منوچهر محمدی کم صبری بعضی را مانع ساخت فیلمی تمام و کمال درباره روحانیت دانست.

سوره سینما- نشست نقد و بررسی فیلم سینمایی «فرشته‌ها با هم می‌آیند» با محور توجه به سبک زندگی اسلامی، ایرانی یکشنبه ۶ مهرماه در تالار سوره حوزه هنری برگزار شد. در این نشست منوچهر محمدی تهیه‌کننده فیلم، حجت الاسلام علی جعفری و سیدناصر هاشم زاده فیلمنامه‌نویس حضور داشتند. وحید یامین پور اجرای این برنامه را برعهده داشت. در ابتدای این جلسه یامین پور یادی از شهدای جنگ تحمیلی کرد و هفته دفاع مقدس را گرامیداشت و سپس درباره «فرشته‌ها با هم می‌آیند» گفت: این فیلم دلنشین و آرام را با هم دیدیم. این فیلم برای من یادآور «طلا و مس» دیگر فیلم باارزش آقای محمدی است. البته «فرشته ها…» یک اثر خانوادگی است ، هم در مضمون و هم از نظر گروه تولید.

این مجری و کارشناس ادامه داد: آقای منوچهر محمدی در سینما به خودکفایی رسیده‌اند. سینما را که دارند، خودشان تهیه‌کننده اند و پسرشان آقای حامد محمدی هم با این فیلم به جرگه کارگردان‌ها پیوسته است. از شوخی گذشته، از نظر حسی و فضایی که در فیلم جاری است، «فرشته‌ها…»، «طلا و مس» را به ذهن متبادر می‌کند. حتی پایان بندی هر دو فیلم بهم نزدیک است و تماشاگر را به یک سیر و سلوک درونی تشویق می کند.

منوچهر محمدی در آغاز صحبتش در پاسخ به این سوال یامین پور که موفقیت «طلا و مس» باعث شده دوباره روحانیون را محور یک قصه و فیلم قرار بدهد، گفت: سه سال پیش دوستان حوزه هنری از من دعوت کردند تا برای تولید فیلمی در خدمتشان باشم. یکی از دغدغه های جدی دوستانم در سازمان سینمایی سوره توجه به موضوع خانواده و سبک زندگی بود. این موضوع و مشکلاتی که در بخش خانواده در کشور وجود دارد از دغدغه های من هم هست و به همین دلیل این همکاری اتفاق افتاد. نتیجه این همکاری تولید سه فیلم «حوض نقاشی»، «فرشته ها با هم می آیند» و «مهمان داریم» بود که در هر سه عنصر خانواده پررنگ است. البته در هر فیلم به این فکر کردیم که با نگاهی تازه و از منظری جدید به موضوع خانواده نگاه کنیم.

این تهیه‌کننده در بخش دیگری از سخنانش گفت: به عنوان مثال در «مهمان داریم» ساخته آقای محمدمهدی عسگرپور که به زودی اکران عمومی می شود با خانواده شهید روبروییم و در «فرشته‌ها…» یک روحانی و همسرش را می بینیم و به زندگی خانوادگی آنها نزدیک می شویم. البته در هر فیلم بنا بر ضرورت قصه و موضوعی که به آن پرداختیم، اشاره‌هایی به مسائل اجتماعی و مفاهیم معنوی و اخلاقی هم وجود دارد.

حجت الاسلام علی جعفری کارشناس مذهبی درباره نقش زن در «فرشته ها با هم می‌آیند» گفت: یکی از وجوه مثبت فیلم ارائه تصویری خانومانه و موقر از زن مسلمان ایرانی است. تصویری که در فیلم ها و سریال های ایرانی کمتر می بینیم و نقش چنین بانوانی که نمونه مادر و خانم ایرانی هستند در آثار تصویری کمرنگ شده است. اما در «فرشته‌ها…» با یکی از بهترین این مادران و همسران مواجهیم. نقش هایی که خانم کتایون ریاحی یا خانم الهام حمیدی بازی می‌کنند معمولا واجد این صفت هستند. خانم نازنین بیاتی هم در «فرشته ها…» به درستی انتخاب شده و به خوبی این نقش را ایفا کرده است.

سید ناصر هاشم‌زاده در بخشی از سخنانش در این نشست گفت: طرح مسائل اخلاقی در سینما و در قالب فیلم نکته مهم، ضروری اما دشوار است. آقای محمدی در بیشتر آثارشان سعی کرده‌اند این مسائل را مطرح کنند و در «فرشته‌ها…» مسائل اخلاقی را به زندگی یک طلبه جوان گره زده‌اند و نقش اخلاق را در زندگی خانوادگی او بررسی کرده‌اند.

یامین پور با اشاره به طرح موضوع رابطه مردم و روحانیت در آثار منوچهر محمدی گفت: مشخص است آقای محمدی در آثاری که درباره روحانیون ساخته دغدغه شریفی داشته است. او با این فیلم ها تلاش کرده  رابطه مردم را با روحانیون ترمیم کند و به مردم بگوید روحانیت یک طبقه و صنف جدا بافته از شما نیست. آنها هم مسائل و مشکلات خود را دارند که شبیه به خیلی از مردم است. بعضی از آنها کارگری می‌کنند، بعضی درگیر اجاره خانه هستند و مسائلی از این دست.

محمدی درباره شباهت های «طلا و مس» و «فرشته ها…» گفت: اگر شباهتی بین دو فیلم دیده می شود به این دلیل است که هر دو اثر را یک فیلمنامه نویس نوشته است . هر نویسنده در دوره های مختلف زندگی دغدغه ها و مسائل خاصی دارد که ذهنش را مشغول می کند. بنابراین، این شباهت مضمونی بین دو اثر طبیعی است.

این تهیه کننده باسابقه در بخش دیگری از سخنانش گفت: در آثاری که درباره روحانیون تهیه کرده‌ام، هر کدام مسائلی مطرح شده که هم کاملا مربوط به این قشر جامعه است، هم مربوط به آن دوره زمانی است. در یکی مسئله انتخاب لباس روحانی و وظیفه ای است که با پوشیدن این لباس برای او به وجود می آید. در «زیر نور ماه» آنچه اتفاق می‌افتد تعظیم این لباس است. چرا که اگر لباس روحانیت پوششی صرف و یک یونیفرم بود قداست و جایگاه فعلی را نداشت. برای این که به نظر می رسد پوشیدن این لباس با بلوغ اندیشه و فکر همراه و شکل گیری بعضی صفات است.

محمدی ادامه داد: در «مارمولک» مسئله سو ء استفاده از لباس روحانیت مطرح است. مسئله ای که دیده ایم، شنیده ایم و با آن مواجه بوده ایم. در این فیلم لباس در نهایت به اهلش سپرده می‌شود. «طلا و مس» بیان کننده فصلی مهم از تاریخ جامعه ما است.ه من این حس را داشتم که با بحران اخلاقی مواجه هستیم که کیان خانواده را تهدید می کند و اگر هشدار ندهیم و نگران نباشیم به زودی دست به گریبان مشکلات بزرگتر می شویم.

این تهیه کننده در بخش دیگری از این نشست گفت: بحث خانواده در این فیلم مطرح می شود و در کنار آن شما با طلبه ای مواجهید که اخلاق نظری می‌خواند.او در امتحانی قرار می‌گیرد که باید آنچه خوانده به شکل عملی محک بخورد. من به این معتقدم زمانی که قصه می‌گوییم، نصیحت می‌‌کنیم یا پیام اخلاقی می‌دهیم نباید مستقیم وارد بحث شویم.

وی ادامه داد: می‌شود از یک زوایه دید گفت این آثار درباره روحانیت نیست. من هم می‌دانم که هنوز فیلمی که تمام و کمال درباره روحانیت باشد، ساخته نشده و با اثر مطلوب فاصله داریم. اما با نگاه منفی و موضع گیری همین راه را هم مسدود می‌کنیم و کسی به سمت فیلمسازی درباره روحانیت نمی‌رود.

محمدی با اشاره به فضای پرسوءتفاهم فعلی گفت: من دو قصه درباره روحانیت دارم، صادقانه بگویم از ترس سو تفاهم‌ها به سراغ این آثار نمی‌روم. قصه یک فیلم درباره روحانی و انتخابات است. اما می‌دانم با انتخاب بازیگر، هجمه و شایعه شروع می‌شود که او به فلان تصویر را به ذهن متبادر می‌کند و الی آخر. من سال‌ها است می‌خواهم درباره امام موسی صدر فیلمی بسازم، اما شرایط تولید این پروژه از سال ۸۵ تا به حال محقق نشده است. در یک دوره شرایط فراهم نشده، در یک دوره اصلا با ساخت این فیلم مخالفت شد و در دوره جدید گفته شده دوباره فیلمنامه باید خوانده شود.

این تهیه کننده افزود: الان دوستان می گویند بعضی از بخش‌ها را باید حذف کرد چرا که این فیلمنامه، شخصیت فلان روحانی را به ذهن متبادر می کند. ما همه می دانیم که سال اول پیروزی انقلاب اسلامی امام موسی صدر مفقود شدند و حضوری در هیچ عرصه ای نداشته اند. صادقانه می گویم که قرار نیست فیلم چنین تصویری از شخصیتی خاص ارائه کند، اما این حساسیت وجود دارد و زمانی که شما به عنوان کارگردان و تهیه کننده با این وسواس ها روبرویید کارتان سخت می شود.

تهیه کننده «حوض نقاشی» در بخش دیگری از این نشست گفت: من هم دوست دارم که به جایگاه واقعی روحانیت اشاره شود. برای من روحانیت در همه ادوار محل رجوع مردم بوده است. این موضوع فقط درباره سوالات شرعی نبوده. بزرگی می‌گفت: فقیه کسی است که قابل دسترسی باشد و مردم بتوانند مشکلاتشان را به او بگویند و پاسخ دینی و منطقی بگیرند. ما باید آنقدر در این عرصه مشق کنیم تا تصویر درست به دست بیاید. با این کم صبری ها اما به جایی نمی رسیم.

وی با اشاره به علاقه اش به طرح مسائل اخلاقی در آثار بعدی‌اش گفت: این دغدغه همچنان در من وجود دارد و دوست دارم بازهم فیلم هایی با موضوع اخلاق و خانواده بسازم. حتی اگر متهم به تکرار شوم ترجیح می دهم این مسیر را ادامه بدهم، چرا که حس می کنم پرداختن به موضوعاتی از این دست نیاز جامعه امروز ما است.

در این نشست محسن مومنی شریف رییس حوزه هنری و سهیل جهان بیگلری مدیر عامل سازمان سینمایی سوره حضور داشتند.