بازیگر فیلم «درخت گلابی» تاکید کرد در فیلم‌های ضد اسلامی و ایرانی بازی نمی‌کند.

سوره سینما – میثم محمدی: دغدغه‌های بازیگری در خارج از مرزهای کشور و عواملی که در این مسیر تاثیرگذار هستند در کنار میزان دلبستگی به وطن و انتخاب مسیر درست برای مطرح شدن در سینمای بین الملل در میان بازیگران مباحثی است که درباره آنها با همایون ارشادی صحبت کردیم. او در آثار کارگردانانی مثل آلخاندرو آمنابار و کاترین بیگلو حضور داشته و به تازگی بازی در فیلم سینمایی «مرد تحت تعقیب» به کارگردانی آنتون کوربین هلندی را تجربه کرده است.

شما به عنوان بازیگری که میزان قابل توجهی از حضور در آثار بین المللی در کارنامه کاری خود دارید و با کیفیت بازیگری در سطح اول دنیا آشنایی دارید ، شرایط بازیگران سینمای کشور را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

همایون ارشادی: شرایط بازیگری اصولا ارتباط مستقیم دارد با شرایط سینما ، چون بازیگری یک جزئی از مجموعه صنعت سینماست  ، و به همین دلیل باید در کل مقایسه بکنیم صنعت سینمای ایران را با صنعت سینمای دنیا و صنعت سینمای ما از لحاظ تکنولوژی بسیار عقب هستیم، هرچند نسبت به ۲۰ سال پیش که من وارد این حرفه شدم در حال پیشرفت هستیم ، ولی همیشه چند پله از آنها عقب خواهیم بود ، چون مدام در صنعت سینمای دنیا روز به روز ابزار جدیدتری وارد می شود ، اما اصولا از لحاظ تکنیک بازیگری من چیزی کم از بازیگران خارجی نمی بینم ، منتها مساله ما این است که وقتی در آن آثار می خواهیم بازی کنیم یک شرط مهم که زبان انگلیسی است را نیاز داریم و حالا هر چقدر هم که زبان را بلد باشیم از جنبه گویش با آنها تفاوت داریم و در نتیجه نقش هایی به ما پیشنهاد می شود که از لحاظ جغرافیایی و فیزیکی به ما نزدیک تر باشد ، اما در کل من اعتقاد دارم که در ایران بازیگرانی هستند که می توانند در آثار خارجی بدرخشند ، بعنوان مثال من آخرین کاری که کردم سیمون هافمن در آن بازی می کرد و بسیار خوب بود و من معتقدم ما امثال هافمن را در سینمای خودمان هم داریم، هر چند نمی خواهم قیاس کنم، چون آنها جوایز معتبری گرفته اند و اگر ما هم این شرایط را داشتیم بازیگرانمان این جوایز را می‌گرفتند، همانطور که در کارگردانی اصغر فرهادی به اسکار رسید.

به نظر من یکی از عواملی که در این جریان موثر است، میزان توجه به شخصیت ها و در اصل فیلمنامه های با کیفیت است که می تواند در ایفای یک نقش خوب تاثیرگذار باشد.

بله. فیلم از فیلمنامه آغاز می شود و فیلمنامه اگر بد باشد بازیگر خوب هم نمی تواند نقش را به درستی اجرا کند ، اما اگر فیلمنامه خوب باشد کارگردان می تواند براساس توان موجود در آن یک بازیگر بد را هم به خوبی هدایت کند، به همین دلیل فیلمنامه بسیار مهم است، از طرفی ما در اینجا خط قرمزهای زیادی داریم، فقط منظورم مسائل جنسی نیست، بلکه از جنبه های مختلف عواملی هست که فیلمنامه ها را مقید به یکسری اصول می کند و من هم به درستی و غلطی آن کار ندارم و معتقدم که یکسری قوانین در مملکت داریم که اگر می خواهیم در اینجا کار کنیم باید آنها را رعایت کنیم، ولی در کشورهای دیگر چنین شرایطی وجود ندارد.

 بعد از حضور در آثار کارگردانان مطرح دنیا و با توجه به خطوط قرمزی که به آنها اشاره کردید ،هیچوقت به این فکر نیفتادید که کار خود را بطور مطلق در خارج از ایران دنبال کنید؟

شرایط وجود دارد و من هر وقت بخواهم می توانم به خارج از کشور بروم و کار کنم ، شاید بیشتر از داخل کشور هم به من پیشنهاد شود. وقتی مقیم هستید دیگر آن رقابت خیلی دور وجود ندارد ، اما من همیشه گفتم وطنم را دوست دارم و بعد از ۱۲ سال  آمدم در این کشور زندگی کنم و در سینمای کشورم بازی کنم. به عنوان یک بازیگر ایرانی در دنیا مطرح شدم. من بازیگر بین المللی نیستم ، بلکه یک ایرانی هستم که در فیلم های خارجی بازی کردم، بازیگر بین المللی کسی است که حتی در آفریقا هم او را بشناسند ، مثل برد پیت و از سویی فکر نمی کنم همه بازیگران ما سودای بازیگری در فیلم های خارجی را داشته باشند ، چون خطوطی وجود دارد که نباید رفت و آنجا انجام داد ، همانطور که برای من سناریوهایی فرستادند که ضد مذهب و مملکت ما بوده و من نپذیرفتم و بیشتر فیلم هایی که ساخته می شود در همین فضا و ضد مصالح کشور است .

اما بسیاری از بازیگران هستند که سودای بازیگری در خارج از کشور را در سر دارند و در بسیاری از مواقع هم با مشکل مواجه شده اند.

من فکر می کنم از هم نسلان من که این جریان گذشته و برخی جوانان بیشتر سودای بازی در خارج از کشور را دارند و این فکر اشتباه است که برای همیشه می روند و با اقامت در آنجا مطرح می شوند ، بلکه بیشتر نقش های فرعی و براساس جغرافیا و زبان ما پیشنهاد می شود ، هر چند که می توانند در شرایط خوبی مثل پیمان معادی که در آنجا بازی می کند و پایه اصلی خود را از دست نداده و حفظ کرده است در کشور هم به بازیگری بپردازند و آن سوداگری بین المللی شدن به هر قیمتی را از سر خارج کنند.

در طول این دو دهه که در سینما حضور داشتید در مواجه با محدودیت هایی که عنوان کردید، هیچگاه این فکر در سرتان نبود که بازیگری را کنار بگذارید؟

من قبل از اینکه وارد حرفه بازیگری شوم حرفه اصلی ام معماری بود. یک آرشیتکت هستم و از روزی که وارد بازیگری شدم معماری را کنار گذاشتم. معماری وقت کامل می خواست و من نداشتم. از طرفی هیچ وقت پشیمان نیستم که بازیگری را ادامه دادم، عاشق این کار هستم. خیلی ها شاید بدانند که من فیلم های کوتاه زیادی برای جوانان بازی کردم و نقش های کوتاه بسیاری هم رفاقتی ایفا کردم، عاشق این هستم که برای یک جوان مثمر ثمر واقع می‌شوم با کمال میل این کار را برای او انجام دهم.

بطور حتم در طول این سالها سناریوهای خوب و درجه یک بسیاری برای شما فرستاده شده و شما آنها را به دلایلی که عنوان کردید نمی پذیرید .آیا هیچوقت به این فکر نکردید که با این کارها می توانستم بیش از این مطرح باشم و ای کاش بازی در فلان اثر را قبول می کردم.

مطرح شدن مساله نیست، مساله این است که حتی ما زمانی که در ایران هم نیستیم باید رعایت بکنیم، چون درایران زندگی می کنیم و به عنوان یک بازیگر از این کشور در آنجا حضور داریم و آبروی مملکت و سینمای کشورمان دست ماست و باید آنها را رعایت کنیم. من هیچ وقت این جاه طلبی را ندارم و در کشورم بازی می کنم و اگر باز هم پیشنهادی از خارج کشور داشته باشم، به اولین مساله ای که فکر می کنم این است که بر خلاف قوانین و عرف کشورم نباشد و سپس آن را می پذیرم.

برخی اعتقاد دارند اظهاراتی که در کشور ما درباره شرایط سینما و بازیگری می شود گهگاه تحت تاثیر تفکرات مدیریتی و مصلحت اندیشانه غلو آمیز می‌شود . شما هم به این جایگاه و وجهه مثبت سینمای ایران در خارج از کشور معتقدید؟

چرا که نه. تا قبل از انقلاب اسلامی یکی دو فیلم از کشور ما را می شناختند ، اما بعد از انقلاب سینمای هنری ما بسیار شناخته شد. البته این فقط در بحث سینمای هنری است. چون در سینمای تجاری ما هیچوقت با این شرایط موفق نخواهیم شد و با شرایط آنها متفاوت است، اما سینمای هنری ما در دنیا شناخته شده است. همانطور که جوایز معتبری در جشنواره های کن، برلین، ونیز و آکادمی اسکار را برده‌اند. هر چند در مقطعی رکود حاصل شد، اما با فیلم های فرهادی این جریان دوباره زنده شد.

به عنوان خاتمه این گفتگو  با توجه به عملکردی که تیم مدیریتی سینمای ایران در دولت یازدهم از زمان استقرار داشته است، فکر می‌کنید روند مثبتی در نظام سینمایی و شرایط آن حاصل می‌شود؟

 زمان زیادی نیست که این تیم آمده و با توجه به رکودی که پیش از این به وجود آمده بود، نباید فکر کنیم که به فاصله یک سال می‌توان به آن ایده آل رسید. بلکه زمان بیشتری نیاز است و مسئولان هم تا جایی که قانون به آنها اجازه می دهد با کمال میل و با دلسوزی در حال فعالیت هستند و ما هم باید توقعات خود را پایین تر بیاوریم و اینکه موفق می شوند یا خیر را باید منتظر بمانیم و شاهد باشیم.