سوره سینما- یک منتقد سینما حمایت مادی و معنوی از فیلمسازان جوان را یکی از کارکردهای مهم جشنواره فیلم فجر دانست.

به عنوان  یک منتقد فیلم و مدرس سینما که پیگیری مداوم این گونه رویدادهای مهم ، به ویژه جشنواره بین‌المللی فیلم فجر به عنوان اصلی‌ترین رویداد سینمایی کشور، در چنین روزهایی از سال  یکی از جدی ترین دلمشغولی‌های اوست، هر ساله ، با اشتیاق، به امید تماشای دست کم چند فیلم دلشاد کننده  و متفاوت می‌نشینم و امیدوارم که سی و یکمین جشنواره بتواند به عنوان جشنواره‌ای سالم و کم‌حاشیه،  به خصوص در بخش اصلی خود یعنی مسابقه سینمای ایران، به راستی میدان رقابت سالمی برای فیلمسازان سینمای ملی ما باشد.

خیلی ها بر این باورند که این جشنواره به نوعی وظیفه یا نقش تعیین مسیر سینمای ایران را بر عهده دارد. من صد البته ، هنوز به چنین باوری نرسیده‌ام. چرا که جشنواره در روند  تولید فیلم‌ها و به ویژه در خصوص نوع نگاه فیلمسازان یا کیفیت آثارشان نقش چندانی  ندارد. شاید در دراز مدت بتواند برخی از فیلمسازان را با نوع نگاه جشنواره و سیاست‌گذاران چنین رویداد مهمی،  نزدیک و همسو نماید، در  زمینه کشف استعدادهای ناشناخته و شناسایی فیلمسازان خلاق، به راستی می‌تواند موفق عمل کند. هر چند که شناسایی این استعدادها به خودی خود اهمیت چندانی ندارد، بلکه برقراری ارتباط با این فیلمسازان نوآمده  و حمایت‌های مادی و معنوی از آنان به ویژه بعد از پایان جشنواره و در مسیر تولید فیلم‌های بعدی شان، از اهمیت بیش تری برخورداراست. مسئله‌ای که تا امروز در جشنواره فیلم فجر، فرصتی برای تحقق آن فراهم نشده است.

تغییرات پدید آمده در این دوره از جشنواره را ، در برخی موارد  می توان مثبت تلقی کرد ، اما از برخی جهات نیز ، در همین خصوص به ضعف ها وکمداشت هایی می توان اشاره کرد.

برای مثال بود و نبود سیمرغ دبیر جشنواره آن چنان اهمیت ندارد که حذف سیمرغ بهترین فیلم اقتباسی در این دوره از جشنواره! چرا که دربنیاد سنمایی فارابی ، سال ها تلاش شده است تا به موضوع فیلمنامه ها وساخت فیلم های اقتباسی اهمیت داده شود و به نظر می رسد که ، اندک تلاش هایی هم که در همین راستا شکل گرفته است ، با چنین اقدامی در این دوره از جشنواره ، در واقع نقطه پایانی برای چنین هدفی خواهد گذاشت ودر عمل چنین هدفی از دستور کار تولید فیلم در سینمای ایران خارج خواهد شد و تاکیدهای بعدی مبنی بر توجه جدی تر بر منابع غنی موجود در آثارفرهنگی و ادبی  دوران گذشته ومعاصر ایران ، بی ثمر خواهد بود

در نظرگرفتن یک هیئت مستقل برای فیلم های بخش نگاه نواقدام مثبتی به شمار می آید ، اما این اقدام تنها با داشتن هیئت داوری مستقل می تواند ثمربخش باشد.به ویژه که بررسی وداوری سطح کیفی این بخش از جشنواره ،  نمی تواند در تراز فیلم های بخش مسابقه سینمای ایران باشد.

نمایش فیلم در بخش مسابقه ی سینمای ایران ، ناخودآگاه توقع تماشاگر فیلم را بالا می برد و این توقع را ایجاد می می کند که این فیلم ها نیز در تراز فیلم های بخش مسابقه ی اصلی قرار دارد و جای گرفتن  آن ها در بیرون دایره داوری ها چندان منطقی به نظر نمی رسد و چه بهتر که این گونه فیلم ها در بخش  خارج از مسابقه، تنها برای آگاهی سینما دوستان از تولیدات جدید سینمای ایران به نمایش در آید .

در ضمن ، حذف تعداد ۴ دیپلم افتخار از بخش نگاه نو با سیاست تشویق چهره‎‌‌های تازه نفس و خلاق وجوان تناسب چندانی ندارد.

نمایش فیلم‌ها با استفاده از نظام دیجیتالی را می‌توان اقدام پسندیده یی به حساب آورد. چرا که دست کم با استفاده از  این شیوه نمایش وپخش فیلم ها ، مشکل همیشگی وآزاردهنده  پخش فیلم‌ها با صدای نارسا و با کیفیت بصری نامناسب، برطرف خواهد شد.

موضوع داوری آثار ، در همه جشنواره ها ی داخلی و خارجی، از جمله در تمامی دوره های جشنواره بین المللی فیلم فجر ، مسئله‌ای پر حرف وحدیث بوده است. اشکال عمده انتخاب گروه های داوری – چه در  هیئت انتخاب که به با توجه به سابقه چند دوره حضورم دراین هیئت از هیئت داوری جشنواره کار دشوارتر وحساس تری برعهده دارد تا  “هیئت  داوری” این جشنواره ، متاسفانه گزینش چهره ها در دایره بسته‌ای از چهره های به ظاهر آشنا و نزدیک با فضای دبیرخانه وجشنواره وبه ویژه با نگاه “خودی  بودن” و مثلا دگراندیش  نبودن (!!) واین گونه مرز بندی ها تعیین می شود و به وجوه کارشناسانه وتخصصی این کار مهم ، کم تر توجه می شود! بدیهی است که با ادامه چنین روندی ، جشنواره بین‌المللی  فیلم فجر همچنان درپیله دولتی بودن درخود فرو خواهد رفت و هرسال از تراز سینمای حرفه  ، تخصصی وملی بیش تر فاصله خواهد گرفت!

عزیزالله حاجی مشهدی