سوره سینما – «دلال ازدواج» (The Matchmaker) داستان علاقه یک کارمند متاهل آیتی به یک کارآموز زن را دنبال کرده و این مرد با این کار، روی مرز خط قرمزهای اجتماعی عربستان حرکت میکند.
عبدالمحسن الظبان کارگردان این فیلم، پیشتر «آخرین دیدار» (Last Visit) را که درباره مرد سالاری در عربستان بود را در کارنامهاش دارد.
داستان «دلال ازدواج» اینطور جلو میرود که آن مرد، به دنبال آن دختر راه افتاده و سر از یک هتل صحرایی در میآورد. او در اینجا زنی را میبیند که قول پیدا کردن بهترین «عروس» را به مردها میدهد. این فیلم در ژانر تریلر روانشناختی ساخته شده است.
«دلال ازدواج» توسط کمپانی «تلفاز ۱۱» ساخته شده است که ضد فضای فرهنگی و اجتماعی سنتی عربستان است. این فیلم به سبک ازدواج «مسیار» میپردازد. این سبک از ازدواج شبیه به صیغه موقت بوده و در کشورهای اهل سنت رایج است. زنان در این رابطه، حق نفقه و محل زندگی مشترک را ندارند.
نشریه ورایتی مصاحبهای با محمد الحمود تهیهکننده فیلم و رئیس بخش بهرهبرداری کمپانی «تلفاز ۱۱» کرده است که در ادامه به بخشی از آن میپردازیم.
ایده فیلم از کجا آمد؟
– ما میخواستیم که این ژانر را امتحان کنیم؛ اکثر آثار عربستانی، در ژانر درام و کمدی بوده لذا ما تصمیم گرفتیم که یک تریلر روانشناختی بسازیم؛ البته ما میخواستیم به موضوع بحث برانگیز «مسیار» هم بپردازیم. این سبک ازدواج، مخالفان زیادی دارد و فقط همه آنها از زنان نیستند، بلکه تعدادی از مردها هم با این مسئله مشکل دارند.
اینطور که پیداست شما میخواستید با نگاهی نو به جایگاه زن و مرد در عربستان بپردازید.
– البته ما خیلی محافظه کارانه کار را از ابتدا جلو بردیم؛ با توجه به اینکه کارگردان یک مرد است، به همین دلیل از یک نویسنده زن نیز استفاده کردیم. اگرچه این اثر، دید شخصی کارگردان است، اما از منظر ما، هدف این بود که جایگاه زنان را در جامعه امروز عربستان به تصویر بکشیم. در اینجا، آن دختر کارآموز کلید قصه است. چرا که در جامعه امروز، مردان و زنان در کنار یکدیگر کار میکنند و از این رابطهها میان آنان شکل میگیرد. دیگر مثل سال ۲۰۱۳ نیست که در فیلمی نشان داده شد که یک دختر ۱۰ ساله در عربستان، حق دوچرخه سواری ندارد.
مخاطب فیلم شما کیست؟
– ما هدف را روی هر دو جنسیت گذاشتیم. * ما میخواهیم همه به تماشای فیلم بیایند؛ البته این قصه بیشتر در عربستان ملموس است. ما معتقدیم که جوانان نیز از این ژانر خوششان می آید.
چقدر جنبههای اجتماعی اثر مهم بوده است؟
– من فکر میکنم که میشود یک داستان ترسناکی را با بیان یک موضوع مهم اجتماعی گفت. در آن واحد هم میتوان یک فیلم اجتماعی هم ساخت که هیچ کس دوست ندارد آنرا ببیند. ما در تلفاز میخواستیم که یک تریلر روانشناختی خوب بسازیم که بیشتر روی جنبههای دلهرهآور و اتمسفریک کار تمرکز میکند، لذا مسائل اجتماعی جز اولویتهای ما نبود.
* اگرچه این سبک از فیلمها ابتدای راه لیبرالیسم است، اما این مدیر کمپانی هنوز آنقدر روشنفکر نشده است که به مانند هالیوود و متولیان جشنواره های اروپایی، به جنسیتهای متعدد، معتقد باشد.