جلسه نمایش و نقد و بررسی فیلم سینمایی «خانوم» با حضور جمعی از عوامل این فیلم به میزبانی باشگاه فیلم نیاوران برگزار شد.
سوره سینما- عصر روز چهارشنبه ۱۶ مهر ، فیلم «خانوم» در سالن خلیج فارس فرهنگسرای نیاوران برای علاقه مندان به سینما اکران شد. همچنین پس از اکران فیلم جلسه نقد و بررسی این فیلم با حضور تینا پاکروان کارگردان، پانته آ پناهی ها بازیگر و لیلا لاریجانی فیلمنامه نویس «خانوم» برگزار شد. حضور سه تن از عوامل فیلم «خانوم» که همگی خانم بودند نیز در نوع خود جالب بود. این هنرمندان به نمایندگی از عوامل ساخت فیلم «خانوم» بر روی صحنه حاضر شدند تا علاوه بر بیان دیدگاه هایشان به پرسش های حاضران نیز پاسخ دهند.
این جلسه با توضیح هنرمندان درباره فیلم آغاز شد. تینا پاکروان کارگردان فیلم «خانوم» درباره ساختن نخستین فیلم بلندش گفت: نخستین فیلمم را دیر ساختم. ۱۲ سال پیش می خواستم این کار را بکنم که به من مجوز ندادند. آن زمان در سابقه ام دستیاری بهرام بیضایی را در فیلم «سگ کشی» داشتم و جایزه هایی هم برای فیلم های کوتاهم گرفته بودم.البته مجوز ندادن به من برایم چندان هم بد نشد. در این ۱۲ سال در کار تولید فیلم فعال بودم و دستیاری کارگردان و بازیگری را در سینمای ایران تجربه کردم.
پاکروان که نخستین فیلم بلندش را در سینمای ایران ساخته، درباره موضوع فیلم های آینده اش اظهار کرد: من کار خودم را در سینمای ایران به عنوان یک کارگردان زن با ساختن فیلم بلند «خانوم» آغاز کرده ام. در این فیلم به مسئله زنان پرداخته ام. ادامه راهم در سینما و در فیلم سازی می خواهم درباره سه موضوع حرف بزنم. نخست درباره «زن». خودم زن هستم و زنان را خوب می شناسم و می خواهم درباره آنها سخن بگویم. موضوع دیگری که می خواهم درباره آن در سینما سخن بگویم «جنگ» است. جنگ را حس کرده ام و با آن آشنا هستم. موضوع دیگر «کودک» است؛ پاکی کودکان برایم مهم است، متاسفانه ما به کودکان چندان اهمیت نمی دهیم.
پاکروان درباره ایستادگی زنانِ فیلمِ «خانوم» گفت: ایده ساختن این فیلم درباره زنانی است که می ایستند و فرار نمی کنند. هر زنی در هر طبقه ای از اجتماع می تواند در برابر مشکلات بایستد و مشکلات را مدیریت کند. می خواستیم بگوییم که در بحران ها زنان چه نقشی می توانند داشته باشند. موضوع فیلم در بحران می گذرد. بحث این است که در گرفتاری ها چگونه باید برخورد کرد. ما می خواستیم به بحران ها به گونه ای واقع گرایانه بپردازیم.
این کارگردان درباره انگ های فمینیستی که به فیلم «خانوم» وارد شده گفت: متاسفانه هر زنی که در ایران درباره زنان فیلم می سازد، خیلی راحت به او انگ فمینیستی می زنند. درحالی که ما در این فیلم نگاهی انسانی به زنان و مردان داریم و هرگز سعی نکرده ایم تا مردان را بد جلوه دهیم. در سه داستانی که در فیلم «خانوم» روایت می شود با سه موقعیت متفاوت روبه رو هستیم. در داستان دوم مرد معتاد می شود و ما اعتیاد را به عنوان یک بیماری معرفی کرده ایم که باید ایستاد و درمانش کرد. در داستان سوم مسئله ی مرگ و زندگی مطرح است. داستان خطی کار را گیشه پسند و پردرآمد و برقراری ارتباط را برای مخاطب راحت تر می کرد اما داستان خطی راهی نبود که بتواند ما را به هدفمان نزدیک کند.
کارگردان فیلم «خانوم» درباره نگاهش به شخصیت های داستانی فیلم و با اشاره به این که خودش متولد دهه ۵۰ خورشیدی است، اظهار کرد: این فیلم درباره بچه های دهه ۵۰ است. شخصیت های اصلی این فیلم متولد دهه ۵۰ هستند. در داستان نخستِ فیلم می خواستم با پرداختن به نقش پدر نشان دهم که بچه های دهه ۵۰ معنای واقعی خانواده را از چه کسانی آموخته اند. آنچه آمار می گوید؛ ۱۹ طلاق در ساعت است. جوانان دهه هفتاد دیگر به فکر ازدواج نیستند. اما برای بچه های دهه ۵۰ ازدواج بسیار مهم بود. فیلم «خانوم» در راستای حفظ بنیان خانواده در کشور گام برداشته است.
در بخش دیگری از این نشست، پانته آ پناهی ها، درباره بازی در فیلم «خانوم» گفت :بازی در فیلم های سینمایی را چندان دوست ندارم. اما وقتی خانم پاکروان سکانس ریل قطار را برایم شرح داد، بی درنگ بازی در این فیلم را پذیرفتم.
لیلا لاریجانی نویسنده فیلمنامه «خانوم» هم در پاسخ به پرسش یکی از حاضران در سالن درباره شباهت های فیلم «خانوم» با «من مادر هستم» گفت: در فیلم من «مادر هستم» زنان قربانی اند اما اینجا هم زنان و هم مردان، هر دو قربانیِ شرایط هستند. فیلم «خانوم» بیشتر نگاهی انسانی دارد، نگاهی جانب دارانه ندارد، اگر هم جانبدارانه باشد، از انسانیت جانبداری کرده است و علیه مردان نیست. من عاشق قصه هستم. ایرادهای زیادی از من گرفته می شود که چرا در فیلمنامه هایم قصه زیاد است. من از این موضوع ترسی ندارم و حتی طرفدار قصه های جذاب و پرمحتوا هستم. برای فیلم «خانوم» تصمیم گرفتیم سه قصه را به صورت کپسولی بیان کنیم. زنانی که در کنار ما هستند و فداکاری می کنند. این زنان اصلا کار خارق العاده و اغراق آمیزی انجام نمی دهند. آنها فداکاری می کنند و مردانه می ایستند.