به گزارش سوره سینما، در بیانیۀ هیئتداوران جایزۀ «زبان فارسی در سینما؛ فارسینما» در چهلمین جشنوارۀ فیلم فجر آمده است:
بهتأیید بسیاری از صاحبنظران عرصۀ رسانه، سینما اگر نه اثرگذارترین، دستِکم رسانۀ بسیار اثرگذار عالم است. این قدرت تأثیر، برآمده از همنشینی هنرها و عناصر گوناگون، ازجمله بهرهگیری از زبان است. متخصصان علومِ شناختی، زبان را بارزترین پدیدۀ شناختیِ انسان و زبانشناسان آن را پیچیدهترین نظام رمزگان جهان میدانند. اطلاق همین صفات به زبان، نقش آن را در بازنمودِ حالات و تجربیات بشری خوش مینمایاند و بر اهمیت انکارناپذیر آن تأکید میورزد.
نیک پیداست که با بهرهگیریِ بجا و عالمانۀ زبان در سینما، میتوان فیلم را به اوج جذابیت برکِشید یا با بهکارگیریِ نابجا و جاهلانۀ زبان آن را به حضیض کسالت فروانداخت. «فارسینما» بر همین واقعیت، تمرکز و بر بهرهگیری هرچه دانشورانهتر و هنرمندانهتر از زبان در سینما تأکید کرده است. داوری فیلمها و تقدیم جایزۀ «فارسینما» به فیلم برتر از منظر بهکارگیری زبان، در همین راستا و با رویکردی دغدغهآفرین بوده است.
انجمن فرهنگیآموزشی «ویرایش و درستنویسی» مفتخر است که برای سومینبار، توانسته است با حمایت مدیران فرهنگدوست وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، شورای فرهنگ عمومی، معاونت سینمایی و همچنین دستاندرکاران چهلمین جشنوارۀ فیلم فجر، در حد توان، گامی پیش نهد. در این رویداد سترگ فرهنگی، فیلمها بر بنیاد اصول هفتگانۀ ویرایش فیلمنامه، پیش چشم داوران زبانآگاه گذاشته شد تا با اهدای جایزۀ فارسینما به برترین فیلم، زبان فارسی، این درّ دری مادری، جلا و جلوهای تازه یابد.
در این عرصه، اگرچه افقها فراخ و راهها سنگلاخ است، همتها بلند و نیتها سپند است. با همین نگاه، خالصانه و خاضعانه، دست یاری بهسوی همۀ سینماگران و سینمادوستان دراز میکنیم و همۀ آنان را به یاری و همکاری میطلبیم. امید است با حمایت بیشازپیش نهادهای فرهنگی، بهویژه معاونت سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، نشان افتخار «فارسینما» بر سینهٔ سینمای ایران درخششی جهانتاب گیرد. آری بهاتفاق، جهان میتوان گرفت!
هیئت داوران جایزهٔ «فارسینما؛ زبان فارسی در سینما» پس از مشاهده و بررسی زبانی دقیق فیلمهای چهلمین جشنوارهٔ فیلم فجر، جلسهٔ نهایی خود را در تاریخ ۲۲بهمن۱۴۰۰ با حضور اعضا برگزار کرد.
در این جلسه نزدیک به دوسوم فیلمها از دور قضاوت خارج شدند؛ زیرا یا از زبان استفادهٔ سینمایی نکرده بودند یا در لایهای بسیار ضعیف، زبانی ناپخته و نامربوط به داستان و سینما و شخصیتپردازی را به کار گرفته بودند. بجاست که اهالی زبان و فرهنگ و سینما ضمن توجه به این ضعف، هشدار این شاگردان کوچک زبان و سینما را جدی بگیرند و برای اصلاح این وضع نامطلوب آستین همت بالا بزنند و در ارتقای جایگاه زبان در سینما و استفاده از ظرفیتها و امکانات آن بکوشند. در میان فیلمهای باقیمانده، پس از بررسی مقایسهای، فیلم «شب طلایی»، ساختۀ یوسف حاتمیکیا درخور تقدیر شناخته شد.
اما بهدلیل استفاده از زبانی یکدست در راستای شخصیتپردازی و پیشبرد داستان در موقعیتهای مختلف، بهکارگیری بجا و دقیق لهجهها و گویشهای ایرانی، بهرهگیری از ظرافتهای زبانی در فیلم، و درنهایت، کسب بیشترین امتیاز در اصول هفتگانهٔ داوری، داوران جایزۀ «زبان فارسی در سینما؛ فارسینما» فیلم برتر را برگزیدند:
«نگهبان شب» اثر آقای رضا میرکریمی.
داوران: معین پایدار، علی زارع، مهدی صالحی، احمد عبدالهزاده مهنه