سوره سینما – نباید از حال ناخوش عوامل اجرایی استودیوهای هالیوودی و مالکان سینما در کریسمس آتی غافلگیر شد. آنها همزمان با تعویق اکران چندین فیلم بزرگ و موکول شدن نمایششان به سال ۲۰۲۵ به دلیل اعتصابات طولانیمدت نویسندگان و بازیگران، خود را برای جریان پرفراز و نشیب باکس آفیس در سال ۲۰۲۴ آماده میکنند.
همزمان با وارد شدن این ضربه بزرگ به تلاشهایی در جهت بهسازی فضا بعد از همهگیری کرونا، هماکنون پیشبینی میشود که درآمد باکس آفیس داخلی در سال آتی کمتر از سال ۲۰۲۳ باشد؛ عقبگردی در درآمدزایی سینما که هیچکس فکرش را هم نمیکرد. به گفته مدیران چندین استودیو در مصاحبه با هالیوود ریپورتر، اگر پیشبینیها درست باشند، درآمد باکس آفیس داخلی در سال ۲۰۲۴ در بهترین حالت ۷.۵ تا ۸ میلیارد دلار خواهد بود، در حالی که پیشبینیها برای سال ۲۰۲۳ در حدود ۸.۸ تا ۸.۹ میلیارد دلار است (برخی از مدیران استودیوها بر این باورند که احتمال باکس آفیس ۸ تا ۸.۵ میلیاردی نیز برای سال ۲۰۲۴ وجود دارد).
یکی از مدیران استودیویی در رابطه با سه ماهه اول سال اظهار داشت: «مقصر اصلی، تقویم انتشار پراکنده برای سه ماهه اول است. این یک فاجعه است.»
روی هم رفته، احتمالاً باکس آفیس جهانی سال آتی ۲ میلیارد دلار یا بیشتر ضرر کند، که دلیل اصلی آن موکول شدن اکران فیلمهای بزرگ ۲۰۲۴ به ۲۰۲۵ بود؛ از این فیلمها میتوان به «ماموریت غیرممکن» تام کروز، «کاپیتان آمریکا: دنیای شگفتانگیز نو» مارول با بازی آنتونی مکی در نقش اصلی، لایو اکشن «سفید برفی» دیزنی با بازی مجدد ریچل زگلر در این نقش، و فیلم بعدی «دنیای عنکبوتی» سونی اشاره کرد. فیلمهای دیگری که همزمان با آغاز اعتصابات زمان نمایش خود را به سال ۲۰۲۵ جابجا کردند «تیغه»، «اِلیو»، «صاعقهها» و «رقص زننده» هستند.
ریچ گرینفیلد تحلیلگر سینما از شرکت LightShed Ventures اظهار داشت: «حقیقت این است که عملکرد باکس آفیس دیگر به مانند گذشته نیست. هالیوود در چند سال گذشته با دو شوک مهیب مواجه شده است – اولی پاندمی کرونا بود و دیگری اعتصابات اخیر بازیگران و نویسندگان. همزمان با این جریانات شبکههای استریم رشد قابل توجهی را تجربه کردند.»
در شرایط فعلی، هیچ کس مطمئن نیست که آیا باکس آفیس آمریکای شمالی به سطوح پیش از پاندمی با درآمد ۱۱ میلیارد دلار در سال بازخواهد گشت یا خیر و در صورت وجود این احتمال، این اتفاق دقیقاً چه زمانی صورت خواهد گرفت. و همچنین پس از گیشه ضعیف نوامبر، که شرایط را بیش از پیش پیچیده کرد، انتظار نمیرود که درآمد سال ۲۰۲۳ از ۹ میلیارد دلار عبور کند. گرینفیلد ادامه داد: « میل مصرفکننده به سینما رفتن، مدام در حال تغییر بوده و مخاطبان هماکنون بسیار سختپسند شدهاند.»
در روزهای اخیر، گروه تحقیقات ملی نتایج تحقیقات سال ۲۰۲۳ و پیشبینیهای خود برای سال ۲۰۲۴ را با تمام استودیوهای بزرگ هالیوودی در میان گذاشت. بگفته عوامل اجرایی استودیوها که در این جلسه حاضر بودند، یکی از نکات اصلی که مورد تاکید قرار گرفت نبود آثار بزرگ در سال آتی به دلیل اعتصابات سال جاری بود. یکی از آمارهای جالب کاهش سال به سال تعداد اکرانهای گسترده بود – فیلمهایی که در بیش از ۲۰۰۰ سینما یا بیشتر به اکران میرسند (این آمار شامل اکرانهای مجدد و فیلمهای تخصصی که اکران کندتری دارند نیز میشود.)
بر اساس دادههای باکس آفیس موجو، تا ۱۳ دسامبر تقریباً ۸۲ اکران گسترده در تقویم سال آتی ارائه شده، که در مقایسه با آمار سال ۲۰۲۳ که حدود ۹۷ تا ۹۹ اکران در بیش از ۲۰۰۰ سینما را نشان میدهد، افت نسبتاً چشمگیری است. همزمان با روند بهبود باکس آفیس از دوره پاندمی، ارقام سال ۲۰۲۴ باید از سال جاری گذر کنند نه این که عقبگرد داشته باشند (همچنین باید به این نکته اشاره کرد که سال ۲۰۱۹ میزبان ۱۲۰ اکران گسترده بود). رِی سابرز، رئیس بخش سینمایی گروه تحقیقات ملی گفت: «تقویم سال آتی شرایط جالبی ندارد، و استودیوها باید با چشمانی باز آن را زیر نظر بگیرند.»
با توجه به این که علاقهمندان به سینما پس از مدتها نشانههایی از بازگشت به سینما در تعداد بالا را نشان دادند، این روند نزولی در بدترین زمان رخ داده است. به طور مثال میتوانیم پدیدهای فرهنگی به نام باربنهایمر را در نظر بگیریم. به لطف آثار «باربی» و «اوپنهایمر» از گرتا گرویگ و کریستوفر نولان، درآمد گیشه تابستان ۲۰۲۳ با سطوح پیش از پاندمی برابری کرد. و حتی با وجود این که درآمد باکس آفیس داخلی ۲۰۲۳ به ۹ میلیارد دلار نخواهد رسید، رشد نویدبخش ۱۹ درصدی را نسبت به سال ۲۰۲۲ نشان میدهد.
سابرز گفت: «نمیتوانیم دستاوردمان را فراموش کنیم. ما تابستانی را تجربه کردیم که شرایط تقریباً به حالت نرمال بازگشته بود.»
در مقابل، باکس آفیس پاییز و اوایل تابستان اصلاً شرایط خوبی ندارند. بر اساس دادههای گروه تحقیقات ملی، درآمد نوامبر افت ۴۳ درصدی را نسبت به میانگین ۵ ساله پیش از پاندمی نشان میدهد، و بدترین روند نزولی از همه درآمدهای ماهیانه بعد از پاندمی است. همزمان با بحران به وجود آمده در فضای سینمای ابرقهرمانی، فیلم «مارولها» از سوی استودیوی مارول با مدیریت کوین فایگی بدترین نتایج ممکن را به دست آورد – احتمالاً این فیلم اولین اثر در جهان سینمای مارول خواهد بود که درآمد داخلی زیر ۱۰۰ میلیون دلار را تجربه میکند – و همچنین انیمیشن «آرزو» از استودیوی دیزنی شکست دیگری برای این شرکت و باب ایگر مدیر آن بود (هر دو فیلم در ماه نوامبر به اکران درآمدند). ایگر در این ایام تلاش نکرده تا مشکلات موجود در بخش محتوایی این شرکت را پنهان کند، و به سرمایهگذاران گفته که احتمالاً در اولویتهای موجود جای کمیت و کیفیت با یکدیگر عوض شده و عمده تمرکز شرکت بر تعداد آثار بوده است.
پاول درگارابدیان تحلیلگر ارشد باکس آفیس در شرکت Comscore، که اشاره داشت که درآمد داخلی در حال حاضر در میزانی در حدود ۸.۵ میلیارد دلار شناور است اظهار داشت: «چند ماه پیش، دستیابی به فروش ۹ تا ۹.۲ میلیارد دلار نتیجهای حتمی به نظر میرسید.» او ادامه داد، در گذشته، فیلمهای تعطیلات پایان سال هالیوود معمولاً بدون هیچگونه مشکلی با تولید درآمدی بالای ۵۰۰ میلیون دلار، شکافهای موجود را پر میکردند. در کریسمس گذشته «آواتار: راه آب» به تنهایی ۴۰۰ میلیون دلار از درآمد ۵۸۱ میلیون دلاری در بازه ۱۲ تا ۳۱ دسامبر را فراهم آورد.
از آثار شاخصی که از هماکنون در تعطیلات به نمایش درآمدهاند میتوان به «وانکا»، «آکوامن و پادشاهی گمشده» و «رنگ ارغوانی» (همگی از استودیوی برادران وارنر)، «فراری» (نئون) و «پسران در قایق» (آمازون امجیام) در میان دیگر آثار اشاره کرد. صاحبان سینما مجبورند بیش از همیشه بر فیلمهای کریسمس تکیه کنند و با بهرهگیری از آن شرایط را سامان بخشیده و خود را به ۱ مارس برسانند – درست زمانی که «تلماسه: قسمت دوم» از استودیوی وارنر به نمایش خواهد رسید – اولین فیلم بزرگ سال با طیف گستردهای از مخاطبان پرشور. پارامونت برای موزیکال «دختران بدجنس» امیدهای زیادی دارد که از ۲ ژانویه به اکران درخواهد آمد. در این میان فیلم بیوگرافی «یک عشق:باب مارلی» در روز ولنتاین به سینماها خواهد آمد.
تحلیلگران باکس آفیس پیشبینیهای ویژهای برای نیمه دوم ۲۰۲۴ دارند – از این حیث میتوان قسمت سوم فیلم «ددپول» که در ماه ژوئیه به نمایش درخواهد آمد را مثال زد. در این بین بسیاری نیز معتقدند که احتمالاً باکس آفیس انیمیشن با اکران آثاری همچون «زیر و روی ۲» و «من نفرتانگیز ۴» میتواند شاهد روی دیگر سکه باشد. از دیگر آثار تابستان که امید بسیاری به آنها وابسته است میتوان «بدلکار» (The fall guy)، «اگر» و «فیوریوسا: سری مکس دیوانه» را نام برد. همچنین در پایان سال آثار مورد انتظاری نظیر «خبیث»، «موفاسا:شیر شاه»، «پسر کاراتهباز» و «سونیک جوجهتیغی ۳» اکران خواهند شد.
از میان ۵ استودیوی بزرگ اصلی، یونیورسال در مقایسه با دیگر رقبایش، فیلمهای بیشتری را در صف اکران گسترده آماده کرده است، البته که اکثر این آثار از استودیوی فوکس فیچرز است؛ استودیوی برادران وارنر با بیشترین آثار مورد انتظار در رتبه بعدی یونیورسال قرار دارد.
مالکان مضطرب سینماها، استودیوها و توزیعکنندگان مستقل را تحت فشار قرار دادهاند تا هر آنچه که از دستشان برمیآید را انجام دهند تا تقویم اکران سال ۲۰۲۴ را پر کنند. البته که آنها تا میزانی موفق شدهاند. هر روز شاهد این هستیم که یکی از استودیوها فیلم کوچک یا متوسطی را برای اکران در ماههای آتی معرفی میکند؛ در این رابطه میتوانیم استودیوی A24 را مثال بزنیم که اعلام کردند فیلم اکشن حماسی «جنگ داخلی» الکس گارلند در ماه مارس به طور سراسری به اکران در خواهد آمد؛ در این بین استودیوی فوکس فیچرز نیز مشغول فراهم دیدن افتتاحیه گستردهای برای فیلم بیوگرافی خواننده فقید، اِیمی واینهاوس با نام «Back to Black» (نام یکی از آثارش) در اوایل مِی است. (سابقه نشان داده استودیوهایی نظیر A24، فوکس یا سرچلایت به جای این که خیلی سنگ تمام گذاشته و تبلیغات کنند، مستقیماً به سراغ اکران میروند)
استودیو لاینزگیت نیز خود را آماده کرده و فیلمهای «اره ۱۱» و «پرنده سفید: داستانی شگفتانگیز» را به ترتیب در سپتامبر و اکتبر ۲۰۲۴ به سینماها عرضه خواهد کرد. استودیو بلامهاوس و یونیورسال به تازگی اعلام کردند که «مرد گرگنما» را در اواخر اکتبر منتشر خواهند کرد، در حالی که در این بین دیزنی امیدوار است تا با عرضه آثاری نظیر «روح»، «قرمز شدن» و «لوکا» برای اولین بار در سینماها فضا را تا کمی بهبود ببخشد (هر سه انیمیشن در دوره پاندمی کرونا مستقیماً به شبکه استریم دیزنی وارد شدند).
سینماداران به دنبال این هستند تا با استفاده از روشهای متنوع کسری انباشته خود را جبران کنند، بنا بر این فشار را بالا نگاه خواهند داشت. یکی از عوامل اجرایی در حوزه توزیع و انتشار اظهار داشت: «آنها مضطرب هستند و تردیدی در این رابطه نیست، و مطمئناً این مسئله به کلی ذهنشان را درگیر کرده»، و در این میان گرینفیلد این سوال را میپرسد که آیا یکسری از سینماها توان تحمل این سال فاجعهآمیز را خواهند داشت یا خیر. هر دو نفر به این نکته اشاره داشتند که بر خلاف ایام همهگیری، سالنداران میدانستند که این روند نزولی در راه است، و مسلماً به ذخایر نقدی خود تکیه زدهاند. «آنها زمان داشتند تا خود را برای این شرایط آماده کنند، اما همچنان این شرایط برای کسی کارآمد نیست.»
درگارابدیان افزود: «مثل روز روشن است که میان تعداد آثار و باکس آفیس رابطه مستقیم وجود دارد. همه باید بروند و یکسری تصاویر درست و حسابی ضبط کنند تا این باکس آفیس دوباره به حالت نرمال بازگردد.