کارگردان «پایان خدمت» اعتماد بهروز افخمی به خاطرات سربازیاش را یکی از نقاط قوت این فیلم دانست.
سوره سینما-آبان عسکری: یکی از فیلمهای بخش نگاه نو جشنواره فجر امسال «پایان خدمت» است که فیلمنامه آن را بهروز افخمی نوشته است. حمید زرگرنژاد کارگردان این فیلم که سابقهای چند ساله در ساخت مستند دارد درباره فیلم اولش با سوره سینما صحبت کرد.
کمی درباره حال و هوا و قصه صحبت کنید تا تصویر روشنتری از فیلم داشته باشیم.
حمید زرگرنژاد: فیلم درباره چالشهای یک سرباز برای انجام مأموریتی است که به او محول شده. در واقع درباره آدمهایی است که دورهشان تمام شده.
احیانا بستر اصلی قصه به دوران سربازی خودتان برنمیگردد؟ طرح اصلی قصه از شما بود؟
دقیقا. پیرنگ اصلی قصه مربوط به دوران سربازی خودم است و طرح هم طبیعتا از خودم بود.
چرا بهروز افخمی گزینه شما برای نوشتن فیلمنامه بود؟
چون سینما و قلم افخمی را خیلی دوست دارم. نوعی توجه به جزئیات زندگی روزمره در قلم افخمی وجود دارد که من بشدت آن را میپسندم.
افخمی فقط فیلمنامه را نوشت یا مشاور کارگردان هم بود؟
فقط فیلمنامه را نوشتند و یکی از بازیگران را هم پیشنهاد دادند.
کدام بازیگر؟
زمانی که سریال «سقوط یک فرشته» پخش میشد گفتند این سریال و بازی خانم هدی زینالعابدین را ببین.
امیر جدیدی را چطور انتخاب کردید؟
فیلم «آفریقا» و عکسهای تئاترش را دیدم. مشکل اصلی لهجه آذری بود که جدیدی باید یاد میگرفت. انصافا تلاش زیادی طی چند ماه در این مسیر کرد و بعد ما برایش مشاور لهجه گرفتیم. در مورد این نقش باید بگویم هم من هم آقای افخمی معتقد بودیم بازیگر این نقش نباید چندان چهره باشد تا بتواند اجرای باورپذیری را ارائه کند. باورپذیری برای این فیلم یکی از مؤلفههای اصلی بود. دو ماه به صورت فشرده تمرین و دورخوانی با امیر جدیدی، هدی زین العابدین، پیام احمدینیا و حسین سلیمانی داشتیم که بسیار پیشبرنده بود.
درباره حضور سعید راد در فیلمتان صحبت کنید.
ایشان از همان ابتدا گزینه من برای بازی این نقش بودند. این نقش خیلی به سعید راد نزدیک است. سعید راد یک بازیگر حرفهای به معنای واقعی و همکاری با او بسیار لذتبخش است.
آقای افخمی چطور پذیرفت فیلمنامه برای شما بنویسد؟
وقتی این پیشنهاد را به ایشان دادم گفتند اول باید فیلمهایت را ببینم وقتی فیلمهایم را دیدند این پیشنهاد را پذیرفتند.
کمی از سابقه فعالیتهای سینماییتان بگویید.
از سال ۷۳ فعالیتم را آغاز کردم. یک سابقه ۱۰ ساله مستندسازی در داخل و خارج از کشور دارم. عمده مستندهایم را خارج از کشور ساختم. چند تله فیلم و سریال هم ساختهام.
با علیرضا جلالی تهیهکننده چطور آشنا شدید؟
مستندی به نام «روز سوم» ساختم که بعد آقای جلالی بر اساس آن فیلم سینمایی «روز سوم» را ساختند.
پس برای جلب حمایت تهیهکننده مشکل نداشتید. چیزی که اکثر فیلم اولیها با آن درگیر هستند.
همیشه فکر میکردم برای ساخت اول فیلم سینمایی باید تحصیل کرد، دوره دید، فیلم ساخت، در جشنوارههای متعدد برگزیده شد و غیره. همه این کارها را کردم ولی متوجه شدم که اینها لزوما فرصت ساخت فیلم اول را برای تو فراهم نمیکنند. به هر حال آقای جلالی با دیدن فیلمهایم و شناختی که از من داشتند با سرمایه شخصی خودشان این فیلم را تهیه کردند. اگر همت ایشان نبود شاید حالا حالاها باید منتظر میماندم.
پروانه ساخت برای شما هم یک خوان بود؟
دقیقا. دو سال از سال ۹۰ تا ۹۲ در راهروهای ارشاد دنبال پروانه ساخت بودیم. خود آقای افخمی بارها برای گرفتن مجوز به ارشاد رفتند، من و آقای جلالی هم همینطور ولی نتیجه نمیگرفتیم. تا اینکه در آخرین جلسه شورای پروانه ساخت دولت قبلی برای «پایان خدمت» پروانه صادر شد.
از فیلم اولتان راضی هستید؟
۷۰ درصد. این میزان رضایت را مدیون همه گروه و تهیهکنندهام هستم. ۲ ماه فیلمبرداری با ۵۲ لوکیشن از شیراز تا کوههای ماکو اصلا ساده نیست. دائما از این جاده به آن جاده میرفتیم و تولید سختی داشتیم. دو نفر خیلی خوب به خاطرات من اعتماد کردند. یکی بهروز افخمی که خودش را به خاطرات من سپرد و دیگری امیر توسلی آهنگساز فیلم که موسیقیاش بشدت با خاطرات من و تم اصلی فیلمنامه عجین است. از هر دو ممنونم.
فضای جادهای را در فیلمهای قبلیتان تجربه کرده بودید؟
بله و از آنها وام گرفتم.
حدس میزدید که در بخش نگاه نو پذیرفته شوید؟
بله. شمایل فیلم یک کلیت قابل قبول است. در ساخت این فیلم حالت مستندگونه را در اجرا لحاظ کردم. دوست داشتم بازیها و اساسا کلیت فیلم لحن مستندگونه به خود بگیرد.
منتظر چه بازخوردی از جشنواره هستید؟
دوست دارم فیلمم دیده شود. همین. نظر مردم برایم خیلی مهم است. فیلم را برای طیف خاصی نساختم برای مردم ساختم.