رقیه توکلی قرار است یک فیلم سینمایی درباره زنان کارگردانی کند.
سوره سینما- سارا کنعانی: چهارمین جشنواره فیلم کوتاه حسنات چند روز پیش در اصفهان به پایان رسید. فیلم داستانی «صبا» به نویسندگی و کارگردانی رقیه توکلی و تهیه کنندگی حوزه هنری یزد توانست جایزه بهترین تصویربرداری فیلم داستانی این دوره از جشنواره را از آن خود کند. این فیلم ۱۶ دقیقه ای، داستان ایثار و فداکاری دختری را به تصویر کشیده که از آرزوهای خود دست میکشد. با کارگردان جوان این فیلم گفت و گویی داشته ایم که پیش روی شماست:
تعداد فیلم های کوتاه مستند و داستانی شما با توجه به سن و سال تان قابل توجه است. این علاقه از بچگی وجود داشت؟
من دانشجوی رشته سینما بودم و در دانشگاه سوره تهران درس خوانده ام. علاقه به سینما از نوجوانی در من وجود داشت. ابتدا برای کلاسهای درسی ام فیلم میساختم و بعد کم کم در جشنواره ها شرکت کردم.
سال ۹۱ هم بسیار پرکار بودید، برخلاف سال ۹۲ که تقریبا کمتر فعالیت داشتید.
بله دلیلی داشت که عرض میکنم. آخرین فیلمی که کار کردم «مسافر» نام داشت. «ساعت شش» و «صبا» هم دیگر فیلمهای من است و همه را در سال ۹۱ ساختم. خیلی دوست دارم اولین فیلم بلندم را بسازم. شش هفت ماهی هیچ فیلم کوتاهی نساختهام و ذهنم درگیر فیلم بلند است. این فیلم اجتماعی است و در حوزه زنان.
ابتدا از «صبا» بگویید تا برسیم به دغدغه ذهنی تان برای فیلم بلند.
«صبا» امسال در جشنواره حسنات شرکت کرد و آقای روزبه رایگا جایزه بهترین تصویربردار را گرفت. این فیلم ۱۵ دقیقه ای بود. یک فیلم داستانی درباره دختر خانم جوانی که دارد از بچه های خواهر مرحومش نگه داری میکند. بعد از رفت و آمد شوهرخواهرش به منزلشان و نگرانی مادر خانواده از این اتفاق، تصمیم می گیرد به خاطر خواهرزاده هایش یک ایثارگری از خود نشان دهد.
متن فیلمهایتان همیشه به قلم خودتان است؟
من ۲۵ فیلم ساخته ام. ۹ عنوان فیلم مستند و بقیه داستانی. همه را خودم نوشته ام و همیشه درگیری های ذهنی خودم را به تصویر در آورده ام. درباره «صبا» هم باید بگویم من ماجرایی را از دور دیده بودم و ذهنم درگیر شد. در این درگیری ذهنی روستایی که دیده بودم و به عنوان لوکیشن در ذهنم شکل گرفته بود، نقش زیادی داشت. بازی خیلی خوب سهیلا گلستانی در فیلمم نقش مهمی در موفقیت آن داشت. همینطور تصویربرداری فوق العاده آقای رایگا که در چندین جشنواره دیگر هم شرکت کرد. «صبا» در دانشگاه پروین اعتصامی جایزه بهترین فیلم و بهترین بازیگر را گرفت. جایزههای خارجی هم داشته است.
همکاری با حوزه هنری را چطور ارزیابی میکنید؟
چندین سال است که با حوزه هنری کار میکنم و این همکاری از سالهای دانشگاه شکل گرفت. من طرحها و فیلمنامههایم را آنجا میبردم و تا جایی که از دستشان بر میآمد به من کمک میکردند.
جشنواره «حسنات» را چطور؟
به نظرم بهترین جشنواره ای است که در سال های اخیر برای فیلم کوتاه برگزار میشود. من در دو سال اخیر در آن شرکت داشتهام و جایزه هم گرفتهام. امسال جشنواره در اصفهان برگزار شد و همه چیز در سطح خوبی بود. کیفیت هر جشنواره را فیلمهای آن تعیین میکند و وقتی دقیق شوی میبینی فیلمسازهای جوانی کارهایشان را به آن معرفی کردهاند که بسیار مستعد هستند و اولین تجربه های فیلمسازیشان را ارائه میکنند. این اتفاق قشنگی است که فیلمسازها با کسانی بسیار جلوتر از خودشان رقابت نمیکنند و فضای استانداردی وجود دارد.
و اما فیلم بلندی که گویا میخواهید سال ۹۳ به طور جدی روی آن کار کنید. حال و هوای آثار کوتاهتان را خواهد داشت؟
من در چند فیلم اخیرم درگیر قصههایی شده بودم که درباره بچه ها بود و پس از آن دنیای زنان برایم جذاب شد. فیلم بلند تازه ام درباره زنان است.
فکر می کنید این همه کار در زمینه آثار کوتاه چقدر در ادامه مسیر شما تاثیرگذار خواهد بود؟
کسی که فیلم کوتاه میسازد عاشق سینماست و میخواهد مشق سینما کند. فیلم کوتاه ساختن به فیلمساز کمک می کند در یک مدت زمان کوتاه و با هزینه کمتر دست به تجربه بزند. ما فیلمسازانی داریم که الان جایگاه بسیار خوبی دارند و از فیلم کوتاه شروع کرده اند. مثل شهرام مکری و خانم خادم الرضا یا مرجان اشرفیزاده. ناصر ضمیری از این دست کارگردانها است. اینکه کسی فیلمسازی را با فیلم کوتاه شروع کند و به سینمای بلند برسد، خیلی اصولی تر است.