مجتبی رحماندوست که در دیدار شعرا با مقام معظم رهبری حضور داشته، دو کتاب به رهبر انقلاب تقدیم کرد.
سوره سینما- رحماندوست در این جلسه دو کتاب از مجموع آثار خود را به مقام معظم رهبری تقدیم کرد. این شاعر در خلال صحبتهایش به حال مساعد و با نشاط ایشان در جلسه اشاره داشت و گفت ایشان با بیان لطایفی همه را سرحال نگه میداشتند و خوشبختانه تلویزیون هم برای اولین بار این بخش ها را روی آنتن فرستاد تا حال و هوای واقعی جلسه به بیننده منتقل شود. این اتفاق جای خوشحالی دارد.
در این دیدار کدام یک از آثارتان را خدمت مقام معظم رهبری هدیه کردید؟
مجتبی رحماندوست: عرفی در این مجالس وجود دارد اینکه شعرا و نویسندگانی که دعوت شده اند کار جدید تولیدی خود را به آقا هدیه میکنند. ایشان نیم ساعت قبل از اذان مغرب نزد میهمانان می نشینند و هر کس هر اثر جدیدی که دارد حتی کتب غیر از شعر و داستان را بعد از عرض ادب و دستبوسی پیشکش میکند. دوست داشتم وقتی برای عرض ارادت میروم دست خالی نباشم. تعداد افراد کتاب به دست در این جلسه بسیار بود.
من از خانه دو کتاب «گل لبخند» مجموعه شعر چاپ شده توسط حوزه هنری و «اشک فولاد» مجموعه داستانی است که نشر سریر منتشر کرده، همراه بردم تا دست خالی نباشم. به محضر ایشان که رسیدم گفتم کتاب من چاپ امسال نیست و بنابراین عرفی که باید رعابت میکردم انجام نشد چون اثر جدیدی نداشتم.
واکنش ایشان چطور بود؟
اول دلیلش را به ایشان گفتم که فعالیت هایم در مجلس نمی گذارد به خلق آثار ادبی هنری جدید بپردازیم و کار خلاقه شعر و داستان را از ما گرفته است. ایشان هدایا را از من گرفتند و تشکر کردند و یک بیت شعر هم مناسب همین جریان خواندند که مصرع اول یادم نماند اما مصرع دو را در ذهنم نگه داشتم تا بتوانم بیت کامل را پیدا کنم. مصرع دوم این بود که «سیصد ورق از شفا فراموشم شد». من نمیدانستم این شعر از آن کیست، وقتی در اینترنت آن را پیدا کردم، دیدم از جلال همایی است و هیچ منبعی به این شعر و شاعرش نپرداخته، جز ایشان که سی سال پیش به آن اشاره کرده بودند.
برایمان بیشتر توضیح میدهید؟
مقام رهبری حدود سی سال پیش در کنگره جهانی حافظ فرمودند: جای برخی آثار در ادبیات ما خالی است توصیه می کنم به آن بپردازید. مثلا کتاب «کشف الکلمات» حافظ نداریم. یعنی شما اگر کلمه ای بخواهید در حافظ جستجو کنید دارید؟ آقای دکتر جعفر شهیدی که در آن جمع حضور داشتند میگوید داریم. در پاسخ به این جواب رهبرمان که آن زمان رییس جمهور بودند می فرمایند: خب این هم از بی سعادتی ماست که به قول مرحوم آقای جلال همایی «تا یک ورق از کلیله در گوشم شد/ سیصد ورق از شفا فراموشم شد». در واقع اشاره داشتند به اینکه از وقتی به کار اجرایی و اداری ریاست جمهوری رفتند مجالی برای کارهای ادبی و هنری نیافتند.
این شعر جایی ثبت نشده بود؟
ثبت شده بود، اما شعر رایجی میان اهالی ادب نیست و نشان میدهد ایشان تسلط کافی به شعر و ادبیات دارند. بعد از این دیدار خبرگزاری تسنیم تیتر نامناسبی انتخاب کرده بود پاسخ رهبری به گلایه رحماندوست. اما من گلایه ای از ایشان نداشتم بلکه شرایط کاری خودم را عرض کردم که جواب ایشان بسیار توجهم را جلب کرد. این حاصل گفت و گوی بنده با ایشان بود.
چه نکتهای در این مراسم توجه شمارا بیشتر جلب کرد؟
در مجلس شرایط روحی آقا را بسیار با نشاط یافتم. این جلسات شعری که برگزار می شود درجه نشاط آقا را با مداخله هایشان در شعر شعرا میبینیم. اگر افرادی چند شعر بخوانند و ایشان مداخله و نظری نداشته باشند نگران نشاط شان میشویم، اما وقتی ایشان به شوخی و بیان نکات ظریف میپردازند یا حتی ایراد ادبی میگیرند و نکته میگویند نشان از شادابی دارد.
آن شب دقیقا همین اتفاق افتاد. میزان مداخله ای که در شعرخوانی شعرا داشتند بسیار زیاد بود و اغلب افراد را مورد لطف قرار دادند. مثلا وقتی آقای سبزواری شعری خواند آقا فرمودند: در سن ۹۰ سالگی هم میشود شعر جوانانه سرود. یا وقتی یکی از شعرا خواند: «گنه کرد در بلخ آهنگری…» ایشان فرمودند: مگر جدیدا چنین اتفاقی افتاده؟ برای سرحال آمدن جلسه ایشان نکتهبین بودند و در نشاط دیگران تاثیر بسزایی داشتند.
به مساله خاصی هم اشاره داشتند؟
برای اولین بار بود که آخر شعرخوانی شعرا ایشان به صراحت بحث دفاع از حق را وظیفه شعرا بیان کردند و فرمودند: بیطرفی نداریم. یعنی شعرا نه تنها باید از بحث اعتقادی و اصلی بگویند بلکه هر اتفاقی که در این روزگاران میافتد باید مورد توجهشان قرار گیرد. در این ماه ها و هر زمانی که جریان ملی اجتماعی سیاسی وجود دارد، شاعر باید موضع خود را مشخص کند و بیطرف نباشد. به این صراحت من اولین بار بود که از ایشان چنین نکتهای میشنیدم.
اگر صحبتی باقی مانده، دوست دارم بشنویم.
امسال برای اولین بار لطایفی که مقام رهبری در خلال شعرخوانی میفرمایند را تلویزیون پخش کرد. درصورتی که معمولا این بخشها پخش نمیشد و مردم از تلویزیون جو خشکی را میدیدند که رهبرمان بسیار رسمی هستند و تنها به ایراد سخنانی میپردازند و به اشعار گوش میدهند. در حالی که با واقعیت شخصیت ایشان و جو مجلس مطابق نیست.
بنابراین من در خواستم همه سال این بوده است که اخبار مربوطه را اگر دفتر ایشان به صدا و سیما میدهد یا آنها خودشان بخش هایی را انتخاب می کنند این تکه های لطیف حاشیه شعرخوانی را حتما لحاظ کنند. با این لطافت هاست که میتوان به روحیه بالا و مردمی بودن ایشان استناد کرد. وقتی مردم شاهد این صحنهها هستند از دیدن برگزاری چنین جلساتی بیشتر لذت میبرند. امیدوارم بعد از این هم این واقعیتها بیشتر در تلویزیون دیده شود.