آرش قاسمی تأکید کرد برای همکاری در آثار مذهبی قبل از هر چیز باید ارتباط قلبی با آن موضوع برقرار کرد.

سوره سینما-سارا کنعانی: آرش قاسمی از صداگذاران پرکاری است که امسال با چهار فیلم مختلف در بخش‌های گوناگون جشنواره فیلم فجر حاضر است. او وضعیت صدا در ایران را از نظر وجود امکانات و ابزار، کمی عقب تر از سطح جهانی ارزیابی می کند اما دانش دست اندرکاران این حرفه را قابل قبول می‌داند. یکی از دشوارترین تجربه‌های این صداگذار جوان اما باسابقه همکاری با داریوش یاری در مستند سینمایی «کربلا جغرافیای یک تاریخ» بوده است.

سوره سینما: امسال با چند فیلم در بخش های مختلف جشنواره فیلم فجر حاضر هستید؟

آرش قاسمی: در این دوره، « تا آمدن احمد» را در جشنواره دارم که یک اثر دفاع مقدسی است و صادق صادق دقیقی آن را کارگردانی کرده است. در بخش مستند فیلم «بختک» و «کربلا جغرافیای یک تاریخ» را به کارگردانی داریوش یاری دارم و «موقت» نیز ساخته امیر عزیزی است که در بخش هنر و تجربه به نمایش در آمده است.

جالب است که در ژانرهای گوناگونی فعال هستید. بر چه اساس این فیلمنامه ها را قبول می کنید؟

برای یک صداگذار نیز درست مثل سایر دست اندرکاران یک فیلم قبل از هر چیز مهم است که با اثر ارتباط برقرار کند. سوای بحث تکنیک، این مهم است که شما بتوانید احساس تان را با فیلم درگیر کنید. مثلا برای شروع مستندی که درباره کربلا بود، من ابتدا با یک نگرانی مواجه شدم چون به هر حال کارهای مذهبی، مختصات خاص خودش را دارد. اما همیشه وقتی تو با کار ارتباط می گیری، تکنیک های مخصوص به آن نیز یکی یکی خودشان را به ذهن تو می آورند. برای کارهای دفاع مقدسی نیز چنین حس هایی وجود دارد. البته شخصا از مذهب دور نیستم و در سال گذشته تجربه دلنشینی مثل «شیار ۱۴۳» داشتم.

پارسال هم دوره پرکاری را پشت سر گذاشتید.

بله، من در سال گذشته نزدیک به هشت کار سینمایی داشتم، از فیلم کودک گرفته( مثل «آوا» و «دزد و پری») تا کارهای دیگر. همیشه بعد از خواندن یک فیلمنامه به این موضوع فکر می کنم که آیا به درک درستی از آن رسیده ام یا نه. آیا می توانم کمکی برای پروژه به حساب بیایم؟ موضوع بعدی نیز مباحث مالی کار است. دیگر اینکه فیلم باید این ارزش را داشته باشد که برای آن وقت بگذاری. گاهی پیشنهادی به شما می شود که دستمزد بالایی دارد اما به لحاظ مفهومی و محتوایی چیزی نیست که دست و دلم به سمت آن برود پس نمی پذیرم. همیشه برایم مهم است خروجی کارم قابل دفاع باشد. قرار گرفتن فیلم در بخش مسابقه جشنواره ها هم بدون اهمیت نیست. چه کسی است که نخواهد به شکل جدی مورد ارزیابی و تحسین قرار بگیرد؟

وضعیت صدا را در سینمای امروز چطور ارزیابی می کنید؟

هنوز به سطحی نرسیده ایم که با هالیوود هم طراز باشیم. شاید یک فاصله ده پانزده ساله با آنان داشته باشیم، البته از نظر لوازم و نه تکنیک و دانش. بچه های ما از نظر هنری واقعا دارند به خوبی پیش می روند و از نظر هنر صداگذاری و طراحی صدا در وضعیت خوبی به سر می بریم. ما فقط از ابزارهای کافی بهره مند نیستیم. علت آن هم تنها مسائل مالی است. زمانی که در یک فیلم هنوز تدوینگر، صداگذار، فیلمبردار و … از نظر مالی به قدر کافی تأمین و تطمیع نمی شوند نمی توان انتظار داشت زمان فوق العاده ای برای فیلم صرف شود یا انرژی بیش از حدی خرج بشود. وقتی شرایط کاری ات ایده آل نباشد فکرت هم آزاد نیست که ببینی باید چه کار کنی تا نتیجه زحمات بهتر در بیاید. دغدغه های این روزهای ما این است که باز هم به ما فیلم پیشنهاد می شود؟ پس سه پروژه را به شکل همزمان قبول می کنم و کار نیز به صورت فشرده پیش می رود. وقتی عوامل فنی یک فیلم نیز با دستمزدهای واقعی بر سر کار بیایند در همه بخش ها پیشرفت می کنیم. اساسا در سینمای ایران دستمزد بازیگران با دستمزد دیگران قابل مقایسه نیست. عوامل فنی نیز باید به اندازه ای که حق آنان است، دستمزد دریافت کنند. ما بخشی داریم به نام پس از تولید. این مرحله از کار در سینمای ما واقعا ضعیف تر است. برج میلاد ویترین کار همه ما در جشنواره است اما به نظر من آن سالن اصلا سالن استانداردی برای سینما نیست. به خاطر شرایط آکوستیک سالن، صدا آنجا اکو می گیرد و از نظر نورپردازی نیز با مشکلاتی روبرو می شویم. البته نباید کم لطفی کرد و در چند سال اخیر داریم آرام آرام کار را جلو می بریم و قدم های خوبی برداشته ایم.

از نظر شما داوری جشنواره در بخش صدا به اندازه کافی تخصصی است؟

ترکیب داوری را نگاه کردم. کمبود یک نگاه تخصصی در همه رشته ها احساس می شود. در گریم شخصی به نام عبدالله اسکندری داریم، از میان بازیگران و تهیه کنندگان نیز افراد معتبری در ترکیب داوری حضور دارند. اما چرا برای مثال یک موزیسین در میان داوران دیده نمی شود تا صدا را هم بیشتر درک کند؟ البته اگر هم در نهایت و بعد از اهدای جوایز ببینیم حق به حقدار نرسیده نمی توانیم بگوییم داوران کم لطفی یا غرض ورزی کرده اند چون از اساس تخصص گرایی صورت نگرفته بود و افراد با یک عدم شناخت نسبت به آن مقوله روبرو بوده اند.

حرفی باقی مانده که بخواهید عنوان کنید؟

بله. نکته ای هست که دلم می خواست جایی بگویم. جشنواره دفاع مقدس هر سال برگزار می شود اما چرا بخش های تدوین، صدا، فیلمبرداری و … در آن داوری نمی‌شود؟ می شود شما یک فیلم جنگی تماشا کنید و نسبت به صدای آن بی اعتنا باشید؟ دبیر این جشنواره چرا جای خالی عوامل فنی را احساس نمی‌کند؟ مگر این ها ارکان یک فیلم نیستند؟ «تا آمدن احمد » هم فیلم خوبی شده. فضای کاری فضای درستی است و کارگردان نسبت به فیلم قبلی قدم های رو به جلویی برداشته است. آقای صادق دقیقی شناخت خوبی از صدا دارد و به همین دلیل برای من امکانات خوبی را فراهم کرد تا خلاقیتم را بروز دهم. کار امیر عزیزی نیز بر خلاف کار صادق دقیقی، کاملا در فضاهای بسته می گذشت. اقتضای این فیلم حاکم شدن سکوت بود و در جاهایی نیاز بود با صداهایی خاص، جغرافیای منطقه را به مخاطب معرفی می کردیم.