فیلم کوتاه «درس» تجاوز دشمن و ایستادگی و شهامت غیور مردان و زنان ایران زمین را روایت میکند.
سوره سینما – «تاریخ معلم انسانهاست» این جمله ای از امام خمینی (ره) است که در تیتراژ پایانی فیلم کوتاه «درس» به کارگردانی مهدی بوستانی شهربابکی می بینیم.فیلمی که با ایده ای خلاقانه تبدیل به یک تاریخ بصری و مجموعه ای کوتاه از برش های مر بوط به دوران ۸ ساله جنگ تحمیلی است و نقطه آغازین آن هم خرمشهر است.دوربین فیلمبرداری با سکونی معنادار و همچون ناظری که آمده تا روایتی را از نسلی به نسل دیگر برساند در انتهای کلاس درس ایستاده است و تماشا می کند.
ما در تک لوکیشنی هستیم که می توان آن را استعاره ای از تاریخ دانست.تاریخی از روزگار مردمانی که با هجوم بیگانه دیوارهای آنها زخم برداشته و مرزهایشان شکسته شد.ارتباط میان لوکیشن ثابت و همچنین دوربین بی حرکت توانسته بود یکدستی خاصی را ایجاد کند و کسالت را به سلول های مغز مخاطب انتقال ندهد.روایتی سرشار از نمادهای کنایی و استعاری که حاصل یک ایده فکر شده و متنی دقیق بود و توانسته بود مفهوم مشخص و هسته اصلی را برای مخاطب بشکافد.اینجا سرزمین ماست ،سرزمینی که روزی فرزندان آن در آرامش فصل ها را یکی پس از دیگری پشت سر می گذاشتند و از اسلاف خود درس زندگی می آموختند.سرزمینی با مردان و زنانی غیور و فرهنگی عمیق که حالا سنگ خصم دشمن شیشه مرزهای آن را می شکند.از همان جمله ای که در ابتدای این مطلب به آن اشاره کردم دوباره باید به نگاه عبرت آموزانه و توجه به برگ های تاریخ دفاع مقدس اشاره کرد.
درس که نام فیلم است، در واقع از همین جا بعنوان یک هسته تاثیرگذار و محور گرداننده و جذب کننده دیگر خرده روایت ها برای رسیدن به یک مفهوم کلی مطرح می شود و در جایگاه یک چراغ راهنما ما را با چشم خیره دوربین و در نمایی ثابت و عمومی همراه می کند که بازیگران آن یکی پس از دیگری در میان ورق های کتاب تاریخ که در این اثر با سینما دست در دست یکدیگر داده اند ، ورق می خورند و تجاوز دشمن و ایستادگی و شهامت غیور مردان و زنان ایران زمین را روایت می کند.این یکپارچگی و روایت نمادین که مد نظر نویسنده بوده است با به کار گیری بعد نرمی از هنر تدوین باز هم کلیت اثر را دچار خدشه نکرده و از آن اثری متفاوت و خلاقانه بوجود آورده است.این کلاس ایران است خاک ایران است ،خرمشهری که اروند ، مرز آبی آن با رژیم بعثی روی تخته سیاه ترسیم شده و سرباز عراقی با تفنگ به سوی آن شلیک می کند و نام شط العرب را کنار آن می نویسد.
در سکانسی از فیلم شاهد حضور زنان و مردان و جوانان و پیرمردان در کلاس هستیم که به عنوان نماینده نسل های گوناگون مشغول فراگرفتن تیراندازی با اسلحه هستند.اتحاد ،همدلی ، ایثار و میهن پرستی مفاهیمی است که می توان در نماهای مختلف این اثر با آنها مواجه شد.مفاهیمی که در کنار هم و در یک مرور هنرمندانه به فرجامی خوش و سازندگی میهن رسیدند و معلمان دیروز را که پیام آور و سازندگان روزهای تاریخ دفاع و ایثار بوده اند را در مقابل شاگردان امروز مشاهده کردیم که باز هم درس های تاریخ را می آموزند تا آنها هم ناقل این روایت ها برای نسل های آینده باشند.«درس» اثری جدی و تامل برانگیز است که توانسته در فرم و روایت موفق عمل کند و با وجود ایستایی و تک بعدی بودن جغرافیای فیلم که هوشمندانه انتخاب شده است ،در بطن خود نوعی فراگیری و تعدد جغرافیا دارد که به معنای دقیق آن آزادی خرمشهر را به تمامی ایران زمین تعمیم می دهد و آن عبارت معروف پس از آزادی خرمشهر را به یاد می آورد که در ورودی تابلوی شهر نوشته شده بود « به خرمشهر خوش آمدید ، جمعیت ۳۶ میلیون نفر» .
با سلام و سپاس
چرا نام نویسنده ی مطلب ذکر نشده؟ در شکل حرفه ای معمولا نام منتقد و تحلیل گر در کنار مطلب اش می آید.