کارگردان فیلم «گنجشکک اشی مشی» این فیلم را به لحاظ تولیدی یک استثناء در کارنامه خود معرفی کرد.

سوره سینما: نشست نقد و بررسی فیلم «گنجشکک اشی مشی» عصر پنجشنبه پس از نمایش این فیلم در سالن فرشچیان برگزار شد. علی معلم اجرای این نشست را بر عهده داشت و افراد حاضر متشکل بودند از: وحید نیکخواه آزاد، مسعود کرامتی، غلامرضا رمضانی، نگار نیکخواه آزاد و پوریا ایمانی. ضمن اینکه چهره هایی همچون پوران درخشنده ، نیکی کریمی، مهتاب کرامتی ، بهنوش طباطبایی و … نیز به عنوان داوران و مهمانان جشنواره در این نشست حضور داشتند.

در ابتدای جلسه علی معلم با طرح این سوال که آیا اول قصه ها در ذهن وجود داشته یا سوژه هایی که باید برایشان اپیزود چیده می شد، جلسه را شروع کرد. نیکخواه آزاد در پاسخ به این سوال گفت: من ابتدا یک فیلمنامه به نام «شبی از شب ها» را به فارابی ارائه دادم. به ما گفتند می‌خواهند چند فیلم کم هزینه تولید کنند و بر همین اساس، ما این متن را کنار گذاشتیم چون قصه آن درباره سال ۵۷ بود و قطعا کم خرج تمام شدن آن امکانپذیر نبود.

وی افزود: آن فیلمنامه را کنار گذاشتم و به فارابی گفتم امسال جشنواره کودک از حضور چهره های شاخص سینمای کودک بی بهره است. می خواهم با چند نفر از فیلمسازان بنام کودک، چند قصه کار کنم. ابتدا قرار بود ۵ اپیزود ۲۰ دقیقه ای داشته باشیم، بعد دیدیم نمی شود قصه ها را در این مدت جمع کرد. به همین دلیل چینش را به ۳ اپیزود ۳۰ دقیقه ای تغییر دادیم. در این میان خیلی از قصه ها هم حذف شد. مثلا موضوعی داشتیم درباره موسیقی نوجوانان که حذف شد. خلاصه به خاطر اینکه فارابی پول نداشت، زمان زیادی از دست ما رفت. برای این فیلم ۶ شهریور قرارداد بستیم و ۱۲ شهریور کلید خورد و ۷ مهر به پایان رسید. قصه من و قصه ای که رمضانی کار کرد به فاصله دو روز به موازات هم شروع شد و من به عنوان تهیه کننده فشاری را تحمل کرد که در طول ۳۰ سال کار در سینما به من وارد نشده بود.

نیکخواه آزاد گفت: ما از روز اول فراخوان دادیم و گفتیم به دنبال قصه هایی هستیم که در مورد مسائل اجتماعی باشد. قصه اپیزود نفس یا «گنجشکک اشی مشی» را از اول داشتیم. قصه های دوم و سوم را هم نوشتم. ما به طور کلی وقت زیادی نداشتیم. خیلی دلم می خواست موسیقی کار، انتخابی نباشد یا مثلا فیلمبرداری و صدابرداری بر عهده اشخاص متعددی نباشد، اما کمبود زمان و بودجه مسیر کار را به گونه دیگری پیش برد. حتی قرار بود طی جلسه با رمضانی و کرامتی به این نتیجه برسیم که کدام اپیزودها را در چه ترتیبی قرار بدهیم و … اما فرصت نشد.

علی معلم از سه کارگردان این فیلم پرسید با توجه به اینکه تم کلی کار از قبل مشخص شده بود، آیا اشتراکی هم در فرم کار با یکدیگر پیدا کردید؟

مسعود کرامتی با اشاره به اینکه هنوز فرصت نکرده دو اپیزود دیگر فیلم را ببیند، در پاسخ به این سوال توضیح داد: اشتراک نظر از لحاظ مضمونی وجود نداشت و ما به هر اپیزود به عنوان یک فیلم جداگانه نگاه کردیم. خود من فیلمنامه «بن بست» را دوست داشتم و از همان ابتدا من را جذب کرد. البته دستی هم در متن بردم. چیزی که برای من بسیار جالب توجه بود، پررنگ بودن وجه انتخاب در شخصیت یک نوجوان بود.من معتقدم همه افراد در زندگی خود قصه ای دارند و دست به انتخاب می زنند.

غلامرضا رمضانی کارگردان اپیزود اول این فیلم نیز بیان داشت: خیلی از ما متهم می شویم به اینکه همیشه دوست داریم متون خودمان را کارگردانی کنیم و من حالا می گویم بسیار این طرح را دوست داشتم. اینکه ما بیاییم و وضع کودک را از چند جهت یعنی بی مادر بودن، نامادری داشتن، جدا بودن از خانه و به دنبال کاشانه ای بودن، بررسی کنیم. ابتدا قصه ای را به من دادند که حس می کردم ارتباطی با آن ندارم. پس نپذیرفتم . الان که دو اپیزود دیگر را تماشا کردم حس می کنم کل فیلم هم از نظر فضا و هم از نظر ساختار به هم نزدیک است.
رمضانی اضافه کرد: من فرصت چندانی نداشتم برای اینکه به دنبال نخ تسبیح باشم. می دانستم باید به حس عجیب مستتر در ارتباط بین دو مادر بپردازم. می خواستم بلاتکلیف بودن این بچه را دقیقا در بیاورم.