مافی در ابتدای این بخش فیلم «هایلایت» را اثری «عجیب» از هر نظر توصیف کرد که در واکنش به آن پوریا ذوالفقاری گفت: در سال‌های اخیر که سینمای ایران پروژه‌های گران و مرفهی با بودجه‌های کلان داشته است، در مقابل ورژن فیلم‌های فقیر هم شکل گرفته است؛ البته نه به معنای فیلم‌های ارزان‌قیمت و مستقل (لوباجت)، یعنی فیلم‌هایی که ممکن است خط اولیه داستانی خوبی هم داشته باشند اما در مرحله ساخت‌، صرفا تولید شده و احساس می‌کنید حتی کست عواملش نسبتی با دشواری تولیدش نداشته است! ما در این سال‌های تأثیر وضعیت تولید را در خوب بودن یا بد بودن فیلم‌ها به‌شدت شاهد هستیم.

وی افزود: «هایلایت» به‌نظرم نمونه مطالعاتی خوبی است برای اینکه این مشکلات تولید در سینمای ایران مورد بررسی قرار بگیرد.

آرش خوشخو ضمن آنکه موضع پوریا ذوالفقاری نسبت به فیلم را «محافظه‌کارانه» دانست، درباره فیلم گفت: «هایلایت» کارگردانی دارد که به ابزار تولید و دوربین و قاب‌بندی مسلط است. این تسلط واضح است. او می‌خواهد حال و هوایی ملویل‌وار به فیلم حاکم کند و فضایی از تنگدستی و حس زوال به فیلم بدهد که این فقط با نمای اتوبان و سیگار کشیدن اتفاق نمی‌افتد. وقتی ما از ملویل و پوچی حاکم بر فیلم‌هایش صحبت می‌کنم،‌ درباره نگاه فیلمساز در فیلمش صحبت می‌کنم، اما اینجا فیلم به‌طور کامل خالی است و هیچ حسی را به ذهن مخاطب متبادر نمی‌کند.

این منتقد سینما ادامه داد: «هایلایت» برگرفته است داستانی هالیوودی است که آنجا زوجی سوار هواپیما هستند و سقوط می‌کنند و حالا بازمانده هر یک از این دو نفر با هم همسفر می‌شوند. یکی از مشکلات بزرگ فیلم شخصیت‌های پیش‌پا افتاده هستند. همان مشکلی که در «لتیان» هم شاهدش بودیم.چرا ما نمی‌توانیم برای شخصیت‌های یک فیلم رنگ‌بندی قائل شویم و آدم‌ها اینقدر معمولی نباشند. شکست فیلم به‌دلیل همین ریزه‌کاری‌ها شکل می‌گیرد.

مافی در این بخش با نقد جدی نسبت به نگره اخلاقی حاکم بر داستان فیلم گفت: آیا وضع امروز اخلاقی ما به این سمت و سو می‌تواند برود؟‌ حتی اگر بخواهیم یک بی‌اخلاقی را روایت کنیم، شخصیت‌های اصلی یعنی پژمان بازغی و خانم زارع نیاز به یک پرداخت قبلی دارند که بپذیریم به چنین رذیلتی رسیده‌اند. این را در هیچ بخش فیلم نمی‌بینیم. ما حتی بحرانی در این آدم‌ها نمی‌بینیم.

در ادامه پوریا ذوالفقاری از «احساس نگرانی» کارگردانان بابت اینکه شاهد مخاطب متوجه بحران موجود در فیلم نشده باشد انتقاد کرد و گفت: فیلم به‌لحاظ شخصیت‌پردازی دستش خالی نیست اما کارگردان در زمان‌بندی ارائه اطلاعات اشتباه عمل کرده است.

آرش خوشخو هم رویکرد پیام اخلاقی پایان فیلم را «توئیتری» توصیف کرد.

توزیع نامناسب اطلاعات در قالب سکانس‌های خرد، تکرار برخی داده‌ها بدون جهش داستان و فقدان اتفاقات پیش‌برنده در داستان از دیگر مواردی بود که پوریا ذولفقاری و آرش خوشخو در نقد «هایلایت» بر آن تأکید کردند.

امیررضا مافی در بخش دیگری از میز نقد پایان‌بندی «هایلایت» را هم دچار ضعف جدی می‌داند که حتی آن دسته از مخاطبان کنجکاو برای اطلاع از سرنوشت کاراکترها و پایان داستان را هم راضی نمی‌کند.

آرش خوشخو در ادامه با اشاره به بازی پژمان بازغی در فیلم گفت: بازغی از آن دست بازیگرانی است که می‌تواند حضوری غیرمنتظره در یک فیلم داشته باشد که نمونه خوبش را در فیلم «ناهید» آیدا پناهنده دیدیم. در آن فیلم پژمان بازغی شخصیتی را خلق می‌کند که از فرمت آشنای او در فیلم‌های دیگر خیلی واقعی‌تر به نظر می‌رسد. او سعی نمی‌کند یک نقش را بازی کند و این سعی نکردن گاهی به یک بی‌تفاوتی منجر می‌شود که نمونه‌اش را در همین فیلم «هایلایت» می‌بینیم. اینکه در مواردی خودآگاهانه سعی می‌کند بازی ایرانی به سبک بازیگرانی همچون پرویز پرستویی، شهاب حسینی و حمید فرخ‌نژاد نداشته باشد. بازغی می‌تواند بازی درون‌گرا داشته باشد.

روایت حسین انتظامی از متن و حاشیه سازمان سینمایی

گفتگوی ویژه با حسین انتظامی بخش بعدی برنامه «نقد سینما» شب گذشته بود. انتظامی در این بخش و در گفتگو با امیررضا مافی درباره شایعه‌های مطرح شده درباره احتمال جدایی خود از سازمان سینمایی بیان کرد: در اصل قرار است این اتفاق بیفتد ولی به این سرعتی که فکر می کنید، نیست. برنامه این است که سال بعد از کشور بروم و صحبت‌هایی شده تا رایزن فرهنگی ایران در وین شوم.

انتظامی درباره اینکه آیا این جدایی به‌معنای تحقق برنامه‌ها و اهدافش در سازمان سینمایی است هم اظهار کرد: در این مدت نسبتا برنامه‌هایی که در نظر داشتیم انجام شد البته هنوز هم این روند ادامه دارد. این را بهتر از من می دانید که دستگاه‌ها به شکل سیستمی کار می کنند یعنی خیلی تابع و متاثر از یک فرد نیستند یعنی نهایتا یک فرد می تواند هماهنگی‌های بهتری ایجاد کند. سیاست‌های کلان سازمان سینمایی تابع سیاست‌های کلان وزارت ارشاد است و همه تلاش ما در این سازمان و سایر معاونت‌های تخصصی وزارتخانه این است که آن سیاست‌ها را دنبال کنیم.

رییس سازمان سینمایی در پاسخ به این سوال مافی که آیا این عزم رفتن باعث نمی‌شود که انگیزه شما کمتر شود؟ توضیح داد: کسانی که با روحیه من آشنایی دارند، می‌دانند که من معمولاً تا آخرین روزی که مسئولیت دارم تلاش می‌کنم با نشاط کار کنم همین الان هم برنامه‌هایی داریم و جشنواره هم در پیش است و… که همه را با جدیت دنبال می‌کنیم. ضمن اینکه در ابتدا هم عرض کردم که رفتن به وین همان ماجرای حل بودن پنجاه درصد است یعنی هنوز خیلی چیزی نهایی نشده است.

انتظامی درباره تحقق شعار شفافیت در طول مدت کارش هم اظهار کرد: کرونا اساسا یک شرایط جدید در تولید، تصمیم‌گیری و اجرا به وجود آورده، یک راه این است که ما منفعل باشیم، بگوییم بلایی نازل شده و ما کاملا نسبت به آن منفعل هستیم، وظیفه دیگری که در عرصه تولید و مدیریت فرهنگی وجود دارد این است که برای این زیست کرونایی طراحی‌های اقتضایی کنیم. ما پنج جشنواره داریم؛ اولینش به‌عنوان جشنواره جهانی فیلم فجر قرار بود در اردیبهشت‌ماه برگزار شود که آن موقع هنوز شرایط خیلی مشخص نبود و اعلام شد که با تاخیر برگزار می‌شود ولی بعد که شرایط سخت‌تر شد رسما اعلام شد که برگزاری آن تعطیل و به سال بعد موکول می‌شود. جشنواره‌های بعدی جشنواره‌های فیلم‌های کودکان و نوجوانان اصفهان است که اواخر مهرماه  و بعد از آن جشنواره فیلم کوتاه تهران، سپس جشنواره مستند «سینماحقیقت» و بعد فیلم فجر برگزار می‌شود که ابعاد و اهمیت جشنواره فیلم فجر بیشتر از سایرین است. در جلساتی که با پنج دبیر این جشنواره‌ها داشتیم، همیشه حرفمان این بوده است که با همفکری، کمک و مشورت‌جویی با فعالان و صنوف طراحی  متناسب با شرایط امروز و متناسب با اقتضائات سینما داشته باشیم. جشنواره شامل چند بخش است که یکی از آنها به عنوان رقابت اصل جشنواره را تشکیل می‌دهد و جشنواره بر آن استوار است، رکن بعدی نمایش است تا هم آثار جدید دیده شود و هم مردم استقبال کنند، این موضوع شوری در جشنواره ایجاد می کند حتی آن جشنواره‌های تخصصی هم شور لازم را در مخاطب خود ایجاد می‌کند.

وی افزود: یک جشنواره بخش بازار و آموزش هم دارد. در شرایط فعلی و با توجه به شرایط کرونا قرار بر این شد که در برهه برگزاری، سناریوهای متفاوت داشته باشیم یعنی جشنواره ترکیبی از برگزاری به صورت مجازی و حضوری باشد و در این بین تا جایی که می‌توانیم بیشتر به مجازی اتکا کنیم. البته مثلا در بخش نمایش به ویژه جنبه های تجاری فیلم‌ها، به دلیل احتمال سرقت، نمی‌شود به نمایش مجازی اتکا کرد چون راه حل فنی مبنایی تاکنون برای آن در دنیا پیدا نشده است. در بقیه بخش ها می‌شود اتکای بیشتری به فضای مجازی داشت درواقع اولین جشنواره ما که کودک و نوجوان است با چنین شرایطی برگزار می‌شود و بازخوردهایی که دریافت می‌کنیم برای بقیه جشنواره‌ها حتما موثر خواهد بود.

رییس سازمان سینمایی درباره اینکه آیا سناریوهای طراحی شده می‌تواند پاسخگوی شرایط زمان برگزاری جشنواره‌ها باشد، مطرح کرد: فکر می‌کنم چنین باشد.‌ هرچه جلوتر می‌رویم شرایط برای ما روشن‌تر می‌شود الان هیچ‌کس نمی‌تواند بگوید در بهمن شرایط کرونایی چگونه می‌شود. بنابراین ما باید یک ترکیب اقتضایی داشته باشیم که طراحی های بخش های مختلف را روی آنها سوار کنیم.

انتظامی در ادامه با اشاره به دبیری محمدمهدی طباطبایی‌نژاد در جشنواره سی‌ونهم فیلم فجر،‌ درباره جدایی او از سازمان سینمایی گفت: متاسفانه رفتن آقای طباطبایی‌نژاد از سازمان سینمایی صحت دارد. ایشان از صدا و سیما به سازمان سینمایی مامور بود و متاسفانه با ادامه ماموریت ایشان موافقت نشد. ما هم البته به صدا و سیما پیغام دادیم و گفتیم وقتی شما نیروی خودتان را می‌خواهید و برایش فراخوان می‌زنید اگر برایش برنامه دارید، مثلا اگر می‌خواهید او را به عنوان مدیر شبکه منصوب کنید، اهلا و سهلا ولی اگر فقط می‌خواهید به آنجا برگردد و کاری نکند این نوعی اصراف است.

وی درباره اینکه شنیده می‌شود اختلاف دیدگاهی بین او و طباطبایی‌نژاد وجود داشته یا نه، اظهار کرد: برای اولین بار است که این را از شما می‌شنوم.

او در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه شنیده می‌شود در بحث فیلم «خانه پدری» و «دیدن این فیلم جرم است» با طباطبایی‌نژاد اختلاف دیدگاه و سلیقه داشته و آن اختلافات باعث رفتن طباطبایی نژاد شده است، توضیح داد: شما اهل منطق هستید. بر فرض صحت هم این حرف‌ها مربوط به چند ماه پیش بوده است در حالی که ما حالا با این پدیده مواجه هستیم.

انتظامی درباره یکپارچگی تهیه‌کنندگان هم گفت: تشتت موجود در میان تهیه‌کنندگان یکی از آسیب‌های جدی سینما بود چون تهیه‌کننده در موقعیتی قرار دارد که تمام پروژه به او مرتبط است. همیشه گفته می‌شد اگر تهیه‌کنندگان یکپارچه شوند شرایط بهتری برای سینما رخ می‌دهد خوشبختانه با توجهِ خودشان و همفکری‌های سازمان سینمایی با آنها، این اتفاق افتاده و امیدواریم با جدیت دنبال شود. ما قبلا به این عزیزان قول داده بودیم که اگر یکپارچه شوند زمینه تفویض اختیار و واگذاری برخی امور به اتحادیه تهیه‌کنندگان وجود دارد که این امر شروع شده، مثلا تایید متقاضیان تهیه‌کنندگی جدید سینما به عهده آنها گذاشته شده است. آنها در شورای پروانه ساخت یک نماینده دارند بنابراین حالا آن اتحادیه می‌تواند آن نماینده را معرفی کند حتی من پیشنهاد کردم و به همکارانم در سازمان نوشتم که در اولین تغییراتی که در شورای پروانه نمایش داریم از نماینده اتحادیه تهیه‌کنندگان استفاده کنیم چون برخی از اعضا به جهت اینکه می خواهند فیلم بسازند یا به دلایل دیگر ممکن است تشریف ببرند.

رییس سازمان سینمایی در بخش دیگر از این برنامه درباره ایده‌های مطرح‌شده درباره لزوم حذف شورای پروانه ساخت و نمایش توضیح داد: من برخاسته از مطبوعات هستم. مطبوعات در میان محصولات فرهنگی کشور به جهت اتکا به قانون صریح، نظارت پسینی دارد. تجربیاتی که ما داریم و اقتضائات امروز این است که هر چقدر ما بر جنبه های پسینی و کنترل‌های درونی اتکا کنیم، توفیق ما بیشتر است یعنی بعضی شیوه‌های ما شاید زمانی جواب می‌داد و شرایط قرنطینه‌ای بود اما آن شیوه ها الان شاید جواب ندهد بنابراین ما هرچقدر به شیوه‌های پسینی اتکا کنیم بهتر است تجربه من هم این را تایید می‌کند. خیلی از مدیران فرهنگی در حال حاضر چنین دیدگاهی دارند.

وی درباره اینکه آیا تهیه‌کنندگان و هنرمندان ما این توان را دارند که ما این اختیار را به آنها تفویض کنیم و دچار خودسانسوری نشوند؟ پاسخ داد: وقتی یک مدیر یا فعال فرهنگی خودش یک نظر دارد، می‌تواند از جنبه نظری درباره مسأله صحبت کند اما وقتی در جایگاه مدیریت قرار می‌گیرد حق ندارد بگوید چون من اینگونه فکر می‌کنم پس شورای پروانه ساخت را تعطیل کنیم چون او موظف به اجرای مقررات است. به یاد دارید که برخی آقایان می‌گفتند من این قانون را نمی‌پسندم چون به ضرر مردم است پس اجرایش نمی‌کنم. این آغاز یک دیکتاتوری است پس باید کاملا در چارچوب قوانین کار کند، خودش را ملزم به اجرای قوانین بداند و آن را با جدیت هم اجرا کند اگر خیلی هم هنرمند است زمینه تغییر قانون را فراهم کند یعنی مقدمات لازم را فراهم کند، مذاکرات لازم را کند و… آن را تبدیل به قانون جدید و جایگزین قبلی کند. به عنوان دیدگاه نظری معتقدم نظارت ها باید پسینی باشد اما به عنوان مدیر اجرایی موظفم قانون را به خوبی اجرا کنم و حق ندارم بگویم که شورای پروانه ساخت باید تعطیل شود.

انتظامی درباره اینکه آیا سازمان سینمایی نمی‌تواند مستقلاً در این مورد ورود کند؟ گفت: نه نمی‌تواند و تا زمانی که تکلیف قانونی اش مشخص شود باید با جدیت و با نشاط آن را دنبال کند نه اینکه بگوید چون اعتقادی به آن ندارم پس کاری کنم که این موضوع خود را ناکارآمد نشان بدهد.

رییس سازمان سینمایی در پاسخ به این سوال که در این ماه‌های پایانی فعالیت آیا عزمش را دارد که این اتفاق بیفتد؟ تصریح کرد: نه به این زودی اصلا محقق نمی‌شود چون یک مسیر طولانی دارد. البته من خوش بین هستم که این بلوغ و پختگی در میان تهیه‌کنندگان در سینما و در ناشران در کتاب به وجود بیاید ولی حتما خاطرتان هست که چند سال پیش وقتی صحبت بر سر این بود که نظارت بر کتاب بر عهده خود ناشران گذاشته شود، برخی از آنها اعلام کردند که این آمادگی را نداریم و ارشاد این کار را کند.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا یکی از دلایل این موضوع این نیست که سالیان دراز مسئولیت را مدام متوجه نهاد دولتی کرده‌ایم و  تصدی را از بخش خصوصی گرفته‌ایم؟ تشریح کرد: بخشی از این موضوع همین است و باعث شده‌است آنها روی مسئولیت شناسی کار نکنند. البته بخشی هم مربوط به این است که ما چارچوب را روشن نمی‌کنیم برای مثال خواهشی که من از همکارانم در این مدتی که در سازمان سینمایی و پیش از آن در جاهای دیگر بودم داشتم، این بود که ما چارچوب‌های خودمان را شفاف اعلام کنیم و پیش‌بینی پذیری داشته باشیم چون در این صورت فرد قبل از مراجعه به دستگاه‌ها با توجه به چارچوب‌ها و مقررات می‌تواند خودش را ارزیابی کند و بداند که اگر این محصول فرهنگی را ارایه بدهد چه پاسخی دریافت می‌کند یعنی می‌تواند ۹۰ درصد به درستی پیش‌بینی کند که این موضوع از تبعیض و خیلی از آسیب‌های کار فرهنگی جلوگیری می‌کند.

رییس سازمان سینمایی درباره موفقیت در شعار «شفافیت و پیش‌بینی‌پذیری» اظهار کرد: درباره میزان موفقیت باید دیگران اظهار نظر کنند چون آنها ارزیابی دقیقی دارند. طبیعی است که هر کسی ممکن است بگوید من خیلی موفق بوده‌ام. ولی می‌توانم بگویم همکارانم در سازمان سینمایی در این مسأله اهتمام داشته اند یکی از کلان برنامه‌های وزیر هم همین بوده که همه بخش ها باید به این سمت بروند. شفافیت چند وجه دارد؛ اعلام آمار درآمدها و هزینه‌ها، فروش فیلم‌ها در سمفا، هزینه های تولیدی، هزینه‌های جشنواره‌ها و… همه یک بخش از شفافیت هستند. اگرچه انتشار هزینه‌ها ارزشمند است اما این موضوع باید مقدمه اتفاقی دیگر و در اصلاح رویه‌ها موثر باشد.

وی افزود: مثلا فرض کنید یکی از انتقادات وارده به ما این است که نسبت هزینه‌ها به پشتیبانی موسسه های تولیدی و… کم است و این باید خود را در رویه‌ها نشان دهد. یا اگر این انتقاد می‌شود که چرا با پایان مطبوعات کاغذی همچنان مجله منتشر می‌کنید، باید آن رویه را اصلاح کنیم. حدود یک سال است که کتاب‌ها و مجلات فارابی، مرکز گسترش و انجمن سینمای جوانان دیگر به شکل هارد کپی نیست هرچند آنها وظیفه توسعه دانش سینمایی را دارند بنابراین هزینه می‌کنند، مقاله‌ای سفارش می‌دهند، مباحث جدید را ترجمه می‌کنند و این را به شکل متن در اختیار همه می‌گذارند حتی من از آنها خواهش کردم که به جای اینکه به مطبوعات و رسانه‌ها بگویند شما حق ندارید آنها را منتشر کنید از این رسانه‌ها بابت انتشارش هم تشکر کنند چون هدف ما توسعه دانش سینمایی است. یا هرچند خدمات سمفا به دلیل کرونا چندان جلوه‌گر نشد ولی شما با رجوع به این سامانه به راحتی می‌توانید ببینید که یک فیلم و سینمای خاصی تا این لحظه چقدر بلیت فروخته و…. تا برنامه ریزان و منتقدان بتوانند از اطلاعات آن استفاده کنند و از آن ایده دربیاورند چون مقدمه هر برنامه‌ریزی‌ای اطلاعات دقیق است.

انتظامی درباره اینکه امروز شفافیت کمی داریم و چه زمینه‌سازی برای شفافیت کیفی صورت گرفته‌است، عنوان کرد: این نکته بسیار درست است ممنونم و خوشحالم از اینکه وقتی یک دستگاه اطلاعات خود را در جداول اکسل می‌گذارد و آن را به صورت پی دی اف ارایه نمی‌کند کسانی متوجه ارزش این کار می‌شوند. شفافیت اگر فقط مربوط به حوزه‌های کمی باشد ارزش آنچنانی ندارد چون کمیت مقدمه کیفت است یعنی وقتی شما اعلام می‌کنید سیاست ما توجه به فیلمسازان جوان، توجه به فیلمسازان جوان شهرستانی یا توجه به انیمیشن است، باید آن را عملی نشان دهید. مثلا کرونا این موضوع را اثبات کرد که هرچند در محیط فیزیکی برای تولید مشکل داریم ما می توانیم در حوزه‌های مثل انیمیشن بیشتر سرمایه‌گذاری و بیشتر بهره‌برداری کنیم ضمن اینکه واقعیت این است که ما در تولید انیمیشن در منطقه دست بالایی داریم بنابراین باید این دست بالا را حفظ کنیم.

وی درباره ارایه مجوز ساخت به یکی از فعالان مجازی بیان کرد: من بعد از اینکه آن مجوز سر و صدا ایجاد کرد، بررسی کردم. به هر حال مجوز از طریق شورای پروانه ساخت ارایه شده است. این شورا شخصیت‌های ارزشمندی دارد و ما عملا کار دبیرخانه‌ای آنها را انجام می‌دهیم. در شورای پروانه ساخت روال این است که بر اساس شاخص هایی مجوز ارایه می‌شود. این شاخص ها هم اعلام شده است برای مثال گفته‌اند هرکسی سابقه دستیاری کارگردانی، همکاری در گروه‌های مختلف تولید، تالیفات، تحصیلات مرتبط و… را داشته باشد درخواستش مورد بررسی قرار می‌گیرد و بر اساس آن شرایط مجوز می‌گیرد. وقتی من به همکارانم گفتم که این مسیر را بازبینی کنید تا ببینید به درستی طی شده یا نه متوجه شدیم که به درستی انجام شده است.

رییس سازمان سینمایی درباره موفقیت اکران آنلاین مطرح کرد: اکران آنلاین ظرفیت خیلی خوبی است که شرایط باعث شد بیشتر دیده شود. بالاخره مسیری است که سینما باید به آن سمت برود و دیدیم که هر فیلمی به اکران اینترنتی رفت موفقیت‌هایی هم داشت.

وی درباره اینکه فیلم‌های اکران شده در وی او دی ها احتمالا با نمایش در سینما اقبالی به دست نمی‌آورند و صاحبان فیلم‌های درجه یک دوست ندارند اکران اینترنتی داشته باشند، گفت: آنها یک مقدار نگران هستند چون این فضا چندان تجربه نشده است البته برخی فیلم‌های با اقبالِ بیشتر، هم در این فضا اکران شد.

وی در پاسخ به سوال مافی که گفت تنها یک فیلمِ با اقبال یعنی «خروج» در این سامانه‌ها به نمایش درآمد و برای مثال «شنای پروانه» حاضر به این تجربه نشد، بیان کرد: آنطور که صاحبان آن فیلم به همکاران ما گفته بودند نظرشان این بود که می‌خواهند دوباره از ظرفیت اکران استفاده کنند.

انتظامی درباره فیلم های تولید شده و انباشت آثار در صف اکران هم گفت: اتفاقا همین نکته بحث ماست که در پروانه ساخت ها سرعت را کم کنیم تا انباشت فیلم صورت نگیرد البته می‌شود به ظرفیت اکران آنلاین هم توجه کرد، اینکه ریتم نمایش را در سینماها بالا ببریم هم شدنی است. از ظرفیت‌های سالن سازی که طی یکی دو سال گذشته شتاب بیشتری گرفته و به ناوگان سینمایی کشور افزوده شده، هم می‌شود استفاده کرد بنابراین به دیده شدن فیلم‌ها کمک می‌کنند.

وی درباره اینکه آیا فیلم‌های تولید شده در سال جاری پاسخگوی برگزاری جشنواره فیلم است، اظهار کرد: آماری که چند روز پیش از همکاران گرفته‌ام نشان می‌دهد که زمینه برای برگزاری جشنواره وجود دارد البته برای اینکه جواب قاطع بدهیم باید حدود یک ماه دیگر صبر کنیم چون همکاران ما این ایده را دارند که باید به تولید سرعت داده شود که البته ایده درستی است. ما حالا این نگرانی را داریم که کارهای پست پروداکشن به بهمن و اسفند بیفتد که باید به کارها سرعت داد. منطقی این است که جشنواره در همان بهمن ماه برگزار شود یک ایده دیگر این بود که زمان برگزاری را جا به کنیم اما جشنواره فیلم فجر به یکی از نمادهای اصلی جشن‌های انقلاب تبدیل شده و این دست من و شما نیست که تاریخش را جا به جا کنیم. می‌شود مقداری زمان سایر جشنواره‌ها را جا به جا کرد ولی انصافا برای جشنواره فیلم فجر نمی‌شود. یکی از کارکردهای هر جشنواره‌ای استعدادیابی و دیده شدن است. کما اینکه در یکی دو سال گذشته جوانان چه در عرصه کارگردانی چه تهیه‌کنندگی و… بیشتر دیده شدند.

انتظامی درباره ابراهیم داروغه زاده دبیر سابق جشنواره فیلم فجر هم گفت: آقای داروغه‌زاده می‌خواهد فیلم بسازد. اوایل امسال با من در این زمینه صحبت کرد و خواست که دیگر در جشنواره نباشد من خواهش کردم که فیلم را زودتر بسازد، نهایت اینکه فیلم به بخش مسابقه نمی‌رفت ولی خودشان تمایل به حوزه فیلمسازی داشتند و کار پیش تولید را چند روز دیگر آغاز می‌کند.

رییس سازمان سینمایی در بخش دیگر از صحبت‌هایش گفت: احتمالاً در تابستان ۱۴۰۰ به اتریش می‌روم. البته همه چیز پنجاه درصدی است. من خوش بین به فعالیت سینماها هستم البته کرونا پدیده‌ای بود که به صورت غافلگیرانه خودش را به همه جوامع تحمیل کرد و کل زیست اجتماعی را تحت تاثیر قرار داد بنابراین در ابتدا یک بهت زدگی ناشی از این غافلگیری در همه حوزه ها داشتیم، هر حوزه‌ای که توانست خود را زودتر با شرایط جدید تطبیق دهد هوش بالایی داشت از این جهت سینما اتفاقا نشان داد که هوش بالایی دارد چون خیلی سریع توانست خود را با این شرایط تطبیق دهد بنابراین من خوش بینم حتی اگر خدای نکرده کرونا تداوم داشته باشد، سینما، تولید، سینماگران و مدیران مرتبط می‌توانند خود را با شرایط تطبیق دهند. حتما این موضوع در جریان تولید تاثیر می‌گذارد اما سازمان سینمایی به فیلم‌هایی که به جریان اکران آنلاین بپیوندند، مشوق هایی ارایه داد. به همین جهت می‌توان امید داشت.

انتظامی درباره کوچک سازی بخش های سازمان سینمایی گفت: خود اینها هنوز به نتیجه نرسیده چون اگر به نتیجه برسد اتفاقات مهمی از آنها حاصل می‌شود. ما همیشه در مقام نظر می‌گوییم که باید کوچک سازی و چابک سازی صورت بگیرد و این چنین راندمان ما افزایش پیدا می‌کند اما در عمل رخ نمی‌دهد. خوشبختانه با همکاری مدیران سازمان سینمایی این اتفاق در بعضی بخش‌ها آغاز و برخی جاها ادغام شده است. در توجه به استان‌ها هم باید بگویم یکی از شعارهای محوری آقای وزیر این است که «ایران، تهران نیست». لذا باید به این موارد بیشتر توجه شود این را هم باید بگویم که هرچقدر ما از سلایق مختلف استقبال کنیم و روندهای آینده سینما را پیش‌بینی کنیم بهتر و وظیفه دستگاه‌های دولتی است که هزینه و پیش‌بینی کند و این موضوعات را در اختیار فعالان بگذارد تا آنها بتوانند زندگی و تولید خود را به آن سمت معطوف کنند.

رییس سازمان سینمایی درباره شفافیت در حوزه اکران آنلاین هم عنوان کرد: امیدوارم این اتفاق در آنجا هم رخ دهد. البته شورای صنفی اکران آنلاین در حال شکل گیری است تا همان کارویژه‌های شورای صنفی نمایش را داشته باشد، یعنی بتواند ترافیک اکران را کنترل و به تخلفات رسیدگی کند منتها با حضور تهیه‌کنندگان ضمن اینکه در آنجا به جای سینماداران، نمایندگان پلتفرم‌ها حضور دارند.

وی درباره اینکه آیا انحصار پلتفرم‌ها آسیب زننده است یا نه توضیح داد: آسیب زننده است اما آیا مگر حالا ما انحصار داریم؟ چون ما پنج، شش پلت‌فرم فعال داریم.

در این بخش مجری بیان کرد که تنها دو پلتفرم طلایه‌دار داریم که رییس سازمان سینمایی اظهار کرد: درست است ولی هرچقدر کمک کنیم که بقیه هم به میدان بیایند بهتر است ما هم، چنین سیاستی داریم چون جزو الزامات دوره جدید است. وی در پاسخ به این سوال که فیلم می‌بینید؟ اظهار کرد: این طبیعی است.

وی در پایان درباره آخرین فیلم خارجی که دیده است، گفت: با تاخیر «۱۹۱۷» را دیده‌ام چون صحبت‌هایی درباره سکانس پلان هایش مطرح بود و مجبور شدم دوباره از این زاویه نگاهش کنم. من فیلم را پسندیدم.

افخمی: وقتی از «فرم» حرف می‌زنیم، از چه می‌گوییم؟

بخش پایانی برنامه شب گذشته به میز «آموزش فیلمسازی» اختصاص داشت که بهروز افخمی در این بخش با اشاره به بازتاب‌های اظهارنظر هفته گذشته خود درباره شباهت فرم دو فیلم «دیده‌بان» و «۱۹۱۷» گفت: برخی واکنش‌های طنز به این اظهارنظر بامزه و برخی بی‌مزه بود اما معقتدم آن‌ها که منتقد این قیاس شدند، چیزی از معنای فرم نمی‌فهمند.

وی در ادامه نکاتی را درباره شباهت‌های فرمی دو فیلم «دیده‌بان» و «۱۹۱۷» برشمرد و خاطره‌ای را روایت کرد از تأثیر تجربه حضور در میدان جنگ بر زاویه‌ فیلمبرداری و قاب‌بندی در فیلم‌های ابراهیم حاتمی‌کیا.

در ادامه وقتی مافی فیلم «۱۹۱۷» را به لحاظ «تکنیکی» فیلم بهتری از «دیده‌بان» توصیف کرد، افخمی گفت: واقعیت این است که «۱۹۱۷» از نظر «مکانیکی» فیلم بهتری است و امکانات بهتری در اختیار داشته اما از نظر تکنیکی حتما فیلم بهتری نیست چرا که تکنیک در واقع همان «فرم» است.

افخمی در ادامه موسیقی خالص بدون کلام را «فرم» خالص توصیف کرد و گفت: کسانی که درکی از فرم در اثر هنری ندارند را باید تشویق کنیم که به موسیقی بدون کلام و بدون ملودی گوش دهند. اگر چنین موسیقی‌ای را دریافت نمی‌کنید، شما اساسا استعدادی برای کار هنری ندارید چراکه از درک شکل خالص فرم هم ناتوانید. اما اگر آن را دریافت می‌کنید، سوال این است آنچیزی که از یک موسیقی بدون کلام و ملودی درک می‌کنید چیست؟ این آن چیزی است که از نظم و به‌جا بودن اصوات درک می‌کنید و این همان فرم است.

وی افزود: وقتی سراغ هنرهای دارای مضمون مانند نقاشی، سینما و ادبیات می‌آییم، فرم با یک مضمون همراه می‌شود. حتما باید با توجه به معنا، فرم را انتخاب کرد. این ارتباط میان فرم و مضمون اجتناب‌ناپذیر است.

افخمی در ادامه نکاتی را درباره نسبت معنا با زیبایی مطرح کرد و از اصالت فرم‌های ادبی در تجربه‌های سینمایی گفت و تأکید کرد: همه شگردهای خوب در سینما، از ادبیات آمده است.

برنامه «نقد سینما» به تهیه‌کنندگی یوسف بچاری جمعه شب‌ها ساعت ۲۲ از شبکه پنج سیما پخش می‌شود.