استقلال بخش بین‌الملل جشنواره فیلم فجر از بخش داخلی آغاز یک حرکت تازه است.

سوره سینما- میثم محمدی: طبیعی است در دنیایی که به واسطه هزاران مجرای ارتباطی که به مدد پیشرفت تکنولوژی بوجود آمده است ، باید به برقراری ارتباط و تبادل اندیشه و انتقال تجربه ها فراتر از محدوده اطرافیان پرداخت . سینما هم بعنوان یکی از ابزارها و مدیوم های تاثیرگذار در طول تاریخ حیات خود اثبات کرده است که می تواند نفوذی دگرگون ساز در بطن جوامع داشته باشد که این نفوذ بی تردید از داخل یک جغرافیا آغاز شده و زبان و کارکرد ویژه خود را در محدوده مورد نظر یافته و در صورت برخورداری از ظرفیت های لازم می تواند پا را فراتر گذاشته و در فرهنگ های دیگر حضوری اثرگذار داشته باشد .این مقدمه به واسطه آغاز برگزاری بخش بین الملل سی و سومین جشنواره فیلم فجر است که حالا در قامتی مستقل و با هویتی جدید وارد عمل شده است . اینکه مدیران سینمایی کشور در نهایت دست به تصمیمی اینچنین زده اند در نگاه اول نوید یک تغییر و دگرگونی را خواهد داد . چرا که بخش بین الملل جشنواره فیلم فجر همیشه در سایه هیاهو و زرق و برق رسانه ای بخش سینمای ایران قرار داشته و فقط بعنوان یک وصله اضافی خود را به این رویداد سنجاق کرده است و از سالها پیش هم به نازایی و همچنین انعکاس نداشتن آن در سطح بین الملل انتقاداتی وارد بوده است.

اما حالا در گام ابتدایی که تصمیم بر جدایی این دو محور از یکدیگر است ، نباید به اینجا بسنده کرد ، چون فقط می توان تعبیر کرد که به اصطلاح کلنگ بنای جدید سینمای ایران در سطح بین الملل زده شده است ، اما هنوز راه بسیاری هست تا این بنا تمام بخش های سازه خود را بسازد و خوش بدرخشد و بتواند به عنوان یک محفل سینمایی معتبر ، نگاه و اندیشه فیلمسازان داخلی را به مسیرهایی فرا مرزی هدایت کند . یکی از مهمترین اتفاقاتی که باید در این رویداد بین المللی بیش از پیش به آن توجه داشت ، حضور آثاری است که از اعتبار بین المللی خود برای رنگ و لعاب دادن به جشنواره فیلم فجر هزینه کنند ، در واقع این مهم زمانی به وقوع خواهد پیوست که جشنواره اعتبار و اهمیتی واقعی را بدست آورد و این تبادل دوسویه باشد و این اطمینان را به صاحبان آثار بدهد که در محفلی بزرگ پا می گذارند و می توانند با زبانی متفاوت در مقابل مخاطبانی از جنس دیگر حضور یابند . طبیعی است که در مقطع کنونی بدلیل نبودن ظرفیت واقعی جشنواره فجر بعنوان یک رویداد بین المللی و استاندارد در سطح جهانی ، باید از طریق مجراها و رابطه های موجود و جلب اطمینان از فیلمسازان معتبر کشورهای صاحب سینما چرخ های این قطار را به راه بیندازیم تا به جایگاهی برسیم که جشنواره فیلم فجر بعنوان یک برند بین المللی برای فیلمسازان خلاق و مطرح در قاره‌های دیگر مورد توجه باشد.

با نگاهی به لیست آثاری که در سی و سومین دوره جشنواره بین المللی فیلم فجر حضور دارند، به نظر می رسد که بیشتر نگاهها در حال حاضر معطوف به بازار منطقه ای است و کشورهای همسایه نیز نقش بسزایی در ساختار ابتدایی جشنواره خواهند داشت که این اتفاق خوشایند و تصمیم منطقی تلقی می‌شود. کشورهایی که به لحاظ جغرافیایی و همچنین همجواری با ایران شناخت بیشتر و بهتری بر مناسبات و فرهنگ موجود در کشور دارند و در مسیر تبادل تجربیات بسیار موثر هستند . با این تفاسیر می توان توجه به درخشش جایگاه جشنواره بین المللی فیلم فجر در میان کشورهای منطقه را برنامه کوتاه مدتی قلمداد کرد که دور از دسترس نخواهد بود و در صورت توجه به اندیشه هنرمندان داخلی و همچنین اهمیت بر وجود سینماگرانی که به تنهایی در عرصه های جهانی جایگاه قابل تاملی دارند ، می توان به جایی رسید که فیلم فجر جایگاهی تعیین کننده در ترویج تفکرات هنری در میان کشورهای خاورمیانه را داشته باشد.

در این صورت و با رسیدن به چنین هدفی با بهره گیری از ظرفیت های دست چین شده کشورهای مستعد و با نفوذ منطقه می توان به سوی تعالی صنعت سینما نیز قدم گذاشت ، مبحثی که هنوز در سینمای ما با غفلت مواجه شده و یکی از پاشنه های آشیل هنر هفتم در مسیر خروج از مرزهاست . نیاز به تقویت وجه صنعتی سینما و توجه به اقتصاد اثرگذار این هنر در بخش های گوناگون مبحثی است که می تواند موازی با جریان بین المللی کردن جشنواره حرکت کند . جذب بازارهای جهانی فیلم به سوی تولیدات ایرانی یکی از همین اقدامات است که باید در بستر بازار بین المللی جشنواره فیلم فجر محقق شود و البته که بدلیل وجود رقابت و پیشرفت روز افزون تولیدات جهانی از جنبه تکنیک و ابزار سینمایی راهی دشوار در پیش خواهد بود و باید مسئولان ضمن ایجاد فضایی حرفه ای به لحاظ ابزار مدرن سینمایی در کنار ایجاد تفکر و اندیشه و رقابت معرفتی و معنوی با آثار جهانی ، به اعتلای سطحی کیفی و فنی آثار که بعنوان فاکتوری موثر برای ورود به بازار جهانی محسوب می شود ، بیندیشند ، چون تردیدی در این نیست که هنرمندان ایرانی در صورت دسترسی به ابزارهای پیشرفته دنیا خروجی های قابل تامل خواهند داشت . در کنار تمامی این فاکتورها یکی دیگر از مواردی که بی تردید در تعیین افق های پیش روی جشنواره بین المللی فیلم فجر اثر گذار است ، تعریف سیاست ها و همچنین دستیابی به یک راه مشخص براساس اهدافی است که بیشتر در گرو تصمیمات برگزارکنندگان است.

از آنجایی که جشنواره های داخلی ما با بودجه های دولتی برگزار می شوند از بیشترین نفوذ نگاههای دولتی برخوردار هستند که این نفوذ در مواقعی موثر و در مواضعی نیز بازدارنده است و با این وجود باید به نقطه تعامل و توافقی با هنرمندانی رسید که می توانند با تجربیات و همچنین راهکارهای خود مسیری حرفه ای تر را ترسیم کنند و دولت نیز با حمایت آگاهانه و پرهیز از محافظه کاری های باز پس زننده در کنار هنرمندان حرکت کند و در واقع کفه سنگین مسئولیت هدایت این رویداد سینمایی و ورود برجسته آن در میادین بین المللی باید بر دوش سینماگران باشد و دولت با کاهش دخالت های خود بعنوان یک پشتیبان حضور داشته باشد ، در غیر اینصورت تردیدی نیست که بدلیل ملاحظات غیرهنری و غیر سینمایی و در صورت افزایش دخالت دولت در جریان برگزاری جشنواره ، نه تنها نتیجه ای حاصل نخواهد شد ، بلکه لطمات جبران ناپذیر دیگری همچون افزایش فاصله میان سینمای ایران در سطوح برون مرزی را بیش از پیش خواهد کرد و از طرفی هم سرمایه داخلی را نیز به هدر خواهد داد.

به هر ترتیب نباید به این جریان بسنده نمود که تصمیم اتخاذ شده مبنی بر تفکیک بخش بین الملل دستیابی به توفیق نهایی است، بلکه این آغاز راهی است که نیاز به تحقق شرایطی دارد که زمان بر خواهد بود ، شرایطی که نقطه آغازین آن جایگاه سینما در داخل کشور است و هر چه به لحاظ نگاه صنعتی و هنری در داخل توجه بیشتری معطوف باشد ، به همان میزان می توان ظرفیت ها را به خارج از مرزها تزریق کرد ، پس باید سینمای داخلی و تقویت آن از جنبه های گوناگون را پلی برای رسیدن به عرصه های جهانی دانست و تک موفقیت های فیلمسازان مستقل ما در جشنواره های خارجی را بعنوان حضور بین المللی سینمای ایران تلقی نکرد و با نگاه خوش بینانه و عاری از توهمات موجود از استعدادهای داخلی حمایت کرده و سپس انتظار درخشش آنها در سطوح بین المللی را داشت که در ادامه همین اتفاق اعتمادسازی و کسب اعتبار برای سینمای داخل می تواند به عنوان منبعی پرقدرت ، انرژی مورد نیاز برای برگزاری جشنواره ای بین المللی به معنای واقعی کلمه را تامین کند.