علی آشتیانیپور با اشاره به دریای پویای عاشورا، تأکید کرد فیلم عاشورایی مسیر خود را با تحقیق آغاز کند و به خردگرایی آغشته شود.
علی آشتیانیپور تهیهکننده سینما درباره اهمیت پرداختن به مفاهیم عاشورایی و رویکرد سینماگران در این زمینه به خبرنگار سوره سینما گفت: عاشورا نه تنها برای فیلمساز بلکه برای تمام انسانیت، میدانی جامع و کامل برای بهرهبرداری است.
تهیهکننده «بیداری رویاها» ادامه داد: عاشورا مظهر مبارزه حق علیه باطل است و اگر ما بخواهیم این آموزه را تسری ببخشیم در تمامی زندگی روزمره، مینیم که از صبح تا شب با مواردی رو به رو هستیم که میتوانند محلی برای گرایش به حق یا باطل باشند. تمام زندگی روزمره ما از صبح تا پایان روز، سراسر مبارزه بین حق و باطل است.
وی افزود: تا زمانی که از کوچکترین مواردی که ناقض حق هستند غفلت میکنیم به باطل گرایش پیدا کردهایم. گاهی رعایت کردن یک آداب ساده رانندگی مصداق بارز گرایش به حقانیت است. هنرمند در مدیوم سینما میتواند از این دریچه که همه چیز زندگی ما مبارزه حق و باطل و وسوسههی گرایش به ناعدالتی است، از عاشورا بهرهبرداری کند.
آشتیانیپور ادامه داد: نمیتوان برخی فیلمسازان را در درست ادا نشدن مفاهیم عاشورایی به طور مطلق مقصر دانست. باید به دنبال نگاه جامعتری بود. اگر امروز امام حسین (ع) به تکایا و عزاداریهای ما سر بزنند چند درصد از این عزاداریها که اتفاقا پوشش کاملا به حقی دارند مورد تأیید ایشان قرار میگیرد؟ برخی رفتارهای ما که ظاهری کاملا عاشورایی دارد از بن مایه مورد اشکال است.
وی افزود: در بحث فیلمسازی هم اگر گرفتار ظواهر عاشورا شویم و از دلایل و ارزشهای واقعی و روحانی این واقعه دور شویم اثر خنثی خلق کردهایم. همانطور که مداح اگر تنها به ذکر مصیبت بدون توجه به عمق ماجرا توجه کند، مداحی او به تعبیر دکتر شریعتی با دشنام گویی فرقی نمیکند، فیلمساز هم اگر درگیر ظواهر عاشورا شود و خرد را در فیلم خود دخیل نکند اثرش یک اثر عاشورایی نیست.
این تهیهکننده ادامه داد: قیام امام حسین (ع) مبارزه برای جهل بوده و چیزی جز مبارزه با جهل برای ایشان در سرلوحه قرار نداشت. اگر فیلمساز از مفاهیم مورد نظر عاشورا و امام حسین بهرهبرداری نکند و خردمندانه روایت خود را پیش نبرد موفق عمل نکرده است.
وی گفت: برخی غفلتها که در عزاداریهای میبینیم تبدیل به عادت شده و شکل منطقی به خود گرفته و برخی حتی فکر نمیکنند و شک نمیکنند که این رفتار محل اشکال است. برخی عبادتها را باید کنار گذاشت و از آنها توبه کرد. عبادتهایی که خردمندانه نیست و تنها در ظاهر، با مسیر عاشورا همخوان هستند.
این تهیه کننده ادامه داد: ضرورت مراقبت از عقلگرای و خردگرایی در عرصه هنر عاشورایی نکته قابل توجهی است. اینکه فیلمساز به خوشایند مدیران به عاشورا نزدیک شود و روایت خود را با خوشایند مدیران همخوان کند، هیچ به مفهوم واقعی عاشورا نزدیک نیست و بلکه بسیار هم دور است.
آشتیانیپور در ادامه صحبتهایش گفت: بسیاری از آثاری که عنوان عاشورایی دارند خردگرا نیستند. حیف است که از این دریای به این بزرگی تنها به یک گوشماهی شکسته کنار ساحل که البته آن هم ارزشمند است بسنده کرد. باب تحقیق و خردگرایی را در فیلمها و سریالهای مذهبی باز کنیم. من هیچ فیلمسازی را زیر سؤال نمیبرم. اما توصیه میکنم دقت کنیم که برخی رفتارهای ما به واسطه دوری از خرد، با جبهه یزیدی فاصله چندانی ندارد. فیلمی که عنوان عاشورایی دارد باید مثل خود قیام عاشورا پویا باشد.