به گزارش سوره سینما، در ابتدای این مراسم که اجرای آن را مزدک میررمضانی بر عهده داشت، فرهاد توحیدی دبیر جشنواره فیلم زمین گفت: از ابتدای راه اندازی این جشنواره بسیاری از ما پرسیدند که چرا موضوع جشنواره «توسعه پایدار» است؟ در پاسخ به آنها گفتم کدام ایرانی باوجدانی است که خواهان کشوری پیشرفته، مردمی، مسئولیت پذیر، آگاه و مرفه درکنار حکومت قانون ، عدالت اجتماعی، اقتصاد شکوفا، محیطی زیستی پاک و ایمن در کنار تامین آینده نسل های آتی نباشد. ‌قطعا همه ایرانیان آرزوی چنین توسعه ای را دارند.

وی با اشاره به اینکه توسعه پایدار رویای همه ایرانیان بوده که برای آن ۲بار انقلاب کردند، افزود: اگر توسعه پایدار را به زبان ساده راه حل برطرف کردن نیازهای امروز بشر بدانیم، نمی توان آن را بی آنکه به رفع نیازهای نسل آینده فکر کرد درنظر گرفت.

دبیر جشنواره فیلم زمین با اشاره به برنامه های توسعه محور قبل و بعد از انقلاب گفت: سرنوشت برنامه های توسعه محور آمرانه کاملا نشان داده برنامه ای که مطالعه وضع موجود را دست کم می گیرد یا حقیقت را پنهان می کند به ثمر نمی رسد. امروز توسعه پایدار یعنی مدیریت روابط انسانی و اکوسیستم ها برای تامین حال و آینده بشر.

توحیدی با طرح این پرسش که چه رابطه ای بین جشنواره فیلم و نظریه علمی توسعه پایدار وجود دارد؟ گفت: یکی از بزرگترین مشکلات جامعه ایرانی تفاوت زبان تخصصی نخبگان فکری با مردم عادی است. مردم زبان پیچیده ، فنی و گاه متکبرانه را فهم نمی کنند و در این فضای انقطاع و گسست مردم و نخبگان شیادان عوام فریبی که به زبان ساده با مردم سخن می گویند صاحب نفوذ می شوند و از مردم نردبان قدرت می سازند.

وی ادامه داد:‌ در این میان آیا باید نخبگان از زبان تخصصی خودشان عدول کنند یا بخشی از آنها یعنی هنرمندان مسائل پیچیده فکری را با زبان تاثیرگذار به گوش مخاطبان برسانند.

توحیدی همچنین گفت: از این منظر بسیاری از فیلم های سینمایی و انبوهی از آثار کوتاه، مستند و انیمیشن وجود دارد که می توانند مساله توسعه پایدار را از زوایای گوناگون طرح و بررسی کنند و جشنواره بین المللی فیلم زمین با همین امید تاسیس شد تا با برجسته کردن آن دسته از فیلم هایی که به مسائل توسعه مرتبط هستند، به جریان آگاهی بخشی و ابلاغ پیام به مردم کمک کنند.

وی ادامه داد: امسال به دلیل محدودیت ها بخش بین الملل جشنواره برگزار نشد و امیدواریم از سال آینده با حضور آثار سینمایی از سایر کشورهای جهان و مهمانان بخش بین الملل باشکوه برگزار شود.

جشنواره زمین یک پیام مهم برای نامزدهای ریاست جمهوری است

در ادامه معصومه ابتکار معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهور نیز با تشکر از برگزاری جشنواره فیلم زمین گفت: تصور نمی کردیم تعداد زیادی فیلم درباره محیط زیست ساخته شده باشد و این جشنواره نشان داد که محیط زیست برای هنرمندان مهم است.

وی ادامه داد: گسترش ویروس کرونا سبک زندگی را تغییر داد و نشان داد که ما باید امروز به شکل کلی سبک زندگی خود را عوض کنیم. معاونت امور زنان وخانواده از برگزاری این جشنواره حمایت کرد زیرا عنوان محوری جشنواره زنان بود. از سوی دیگر سینما و هنر می تواند تغییر نگرش و تغییر سبک زندگی را که با خود حفظ محیط زیست را به دنبال دارد، ترویج کند.

ابتکار افرود: امروز ما شاهد پاندمی کرونا هستیم اما قبل تر از کرونا پاندمی محیط زیست و مشکلات زیست محیطی آمده است. ما امسال خشک ترین سال در ۵۰ سال گذشته را  بعد از چندسال ترسالی خواهیم داشت.متاسفانه آنقدر منابع آبی بی رویه هدف رفته که امروز مشکلات زیادی داریم.

وی ادامه داد: ‌سینما ابزار مهمی است که این بیدار باش را به ما بدهد و زنان و خانواده ها نقش مهمی در این جهت گیری درباره محیط زیست دارند و اگر خانواده ایرانی به این آگاهی برسد که امروز ما دچار پاندمی محیط زیست ، آب و اقلیم هستیم، قطعا سبک زندگی خود را تغییر می دهد، همانگونه که در پاندمی کرونا سبک زندگی خود را تغییر داد.

ابتکار با تاکید بر اینکه در مساله محیط زیست دولت و مردم باید درکنار هم باشند، گفت: برگزاری این جشنواره به صورت اتفاقی در آستانه انتخابات است اما قطعا این جشنواره می تواند یک پیام مهم برای نامزدها داشته باشد و این است که محیط زیست را جدی بگیریم و کسی که می‌خواهد در آینده قدرت را در دست بگیرد بداند که ناپایداری های زیست محیطی ارکان تمدنی ایران را تهدید می کند.

وی ادامه داد: باید برنامه نامزدها برای توسعه پایدار و همچنین استفاده از محیط زیست، فرسایش آب و خاک ، نقش زنان و خانواده کاملا مشخص شود و اعلام این برنامه ها باید تبدیل به یک مطالبه مردمی شود.

ابتکار با تشکر از فرهاد توحیدی گفت: خوشحالیم که آقای توحیدی و دوستانشان این جشنواره را دوباره زنده کردند زیرا این جشنواره یک زنگ بیدارباش مهم است.

کار دولتی باید همراه با مشارکت مردم و فرهنگ سازی جلو برود

شینا انصاری رئیس محیط زیست شهرداری تهران نیز گفت: حل مسائل و معضلاتی که در شهر تهران وجود دارد ضمن آنکه عزم جدی حاکمیت را می طلبد نیاز به مشارکت مردمی نیز دارد و باید کار دولتی همراه با مشارکت مردم و فرهنگ سازی جلو برود.

وی با اشاره به اهمیت جشنواره های سینمایی گفت: استفاده از هنر و زبان فیلم و سینما برای آنکه بتوانیم کنشگری و افزایش حساسیت را بوجود آوریم بسیار مهم است.

انصاری همچنین گفت: در سال های اخیر محیط زیست از حاشیه به متن آمده است و در این راه هنرمندان نقش اساسی را دارند و امیدواریم این راه با حمایت بیشتر نهادهای دولتی و غیردولتی ادامه پیدا کند.

تواهن شهردار منطقه سه نیز گفت:‌ جای خوشحالیست که در آخرین روزهای اردیبهشت به عنوان یک شهروند و شهردار منطقه ، خودم و همکارانم میزبانی عزیزانی را داریم که دغدغه زمین و محیط زیست را در جانشان دارند.

وی ادامه داد: امروزه پس از نیم قرن که از پیدایش نظریه توسعه پایدار می گذرد، اندیشمندان واقف هستند که پایداری توسعه بدون محور قراردادن ملاحظات امری غیرممکن است و همانطور که می دانیم کشورهایی در توسعه پایدار موفق بودند که دارای نهادهایی هستند که اصول زیست محیطی را در جامعه خود نهادینه کرده اند و توسط نهادهای مختلف توانسته اند توسعه پایدار را مستقر کنند.

فیلم های محیط زیستی نیاز به آرشیو دارند

آرش میلانی عضو شورای شهر تهران نیز گفت: چند فیلم جشنواره را دیدم و بسیار تحت تاثیر قرار گرفتم. به تعبیر خودم سه روایت را می توان برای این جشنواره برشمرد که مهمترین آن محیط زیست و شهر است . این روایت از دیدگاه شهروندان بسیار مهم بود که در یکی از فیلم های جشنواره زمین نیز به آن به خوبی پرداخته شده بود. جای این نوع فیلم ها که مسائل شهری و محیط زیستی را بهم مرتبط می کند، بسیار خالی است. امروز در شهر تهران باغ کشی متوقف شده است و خوب است تا این رویه در حفظ فضای سطح شهرها در جشنواره ها دنبال شود .

وی ادامه داد:  موضوع بسیار مهم دیگر پسماند است که شهر تهران درباره این موضوع در آستانه گام مهم قرار دارد که به کمک هنر و مشخصا سینما می تواند در لایه های مختلف اجتماع این موضوع تسری پیدا کند و ترویج شود. موضوع مهم دیگر هشدار است که می دانید تالاب ها و رودخانه هایی را داریم که درحال از بین رفتن هستند که در یکی از فیلم های جشنواره به این موضوع پرداخته شده است و قابل تقدیر است .

میلانی خاطرنشان کرد: مساله دیگر اقتصاد سبز است که کارآفرینان زن در این حوزه بسیار فعال بودند و پرداختن به آن در این جشنواره بسیار قابل تقدیر است. یکی از مشکلاتی که در چارچوب محیط زیست از جمله در بحث فیلم و سریال داریم این است که متاسفانه تولیدات دردسترس نیستند و زمانیکه می خواستیم فیلمی را هدیه بدهیم به سختی توانستیم دسترسی پیدا کنیم زیرا می‌خواستیم حقوق مولف را رعایت کنیم. خوب است در این زمینه آرشیو و سامانه ای وجود داشته باشد تا در دسترس گروه های مختلف قرار گیرد و دستگاه ها و نهادها از این فیلم ها استفاده کند. نیاز داریم سینمای ایران و مخصوصا سینمای مستند در بحث محیط زیست فعالیت بیشتری داشته باشد.

توسعه پایدار یک انتخاب مهم در زندگی است

الهام ‌فخاری عضو شورای شهر تهران نیز گفت: در این رویداد از یک انتخاب صحبت می کنیم و این انتخاب توسعه پایدار است و باید بدانیم توسعه پایدار صرفا یک مفهوم انتزاعی نیست بلکه انتخاب سبکی از زندگی، چگونه دیدن چگونه شنیدم و چگونه گفتن است. توسعه پایدار انتخابی آگاهانه و خودخواسته و یک منش اجتماعی است. از این جهت است که با حوزه ای مثل سینما که یک میدانگاه و یک عرصه اجتماعی است، پیوند محکمی دارد.

وی ادامه داد: توسعه پایدار امری اجتماعی و رویکردی برای اداره شهرها و روستاها فراهم می کند. در میانه هنگامه های ملی و جهانی که به آنها گرفتاریم و پیامدهایشان را به زندگی همگان تحمیل می کنند تلاش کردیم تا نهادهای سیاستگذار ، شهری و محلی در سطح ملی و جهانی و سازمان های مردم نهاد بتوانند درکنارهم پیوندیافته تر قدم بردارند و جشنواره فیلم زمین یکی از نمودهای این پیوند و همراهی است هرچند که به تلاش مستمر و ایستادگی در این مسیر نیاز است.

فخار یادآور شد: باید توجه داشت که هروقت کیفیت زندگی افت پیدا کند توسعه پایدار از زندگی ها کاهش پیدا می کند و در فشارهای اقتصادی و اجتماعی توسعه پلیدار کاهش می کند. توسعه پایدار را باید یک انتخاب دانست و تاکید کنیم این انتخاب دانسته و آگاهانه است و بنیان همه انتخاب های ما است. انتخاب ما مبارزه با تخریب بافت های گیاهی، گونه های جانوری و باغ ها، پیشگیری از ساخت و ساز بی رویه، اداره کردن شهرها بر اساس توسعه پایدار، اداره کردن شهر بر اساس توسعه پایدار و صیانت از سرمایه های شهر بوده است.

در ادامه هومان لیاقتی مدیرعامل مرکز صلح و محیط زیست بیان داشت: مرکز صلح و محیط زیست توسط معصومه ابتکار تاسیس شده است . همانطور که می دانید صلح و محیط زیست هیچ گاه در سطح جهان از هم تفکیک نمی شوند و در دو مقوله جدا قرار نمی گیرند همیشه باهم هستند و ما خوشحالیم در این جشنواره همکاری داشتیم. خانم ابتکار همیشه به مساله هنر تاکید داشتند ، مساله هنر که محیط زیست را در کشور گسترش بدهد و بتواند این امر را نهادینه کند داشته اند.

در این بخش جایزه بنیاد صلح و محیط زیست به فیلم «بانوی دریاچه» ساخته میکائیل معین پور بیژنی اهدا شد.

مهدی توحیدپور مدیر اجرایی جشنواره نیز در سخنانی کوتاه بیان داشت: امروز توسعه پایدار تنها راهکار زندگی آینده است زیرا ما وارد دنیای صفر و یک شدیم و باید وارد دنیای هوشمند شویم و به آن سلام کنیم زیرا نمی توانیم از هوشمندی فاصله بگیریم و باید آن را با سنت و دانش بومی مان جلو ببریم تا بتوانیم به توسعه پایدار دست پیدا کنیم.

وی ادامه داد: در اولین دوره جشنواره بش از ۶۰۰۰ هزار مخاطب در سامانه هاشور برای تماشای فیلم ها داشتیم و این امر یک زیرساخت آموزشی برای توسعه پایدار محسوب می شود. درواقع ما با این جشنواره به نوعی برای توسعه و آموزش وارد خانه ها شدیم.

در ادامه بیانیه هیات داوران قرائت و اسامی برگزیدگان جشنواره فیلم زمین به شرح زیر اعلام شد:

مستند بلند:

تندیس طلایی جشنواره به یفلم «روزهای خوب گمشده تقویم» ساخته حجت طاهری

دیپلم افتخار به فیلم «رویای آب» ساخته محمد واعظی

دیپلم افتخار به فیلم « می برد تا به کجا» ساخته پیروز کلانتری

مستند کوتاه:

تندیس طلایی جشنواره به فیلم «آهسته و آرام» ساخته دلاور دوستانیان

دیپلم افتخار به فیلم «در قلمرو افعی دم عنکبوتی» ساخته فتح الله امیری

انیمیشن:

تندیس طلایی جشنواره به فیلم «هبوب» ساخته مهسا سامانی

دیپلم افتخار به فیلم« نقش زندگی» ساخته احسان معصوم