فیلم سینمایی «آوازهای سرزمین من» ساخته عباس رافعی نقد و بررسی شد.

سوره سینما- چهل و سومین جلسه «سینما روایت» به اکران و بررسی فیلم سینمایی «آوازهای سرزمین من» ساخته عباس رافعی و به تهیه کنندگی امیرحسین شریفی اختصاص یافت که از سوی محمد تقی فهیم منتقد سینمای ایران مورد نقد و بررسی قرار گرفت. جلسه نقد و بررسی این فیلم  و کارشناس امیرحسین شریفی تهیه کننده ، محمد تقی فهیم منتقد سینما و برگزار شد. رسول شادمانی اجرای جلسه را بر عهده داشت.

در ابتدا مجری برنامه ، از فیلم «آوازهای سرزمین من» به عنوان یک اثر سینمایی مشترک بین ایران و لبنان یاد کرد که اولین فیلم ایرانی در خصوص جریان داعش لقب گرفته است. ضمن اینکه این فیلم در نخستین حضور بین المللی خود در فستیوال فیلم مسکو توانسته است جوایزی را نیز کسب نماید. آنگاه امیرحسین شریفی تهیه کننده فیلم با اشاره به سابقه کاری خود گفت: یکی از دلایلی که باعث شد تا من فیلم «آوازهای سرزمین من» را بسازم به خاطر صحبت های مقام معظم رهبری بود که فرموده بودند «هنرمند باید به روز باشد». لذا خیلی دوست داشتم یک فیلمی که به مسائل روز منطقه و جهان می پردازد بسازم تا اینکه طرحی در مورد داعش به دستم رسید. من این طرح را برای حمایت به چند ارگان ارائه دادم که متاسفانه مورد حمایت قرار نگرفت در نهایت معاونت بین الملل صدا و سیما درصدد برآمد تا به عنوان یک تله فیلم از این فیلمنامه حمایت کند که من نپذیرفتم چرا که معتقد بودم باید این فیلم به شکل سینمایی ساخته شود بنابراین با عقد قرارداد ۴۰۰ میلیون تومان با تلویزیون و گرفتن وام این فیلم را به صورت مشترک به صورت سینمایی ساختم.

برخی از ترس گرین کارت های خود این فیلم را به جشنواره فیلم فجر راه ندادند

تهیه کننده «هور در آتش» ادامه داد: فیلمنامه این اثر چندین بار بازنویسی شد و حتی ما یک نویسنده از لبنان را به ایران دعوت کردیم تا فیلمنامه را با فضای داعش بیشتر نزدیک کند اما متاسفم از اینکه به سینمای دفاع مقدس و مقاومت بهایی داده نمی شود. با وجودی که این فیلم برای حضور در جشنواره فیلم فجر سال گذشته آماده بود اما این فیلم را به این جشنواره راه ندادند! در حالی که وقتی من این فیلم را برای آقای وزیر ارشاد به صورت خصوصی نشان دادم ایشان از فیلم بسیار راضی بودند وحتی به آقای ایوبی و رضا داد هم گفتند چرا این فیلم را برای جشنواره فیلم فجر انتخاب نکردید؟ و آقایان گفتند این فیلم آماده نبوده است! اما من به آقای وزیر گفتم این دوستان از گرین کارت های خارج از کشورشان می ترسند اما من نمی ترسم و ترسی هم ندارم.

امیرحسین شریفی با بیان اینکه تولید این فیلم بسیار سخت بود و ما دو بار در راه لبنان و تهران برای ساخت این اثر سینمایی در رفت و آمد بودیم تصریح کرد: با وجودی که ما در لبنان، مجوزهای لازم را برای فیلمبرداری داشتیم اما همواره با ممانعت هایی برای فیلمبرداری از سوی گروههای مختلف در لبنان روبرو بودیم و برخی از گروههای لبنانی ، مجوز ما را قبول نداشتند و به ما اجازه فیلمبرداری نمی دادند. بنابراین مجبور شدیم بعضی از صحنه های درگیری فیلم را در ایران و در شهر رباط کریم فیلمبرداری کنیم.

فیلمی که در جشنواره فیلم فجر پذیرفته نشد در مسکو جایزه گرفت

شریفی با اشاره به فستیوال مسکو که این فیلم توانست جوایزی را از این فستیوال کسب کند گفت: در حالی که این فیلم را در جشنواره فیلم فجر راه ندادند اما همین فیلم در فستیوال مسکو و در اختتامیه این جشنواره، برای نمایندگان ۷۴ کشور دنیا پخش شد و حاضرین به مدت ۱۰ دقیقه برای فیلم دست زدند و فیلم توانست نشان صلح و دوستی و تندیس سرباز مقاومت را دریافت کند.

فیلمی که به «وقایع روز» می پردازد اگر «نگاهی به آینده» نداشته باشد، شکسته خورده است

«محمد تقی فهیم» منتقد سینما در مورد این فیلم اظهار داشت: من متاسفم که آقای عباس رافعی کارگردان فیلم در این جلسه حضور ندارند چرا که بیشتر صحبت های من خطاب به کارگردان است. اولین مشکل فیلم هایی که به «وقایع روز» می پردازند این است که اگر چنانچه به درستی به گرایشات دراماتیک فیلم نپردازند اتفاقا روزآمدی فیلم، می تواند آسیب جدی به فیلم بزند. یعنی اثر هنری در حالی که باید به روز باشد اما باید با نگاهی به آینده ساخته شود. اگر فیلم در مرحله «روز آمد» متوقف بشود مثل تلویزیون وقایع نگار خواهد بود و اینجاست که فیلم یک فیلم شکسته خورده محسوب می شود – با تمام ارزشهای محتوایی که فیلم دارد، اما در فرم و ساختار و به دلیل اینکه تحلیل محکمی در پشت فیلم وجود ندارد فاقد نگاهی به آینده است و اثر نمی تواند از منظر دراماتیک، خودش را ارائه دهد.

این منتقد سینمایی تاکید کرد: هنگامی که رسانه ها پر از اخبار تصویری و شنیداری در مورد جنایت های داعش هستند وقتی سینما به بحث داعش می پردازد باید تمام قد با قواعد سینما وارد میدان شود و می باید آن چیزی را ما بر پرده سینما ببینیم که متاثر از «قواعد سینمایی» باشد وگرنه ما مسائل تکان دهنده تر از جنایت داعش را بارها در تلویزیون دیدیم.

وی با اشاره به فیلمنامه اثر یاد آور شد: مشکل این فیلم از فیلمنامه شروع می شود که فاقد نگاه به آینده است. یعنی اینکه ما فراتر از گزارش ها و اتفاقات ژورنالیستی و چه بسا حتی دست کم تر از آنان را در فیلم شاهد هستیم و فیلم به لحاظ ژانر، مشخص نیست و کارگردان از یک ژانر سینمایی در این فیلم بهره نبرده است و به همین دلیل است که فیلم در میان ژانرهای حماسی، رزمی ، جاسوسی و ملودرام سردرگم است. این در حالی است که فیلم در بخش ملودرام اثر، مخاطب را بیشتر به سمت خود می‌کشد.

ضعف بودجه سبب شده بیشتر کادرهای به صورت بسته گرفته شود

وی کمبود بودجه را یکی از دلایل ضعف این فیلم عنوان کرد و اظهار داشت: به همین دلیل است که آقای رافعی سعی کرده است بیشترین کادرهای خود را به صورت بسته فیلمبرداری کند و تماشاگر را در فضای اصلی فیلم قرار نمی دهد و اما مشکل ضعف بودجه چنین فیلم هایی ناشی از بیماری سینمای ایران است. با وجودی که ایران، امروز سردمدار فیلم های ضد فاشیستی و ضد داعش قلمداد می شود اما از آنجایی که در سیاست گذاریهای سینمایی، مسیر درستی انتخاب نمی شود ما همیشه به بی راهه می رویم و نمی دانیم استراتژیهای نظام در شرایط فعالی در مورد داعش چه چیزی است؟ ما باید چقدر بودجه برای ساخت این نوع فیلم ها هزینه کنیم؟ بنابراین این نوع فیلم ها مجبور می شوند به صورت فردی و به همت گروههایی که دراین مورد دغدغه مند هستند ساخته شوند. در حالی که موضوعی بسیار گسترده در ابعاد سیاسی و فرهنگی مثل داعش به دغدغه های فیلمسازان سپرده می شود و هنگامی که کاری به دغدغه های فیلمساز سپرده شود. نتیجه اش متناسب با بودجه آن خواهد بود. و بی جهت نیست که فیلم «تک تیرانداز» کلینت ایستوود، امروز گیشه های دنیا را تسخیر می کند اما ما اینجا به عنوان کسی که در جبهه نظامی و اقتصادی که در معرض اصلی تهاجمات هستیم در حوزه فیلمسازی حتی در برابر تک تیرانداز امریکایی، کوچکترین ابزاری هم در اختیار نداریم.

تعطیلی جشنواره فیلم دفاع مقدس فاجعه است!

تهیه کننده فیلم «آوازهای سرزمین من» در بخش دیگری از صحبت های خود با اشاره به فیلم های دفاع مقدس و مقاومت گفت: متاسفانه در حالی که جشنواره فیلم های دفاع مقدس تعطیل می شود اما ما شاهد برگزاری جشنواره های مختلف هستیم و این فاجعه است!

امیرحسین شریفی در پاسخ به فهیم که به ملودرام بودن فیلم اشاره داشت ادامه داد: ما اگر می خواستیم فیلم را از همان اول با اکشن و درگیریهایی داعش شروع کنیم هم نیاز به بودجه بیشتری داشتیم و هم اینکه قصه ما باید جور دیگری نوشته می شد. بنابراین، فیلم با یک قصه ملودرام یعنی قصه عشق بین یک دختر مسیحی با پسر مسلمان شروع می شود و ما در این فیلم شاهد اتحاد بین مسیحیان و مسلمانان هستیم و هر دو نفر همگام با همدیگر در حال مبارزه با داعش هستند. من از لحاظ ساختار فیلم از این اثر دفاع نمی کنم چرا که باید آقای رافعی می آمدند و دفاع می کردند ولی با وجودی که من به ایشان اطلاع دادم اما نیامدند اما در مورد قصه فیلم که من خودم روی آن کار کردم سعی شده که فیلم با ملودرام شروع بشود و آنگاه به جنایات داعش بپردازد.

برای تولید این فیلم از سوی داعش تهدید به مرگ شدم

تهیه کننده فیلم سینمایی« اشک سرما» با اشاره به اینکه این فیلم توسط بخش خصوصی ساخته شده است اظهار داشت: اینکه بخش خصوصی وارد تولید اینگونه فیلم ها بشود کار سختی است. در حالی که من می توانستم با همین بودجه فیلم هایی مثل «خانه دختر» یا « نهنگ عنبر» را بسازم ولی من برای ساخت این فیلم جسارت به خرج دادم و همین الان ۱۸۰۰ کامنت دارم که داعش مرا تهدید به مرگ کرده است که چرا چنین فیلمی ساختم و همین ۱۸۰۰ کامنت برای من بس است!

فهیم در این لحظه گفت: نباید این فیلم را متعلق به بخش خصوصی دانست چرا که بودجه فیلم از سوی نهادهای دولتی تامین شده است و به هیچ عنوان خصوصی نیست. ضمن اینکه ما از مضمون فیلم دفاع می کینم اما ساختار فیلم دچار ضعف است.

اما تهیه کننده فیلم بلافاصله نسبت به این گفته موضع گرفت و تاکید کرد: فیلم در بخش خصوصی ساخته شده است و تلویزیون تنها ۴۰۰ میلیون تومان از فیلم را مشارکت کرده است ! و بقیه آن تا نزدیک به یک میلیارد تومان را من با گرفتن وام تامین کردم.

«محمد رضا شرف الدین» رئیس انجمن سینمای دفاع مقدس یکی از حاضرین در این جلسه بود که به در خواست مجری برنامه به پشت تریبون دعوت شد تا دقایقی در مورد انجمن دفاع مقدس و فیلم صحبت کند. وی در این نشست یاد آور شد: من به آقای شریفی برای ساخت این اثر سینمایی خدا قوت عرض می کنم ولی در مورد تعطیلی جشنواره فیلم دفاع مقدس، گفتگوی مفصلی را در این زمینه با یکی از رسانه ها خواهم داشت.

فیلم اشاره ای به لایه های زیرین تفکر داعش نکرده است

شرف الدین با اشاره به تفکر داعش و تفکر سلفیت و وهابیت و فقدان این تفکر در فیلم «آوازهای سرزمین من» گفت: ما در این فیلم ، یکسری از تصاویری را می بینیم که به قول آقای فهیم، بیشتر ژورنالیستی است و تاکنون بسیاری از شبکه های تلویزیونی بارها به آن اشاره داشتند درحالی که فیلم باید به لایه های زیرین تفکر داعش اشاره می کرد اما من چنین اشاره هایی را در فیلم ندیدم. ما قبل از اینکه به تفکر تکفیری در میان برخی از مسلمان نماها اشاره کنیم باید به مسیحیت تکفیری اشاره کنیم و بوش – پدر و پسر –  وابسته به چنین تفکراتی هستند.

این تهیه کننده سینمای ایران با اشاره به خطبه ۱۵۰ نهج البلاغه تاکید کرد: حضرت علی (ع) معنی دقیق ارتجاع را به درستی در این خطابه اشاره می کنند و داعش می تواند نمادی از این چهره ارتجاع باشد.

چهل و سومین جلسه سینما روایت روز یکشنبه ۱۰ خرداد در مجتمع فرهنگی اسوه برگزار شد.