جلسه نمایش و نقد و بررسی فیلم «مزارشریف» با حضور عبدالحسن برزیده کارگردان و نیز جمعی از دانشجویان دانشگاه الزهرا در این مرکز آموزشی برگزار شد.

به گزارش سوره سینما پس از نمایش فیلم طی نشستی صمیمانه با کارگردان فیلم جلسه پرسش و پاسخی بین حاضران و ایشان برگزار گردید.

در ابتدای این نشست برزیده در پاسخ به این سوال که چرا در فیلم از شخصیت های افغانی استفاده نکرده‌اید گفت: ما خیلی سعی کردیم استفاده کنیم به همین دلیل تماس گرفتیم افغانستان و حتی با گروه هایی که کار نمایش در ایران انجام می دادند، خیلی هایشان هم آمدند دیدیم، اما به گزینه مناسبی نرسیدیم متاسفانه. ما می خواستیم عین جنس را استفاده کنیم چون قصه مستند بود دوست داشتیم همه چیز مستند باشد ولی این اتفاق نیفتاد و بخش ها یا تعدادی از بازیگرهایی که در فیلم می بینید افغانی هستند ولی خیلی هم خوب بودند و در این حد و اندازه که ما انتظار داشتیم خیلی بیشتر ظاهر شدند. یک گروه هایی هستند توی تهران که کار هنری می کنند، کار تاتر می کنند بچه های فوق العاده خوبی هم هستند. با تعدادی از اینها در فیلم همکاری کردیم و تعدادی هم افغانستان بودند نتوانستند بیایند و همکاری میسر نشد.

ناجی شاهسون واقعا یک خانم افغانی بود

وی درباره عکس پیکر شهدا در فیلم توضیح داد: این عکس ها وجود دارد و این هم جزء آن چیزهای امنیتی بوده است. کسی بعد از اینکه شاهسون از آنجا بیرون می آید خودش را به کنسولگری رسانده و عکس گرفته، این عکس ها وجود دارد قبل از اینکه شهدا دفن شوند.

در ادامه یکی از حضار پرسید جایی از فیلم وقتی آقای یاری با پای زخمی بیرون می آید آقای رایگان به ایشان میگوید که شما لباستان ایرانی بوده و او پاسخ می دهد که من یادم نبود، از شیشه شکسته ماشین یک نفر نگاهش می کرده و حس می شود او عکس را گرفته و خبر را داده است. چرا اینقدر مبهم مطرح شده است؟

برزیده از دقت نظر این دانشجو تشکر کرد و توضیح داد: یکی از افراد فیلم مفقود شد و پیکرش هیچگاه پیدا نشد. احتمالا بعد از رفتن شاهسون خودش را بیرون کشیده و بعد از آن به دست یکی از این طالبان کشته شده احتمالا خود طالبان هم نمی دانسته که او کیست و بعد از آن یک جا دفن شده وقتی هم پیکر را تحویل می دادند یازده تا بوده ولی یکی ایرانی نبوده چون ایران درخواست یازده تا از پیکرها را داده و افغانستان هم یازده تا تحویل داده است.

در ادامه سوال شد که آیا واقعا ناجی شاهسون زن بوده یا به اقتضای فیلم بوده؟که برزیده پاسخ گفت: شما خانومها خودتان را دست کم گرفتید! واقعا ناجی شاهسون یک خانم افغانی بوده که در بسیاری از مشکلات خود را وسط شاهسون و طالبان می اندازد و از او محافظت می کند بچه ای که در فیلم می بینید از این خیلی کوچکتر است و از او به عنوان پوشش استفاده می کند.

می خواستیم در فیلم بی گناهی شاهسون نشان داده شود

کارگردان فیلم مزارشریف در پاسخ به این سوال که آیا تمام واقعیت را بیان کردید یا دخل و تصرفی هم در داستان داشتید؟ اظهار داشت: تا جایی که توانستیم همه مسائل را بیان کردیم. یک جاهایی را واقعا نمی شد بیان کرد. خیلی جنایت های بزرگی اتفاق افتاده بود.خیلی مسائل دیگر هم بوده که برای اینکه برای آقای شاهسون و خوانواده شان مشکلی پیش نیاد مطرح نشده است.

برزیده به این سوال که آیا واقعا شاهسون توی اتاق پنهان شده و بعد تیر به پایش زده یا این که واقعا از اول تیر خورده را اینگونه پاسخ داد که: خوب خیلی ها به بی گناهی شاهسون شک دارند. شاهسون در فیلم حرف های طالبان را شنود می کند و وظیفه حفظ جان دیپلمات های آنجا را بر عهده دارد و به مرکز هشدار می دهد و مرکز توجه نمی کند و به دلیل بی توجهی آنها یازده تن از دیپلمات ها ی ما کشته می شوند و به مدت سی و سه روز مفقود می گردند و شاهسون وقتی برمی گردد بعد ها به خاطر بی مهری هایی که در حقش او می شود باز نشست شده و در مشهد کشاورزی می کند و ما می خواستیم در فیلم هم شک و شبهات و هم بی گناهی شاهسون نشان داده شود.

به من گفتند فیلم نساز قرار است طالبان را به رسمیت بشناسیم

در ادامه از کارگردان مزارشریف سوال شد چرا آن موقع ایرانی ها آنجا ماندند و واقعا تقصیر کی بوده و او اظهار داشت: مزارشریف شهر شیعه نشین است .جایی که اعتقاد دارند امام علی دفن هستند. جسارت طالبان به مقدسات شیعه باعث میشود مردم افغان با آنها درگیر و تعدادی از طالبان کشته شوند و تعدادی فراری. شهر به دست مردم می افتد و آنها حمله می کنند به سفارت پاکستان چون می دانستند طالبان نوچه های پاکستان هستند. ایران تلاش می کند این اتفاق نیفتد ولی این اتفاق می افتد و سرکنسولگرشان کشته می شود و یک جریان خودجوش تصمیم میگیرند انتقام بگیرند بچه های ماهم آنجا بودند و افغان ها اطمینان میدهند اتفاقی نمی افتد و این یکی از دلایلی است که ما به آنها معترض هستیم که این هم مسئله ای هست که چرا وقتی یک دولتی تعهد داده که اتفاقی نمی افتد راحت دست از تعهدش می کشد و این اتفاق می افتد.

برزیده افزود: اصولا پاکستان دوست ندارد افغانستان ارام بگیرد و یک دولت مرکزی قدرتمند داشته باشد چون به کمک انگلیس چند تا از استان های افغانستان را به صورت غیر قانونی مصادره کردند و طالبان هم نمی خواست اصلا با ایران بجنگد به خاطر اینکه ایران تجربه ۸سال دفاع مقدس را داشت و از نظر محاسبات جنگی قدرتمند محسوب می شد. حتی طالبان پالسهایی فرستاده بود که با ایران ارتباط برقرار کنه . متاسفانه طی تحقیقات آن سالهای من یکی ازمخالفان ساخت این فیلم که از مسئولان کشور بود گفت برای چه می خواهی این فیلم را بسازی ما داریم با طالبان ارتباط برقرار می کنیم و می خواهیم او را به رسمیت بشناسیم و دوست نداریم چنین موضوعی بیان بشود . به همین دلایل بعید بود از آنها بخواهند چنین خبطی را بکنند .برعکس پاکستان، بدش نمی آمد کشور مقتدری که میتواند برایش خطرناک باشد را با یک جنگ ناخواسته تضعیف کند و افغانستان هم که می خواست ارام نباشد و جنگ بین این ۲کشور برایش سودمند بود.همه این دلایل باعث میشود ما بگوییم کار پاکستان بوده است.

شاهسون ماجرایی دارد که اگر ما در فیلم می آوردیم کسی باور نمی کرد

در ادامه یکی از حضار افغانستانی به کارگردان فیلم مزار شریف گفت که شما گفتید همه افغانی هایی که در ایران زندگی میکنند کم سواد و مجرم اند و آیا از این حرفتان دفاع می کنید؟ که برزیده پاسخ داد: من این حرف را نزدم. نگفتم همه آنها. گفتم ما برای این رفتار خوبی با آنها نداریم چون با بعضی از آنها مواجه شدیم که این مشکلات را داشتند .ایرانی ها هم همین طور اند .بعضی از آنها قاچاق مواد می کنند و میروند مالزی. من خودم رفته بودم سنگاپور چمدان من را فقط گشتند از بین آن همه کشور مختلف که آمده بودند.این خیلی حس بدی دارد. من اصلا قصد جسارت به برادران و خواهران افغان نداشتم بلکه می خواستم دفاع کنم که به همان دلیلی که در مالزی با چند تا ایرانی به اصطلاح قالتاق از هرلحاظ برخورد کردند و ما واقعا متاسفیم و ما دوست نداریم که این چهره از ما در دنیا معرفی بشود.

خواهر خوبم در ایران هستند افغانی هایی که از سر ناچاری کارهای خلافی انجام می دهند و ما تصورمان این است که همه همینطور هستند که نیست و ما توی فیلم هم سعی کردیم این را بگوییم .من اگر بد صحبت کردم از شما و جمع عذر می خواهم. قطعا این جمع که جمع فرهیخته و دانشگاهی است بری است از اینکه موضع نژاد پرستانه داشته باشد .بنده هم به یچ وجه چنین موضعی ندارم و عذرخواهی می کنم اگه سوء تفاهم شده من می خواستم دفاع کنم.

برزیده در پایان گفت: بگذارید اصلا این را بگویم که آقای شاهسون یک ماجرایی دارد که اگر ما در فیلم می آوردیم می گفتند این فیلم هندی است و باور نمی کردند و متهم می شدیم.