سوره سینما- فارس نوشت: چهل و ششمین نشست باشگاه فیلم فرهنگسرای انقلاب اسلامی با موضوع نمایش و نقد فیلم سینمایی «خسته نباشید» و با حضور محسن قرایی و افشین هاشمی، کارگردانان این اثر، اکبر نبوی، منتقد و کارشناس فرهنگی و سعید قطبی زاده، کارشناس مجری برگزار شد.
در این نشست که در سالن شماره ۳ سینما فلسطین برگزار شد، سعید قطبی زاده گفت: افشین هاشمی را بیشتر با بازی هایش می شناسیم که این بار تجربه کارگردانی فیلم خسته نباشید را به همراه محسن قرایی در کارنامه هنری خود به ثبت رساند. محسن قرایی نیز کارش با دستیاری فیلمسازانی چون بهرام بیضایی، مجید مجیدی و رضا میرکریمی آغاز کرد.
اکبر نبوی، منتقد و کارشناس فرهنگی درباره فیلم گفت: به دلیل نوع روایت و نوع نگاه، فیلم را می پسندم. من به سینمای داستانگو علاقه دارم اما این فیلم مخاطبی با سلیقه من را به دست اندازهای معمول نمی کشاند و باعث اذیت مخاطب نمی شود. از اطوارهای متظاهرانه که در برخی آثار سینمایی می بینم فاصله می گیرم و با فیلم “خسته نباشید” احساس قرابت کردم. یکی از مهمترین مشخصه های فیلم حضور تهیه کنندهای با شعور در کنار فیلم است و نکته مهم اینکه قد و قواره فیلم نشان از فیلم اولی نیست، احساس می شود تجربه سوم یا چهارم کارگردان است.
درادامه نشست افشین هاشمی درباره تجربه فیلمسازی خود و حضور در مقام کارگردان گفت: همه بازیگران جوان سینما در ذهنیت خود به دنبال ساخت اثر هستند و امر دور از ذهنی نیست. نمونه های زیادی در سینمای ایران وجهان داریم، اما به شخصه عاشق ساخت فیلم موزیکال هستم و فیلمنامه هایش را آماده دارم و فکر می کردم با این سینما کار خود را آغاز کنم.
وی در ادامه افزود: در فیلم «یه حبه قند» فرصت پیش کارگردانی مانند یک درس پیش نیاز برای هر دو ما فراهم شد. آقای میرکریمی قصه اولیه فیلم را که یک ربع آغازین فیلم به آن اختصاص دارد، مطرح کرد برای هر دوی ما جذاب بود و احساس کردیم می توانیم آن را بسازیم. محسن قرایی دیگر کارگردان فیلم درباره چگونگی حضور در کنار هاشمی گفت: ابتدا آقای میرکریمی ساخت این کار را به افشین هاشمی پشنهاد داد و او گفت که فیلم را هر دو کارگردانی کنیم.
با توجه به پرسش های بسیار مخاطبان نشست از چگونگی کارگردانی دو نفره فیلم خسته نباشید، افشین هاشمی در این باره گفت: کل فیلم را قبلا در خانه دکوپاژ می کردیم و درباره آن بحث می کردیم، فکر می کردیم کدام دکوپاژ بهتر است. تقسیم بندی کار در صحنه اینگونه بود بخش جلوی دوربین را من کنترل می کردم و پشت دوربین را محسن. او همیشه کنارفیلمبردار می نشست و به لحاظ تکنیکی تصویر را چک می کرد. هدفون صدا روی گوش من بود تا حس صدای بازیگران را بررسی کنم البته وقتی قابی را می بستیم من هم نظرم را می گفتم. یا اگر بازیگری بازی می کرد محسن نظرش را می داد و همیشه پیش از تولید مشورت می کردیم.
اکبرنبوی در ادامه نشست درباره کارگردانی مشترک دو کارگردان گفت: کارگردانی مشترک ایده جالبی است که پیش از این در سینمای ایران و دنیا تجربه شده اما دربرخی موارد خوب از آب در نیامده است. سینما از معدود هنرهایی است که می تواند بستر این اتفاق باشد و وجوه تکنیکی آن اجازه کارگردانی مشترک را می دهد البته جمع کردن آن سخت است. کارگردانی مشترک زمانی خوب از آب درمی آید که هر دو سلوک خوبی نسبت به فیلمنامه، دکوپاژ و… داشته باشند.خسته نباشید از این لحاظ تجربه اول مناسب و خوبی است.
سعید قطبی زاده در ادامه نشست درباره نقش تهیه کننده و اثر او در فیلم خسته نباشید یاد آور شد: فیلم دارای هویت مستقلی است اما نقش میرکریمی به عنوان تهیه کننده کاملا در آن مشخص است. فیلم را که می بینیم احساس می کنید تهیه کننده فرهیخته ای کنار کار حضور دارد. کار فیلمبرداری اشکان اشکانی دیده می شود. آقای رضایی راد فیلمنامه خوبی نوشتند. اتفاق خیلی مهم و ریسک بزرگ در این فیلم انتخاب غوغا بیات و جلال فاطمی به عنوان بازیگران اصلی فیلم است در شرایطی که همه سینما علاقمندند از ستاره ها برای ایفای نقش استفاده کنند، انتخاب آنها به عنوان بازیگران اصلی جسارت بالایی می خواهد.
محسن قرایی در پاسخ به این سوال که چه چیزهایی را از کارگردانان مطرح سینما آموختید گفت: از بیضایی و میرکریمی به یک اندازه یاد گرفتم. دغدغه من سینمای قصه گوست؛ سینمایی که درام نقش اصلی را در آن دارد.
هاشمی در تکمیل صحبت های قرایی یادآور شد: آقای بیضایی دکوپاژ آماده دارند و همه اعضای گروه می دانند که قرار است چگونه این صحنه را جلوی دوربین ببرند. آقای میرکریمی پیشنهاد دادند حین تولید فیلمنامه آماده شود تجربه ای که خود ایشان به خوبی از عهده اش برمی آیند.
افشین هاشمی درپاسخ به این سوال که چرا کمتر به شخصیت مارکو در فیلم پرداخته شده بود گفت: در فیلم دو فرزند از دست رفته داریم؛ مارکو و حسن و به هر دو به یک اندازه که نیاز قصه بود پرداختیم.
اکبر نبوی درباره شباهت فیلم «خسته نباشید» به فیلم «خیلی دور خیلی نزدیک» گفت: رضا میرکریمی نقش تالیفی در حوزه کارگردانی و تهیه دارد این ویژگی هنری او است. با این وجود حضور میرکریمی به عنوان تهیه کننده و طراح اولیه، فیلم نشان دهنده سلوک مستقل این دو کارگردان است.
وی در ادامه خاطر نشان کرد: در فرم روایت دو دستی وجود دارد اگر در کار دیگری غلط بزرگ روایتگری تلقی می کردم اما در اینجا اینگونه نیست زیرا کار اول است. قبل از حرکت به سمت کویر فضا به کمدی نزدیک است اما به مرور فاصله گرفته می شود. شاید کارگردانان با تجربه زیاد این دو دستگی را نپسندند.
افشین هاشمی در ادامه نشست درباره استفاده از زبان انگلیسی در فیلم هاشمی یادآور شد: مخاطب فارسی زبان امروز سینما به دلیل وجود دی وی دی فیلم های خارجی، به دیدن فیلم با زیرنویس آشناست. دو زبانه بودن فیلم کارکرد دراماتیک دارد زیرا افراد همزبان نیستند در طول یک سفر به یک همزبانی می رسند. افراد انگلیسی زبان چیزهایی را در این فرهنگ کشف می کنند و در نهایت فیلم در کویر به همزبانی می رسند.
اکبر نبوی درباره تعامل شخصیت های فیلم«خسته نباشید» گفت: وجه همدلی فیلم، فراتر از همزبان شدن است ما در صحنه های قنات که در عمق زمین روایت می شود، این موضوع را به وضوح می بینیم؛ افراد به واسطه قلب شان به هم نزدیک می شوند. فیلم از مقطعی زبان فطرت است و منطق دیگری در ارتباط با گفت و گوها حاکم می شود. سکانس قنات با معنایی که فیلم قرار است با آن حرف بزند وابستگی مناسب دارد. فیلم درباره تقدیس مادر است ماریا و خاله حکیمه و زمین.