مدیر کل فرهنگی خبرگزاری فارس فضای کلی فیلم‌های جشنواره فجر را تلخ ارزیابی و تاکید کرد این آثار بازتاب همه واقعیت موجود نیست.

سوره سینما-سارا کنعانی: جشنواره سی و دوم را پشت سر گذاشتیم و حالا خوب است فارغ از هیاهوی روزهای برگزاری به اصل آثاری که به تماشا نشستیم بپردازیم و به این فکر کنیم ویترین شکیلی از تولیدات سال سینمایی ایران را شاهد بودیم یا خیر؟ آیا در یک نگاه کلی، فیلم های به نمایش در آمده در این دوره از جشنواره نوید روزهای خوبی برای آینده این سینما داشت؟ با محسن یزدی مدیر کل فرهنگی خبرگزاری فارس درباره همین موضوع گفت و گویی کردیم.

جشنواره سی و دوم را در یک نگاه کلی چطور ارزیابی می کنید؟

محسن یزدی: جشنواره یک مشکل کلان دارد و آن اینکه از فقدان یک استراتژی مشخص رنج می‌برد. این رویداد فرهنگی سالانه سینمای ما هنوز نمی داند می خواهد برای این هنر چه کاری بکند. اگر فیلمسازی بخواهد از ایران برای فستیوال کن یا برلین فیلمی بفرستد، می داند کدام فیلم ها قبول نمی‌شود یا چه آثاری احتمال دیده شدن بیشتری دارند. جشنواره فجر این ویژگی را ندارد. ما فیلم هایی داریم که با جشنواره تناقض دارند اما مورد توجه قرار می‌گیرند. پس جشنواره باید تکلیفش را با خودش مشخصی کند.

به نظر شما سطح کیفی فیلم هایی که به نمایش در آمد، چگونه بود؟

سیل فیلم های یک دست و یک جور مشهور به فیلم تلخ و سیاه را شاهد بودیم که فضای کشور را در بن بست نشان می داد. این موضوع بیشتر از آنکه به حال بد فیلمساز ربط داشته باشد، ناشی از نگاه کردن به مدل کاری فیلمسازان موفق در جشنواره‌های خارجی بود. برای فیلمساز، دیده شدن در جشنواره مهم است و شاید به همین دلیل بوده که کارگردانان ناخودآگاه به این سمت حرکت کرده‌اند. نتیجه اینکه ما هم فیلم های یک دست و یک جور و با فرم یکسان را در این جشنواره دیدیم. در جشنواره چیزی که دیده نمی‌شود، مخاطب ایرانی است. من بارها از برخی فیلمسازان شنیده‌ام که گفته اند اکران برای من مهم نیست و من به فیلم بعدی فکر می کنم! این بزرگترین ضربه است. اینکه دیده شدن در جشنواره مهمتر از اکران باشد.

امسال اینطور تصور می شد که به دلیل حضور فیلمسازان بزرگ و جوان در کنار هم، جشنواره‌ای  ویژه را ببینیم، اما اینطور نشد.

بله افول فیلمسازان نسل اول ناراحت کننده است. کسانی که سردمداران سینمای ایران بودند. امروز تقریبا همه آنان از گردونه خارج شدند. ظهور فیلمسازان جوان موضوع دیگری است که هر سال در سینمای ایران پررنگ تر می شود، اما باید به درستی مدیریت شود تا هم در یک سطح کیفی خوب باقی بمانند و هم از نظر کمی مشکل ساز نشوند. امسال ۶۰ فیلم اول به دبیرخانه جشنواره ارائه شده بود.

اگر بخواهید چند فیلم خوب جشنواره سی و دوم فجر را نام ببرید به چه آثاری اشاره می‌کنید؟

فیلم خوب فیلمی است که در فرم و محتوا موفق باشد. امسال فیلمی با این ویژگی ندیدیم. اثری که بتواند هزینه ساخت خودش را در بیاورد و صاحبش را به سود برساند. به نظر نمی رسد این فیلم های یک میلیاردی مثلا سه میلیارد هم بفروشند. البته فیلم‌های «چ»، «شیار ۱۴۳»، «مهمان داریم» و «فرشته ها با هم می‌آیند» فیلم های خوبی بودند، اما اینها هم به نظرم نمی توانند فروش قابل توجهی به دست بیاورند. فروش قابل توجه  لزوما به معنای فروش میلیاردی نیست. احتمال اینکه فیلم‌ها هزینه شان را در بیاورند و درصدی هم به سود برسند، کم است، ضمن اینکه تعداد فیلم های خوب هم واقعا زیاد نبود.

درباره فیلم محمدمهدی عسگرپور چه نظری دارید؟ امسال توجه زیادی به این فیلم شد.

«میهمان داریم» به نظرم فیلم شریفی است و مفهوم خوبی را در قالبی مناسب ارائه داده است. فیلم حتما دارای ایراد هم هست، اما تلاش فیلمساز ارائه یک مفهوم شریف به مخاطب است، هرچند که برداشت های متعددی را باعث شده باشد. بعضی مفهوم انتظار را برداشت کرده اند. بعضی گفته اند یک مهمان ویژه می‌تواند زندگی میزبان را متحول کند. پیوند دادن شهدا و وارد شدن آنان به فضای قصه سرمنشأ مفاهیم خوبی بود. گاهی فضای خیال و واقعیت در این فیلم گم می‌شود اما روی هم رفته اثر خوبی است. اینکه فیلمساز خودش را متعهد بداند که فضای کشور را بن بست نشان ندهد و در کنار انتقادی که دارد امید را به مخاطب القاء کند ارزشمند است. اینکه مخاطب از سینما بیرون بیاید و با بن بست مواجه نشود، اتفاق خوبی است. ان شاء الله فیلم ها به جایی برسد که در مسیر پیشرفت کشور باشد.

به نظر شما جشنواره امسال پدیده داشت؟

«شیار ۱۴۳» پدیده جشنواره امسال بود. این فیلم ساخته دوم کارگردان جوانش بود و مفهومش به خوبی منتقل می‌شود. شخصیت متعالی مادر شهید به خوبی در این فیلم طراحی شده و «شیار ۱۴۳» خیلی حرف ها برای گفتن داشت. فرم خوبی هم در فیلم پیاده شده بود. تنوع اشخاص در تائید این فیلم نشان مقبول بودن آن است.