سوره سینما – نشست رسانه‌ای سی و پنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان، صبح امروز (۴ مهر ماه ۱۴۰۲) با حضور مجید زین‌العابدین؛ دبیر  این دوره از جشنواره در سالن زنده یاد عباس کیارستمی بنیاد سینمایی فارابی برگزار شد.

در ابتدای این نشست، زین‌العابدین ضمن تشکر از همه کسانی که در راه بهبود برگزاری جشنواره کمک کرده‌اند، گفت: ستاد جشنواره سی و پنجم از ابتدای مردادماه دور جدید خود را آغاز کرد. سعی کردیم ستاد را از حیث ساختاری نسبت به گذشته چابک‌تر کنیم. چابک‌سازی ستاد یکی از ضرورت‌های پیش‌روی جشنواره بود که سعی کردیم از حیث مسئولیت‌ها این کار را آغاز کنیم و با استفاده از ظرفیت‌های بومی و میزبانی اصفهان تفویض وظیفه کنیم.

جشنواره باید شان و منزلت خود را حفظ کند

وی افزود: فکر کردیم جشنواره باید شان و منزلت خود را هم در بخش ملی و هم در بخش بین‌المللی در حوزه کودک و نوجوان حفظ کند و برای این شان هم برنامه‌ریزی کردیم. ابتدا نظر این بود که دو بخش ملی و بین‌المللی یکی شود اما با این کار حق سینمای‌ کودک ادا نمیشد و تاکید کردیم که این دو بخش را جداگانه برگزار کنیم و استقبال فیلمسازان ‌هم‌ در هر دو بخش خوب بود. پذیرش آثار را تمدید نکردیم چون به اندازه کافی استقبال شده بود. در نهایت تصمیم گرفتیم دو بخش ملی و بین المللی را در بخش فیلم‌های بلند داستانی و پویانمایی برگزار کنیم.

زین‌العابدین در مورد تاریخ افتتاحیه و اختتامیه توضیح کرد: افتتاحیه جشنواره در روز ۱۴ مهر در اصفهان و اختتامیه هم ۲۰ مهر برگزار خواهد شد. زمان نمایش فیلم‌ها نیز بین ۱۵ تا ۱۹ مهر که هفته جهانی کودک نیز هست، خواهد بود.

«بچه‌ها به سمت قله»؛ شعار جشنواره سی و پنجم

وی با اشاره به شعار جشنواره نیز بیان کرد: «بچه‌ها به سمت قله» شعار جشنواره امسال است چراکه بچه‌ها هم روحیه کمال‌طلبانه دارند و به همین علت این شعار را انتخاب کردیم که خودباوری و انگیزه را در بچه‌ها تقویت کنیم. امیدواریم این شعار مضمون محتوایی جدیدی را پیش روی آثار کودک قرار دهد.

دبیر جشنواره در ادامه به آثار رسیده به این دوره از جشنواره کودک و نوجوان اشاره کرد و توضیح داد: مجموع آثار رسیده ۵۵۹ اثر در هر دو بخش ملی و بین‌المللی بوده است که از میان آن‌ها ۲۰۰ اثر بین الملل از ۴۰ کشور بوده است.

وی افزود: جشنواره برای بیست و سومین دوره با میزبانی اصفهان برگزار خواهد شد. پردیس چهارباغ و پردیس سینمایی ساحل به عنوان خانه جشنواره انتخاب شده است. سالن سینمایی سوره حوزه هنری در اصفهان نیر میزبان اصحاب رسانه خواهد بود.

زین‌العابدین خاطرنشان کرد: ۸۳۵ داور کودک و نوجوان در اصفهان شرکت کرده‌اند که نسبت دختر و پسر آن به یک اندازه است. ۳۷۷ نفر خبرنگار کودک داریم. آموزش‌هایی را دیده‌اند و به جشنواره متصل شده‌اند. امسال همزمان با دوره سی و پنجمین، هفتمین المپیاد فیلمسازی کودک و نوجوان نیز برگزار خواهد شد. این المپیاد وسیعتر شده و طبق برنامه‌ریزی المپیاد هفتم در کنار جشنواره سی و پنجم آغاز خواهد شد اما با آن تمام نمی‌شود و دو یا سه ماهی طول خواهد کشید که بیشتر آموزش ببینند تا در جشنواره سال آینده هم از حضور آن‌ها به نوعی استفاده کنیم. المپیاد دو محور اصلی طراحی داستان و ساخت فیلم کوتاه را دارد. در حین برگزاری جشنواره تعدادی کارگاه‌های آموزشی داریم که برخی از اساتید آن مهمان‌های ما از خارج کشور هستند.

«زنگ سینما» دوباره راه اندازی می شود

وی در بخشی از این نشست به راه‌اندازی مجدد «زنگ سینما» در مدارس اشاره کرد و گفت: در دو هفته گذشته، شورای عالی سینما با حضور وزیر ارشاد و وزیر آموزش و پرورش مجددا تشکیل جلسه داد که موضوع «زنگ سینما» که از دغدغه‌های سینماگران است، بار دیگر مصوب شود. در این جلسه قرار شد، «زنگ سینما» از امسال برای مدارس راه‌اندازی شود اما در آموزش و پرورش ملاحظاتی داشتند که قرار شد در شورای عالی آموزش و پرورش سازوکارها بررسی و تصویب شود. پیشنهاد شده هم فیلم‌های خارجی و هم فیلم‌های ایرانی متناسب با کودک و نوجوان نمایش داده شود و امیدوارم این کار به سینما کمک کند و پیش‌برنده باشد.

وی به کشورهایی که برای این دوره از جشنواره اثر فرستاده‌اند اشاره کرد و گفت: در بخش بین‌الملل کشورهای اندوزی، بلژیک، امارات متحده عربی، پرو، ترکیه، کانادا، چین، لهستان، کره جنوبی، روسیه، هلند و ایران شرکت کردند که آثارشان به طور مستقل در بخش داستانی بلند حضور دارند. در بخش کوتاه بین‌الملل نیز از ۱۱ کشور از جمله کشورهایی چثن آرژانتین، آلمان، آمریکا، ارمنستان، ایران، فرانسه، کره جنوبی، جمهوری چک و … فیلم دارند که ۸ اثر پویانمایی و ۴ اثر داستانی است. در بخش بلند داستانی رقابتی ملی، ۱۴ اثر حضور دارند. در حوزه تولید آثار بخش خصوصی حضور پررنگ داشته‌اند و ۷۲ درصد آثار با بخش خصوصی تولید شده‌اند. ۲۸ درصد هم از کمک نهادهای مختلف بهره برده‌اند. در بخش پویانمایی ۶۴ درصد با کمک نهادهای مختلف تولید شده‌اند و ۳۴ درصد هم با سرمایه خصوصی تولید شده‌اند.

مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی بیان کرد: در بخش بین‌الملل یک باکس مرور آثار بین‌الملل را داریم که تعدادی از آثار را با حمایت روسیه و چین در این باکس ویژه نمایش خواهیم داد. تعدادی کودک و نوجوان خارجی هم در جشنواره حضور دارند که در بخش داوری هم همراه ما خواهند بود. علاوه بر کارگاه‌ها آموزشی ۵ کارگاه تخصصی را در بخش سیر تحول آثار کودک و نوجوان تدارک دیده‌ایم که مدرسان آن از خارج می‌آیند.

وی در ادامه آثار پذیرفته برای سی و پنجمین دوره جشنواره فیلم کودک و نوجوان را اعلام کرد که لیست آن به شرح زیر است: در بخش فیلم های بلند داستانی رقابتی، فیلم های «استعداد من» به کارگردانی حمید عبداللهی نجف آبادی، «ایلیا، جستجوی قهرمان» به کارگردانی سید علی موسوی نژاد، «آلفا و ربات نابودگر» ساخته شهرام قدیری، «خیابان ملک» ساخته احسان سلطانیان، «در آغوش درخت» ساخته بابک خواجه پاشا، «سفر به تاریکی» ساخته علی بصیری نیک، «سیارک» به کارگردانی مهدی حسینی وند، «سینگو» به کارگردانی علیرضا محمدی روزبهانی، «قهرمان من» ساخته مرتضی آتش زمزم، «کاپیتان» به کارگردانی محمد حمزه‌ای، «مسافری از گانورا» ساخته سیداحمد علمدار، «ملک آلیشون» به کارگردانی ابراهیم‌ نورآور محمد، «هوک» ساخته حسین ریگی، «یک تکه ابر» به کارگردانی علی قوی تن در جشنواره حضور دارند.

وی ادامه داد: در بخش پویانمایی کوتاه فیلم های «بال پروانه» ساخته زیبا معروفی، «بزرگترین ماجرای گلی» ساخته الیکا مهران پور، «بلوک» ساخته حمیده تیموری، «بالاتر از نور» ساخته سمیه نیلی، «جایگزین» ساخته عبدالله علیمراد، «دستگاه کپی ساز» به کارگردانی مهدی خرمیان، «دوستی» ساخته هانیه گودرزی، «ده سالگی» به کارگردانی فاطمه جعفری، «کاسه برنجی» ساخته حسین حبیبی اصل، «گنجینه ارجان» ساخته مشترک بهروز یغمائیان و آبتین یغمائیان، «گیل گمش» ساخته حسین مرادی زاده، «موچه ۱» ساخته مهیار توکلی حضور دارند.

زین العابدین افزود: فیلم های «ایار» ساخته مهدی امینی، «پارادوپینگ» به کارگردانی محمدرضا حسنی رنجبر، «خونه ما هم دزد اومده» ساخته محمدنبی طالبی، «سوپ خروس» ساخته هادی کیانی، «شماره ۷» ساخته محمدرضا دوستی، «عروسک ماهرخ» به کارگردانی مجتبی زارع مهرجردی و مریم جواهری، «کاغذ روی شیشه» به کارگردانی حسین فریدون جاه، «لئو» ساخته محمدمعین روح الامینی، «من، آقبانو و لیست آرزوها» ساخته محمدحسین امانی همدانی، «نجان» به کارگردانی محمدمهدی باقری، «نفس های تو» ساخته عباس عمرانی بیدی و «هشتر خان» ساخته مشترک میلاد سرابی، صادق محمودزاده، بابک جباری، امیرحسین عباسی و سجاد شیدایی در بخش فیلم های داستانی کوتاه حضور دارند.

در ادامه این نشست زین العابدین درخصوص هزینه جشنواره توضیح داد: سال گذشته جشنواره به دلایل مختلف برگزار نشد لذا امسال سعی شد که جشنواره با حمایت شهرداری اصفهان برگزار شود که بخش اصلی این حمایت تامین بودجه بود. ما تفاهم خوبی را با شهرداری اصفهان داشتیم، هم افزایی کردند تا جشنواره برگزار شود. بخش میزبانی را اصفهان برعهده گرفت و بخش مربوط به سینمایی (رایت فیلم و …) را فارابی عهده دار شد. در مجموع  هزینه جشنواره از تولید یک فیلم، کمتر شده است.

سینمای کودک نیاز به حمایت دارد

وی با اشاره به اینکه بیست و چند سال سابقه مدیریت سینمایی در کشور را داشته است، بیان کرد: میدانم با کمبود زمان مواجه بودم و قطعا به مطلوبیتی که در ذهن داریم نمیرسیم. حقیقت این است که فیلم‌های کودک و نوجوان نیازمند حمایت هستند حتما تعداد تولید ما در سینمای کودک و نوجوان قابل اعتنا نیست و سالهاست که دچار کسری شده‌ایم. گاهی امکانات ما کم هستند و این سینما هم بدون حمایت نمی تواند پیش برود. این اشکال در دوره پس از کرونا بیشتر رخ داد. مساله دوم اکران است و وقتی اکران رونق نداشته باشد تولید هم رونق نخواهد داشت. حتما تعداد فیلم‌هایی که هستند در نقطه مطلوب و آرمانی نیست. در جواب اینکه می گویید چرا این فیلم ها انتخاب شده اند باید بگویم که تعدادی اثر رسیده بود که با ضوابط جشنواره همخوانی نداشت به عنوان مثال فیلم‌های اکران شده بودند. می دانم با نقطه آرمانی فاصله داریم اما شرایطمان ناامیدکننده هم نیست.

از اقدامات هیجانی پرهیز می کنیم

وی خاطرنشان کرد: توسط  محمد خزاعی؛ رئیس سازمان سینمایی ماموریت پیدا کردیم که در حوزه اکران و تولید سینمای کودک و نوجوان حمایت کنیم. البته از اقدام هیجانی هم پرهیز می‌کنیم. ما باید فیلم کودک را برای احیای سینمای کودک تولید کنیم نه برای حضور در جشنواره! ما جشنواره برگزار می‌کنیم که برازندگی سینمای کودک و نوجوان را نشان دهیم. گاهی اوقات ما تفاهم‌هایی را انجام می‌دهیم اما چون سازوکارهای سنجیده ای نداشتند، پایدار نمانده اند. در مورد «زنگ سینما» هم سازوکارهایی را تدوین میکنند که ادامه‌دار باشد و قوام داشته باشد.

دبیر جشنواره توضیح داد: برخی اهالی فن می‌گویند جشنواره باید سالانه برگزار شود حتی بحث دوسالانه شدن هم مطرح شد اما ما در فارابی از کمی‌گرایی پرهیز می‌کنیم. می‌خواهیم کار بادوام و موثر انجام دهیم و نگاهمان کیفی است و جشنواره هم محل بروز دانش حرفه‌ای فیلمسازان است. جشنواره محل بروز و جلوه است و اگر سالانه برگزار نشود در حق فیلمسازانی که آثارشان دیده نشده اجحاف می‌شود ضمن اینکه جشنواره موجب رونق در اکران هم می‌شود.

وی تاکید کرد: برگزاری جشنواره در اصفهان مورد تقاضا و پیگیری مجدانه مسئولان اصفهان بوده است. بحث اولیه بر این بوده که امسال جشنواره کجا برگزار شود و با همدلی شهردار اصفهان به این نتیجه رسیدیم که در اصفهان برگزار شود. اما اینکه شهردار اصفهان برای رونمایی از پوستر جشنواره نیامد به دلیل حضور فوری ایشان در تهران بود که عذرخواهی کردند و نتوانستند در اصفهان حضور داشته باشند و ما هم به دلیل احترام به حضاری که در جلسه حضور داشتند جلسه رونمایی را کنسل نکردیم.

تا زیرساخت مالی مهیا نشود نمی توان وعده صادق داد

مجید زین‌العابدین در خصوص صندوق پروانه که در بنیاد سینمایی فارابی تاسیس شده بود، توضیح داد: صندوق پروانه دو بخش دارد یک بخش سازوکار اجرایی برای اتصال فیلمسازان است و ثبت نام اولیه ای در بنیاد فارابی انجام شده بود و حدود ۳۰۰ نفر ثبت نام کردند و کسانی که گلایه مندی خود را اعلام کردند. بخشی از آن نیازمند حمایت مالی است که باید اندیشه می شد و تأمین منابع می شد و این تأمین منابع وجود نداشت و صادقانه عرض می کنم تلاش داریم با کمک سازمان سینمایی و شهرداری اصفهان، کانون و همه نقش آفرینان حوزه کودک و نوجوان منابع را تأمین کنیم. باید همه کمک کنند تا بتوانیم کار را انجام دهیم. تنها کنش گر این حوزه فارابی نیست و باید حمایت مالی شود تا این اتفاق شکل بگیرد. تا زیرساخت مالی مهیا نشود نمی توان وعده صادق داد. باید نقد سینماگران را به جان بخریم گاهی نمی شود به سینماگران توضیح داد و گفت شرایط فراهم نیست. امیدوارم در نقشه راهبردی که با کمک سازمان سینمایی انجام می دهیم بتوانیم سازوکار مالی را فراهم کنیم. این سازوکار مدتی متوقف بوده و سازمان سینمایی مصر است و امیدوارم که این امر محقق شود.