سوره سینما

پایگاه خبری-تحلیلی سینمای ایران و جهان

sourehcinema
تاریخ انتشار:۲۰ بهمن ۱۳۹۳ در ۱:۵۵ ب.ظ چاپ مطلب

مرور زندگی و آثار محمدعلی کشاورز در «دل‌شده»

del-shodeh

کتاب «دل‌شده» درباره زندگی، آثار و کارنامه حرفه‌ای محمدعلی کشاورز منتشر شد.

کتاب «دل‌شده» درباره زندگی، آثار و کارنامه حرفه‌ای محمدعلی کشاورز منتشر شد.

سوره سینما- کتاب نکوداشت محمد علی کشاورز با عنوان «دل‌شده»به کوشش رامک صبحی و شاهین امین همزمان با آغاز سی‏وسومین جشنواره فیلم فجر منتشر شد. بهانه تدوین این کتاب برگزاری مراسم بزرگداشت این هنرمند در جشنواره فیلم فجرو تقدیر از نیم قرن حضور او در عرصه بازیگری تئاتر، سینما و تلویزیون است. صبحی و امین که سابقه بیش از بیست سال فعالیت روزنامه‏نگاری در نشریات تخصصی سینمایی را دارند،  با هدف بررسی زندگی هنری این هنرمند ارزشمندو جایگاه ایشان در عرصه هنر،مطالب این کتاب را گردآوری کرده‏اند. آغازگر کتاب یادداشت‏هایی از حجت‏الله ایوبی رییس سازمان سینمایی و معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و علی‎رضا رضا داد دبیرسی‎وسومین جشنواره فیلم فجراست که در ادامه آن پیش گفتاری به قلم رامک صبحی آمده‎است.

این کتاب در سه فصل تنظیم شده‏است. فصل اول  کتاب که «کشاورز به روایت کشاورز » نام دارد به گفت‎وگو با این بازیگر اختصاص دارد. دربخشی از این گفت‎وگو خاطرات دوران کودکی، خانواده و مدرسه وتاثیر و تاثر این دوران بر محمد علی کشاورز مرور شده‏است. چگونگی شروع فعالیت‎های هنری در تئاتر و ادامه آن در سینما و تلویزیون، همراه با یادی از نقش‎های به یادماندنی،بخش دیگری از این گفت وگو است. در لا‎به لای این گفت و گو هم چنین،وقایعی که طی دوران فعالیت هنری کشاورز، فضای هنری کشور و هم چنین روند فعالیت‏های این هنرمند را تحت تاثیر قرارداده، توسط نویسنده مطلب مرور شده‎است. این بخش با درج  فهرستی از فیلم‎ها، تئاترها و تله تئاترها و مجموعه‎های تلویزیونی و بیوگرافی محمد علی کشاورز تکمیل می‎شود.

در بخش دوم این کتاب «کشاورز به روایت هنرمندان»سیزده هنرمند در قالب یادداشت یا گفت وگو از محمد علی کشاورز گفته‎اند؛ علی نصیریان،عباس کیارستمی،اسماعیل شنگله،داودرشیدی،امین تارخ،مهدی هاشمی،مسعودجعفری جوزانی،محمدمهدی دادگو،داریوش فرهنگ،مجتبی راعی،جمشیدهاشم‌پور،احمدبخشی و محمودپاک نیت. هرکدام از این مطالب به بخشی از خلق‎وخو وسلوک و منش این بازیگر ۸۴ ساله اشاره دارند. برای نمونه علی نصیریان  کشاورز را چنین توصیف می‎کند:«کشاورز در وهله اول انسان بسیارشریف، دوست بسیارخوب و بچه بسیار با استعدادی درنمایش جدید ایران اعم ازتئاتر در دهه چهل تا بعد از انقلاب و در سریال‎ها و فیلم‎های ایرانی است. او یکی از کسانی بود که تاثیر بسیاری داشت. من بیش از ۵۰ سال است که آقای کشاورز را می‌شناسم و این زمان کمی نیست  . باید ببینیم کسی که بیشتر از نیم قرن در هنر ایران بوده چه تاثیری داشته و حاصل کارش در خور این نیم قرن حضور در سینما وتلویزیون وتئاترایران بوده است ؟ کشاورز یکی ازکسانی است به حکم من در تغییر و تحول نمایش و فیلم ایران تاثیرگزار بوده است.»

ketab-del-shodeh
و یا مهدی هاشمی درباره اش می‎نویسد: «او شبیه هیچ‌کس نیست و با اکثر بازیگرانی که از خود دور می‏شوند و بازی می‏کنند و بسیار هم بازی می‏کنند ،فاصله درازی دارد .اوخودش است و بسیار هم خودش است و با غرور و تشخص ویژه‏ای که دارد به نظر می‏آید که دوست دارد بگوید من خود نقشم،از من بازی نخواهید. من نمی‌توانم کس دیگری باشم.» یا  مسعود جعفری جوزانی که اورا قهرمان دوران نوجوانی‎اش وصف می‎کند و امین تارخ  که از حسرت‎هایش برای این بازیگر گران‌قدر می‎گوید و یا عباس کیارستمی که بهترین خاطره‏اش از کشاورز را انضباط یک آدم حرفه‏ای وتطابقی که با کلیت فیلم پیدا کرد، عنوان می‌کند:«اومیل نداشت دیگران شبیه او بازی کنند ، فهمید که خودش را باید به نابازیگران فیلم نزدیک کند و به‏ نظرمن خیلی موفق بود.» هنرمندان دیگرهم هریک از دریچه دل و جان خود از خاطره‎ها و سلوک و مهربانی و خضوع و یگانه بودن، محمد علی کشاورز گفته‎اند و نوشته‎اند. نکته جالب این بخش در کنار خواندنی بودن صحبت‎های هریک از هنرمندان درباره محمد علی کشاورز، این است که درهرکدام از مطالب گوشه‎ای از رخداد های هنر ایران طی نیم قرن اخیر بیان می‎شود.

بخش آخرکتاب که «کشاورز به روایت منتقدان» نام گرفته، چهار منتقد و نویسنده نام آشنای سینما، هرکدام از نظرگاه  خود به بررسی کارنامه بازیگری کشاورز پرداخته‎اند. احمد طالبی نژاد و جواد طوسی در مقاله‏هایشان  کارنامه هنری این هنرمند را با تاکید بر نقش‎های کلیدی او در تئاتر، سینما و تلویزیون بررسی کرده‎اند. رامتین شهبازی هم در مطلب خود با تکیه بر فیلم‎های «مادر» و مجموعه «هزاردستان»، نگاهی به شمایل هنرپیشگی این بازیگر دارد. مقاله سعید مروتی هم مروری اجمالی و تاریخی بر کارنامه سینمایی کشاورز است. این بخش با یادداشتی از شاهین امین به پایان می‏رسد. در انتهای کتاب با آلبوم تصاویر از دوران نوجوانی تا صحنه تئاتر و سینما و تلویزیون استاد محمد علی کشاورز منتشر شده است.