برنامه‌های گفتگو محور ماه رمضان بخش جدا نشدنی از کنداکتور تلویزیون در این ماه مبارک هستند.

سوره سینما- زهرا نوروزی: با شروع ماه مبارک رمضان جدول برنامه های تلویزیون تغییر می‌کند. خانه تکانی کنداکتور اولین گام تلویزیون برای خوشامدگویی به رمضان است. برنامه های رمضانی شبکه ها معمولا برای مردم نام آشنا هستند. برنامه هایی که  عمر برخی از آنها  به یک دهه و بیشتر می‌رسد. آثاری که در عین داشتن افت و خیزها و حواشی، آنقدر در کنداکتور شبکه مانده‌اند تا نام خودشان را لیست برنامه ثبیت کرده اند.  جشن رمضان کاظم احمد زاده و محمود شهریاری و ماه عسل به تهیه کنندگی احسان علیخانی نمونه ای از برنامه‌های رمضانی پرمخاطب هستند. برنامه هایی که گاهی بدون تغییر و گاهی با تغییراتی مهمان خانه های مردم شده‌اند و خاطراتی برای مخاطبان ساخته‌اند. برنامه های ماه رمضان رسانه ملی هم طرفدار دارند و هم منتقد. شهرام خرازی‌ها منتقد سینما و تلوزیون به برخی از این انتقادها اشاره کرده و به خبرنگار سوره سینما می‌گوید: روند این برنامه به دور تکرار و شعار زدگی افتاده است. برنامه ای که بتوان هر دقیقه از آن را حدس زد به مرور جذابیت خود را از دست می‌دهد. تکیه بر تکرار به معنای علاقه وافر مخاطبان به یک برنامه نیست. مروری  بر آرشیو رمضانی تلویزیون در روزهای نخست ماه رمضان خالی از لطف نیست. آرشیوی که نشان می دهد روال برنامه های رمضان تا به امروز چگونه بوده  و تا چه حد تکرار و تغییر داشته است.

جشن رمضان ۱۸ ساله شد

جشن رمضان را می توان اولین برنامه رمضانی قدیمی و پر طرفدار تلویزیون دانست. برنامه ای که ۱۸ رمضان بر صفحه تلوزیون ظاهر شده است.  کاظم احمد زاده و محمود شهریاری دو مجری ثابت جشن رمضان هستند که نام خود را به این برنامه گره زده اند. احمد زاده که حالا سمت تهیه کنندگی برنامه جشن رمضان امسال را بر عهده دارد از تغییراتی در برنامه خبر داده است. تغییرات کوتاه و جزئی هستند. امسال جشن رمضان گپ شو دارد. شاید محمود شهریاری به برنامه نیاید و قطعا محل بازارچه از نمایشگاه بین المللی به مجتمع فرهنگی ولایت کمیته امداد امام خمینی(ره) واقع در سوهانک خواهد رفت. با وجود همه این دگرگونی ها، رنگ و بوی برنامه جشن رمضان  هنوز یاد آور خاطرات تثبیت شده ای در ذهن مخاطبان  است .برنامه ای که محصول تعامل شبکه ۵ سیما وکمیته امداد در محل دایمی نمایشگاه بین المللی تهران برگزار می شود ، امسال هم مانند همیشه با حضورمردم همراه است . غرفه های بازارچه خیریه جشن رمضان و طرح کمک ایتام از ابتکارهای خاص این برنامه بوده امسال به مانند همیشه به  قوت خود باقی است .غرفه هایی که بنا به گفته قائم مقام کمیته امداد امام خمینی(ره) حضور آن ها به سیصد عدد می رسد.   بیش از ۱۲۰ عدد از غرفه غرفه جشن رمضان امسال  مربوط به تولیدات مددجویان  کمیته امداد امام خمینی (ره) در حیطه‌های مختلف صنایع دستی، پوشاک، خوراکی، لوازم خانگی، سفال و غیره است.

ماه عسل و میهمانان خاص

اگرچه جشن رمضان جزء اولین برنامه های تلویزیون بوده، اما این برنامه خاتمه برنامه‌های رمضانی رسانه ملی نبود. ماه عسل  برنامه ای است که در ماه رمضان هر روز به مدت ۷۰ دقیقه مهمان خانه های مردم است. سرگذشت خاص و عجیب مهمانان برنامه از ویژگی‌های برنامه ماه عسل به شمار می‌رود. برنامه‌ای که در این سال ها تلاش کرده از فضای معنوی ماه رمضان برای ترویج مفاهیم معنوی استفاده کند. اگرچه در ماه عسل مجری‌های مختلف روی صندلی نشستند اما حالا دیگر همه این برنامه را به نام احسان علیخانی می‌شناسند. میهمانان برنامه ماه عسل طیف‌های گوناگون را در بر می‌گیرد از معلول و شاعر و نخبه. میهمانی که سرگذشت های منحصر به فرد دارند و گاهی از آسیب جسمی و روانی و اجتماعی رنج برده اند. ماه عسل مانند بسیاری از برنامه‌های پربیننده مخاطبان جدی و مخالفان پر و پا قرص دارد.

شکستن قاعده، قاعده دارد

طرفداران ماه عسل از از کلیشه شکنی ماه عسل سخن می گویند. برنامه ای که مردم دوستش دارند و  تحت تاثیر میهمان های خاص و عجبیش قرار می گیرند. اما آیا انتقاد به این کلیشه شکنی وجود ندارد؟ شهرام خرازی‌ها منتقد سینما و تلویزیون این کلیشه شکنی را مثبت ندانسته و به خبرنگار سوره سینما می‌گوید: کلیشه شکنی‌هایی که فقط بر برخی از تفاوت های جسمی و اجتماعی تاکید کند، کلیشه شکنی مثبتی نیست که همیشه مخاطب را به سوی خود جذب کند. برجسته کردن نواقص طبیعی برخی از افراد جامعه تنها راه افزایش جذابیت برنامه نیست. تجربه نشان داده که این کلیشه شکنی به مرور زمان جنبه شعارزدگی و نصحیت پیدا کرده و از ارزش برنامه کم می‌کند. خلق جذابیت و ایجاد خلاقیت راههای ظریف تری دارد. مخاطب می‌تواند حدس بزند که در این برنامه با چه میهمانی رو به رو می‌شود. به نظر من معضل تکرار خطری جدی است که به دامان برنامه‌های ماه رمضان افتاده است. خطری که در دراز مدت ریزش مخاطبان تلوزیون را به همراه دارد و آن ها را به دامان شبکه های غیر مجاز می اندازد. برنامه های گفتگو محور بیشتر مختص رادیو است. برنامه هایی که حتی می‌توان با چشمان بسته آن‌ها را دید، نباید به مدت طولانی در تلوزیزیون روی آنتن بروند.

سلیقه مردم تعیین می کند

در رمضان‌هایی که پشت سر گذاشتیم برنامه‌های مختلفی قبل و بعد از افطار روی آنتن رفتند. شهرام شکیبا، داریوش کاردان، امیرحسین مدرس، رسالت بوذری، علی ضیا، فرزاد حسنی و … مجریان باسابقه‌ای هستند که در ادوار مختلف برنامه‌های زنده ویژه ماه رمضان را اجرا کردند و در یاد مردم روزه‌دار ماندند. انتخاب مردم در این سال‌ها «ماه عسل» و «جشن رمضان» بوده و البته آنها برنامه جذاب «جزر و مد» را از یاد نبرده‌اند. برنامه‌ای که در نوع برنامه های گفتگو محور مذهبی نمونه‌ای پیشرو و جریان ساز بود. با وجود ضعف‌هایی که این برنامه‌ها دارند می‌توان تاثیر مثبتی که بر جامعه می‌گذارند و سوق دادن مردم به انجام فعالیت‌های خیرخواهانه و لذت بردن از زندگی را از دستاوردهای مهم این برنامه‌ها دانست. حتی اگر این تاثیر پایدار و طولانی مدت نباشد.