اکران نوروزی به نظر بعضی پخش کنندگان نجات دهنده سینمای ایران است.
سوره سینما- میثم محمدی – باز هم حال و هوای نوروز حس می شود و سینماگران ایرانی پس از گذراندن ماراتن فجر، سیل عظیمی رو به شورای صنفی نمایش می آورند و بدنبال قرار گرفتن در لیست اکران نوروز هستند تا به مدد این ایام آثارشان با استقبال مواجه شود.
دست نیاز به سوی مخاطب در ایام نوروز
این روزها نه تنها چشم امید صاحبان فیلم به اکران نوروز است ، بلکه مسئولان سینمایی هم هر ساله با رسیدن این ایام به تولد دوباره سینما و آشتی با مخاطب امیدوار می شوند که در سالهای گذشته ثابت شده که این ارتباط و آشتی دوجانبه مقطعی است و در طول سال ادامه ندارد و باز هم ما تا فرارسیدن نوروز و جشنواره ای دیگر از بحران نبود مخاطب شکوه می کنیم. و در همین شرایط است که کارگردانانی که خود را از این غافله عقب می بینند ، صحبت از مافیای اکران و ناعدالتی ها و سفارشاتی می کنند که هیچگاه ثابت نشد و همیشه و در هر شرایطی ، فیلم هایی که قرار است روی پرده برود را نامناسب و آثار خود را مستحق حضور در اکران نوروزی می دانند.اما با این شرایط هنوز برای خیلی ها مشخص نیست که شورای صنفی در هر دولتی که تا بحال روی کار آمده چه معیارهایی را در نظر می گیرد و این یکی از سوال های فیلمسازان و اهالی هنر است.در واقع می شود اینطور بیان کرد که تهیه کننده و کارگردان چه تمهیدی باید بیاندیشد تا در این سیکل خوشبختی قرار گیرد و بدون دغدغه ، هم مهر تایید استقبال مخاطب را بر پای اثر بزند و هم به فروش میلیاردی اثر خود در این رکود اقتصادی بیاندیشد .
خدا برکت بدهد به دخل شب عید سینما
در نگاه و منطقی ساده در همه جای کره خاکی و با هر زبان و نژادی که باشید، بی شک روزهای تعطیلی خود را با برنامه های سرگرمی و تفریحی می گذرانید . در کنار سفرهای نوروزی و دید و بازدیدهای فامیلی ، بسیاری هم نگاه جدی به سینما دارند و در این مقطع فراغت ، معیارهایی مانند قیمت بلیت سینما و امکانات جانبی و … را زیاد مدنظر قرار نمی دهند و برای یکبار در سال هم که شده در کنار خانواده به تماشای فیلم می نشینند تا در برنامه ریزی ها و گزارش گذران تعطیلات خود تماشای فیلم را هم ذکر کنند . البته که افراد دغدغه مند در این حوزه این روال را مانند روزهای عادی سال تداوم و به این عشق همیشگی ادامه میدهند . برآیند این جریان حضور حداکثری و تولدی نوین برای مخاطبان در سینما بعنوان سرمایه های اجتماعی و اقتصادی است و با این شرایط باید هم در این اوضاع بی مخاطبی و شرایط اسفناک مخاطب در سینما، به صاحبان فیلم ها حق داد که طبق روال معمول بازار اقتصادی جامعه ،چشم به “دخل شب عید” داشته باشند.
دستورالعمل پیشنهادی برای ورود به اکران نوروزی
همانطور که گفتیم به عقیده بسیاری هنوز معیار مشخصی برای اکران نوروز وجود ندارد و همه بدنبال این هستند که راهکاری بیابند تا اثر خود را در ایام تعطیلات عید اکران کنند . اما به نظر می رسد که با نگاهی به اکران سالهای گذشته و آثاری که با اقبال روبرو شدند و رضایت صاحبان فیلم را جلب کردند نقاط اشتراک و فاکتورهایی را از جنبه های درون متنی و فرامتنی با خود یدک می کشند که شورای صنفی نمایش را برای گزینش نهایی مجاب می کنند . نکاتی که می توان بصورت تیتر وار به آنها اشاره کرد.
۱- سوپراستارهای سینما ، هر چه بیشتر ، بهتر
این یکی از فاکتورهایی است که در همه جای دنیا به آن توجه می شود و با توضیحی که در بالا ارائه شد، آن دست از مخاطبانی که در سال یکبار و آنهم در ایام تعطیلات نوروز به سینما می روند ، بی شک اولین معیار خود در انتخاب یک فیلم برای تماشا در کنار خانواده و دوستان را حضور چهره های معروف سینمایی و سوپراستارهای محبوب می دانند . پس فیلم هایی که از این قاعده بهره نمی برند ، یک امتیاز مهم را برای حضور نوروزانه در سینما از دست می دهند .
۲- جوایز جشنواره فیلم فجر ،یک یا چند عدد
از آنجا که جشنواره فیلم فجر در همسایگی نوروز قرار دارد و به نوعی همیشه به استقبال سال نو می رود و بعنوان نوروز هنرمندان نیز از آن یاد می شود ، پس حضور در این جشنواره و درخشش هر یک از عوامل یک فیلم از بازیگران گرفته تا کارگردان و فیلمنامه نویس و رسیدن به جوایز مختلف جشنواره فیلم فجر و بخصوص برگزیده شدن در آرای مردمی این رویداد سینمایی نیز برگ برنده و در اصل امتیاز دیگری است که در شورای صنفی نمایش برای برگزیدن آثار اکران نوروزی به آن توجه می شود ، با این حال کارگردانان و تهیه کنندگان عزیز به این فاکتور مهم هم باید توجه کنند که درخشش در جشنواره فیلم فجر نیمی از راه ورود به بازار اکران نوروزی را هموار می کند .
۳- جنجال و حاشیه ، به میزان لازم
از آنجا که جنجال و حاشیه های رسانه ای همیشه برای مخاطبان جذاب بوده و برای آگاهی از چند و چون جریان مورد نظر کنجکاوی عجیبی از خود بروز می دهند ، بطور معمول آثاری که در شانتاژهای خبری گوی سبقت را از دیگران ربوده و کارگردان و صاحب آن اثر مدام در حاشیه بوده و به دنبال چالش و انتقاد و بزن و بکوب های رسانه ای است ، بصورت خیلی نامحسوسی در مقابل ماهیت اثر خود علامت سوالی ایجاد می کند و در اصل به یک تبلیغ زیر پوستی می پردازد که در این جریان نباید از همراهی برخی از دوستان رسانه ای هم غافل شد که در برجسته کردن چیستی ماهیت یک اثر دخیل هستند و مخاطب را برای تماشای آن مشتاق می کنند ،البته که گاهی هم این جنجال ها و حاشیه ها جواب عکس داده و فیلم را به دست نسیان و نابودی می کشد تا هیچوقت فرصت رویارویی با تماشاچی را نداشته باشد .
۴- موضوع حساس و قهرمانهای کم پیدا
تجربه نشان داده که نه تنها در اکران نوروز، بلکه در طول سال موضوعات حساس سیاسی ، اجتماعی که با محدودیت های پرداخت مواجه است و جسارت ورود به آن در هر فیلمسازی دیده نمی شود نیز مورد توجه قرار می گیرد . در واقع گاهی هم در کنار موضوع مورد نظر حساسیت زایی قهرمان خود اثر هم باعث برجستگی شده و شخصیت و موضوع مورد نظر در کنار یکدیگر جاده را برای اکرانی موفق هموار می کنند و حائز توجه می شوند که البته این شرایط پس از تایید نهایی و رعایت اصلاحات کافی صورت می گیرد ، چون این مسیر هم دشوار و پرخطر است و می تواند صاحب اثر را با حواشی گوناگونی که منجر به از دست رفتن تمام فرصت ها شود ،روبرو کند.
۵- پرهیز از غم و اندوه و پرداخت طنازانه ، به مقدار زیاد
فاکتور دیگری که یکی از مهمترین ارکان برای انتخاب یک فیلم برای اکران نوروز محسوب می شود ، ژانر یک اثر است . ایام سال نو در اصل روزهای شادی و نشاط است و مسئولان سینما تمام تلاش خود را می کنند تا در این ایام فیلم های تلخ و غم انگیز و تراژیک را به نمایش در نیاورند تا مخاطب لحظه های خوبی را برای خود ثبت کند . در بین ژانر های موجود در سینما یکی از پرطرفداران ژانر طنز است که همیشه توانسته از قدرت بیانی خود بهره بگیرد و تماشاچیان را به سالن های سینما بکشاند ، بخصوص که اگر این فیلم با کارگردانی یک فرد شاخص در این زمینه و با بازی یک کمدین محبوب تولید شده باشد ، در ایت صورت می توان تضمینی حداکثری برای درخشش آن اثر در ایام نوروز متصور شد .
آرامبخش مقطعی در رگهای بیمار سینما
با وجود تفاسیر بالا و نکاتی که در این باره ذکر شد به نظر می رسد که باید در منحنی مقایسه ای اکران در نوروز توجیهات اقتصادی را نسبت به دیگر ایام سال پررنگ تر ببینیم و به این نکته توجه ای دوباره داشته باشیم که ایام سال نو بعنوان یک مسکن موقتی آرامشی مقطعی را به رگهای سینما تزریق می کند و باید چاره ای اندیشید تا مخاطب را حفظ کرد و تماشای فیلم و رفتن به سینما را در سبد فرهنگی آنها قرار داد تا کارگردانان و تهیه کنندگان دیگر تمام هم و غم خود و موفقیت و تضمین یک اکران چشمگیر را فقط در ایام نوروز نبینند و با فراغ بال به کار خود ادامه دهند و شرکت های پخش فیلم هم فارغ از سلیقه ها در یک ارتباط سازنده اقتصادی و فرهنگی به انتخاب آثار دست بزنند تا برآیند این جریان وجود سینمایی موفق با برخورداری از مخاطبی پویا باشد .