کارگردان مستند «این سه زن» حضور زنان در روزهای مقاومت خرمشهر را به یادماندنی توصیف کرد.
سوره سینما- علی خسروی فیلمساز جوان، روزهای جنگ را ندیده است. اما تعلق خاطری ویژه به روایت داستانهایی دارد که با روزهای دفاع مقدس پیوند میخورند. خسروی در مستند «این سه زن» از سه زن میانسال صحبت میکند که روزهای جوانی شان در خرمشهر گذشته، خرمشهری که مقاومتی غیورانه در تاریخ معاصر ایران داشته است. خسروی شامگاه دوشنبه ۲۶ اسفندماه در جشنواره نور برای کارگردانی این مستند تقدیر شده است. «این سه زن» محصول سازمان سینمایی سوره است و در مجموعهای قرار میگیرد که به بهانه سی امین سال آزادسازی خرمشهر به همت سازمان سینمایی سوره تولید شدهاند. خسروی پیشتر فیلمهای «آیینه»، «قهرمان من»، «فرزند خرمشهر» و … را کارگردانی کرده است.
واکنش مردم خرمشهر به «این سه زن» چه بود؟
علی خسروی: خوشبختانه توانستم این مستند را همراه مردم خوب خرمشهر ببینم. این مستند درباره مردمی است که دفاعی غیورانه و ایثاری بزرگ را در کارنامه شان ثبت کرده اند. «این سه زن» درباره زنان بزرگوار خرمشهری است، خوشحالم که فیلم را با آنها دیدم و واکنش این عزیزان به فیلم مثبت بود. شیرینی این جایزه در شهری که همیشه برای من و بسیاری از ایرانیان عزیز است، دو چندان بود.
شما خرمشهری هستید؟
من شیرازی هستم و در تهران زندگی میکنم. اما خرمشهر برایم همیشه شهری مهم است. پیشتر هم درباره دفاع مقدس فیلم ساخته ام و به این موضوع علاقمندم. فکر می کنم می شود در این بستر قصهها ی بسیاری را روایت کرد.
جرقه فیلم ساختن درباره سه بانوی خرمشهری که تجربه جنگ را پشت سر گذاشتهاند از کجا شکل گرفت؟
خواندن کتاب «دا» عامل اصلی ساخت این فیلم بود. متاسفانه در «این سه زن» نتوانستم از حضور بانو حسینی راوی این قصه استفاده کنم. اما شخصیتهایی که پیدا کردم علاوه بر حضور در خرمشهر سقوط شهر را هم دیده بودند. خانم حسینی به دلیل مجروح شدننتوانسته بود در آن روز در شهر باشد اما این سه خانم در روزهای مقاومت در این شهر بودند.
«این سه زن» از معدود روایتهای زنانه درباره خرمشهر است.
بله، من این ویژگی را دوست دارم. آنچه زنان درباره جنگ تجربه کرده اند، آنچه آنها در روزهای سخت کشف می کنند با مردان تفاوت دارد. هیچ مردی نمی تواند آن جنس احساس را داشته باشد. زن به عنوان ستون خانواده، به عنوان مادر و همسر حرفهایی شنیدنی از ماجرای عظیمی مثل مقاومت دارد. روایت این ماجرا برایم تازگی داشت. فکر می کنم برای مردم هم این حرفها جالب باشد.
تصویربرداری مردادماه در خرمشهر انجام شد، شرایط کار ساده بود؟
در گرمای زیاد، نور زیاد و شرایط جوی سخت کار کردیم. من دوست داشتم فضای کار بهتر بود تا نتیجه ای که به دست آمده مطلوب تر باشد و شرمنده آقای سهیل جهان بیگلری مدیر عامل سازمان سینمایی سوره و آقای فرید فرخنده کیش مدیر امور فرهنگی نشوم. دوست داشتم ادای دینی که به خرمشهر دارم بهتر از این باشد.
خانمهایی که در فیلم حضور داشتند با دوربین و شما راحت بودند؟
بله، البته هماهنگیها کمی سخت بود اما آنها هم دوست داشتند حقایق به نسل بعد منتقل شود. آنها هم دوست داشتند از رازهایی بگویند که خرمشهر و مردمانش تجربه کردهاند. پس همراه ما میآمدند. در آن گرما، ساعات طولانی تصویربرداری سخت بود اما همه گروه هم قسم شده بودند تا یاد و خاطره مردم خرمشهر و حماسه مقاومتشان را ترسیم کنند. دیشب و در حاشیه جشنواره نور خانمی با من درباره فیلم صحبت کرد، او هم روزهای مقاومت را به یاد داشت و هر آنچه در فیلم گفته شده بود را دیده و درک کرده بود.
امکان دارد این فیلم به یک اثر سینمایی بسط داده شود؟
بله، اتفاقا یکی از فیلمسازان جوان و خوب سینمای ایران که در هشتمین جشنواره فیلم کوتاه دینی رویش «این سه زن» را دیده بود با من درباره فیلم صحبت کرد. طرح سینمایی را هم نوشتیم و امیدوارم شرایط تولید آماده شود. بدون شعار و اغراق بگویم که آنچه در خرمشهر اتفاق افتاده برایم آنچنان عزیز و شکوهمند است که دوست دارم به شکلهای مختلف به آن ادای دین کنم. مقاومت مردمی در خرمشهر به پیروزی انجامید و همه مردان و زنان این خطه تلاش کردند تا خرمشهر زنده و پابرجا باقی بماند.
بعضی از دوستان فیلمساز معتقدند مسئولان توجهی به سینمای دفاع مقدس ندارند، حوزه هنری پارسال مجموعه ای مستند با موضوع خرمشهر تولید کرد. این تجربه خوبی بود؟
تجربه خوبی بود، اما مشکلاتی داشتیم که امیدوارم در آینده کمرنگ شود تا آثاری که در زمینه دفاع مقدس ساخته می شود کیفیت بهتری داشته باشند. یکی از مشکلات ما در این سینما این است که آثار ضعیف هستند، دفاع بد کردن از یک پدیده به آن ضربه می زند. مسئولان و سینماگران باید درباره دفاع مقدس حساس باشند. عزیزانی مانند آقای سرهنگی هنوز حضور دارند، می توان به آنها رجوع کرد و واقعیات را دریافت. اندوختههای دوران دفاع را باید جدی گرفت.
کار جدیدی شروع کرده اید؟
روی یک قصه درباره جنگ کار میکنم و البته طرحهایی برای ساخت فیلم مستند دارم. تحقیق روی این پروژه را شروع کردهام.