سوره سینما – جشنواره فیلم فجر در آستانه برگزاری سی و نهمین دوره برگزاری خود است. این جشنواره در طول این چهار دهه با تغییرات و فراز و نشیب‌های مختلفی همراه بوده است اما در بخش سینمای ایران (سودای سیمرغ) چهره‌های شاخص سینمایی و هنری با نگاه و سلایق مختلف به عنوان داور این بخش حضور داشته‌اند از عباس کیارستمی، کیانوش عیاری و عزت‌الله انتظامی گرفته تا نادرطالب‌زاده و جواد شمقدری. در سال‌های طولانی برگزاری جشنواره فجر بخش سینمای ایران (سودای سیمرغ) تغییرات عمده‌ای نداشته است و تنها ترکیب‌ هیأت داوران در دوره‌های مختلف از جذابیت‌های کنجکاوی‌برانگیز این بخش از جشنواره به شمار می‌آمده است.

در طول برگزاری ادوار مختلف جشنواره فجر ترکیب مختلفی از افراد در هیأت داوران بخش سینمای ایران (سودای سیمرغ) به چشم می‌خورند. در داوری بخش سینمای ایران این افراد رکوردار بوده‌اند:  مجید مجیدی، محمدعلی نجفی و محمد بزرگ‌نیا سه کارگردانی هستند که بیشترین داوری را در دوره‌های مختلف این جشنواره را داشته‌اند. منوچهر عسگری‌نسب، منوچهر محمدی، محمدباقر کریمیان، فرهاد صبا، سیدمهدی شجاعی و مجتبی راعی نیز در ‌دوره‌های مختلف هرکدام بارها داوری آثار بخش اصلی سینمای ایران را برعهده گرفته‌اند. در بین این داوران گاه در کنار یک تهیه‌کننده و کارگردان یک مدیر فیلمبرداری یا مدیر سینمایی دیده می‌شود که نشان از در کنار هم نشستن تخصص‌های مختلف در ترکیب داوران سینمای ایران دارد.

مجید مجیدی در دوره‌های دوازدهم، شانزدهم، بیستم، بیست و چهارم، بیست و هفتم و سی و سوم نیز با شش تجربه داوری پیشتاز است و محمدعلی نجفی در پنج دوره (دوم، سوم، ششم، نهم، بیست و سوم و بیست و پنجم ) و محمدرضا بزرگ‌نیا (در دوره‌های هجدهم، بیست و یکم، بیست و دوم، سی و سوم و سی و هفتم) تجربه پنج دوره داوری جشنواره فجر را در کارنامه خود دارند.

منوچهر عسگری‌نسب کارگردان وتهیه‌کننده سینما که از اولین دوره برگزاری جشنواره فجر به عنوان داور در جشنواره فجر حضور داشته در دوره دوم، پنجم، هشتم و نهم نیز به داوری آثار سینمای ایران پرداخته و چهار دوره به عنوان داور بخش سینمای ایران (سودای سیمرغ) فعال بوده است. درسال ۱۳۷۴ فیلم «بازمانده» به تهیه‌کنندگی عسگری‌نسب در بخش مسابقه سینمای ایران در چهاردهمین دوره جشنواره فیلم فجر، جایزه ویژه هیأت داوران را دریافت کرد.

فرهاد صبا مدیر فیلمبرداری سینما همچنین در چهار دوره هشتم، نهم، دهم و بیست و چهارم به عنوان داور حضور داشته است. او یکی از عوامل پشت دوربین است که بیشترین سابقه حضور در جشنواره را دارد. صبا در دوره‌های مختلف جشنواره از جمله پنجمین دوره برای فیلم «خانه دوست کجاست»، دوازدهمین دوره برای «تیک تاک» و چهاردهمین دوره برای «سفر به چزابه» کاندیدای بهترین فیلمبرداری بوده است.

سیدمهدی شجاعی داستان‌نویس و روزنامه‌نگار ایرانی است. مسؤولیت داوری چند دوره از جشنواره فیلم فجر، جشنواره تئاتر فجر، جشنواره بین‌المللی فیلم کودک و نوجوان و جشنواره مطبوعات از فعالیت‌های هنری و فرهنگی او طی سال‌های ۶۵ تا ۷۵ به‌شمار می‌روند. او در چهار دوره یازدهم، دوازدهم، بیست و دوم و بیست و چهارم داور سینمای ایران در جشنواره فجر بوده است و یکی از چهره‌های غیرسینمایی به حساب می‌آید که تجربه طولانی در داوری جشنواره فجر را در کارنامه دارد.

مجتبی راعی نیز کارگردانی است که در سه دوره نوزدهم، بیست و دوم، سی و دوم داور به داوری آثار بخش سینمای ایران (سودای سیمرغ) پرداخته است.

منوچهر محمدی، تهیه‌کننده سینما نیز در دوره‌های چهارم، پنجم، بیست و سوم و بیست و ششم به عنوان داور جشنواره حضور داشته است. او در دو دوره مختلف اما به صورت متوالی داوری جشنواره را برعهده داشته است. این اتفا‌ق در دهه شصت برای دوره‌های متوالی برای محمد خزاعی و محمدباقر کریمیان رخ داده است.

در دهه اول برگزاری جشنواره فجر محمد خزاعی نیز با حضور متوالی در دوره‌های سوم، چهارم، پنج و ششم و محمدباقر کریمیان که از مدیران باسابقه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است دهه ۶۰ است با داوری متولی در دوره‌های پنجم، ششم، هفتم و هشتم رکوردار داوری متوالی در جشنواره فجر هستند.

اگرچه در دهه اول هیأت داوران جشنواره فجر غالبا از مدیران انتخاب می‌شد اما از آغاز دهه هفتاد و بعد از آن که تشکل‌های صنفی مختلف فعالان سینما پا گرفت و به تدریج در قالب جامعه اصناف سینمایی ایران خانه سینما تثبیت شد، حضور سینماگران  در بین هیأت داوران بیشتر دیده شود.

بر اساس این گزارش تاکنون مجید مجیدی در بخش سینمای ایران (سودای سیمرغ) در این بخش رکورددار است و تجربه شش بار حضور در جمع هیأت داوران ادوار جشنواره فیلم فجر را دارد و محمدعلی نجفی و محمد بزرگ‌نیا با ۵ بار حضور در میان داوران این بخش رکوردداران بعدی هستند.

منوچهر محمدی، منوچهر عسگری‌نسب فرهاد صبا، سیدمهدی شجاعی، مجتبی راعی هر کدام چهاربار نامشان در میان داوران جشنواره به چشم می‌آید.

خسرو سینایی، سیف‌الله داد، ابراهیم حاتمی‌کیا، مسعود جعفری‌جوزانی نیز از کارگردان‌های سینمای ایران هستند که سابقه سه دوره داوری سینمای ایران را داشته‌اند.

از میان داورانی که در این دوره به قضاوت آثار می‌نشینند، سیدجمال ساداتیان علاوه بر دوره سی‌ونهم در دوره سی‌وچهارم هم در میان هیأت داوران حضور داشت. ساداتیان تهیه‌کننده سینما است که چهار سیمرغ بلورین در کارنامه کاری خود دارد. محمد احسانی مدیر فرهنگی نیز علاوه بر این دوره در دوره سی‌وهفتم به عنوان داور حضور داشته است.

مصطفی کیایی هم که در دوره سی‌ونهم به عنوان داور حضور دارد، در دوره سی‌ام موفق به کسب سیمرغ بلورین برای فیلم «ضدگلوله» شد و سه دوره هم کاندید دریافت سیمرغ بلورین در ادوار مختلف جشنواره فیلم فجر بود. نیما جاویدی دیگر داور این دوره از جشنواره هم در دوره سی‌وهشتم موفق به کسب سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه برای فیلم «خورشید» و جایز ویژه هیأت داوران در دوره سی‌وهفتم برای فیلم «سرخ پوست» شد.

در میان ترکیب داوران دوره سی‌‌ونهم بهرام توکلی کارگردان و فیلمنامه‌نویس هم حضور دارد. توکلی در ادوار مختلف جشنواره فیلم فجر به عنوان کارگردان و فیلمنامه‌نویس حضور داشته و چهار سیمرغ بلورین در کارنامه کاری خود دارد.

مرتضی پورصمدی عکاس، مدیر فیلمبرداری و  فعالان سینمای مستند است که سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه در دوره بیست‌وهفتم در کارنامه کاری او به چشم می‌خورد. به علاوه در دوره پانزدهم جشنواره فیلم فجر هم نامزد دریافت جایزه بهترین فیلم‌برداری بود.

از جمله داورن این دوره می‌توان به ساره بیات بازیگر سینما اشاره کرد. او دردوره بیست‌ونهم دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش مکمل زن را برای فیلم «جدایی نادر از سیمین» کسب کرد و در دوره سی‌وچهارم هم نامزد دریافت جایزه بهترین بازیگر زن بود.

به طورکلی در چیدمان گروه داوری دوره‌های مختلف جشنواره فیلم فجر، تخصص و سوابق سینمایی متفاوتی به چشم می‌خورد از حضور منتقدانی چون هوشنگ گلمکانی، مهرزاد دانش، طهماسب صلح‌جو و زنده‌یاد اکبر عالمی گرفته تا بازیگرانی چون فرامرز قریبیان، پرویز پرستویی، سعید راد و جهانگیر الماسی تا کارگردان‌هایی چون بهروز افخمی، کیومرث پوراحمد، کمال تبریزی، محمدعلی باشه‌آهنگر و احمدرضا درویش.