محمد اطبایی تأکید کرد با توجه به علاقه هیئت داوران به فیلم‌های اجتماعی می‌توان امیدوار بود «گذشته» موفق به دریافت جایزه آسیا-پاسفیک شود.

پنج سینماگر ایرانی نامزد دریافت شش جایزه از رویداد سینمایی آسیا-پاسفیک شدند. محمد اطبایی درباره اهمیت این رویداد و حضور موفق سینماگران ایرانی در آن به سوره سینما گفت: در ابتدا لازم است تأکید کنم آسیا-پاسفیک جشنواره نیست یک مراسم اهدای جایزه است. امسال هفتمین دوره این رویداد برگزار می‌شود. این جایزه در طی شش سال گذشته جایگاه مهمی در منطقه و جهان پیدا کرده است. گرچه برخی معتقدند این جایزه به مثابه اسکار است اما طبیعی است که اسکار جایگاه خاص خود را دارد و این مقایسه چندان صحیح نیست.

وی افزود: جایزه آسیا- پاسفیک بیش از ۷۰ کشور دنیا را پوشش می‌دهد. امسال هم تعداد فیلم‌های شرکت‌کننده قابل توجه است. بهترین‌های سینمای آسیا و پاسفیک در این رویداد مهم حضور دارند. شاید بتوان گفت تقریبا هیچ فیلم مهمی نیست که از این رقابت جا بماند. من نیز به واسطه ارتباط نزدیکی که با این رویداد دارم معمولا همواره تلاش می‌کنم فیلم‌ها را رصد و نماینده‌هایی از ایران را به این مراسم معرفی کنم. کانون کارگردانان سینمای ایران هم به عنوان نماینده عمل می‌کند و می‌تواند گزینه‌هایی را معرفی کند.

اطبایی ادامه داد: لازم به یادآوری است که همه فیلم‌ها تنها از یک طریق به آسیا-پاسفیک معرفی نمی‌شوند. کانال‌های متعددی برای این اتفاق وجود دارد. به طور مثال خود مدیریت این جایزه مهم و اعضای هیئت انتخاب می‌توانند و حق دارند که فیلم‌های مورد نظر خود را معرفی و پیشنهاد کنند.

این کارشناس پخش و اکران بین المللی درباره اهمیت این جشنواره برای سینماگران ایرانی و موفقیت‌های به دست آمده در سال‌های گذشته توضیح داد: زمانی که این رویداد به راه افتاد و کار خود را آغاز کرد در سه سال ابتدایی آن من هم عضو هیئت انتخاب بودم و طبیعی بود که تلاش کنم فیلم‌های ایرانی سهم زیادی در این مراسم داشته باشند. می‌توان گفت موفق‌ترین سال‌های حضور سینماگران ایرانی در این رویداد مهم همان سه سال ابتدایی برگزاری آسیا-پاسفیک بود.

وی گفت: اهمیت آسیا-پاسفیک به مرور و سال به سال بیشتر آشکار شد. حمایت نهادهای مهم و بین‌المللی مثل یونسکو و همچنین چهره‌های معتبر سینمایی از این مراسم اعتبار و اهمیت آن را مشخص می‌کرد و از همان ابتدا مشخص بود که نقطه روشنی برای این جریان سینمایی در انتظار است که همین اتفاق هم افتاد و امروز این جایزه یکی از معتبرترین اتفاق‌های سینمایی است و در رسانه‌های خارجی بازتاب گسترده‌ای دارد. برخی حمایت‌های ویژه از نامزدها و برندگان، جایگاه معتبرتری به آسیا-پاسفیک بخشیده. نامزدها و برندگان به عضویت آکادمی آسیا-پاسفیک در می‌آیند. این آکادمی چند صد عضو از معتبرترین چهره‌های سینمایی دارد که با هم ارتباط ارگانیک و حرفه‌ای دارند. وجود صندوق حمایت مالی از پروژه‌های سینمایی و همچنین حمایت گسترده دولت‌های حمایت‌کننده از این رویداد اعتبار آن را مشخص‌تر می‌کند. به هر حال جای چنین جایزه مهمی در منطقه خالی بود. از جشنواره فیلم هنگ کنگ می‌توان به عنوان جشنواره‌ای مشابه با آسیا-پاسفیک نام برد البته نه به اهمیت آسیا-پاسفیک. جشنواره فیلم هنگ کنگ تقریبا فیلم‌های کشورهای شرق آسیا را پوشش می‌دهد و تقریبا توجهی به غرب آسیا و کشورهایی همانند ایران ندارد.

اطبایی درباره شانس برنده شدن نامزدهای ایرانی هفتمین دوره آسیا-پاسفیک افزود: نامزد شدن پنج سینماگر ایرانی به خودی خود از اهمیت زیادی برخوردار است و در مقایسه با کشورهای دیگر سینمای ایران را در جایگاه بالاتری قرار خواهد داد. پیش‌بینی درصد برنده شدن سینماگران ایرانی سخت است چون اساسا سلیقه اعضای هیئت داوران در میان است. با توجه به اینکه شیام بنگال رییس هیئت داوران به سینمای اجتماعی علاقمند است فیلم‌های اجتماعی ایرانی می‌توانند شانس بالایی داشته باشند. ضمن اینکه فیلم «گذشته» با توجه به جایگاه اصغر فرهادی و کیفیت خود فیلم می‌تواند به خودی خود شانس خوبی برای بردن این جایزه دارد. به هر حال برای همه فیلم‌ها آرزوی موفقیت می‌کنم.

وی در پاسخ به این سؤال که حضور در آسیا-پاسفیک چقدر به رشد سینمای ایران در عرصه بازارهای جهانی کمک می‌کند گفت: تک موفقیت‌های این چنینی نمی‌توانند ضامن حضور موفق سینمای ایران در بازارهای جهانی باشند. اگر بخواهیم در بازارهای جهانی موفق باشیم قطعا به برنامه‌ریزی بلندمدت و حمایت گسترده دولت احتیاج داریم. امروزه رقابت در این عرصه به شدت سنگین شده. تولید، بواسطه امکانات دیجیتالی بالا رفته و همین امر رقابت را در بازارهای جهانی سخت‌تر کرده. تصور کنید برای هر جشنواره مهم ۳۰۰۰ فیلم متقاضی وجود دارد و عمده این فیلم‌ها داعیه حضور در بازارهای جهانی را دارند.

این کارشناس اضافه کرد: سینمادوستان و مسئولین سینمای ایران باید متذکر باشند که شرایط حضور بین‌المللی مانند گذشته نیست که هر فیلمی که می‌سازیم امکان موفقیت داشته باشد. امروزه ممکن است که فیلمی در جشنواره‌ای جهانی بدرخشد اما نتواند در اکران و پخش جهانی موفق باشد. مخاطب جشنواره با مخاطب اکران عمومی فرق دارد. پیش از این در دنیا سینماهای هنری داشتیم که برای اکران فیلم‌های هنری امکانات زیادی را فراهم می‌کردند امروزه این امکانات تقریبا در حال حذف شدن هستند و تعدادشان کمتر و کمتر می‌شود.

وی ادامه داد: ظرفیت‌های اکران و پخش برای سینمای مستقل و هنری ( که تقریبا تولیدات سینمای ایران در این حوزه می‌گنجند) بسیار کوچک شده. وقتی ظرفیت کم می‌شود خریدار هم به طبع کم خواهد شد. اگر بخواهیم به این ظرفیت کوچک و یا رقابت عجیب و غریب فیلم‌ها در بازار جهانی راه پیدا کنیم چاره‌ای نداریم جز آنکه حمایت گسترده دولت و برنامه‌ریزی دقیق را در این جهت به کار ببندیم. در سال‌های گذشته بخش خصوصی بیشترین فشار را در زمینه پخش جهانی و حضور بین‌المللی متحمل شده چون اساسا ۸ نهاد رسمی و دولتی در این زمینه بیشترین اختیارها را دارند و مسئول هستند و بخش خصوصی اجازه نفس کشیدن ندارد. اگر از استثنائاتی مثل «جدایی نادر از سیمین» چشم بپوشیم سینمای ایران در عرصه بین‌المللی تاکنون حرکت مثبتی نداشته و انتظار اینکه تک‌موفقیت‌هایی مثل حضور در کن یا آسیاپاسفیک ما را در عرصه بین‌ماللی موفق کند انتظاری غیر معقول است و از بی‌اطلاعی ناشی می‌شود.

اطبایی خاطرنشان کرد: متأسفم که بگویم عمده مسئولین سینمایی کشور از ساز و کار بازارهای جهانی بی اطلاع هستند و اطلاعات ناقصی در این زمینه دارند. خوشبختانه مدیریت جدید سینمای ایران نگاه‌های جدیدی در این حوزه دارد و امیدوارم با برنامه‌ریزی بتواند حرکت خوبی را در این حوزه آغاز کند. انتظار رسیدن به نقطه مطلوب بسیار زمان‌بر است.

در هفتمین دوره جایزه آسیا-پاسفیک اصغر فرهادی برای«گذشته» در بخش بهترین فیلمنامه و بهترین فیلم، شهرام مکری برای«ماهی و گربه» در بخش بهترین کارگردانی، نگار جواهریان برای «حوض نقاشی» در بخش بهترین بازیگر زن در بخش بهترین بازیگر زن نامزد شده‌اند. این مراسم ۲۱ آذرماه در شهر بریسبین استرالیا برگزار می‌شود.