سوره سینما – هدیه حدادیاصل : در روزگاری که در آن زندگی می کنیم و باتوجه به گستردگی ارتباطات و فضای مجازی که آینه تمام نمای اتفاقات روز دنیا هستند، طبیعی است که ما هم در کشورمان همانند دیگر کشورهای دنیا نیاز به برنامه هایی داشته باشیم که بتوانیم با آن ها چند پله به بالا صعود کنیم، صعودی که گرچه آسان نیست اما شدنیست.
تولید و اجرای برنامههایی با محوریت استعدادیابی چند سالی است که گویی در دستور کار صداوسیما قرار گرفته است، البته در کنار آنها برنامههایی هم ساخته شدند که ضمن سرگرمکردن مخاطب، خوراک اطلاعاتی نیز به او بدهند.
«شب کوک»، «دورهمی»، «خندوانه»، «برنده باش»، «ماه عسل»، «صندلی داغ»، «ستارهها»، «هزارداستان»، «هزار راه نرفته» و «شام ایرانی» نمونههایی از همین برنامههاست که تولید برخی موفق، برخی خنثی و برخی کلاً توهین به مخاطب بودهاند.
* کسی که آمده است تا بماند …
از زمانی که تلویزیون ملی ایران تأسیس شد، تولید برنامههای فرهنگی، ورزشی، هنری، سیاسی و… جز دستور کار آن قرار گرفت و هر چه گذشت کیفیت تولید آثار بهمراتب بیشتر شد. طی سالهای فعالیت این رسانه برنامهسازانی به این قاب جادویی آمدند و با تولید یک الی دو برنامه با آن خداحافظی کردند و رفتند اما احسان علیخانی از آن دست برنامهسازانی بود که گویی از همان ابتدا آمده است که نرود! آن هم چه آمدنی … تولید سری برنامههای پرمخاطب «ماه عسل» که هرسال با شروع ماه مبارک رمضان مهمان خانهها و سفرههای افطار مردم بود خود گواه این را میداد که با یک برنامهسازی طرف هستیم که دقیق میداند خوراک مخاطب چیست و چگونه احساسات او برافروخته میشود. چیزی که علیخانی را از همان ورود ماندگار کرد برخورد خودمانیاش با مهمانان برنامهای بود که گهگاه از سریالهای شبهای ماه مبارک رمضان پربینندهتر میشد.
رفتهرفته و پس از اجرا در ۹ ماه رمضان و هرسال در سی برنامه شاهد حضور مجری و برنامهسازی شدیم که به قول خیلیها هم اشک مردم را در شبهای رمضان در میآورد و هم آنها را میخنداند و این توانایی احسان علیخانی ای بود که استعداد خود را اولازهمه و پیش از تولید برنامه استعدادیابیاش به رخ مخاطب کشید، مخاطبی که او را دوست داشت و پای برنامههای او مینشست.
* عصرجدید ایرانی شدن …
برنامه «ماه عسل» تا سال ۱۳۹۷ به قوت خود باقی ماند اما از همان سال گویی احسان علیخانی رسالت خود را در جای دیگری پیدا کرد و تصمیم گرفت با پایاندادن به این برنامه، برنامه جدید دیگری را بسازد که بتواند این بار طیف وسیعتری از مخاطب را با خود همراه کند.
ساخت برنامه تلویزیونی که به باور خیلی از منتقدین کپیبرداری از تلنت شوهای دیگر کشورهای جهان بود با عنوان «عصرجدید» به ذهن این برنامهساز خلاق خطور کرد. اما سؤال اینجاست که چرا میگویند کپیبرداری؟ مگر خود علیخانی ادعایی مبنی بر ایده بکر و دستنخورده این برنامه داشت که متعلق به خود او باشد؟ خیر، بلکه بارها هم به این مهم اشاره کرده بود این برنامه برگرفته از تلنت شوهای کشورهای دیگر است که حالا مطابق با فرهنگ، معیار و هنر کشور، ایرانیزه شده و در قاب جادویی جای گرفته است.
با این دیدگاه از این نکته نباید غافل شد که ساختارها باید بتوانند با فرهنگ ملی و ذائقه مخاطب ایرانی ترکیب و سپس در جعبه جادو نمایان شوند.
برنامه «عصرجدید» متشکل از چهار داور که همه آنها را بهخوبی میشناسیم در دو فصل تولید و پخش شد. این برنامه در کنار ایرانی بودن فضای خود، اما مانند همه شوهای دیگر کشورها قصد دارد معرف استعداد به کشور باشد، استعدادهایی که حتی در دورافتادهترین نقطه کشور به دنبال دیدهشدن هستند. همه با یک گزینش ابتدایی به برنامه میآیند و طی چند مرحله و اجرا، غربالگری شده و در نهایت در یک گروه ۵ نفره قرار میگیرند و از میان آنها با یک اجرای نهایی؛ نفر یا گروه برگزیده با رأی مردم انتخاب میشود. درست همانند همه برنامههای اینچنینی.
* استعداد برتر برنده است …
طی سالهای گذشته که برنامههای استعدادیابی در جهان ساخته شدند، هدف این بوده که افراد استعدادهای خود را به نمایش بگذارند. از آنجایی هم که ذات برنامههای تلویزیونی ایجاب میکند که استعدادهای صوتی، تصویری و حرکتی با یکدیگر رقابت کنند، پس «عصرجدید» نیز با همین محوریت تولید شد. البته این محدودیت در نوع رقابت هیچ ارتباطی با بد بودن این دست برنامهها ندارد.
ازاینرو و با اینکه پس از پخش دو فصل از این برنامه عده زیادی معتقد بودند «عصرجدید» تنها باید یک برنامه استعدادیابی صرف باشد اما کسی این مهم را در نظر نگرفت که ذات تلویزیون سرگرمی است و باید در بستر تمام برنامههای خود، بتواند مخاطب را سرگرم کند وگرنه یک هیچ به باقی برنامهها باخته است! یعنی عدم حضور بخش زیادی از استعدادها در این جعبه جادو، به ذاتِ این جعبه برمیگردد نه به نابلدی برنامهسازان! پس این ایراد را هم نمیتوان به «عصرجدید» گرفت و برنامه از این اتهام نیز مبرا میشود.
* ترکیب سرگرمکننده داوران
ترکیب داوران اتفاقاً بر خلاف باور منتقدین ترکیب خوبی است؛ ازآنجاییکه اشاره کردیم برنامه باید در لایههای زیرین خود سرگرمی را برای مخاطب به همراه داشته باشد دقیقاً به همین نکته میرسیم که در چنین برنامههایی مانند «عصرجدید» وجود داورهایی الزامی است که بتوانند گاهی خنده را به لبهای مخاطب بیاورند تا برنامه خستهکننده پیش نرود.
ترکیب آریا عظیمی نژاد، امین حیایی، رویا نونهالی و سیدبشیر حسینی با مجریگری خود احسان علیخانی این کنش را به برنامه میدهد تا با گروهی روبهرو باشیم که میتوانند با یکدیگر چفت شوند و لحظات نابی را برای برنامه بسازند. کلکلهای عظیمی نژاد و بشیر حسینی و وساطتهای امین حیایی، یکه گوییها و تصمیمات محکم و جدی رویا نونهالی و در نهایت بذلهگوییهای احسان علیخانی در کنار اجراهای شاد و مفرح و پرمستعد، از این برنامه یک ویژهبرنامه مفید در کنار استعدادیابی ساخته که میتوان همراه خانواده به تماشای آن نشست. پس نمیتوان گفت استفاده و کمکگرفتن از داوران خشک و جدی که صرفاً تخصصی در یک رشته هنری یا ورزشی و یا فرهنگی را داشته باشند، میتواند کمک بزرگتری به اجرای بهتر یک چنین برنامهای کند.
* ساعت شنی را بچرخان!
و اما … حالا ساعت شنی برای پخش فصل سوم مسابقه استعدادیابی «عصرجدید» برگردانده شده و به روزشمار پخش رسیدهایم.
از چند شب گذشته که شبکه سه سینمای به طور رسمی تیزر تبلیغاتی فصل سوم این برنامه را پخش و مژده نزدیک بودن به آغاز برنامه را داد، رسانههای مختلفی جویای چگونگی اجرای این سری از مسابقه شدند.
در همین راستا مهدی بلوکات؛ قائممقام شبکه سه سیما در گفتگویی بیان کرده است: سری جدید برنامه «عصرجدید» از عید نیمه شعبان مصادف با ۲۷ اسفندماه تا عید غدیر سال ۱۴۰۱ روی آنتن شبکه سه خواهد رفت.
وی در ادامه بیان داشته: اجرای سری جدید این برنامه مانند گذشته بر عهده احسان علیخانی خواهد بود و هم اکنون مراحل راستیآزمایی شرکتکنندگان و پیشتولید برنامه در حال انجام است.
بلوکات همچنین در خصوص ترکیب داوران سری جدید برنامه عصرجدید گفت است که احتمال تغییر ترکیب داوران وجود دارد.
ناگفته نماند که در مصاحبهای به نقل از یکی از عوامل سازنده برنامه «عصرجدید» آمده بود که تنها داور نهایی شده در فصل سوم امین حیایی است.