تهیه‌کننده فیلم «سکوت رعنا» معتقد است احمدرضا درویش «رستاخیز» را با ایمان و عشق به اهل بیت ساخته است.

سوره سینما- محیا رضایی: جواد نوروزبیگی معتقد است باید شورای ویژه علما و مراجع برای بررسی مضمونی و محتوایی فیلمنامه‌هایی از جنس «رستاخیز» و «محمد (ص)» تشکیل شود تا در همان مراحل اولیه به نتیجه برسد و این آثار در اکران به مشکل برنخورند. تهیه‌کننده سینمای ایران که پیش از این در برابر مخالفان فیلم سینمایی «محمد (ص)» به دفاع از فیلم مجیدی پرداخته، مخالفت با رستاخیز را صلاح ندانست و معتقد است باید فیلم اکران شود و مردم این اثر را دیده و درباره آن قضاوت کنند.

دو فیلم سینمایی «رستاخیز» و «محمد (ص)» قبل از اکران دچار حاشیه شدند. این دو اثر را چقدر شایسته این حواشی می‌دانید؟

جواد نوروزبیگی: من هر دو فیلم را دیدم و باید بگویم متاسفانه در تاریخ فیلمسازی سینمای ایران شاید به اندازه انگشتان دست هم با مضمون تاریخ اسلام نداشته باشیم و بدانیم کارگردان های مطرحی مثل احمدرضا درویش و مجید مجیدی اگر اثری می‌سازند قابل تقدیر و شایسته است. اما این فیلم‌ها قبل از اینکه به اکران عمومی برسند دچار فضا سازی منفی می‌شوند و ریشه این نگاه شاید در جشنواره فجر باشد. افرادی هستند که به لحاظ تکنیک یا از بعد مضمون فیلم را دوست ندارند، ایراداهایی از کار می‌گیرند و در فضای رسانه‌ای حاشیه ایجاد می‌کنند و بی دلیل انتقادها و فشارها را بر فیلم بالا می‌برند. من با خیلی از این دوستان صحبت کردم متوجه شدم اصلا فیلم را ندیدند و فقط تحت تاثیر فضای رسانه‌ای عکس العمل نشان می‌دهند و این خیلی غلط است ما باید فضا را برای این گونه فیلم‌ها باز کنیم.

«رستاخیز» از نظر شما با اعتقادات مسلمانان و روایات مستند مغایرت دارد؟

«رستاخیز» فیلمی بسیار خوب با موضوعی زیبا است. قطعا هر فیلمی ایرادهایی دارد و این قابل کتمان نیست. بالاخره یک فیلم سه ساعته ممکن است خالی از اشکال نباشد. باید به نیت و اساس فیلم موضوع را بر کارگردان بخشید نه اینکه مجموع را زیر سوال برد و همه جا بگویند فیلم مناسب نیست و شان امام حسین (ع) رعایت نشده است. ما بچه مذهبی هستیم. آقای درویش خانواده شهید است و ارادت خود را به ائمه اطهار بارها ثابت کرده. اصلا از ایشان برنمی‌آید که موضوعی برخلاف حقیقت عاشورا بسازد. به هر حال نظر و سلیقه وجود دارد اما گاهی شرایطی بوجود می‌آید که این سلایق تعمیم داده شود به کل جامعه و می‌گویند فیلم مشکل دار است. به همین خاطر قبل از اینکه فیلم به نمایش عمومی درآید از پرده پایین کشیده می‌شود.

تا الان دو فیلم ارزشمند قبل از اکران دچار مساله شدند. چه رفتاری را شایسته برخورد با این فضاسازی ها می‌دانید؟

این جای تاسف دارد که متولیان سینمای ما هیچ اقدامی نمی کنند. آنها باید تمام قد پا پیش بگذارند و همه چیز را به کارگردان واگذار نکنند که او به تنهایی پاسخگوی همه بشود. این فیلم پروانه ساخت داشت، پروانه نمایش هم گرفت و همه چیز را به درستی رعایت کرد. احمدرضا درویش به عنوان یک فیلمساز مذهبی شناخته می‌شود و توقع می رود که آثاری از این جنس بسازد، به شرطی که وقتی در تنگنا قرار می‌گیرد پشتیبان داشته باشد.

به نظر شما بی‌توجهی به حساسیت موضوع در شورای پروانه ساخت، باعث اکران مساله دار می‌شود؟

به هر جهت برای ژانری در رابطه با تاریخ اسلام به خصوص با مضمون پیامبر گرامی و ائمه اطهار باید حتما نظر علما را دخیل کرد. آقای درویش هم چنین کاری کرده بود اسناد و مدارکش هست حتی فتوای دفتر آقا را هم دارند. استفتای مقام معظم رهبری درباره نمایش چهره معصومین وجود دارد. اما این حوزه صاحب نظر زیاد دارد و از حساسیت بالایی برخوردار است. به نظر من برای ادامه این مسیر باید نمایندگان ویژه یا شورای ویژه ای از علما تشکیل شوند و کار در مرحله اولیه قبل از اینکه ساخته شود مورد بررسی قرار گیرد تا به هر دلیل اگر ایرادی وارد بود فیلم کلا ساخته نشود یا اگر مورد تایید قرار گرفت و ساخته شد تا انتهای مسیر اکران هم پیش برود. بررسی در همان مرحله اول باید شکل بگیرد چون تمام موارد در فیلمنامه لحاظ شده و قابل بررسی است. چراک ه در اجرا و بعد اکران هم اگر اضافاتی داشت با اصلاحاتی قابل انجام است.

به مدیران سینمایی اشاره کردید. در مواجهه با چنین مواردی چه انتظاری از ایشان می‌توان داشت؟

برای جلوگیری از چنین اتفاقاتی باید در همان مراحل اولیه مستندات قوی جمع آوری شود که درویش این کار را کرده بود با شناختی که ما از درویش و علیقلی زاده تهیه کننده داریم اینها با درایت کار می کنند و حتما کارشان را درست انجام داده اند. من مهم برایم روسا و مدیران سازمان سینمایی هستند که چرا در مقابل چنین اتفاقی سکوت کرده اند؟ باید مصرانه می‌ایستادند و حرفشان را می زدند نه اینکه این عقب نشینی باعث شود من به عنوان تهیه کننده سراغ چنین فیلم‌های نروم چون پشتم خالی است. با اینکه دولت هیچ هزینه ای برای «رستاخیز» نکرده و فیلم توسط بخش خصوصی ساخته شده، حمایت حداقل کاری بود که مدیران می توانستند انجام دهند.

شاید تازگی موضوع باعث شد برای آنها هم غیر قابل پیش‌بینی باشد.

نه در این حد و اندازه اما در دولت های گذشته فیلم هایی داشتیم که دولت برای فیلم هایی که اصلا با «رستاخیز» قابل مقایسه نیستند مستقیما دخالت کرد. مثلا برای یک فیلمی همچون «لاله» از ریس جمهور وقت تا مراتب پایین تر پشت فیلم ایستادند و جلوی مجلس هم قد علم کردند یا در دوران قبل‌تر برای فیلم «مارمولک» هم چنین اتفاقی افتاد بعد از ۱۸ روز اکران رییس جمهور وقت هم نظر خود را اعلام کرد.

بعد از این چطور می شود فیلمساز را به ادامه فعالیت دعوت کرد؟ آنهم در شرایطی که اغلب شان فیلم های آپارتمانی را ترجیح می دهند!

برخورد هایی که الان می بینیم دچار اشکال است. تجربه فیلمسازان می گوید چنین آثاری اگر حمایت نشوند قدم گذاشتن در راهی بی پشتیبان نتیجه نخواهد داشت. حداقل توقع ما حمایت مسئولین از این فیلم ها بود . به نظر من بودجه این ژانر در قبال فیلمهای هم رده در دنیا واقعا چیزی نیست. فیلم تاریخی را نباید با فیلم عادی شهری مقایسه کرد. فیلمی که دوسال پیش تولید دارد شوخی نیست. فیلم عادی بیست روز پیش تولید دارد یک ماه فیلمبرداری می شود و تمام اما «رستاخیز» وقتی یک سال فیلمبرداری دارد قطعا هزینه هایش بالا می‌رود. تولیدات رسانه خانگی الان هزینه‌های میلیاردی دارند. تصور کنید تاریخ اسلام که هیچ المانی از آن زمان موجود و در دسترس نیست باید از نو ساخته و پرداخته شود.

متاسفانه خبرسازی درباره هزینه فیلم های تاریخی همیشه باقی مسایل را از دیده دور نگه می دارند.

به نظر من باید برای این فیلم ها هزینه کرد. اتفاقا باید همانقدر که شایسته شان است سرمایه گذاشت. در مورد این فیلم‌ها خیلی ذهنیت خوبی نیست. می‌گویند چرا هزینه این آثار سرسام آور است. در سینمای ما جای چنین تولیداتی آنقدر خالی است که من می‌گویم چرا داریم از ساخت این فیلم ها جلوگیری می‌کنیم. مگر چقدر در جامعه توانستیم با فیلم هایی که تا الان ساختیم تاثیر بگذاریم وقتی نتوانستیم اقلا این فیلمهایی که تاثیرش را در جشنواره دیدیم بگذاریم اکران شود. دو سال پیش شاهد بودیم خیلی ها با فیلم گریه کردند خیلی ها تاریخ اسلام را درک کردند و واقعه عاشورا را زیباتر تصور کردند. «روز واقعه»، «محمد (ص)»، «رستاخیز» و .. توانستند شرایط زمانشان را با چنان مهارتی نشان دهند که بیننده آن را لمس کند. برای چنین آثاری که هر مسلمان را تحت تاثیر قرار می دهد نباید هزینه کرد؟ آنهم زمانی که توسط فیلمسازان با سابقه و با درایت با کلی تحقیق و جست و جو ساخته می‌شود.

حذف چهل دقیقه از فیلم جای بحث دارد. در چنین شرایطی فیلم را برای اکران مناسب می دانید؟

با حذفیات هم ریتم فیلم بهتر شده هم اصلاحاتی که نظر دیگران بود محقق شد. وقتی احمدرضا درویش همه اینها را رعایت کرد باید می‌گذاشتند فیلم پخش شود. فیلمساز در نظر گرفته که حذفیات به فیلم و مسیر قصه تا آنجا که ممکن است کمتر آسیب را بزند و مخاطب قصه را از دست ندهد اگر آسیب زیادی بود درویش حتما جلوگیری می‌کرد.

اگر «رستاخیز» اکران می شد به نظرتان استقبال چطور بود؟

در هر شکل با همین وجود باید بگذارند اکران شود تا جامعه می دید و قضاوت را به عهده مخاطب می گذاشتند. بهتر است دیگران برای مخاطب تصمیم نگیرند. قطع به یقین همه بیننده‌ها به حضرت ابوالفضل(ع)، ائمه اطهار و امام حسین (ع) ارادت دارند و اگر ببینند کوچکترین اهانتی شده خودشان واکنش نشان می دهند حتما استقبال خوبی از این فیلم می‌شد چون فیلمی است که با رعایت همه نکات، یک واقعه زیبا را به تصویر کشیده و من شاهد مردمی بودم که زمان اکران در جشنواره چطور تحت تاثیر این فیلم قرار گرفته بودند.