به گزارش سوره سینما ،بهروز افخمی در سرمقاله برنامه «هفت» گفت: حجت الله ایوبی نخستین کسی بود که اظهار کرد برنامه «هفت» را نمی بیند، چون وقت ندارد و باید شب ها زود بخوابد. بعد از ایوبی، همه به این فراست افتادند که این بهترین راه برای نقد «هفت» است. آنها بعد از هر نقد می گفتند البته ما «هفت» را تاکنون ندیده ایم. چگونه کسی که ما را ندیده، از ما متنفر است؟!

افخمی در ادامه برنامه و در بخش گفتگوی ویژه میزبان بیژن نوباوه، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی بود تا با او درباره وضعیت قانون گذاری در سینمای ایران و اختیارات مجلس در تصمیمات سینمایی کشور بحث کند. نوباوه در این گفتگو بیان داشت: موضوع ما در سینمای ایران فراتر از یک دولت و مجلس است. من دو دوره در کمیسیون فرهنگی مجلس حضور دارم، همواره فیلم هایی ساخته می شد که فروش نمی رفت و بعد فیلمساز به سراغ ما می آمد و می گفت اگر ممکن است به من کمک کنید تا هزینه تولید فیلمم تامین شود. این مشکلت همیشه بوده و ربطی به این دولت و آن دولت ندارد. اشکال جای دیگری است.

در ادامه بهروز افخمی بیان داشت: تازه کل این فیلم ها ۵ درصد تماشاگران بالقوه را جذب می کند و ۹۵ درصد تماشاگران اصلا سینما نمی روند.

وی در تشریح این سخن افزود: تاکنون نگاه جشنواره ای بر سینمای ما حاکم بوده است یا خیر؟! مخاطب در سینمای ما چیزی را می خواهد که فیلمساز نمی سازد. ساختار غلط موجب آن شده است که او چشم به جشنواره های خارجی ببندد. امروز فیلمساز ما نگاه مخاطب محور و اقتصادی ندارد. نگاهش به آن سوی مرزهاست نگاهش به جشنواره های کن و برلین و… است که چه می شود. تازه او با رانت دولتی این فیلم ها را ساخته است. اگر این نظارت است، که سینما را به راه غلط کشانده است. چرا باید دولت بودجه حمایتی خود را صرف کسانی کند که هیچ چیز را قبول ندارند و علیه حاکمیت فیلم می سازند؟ فیلمساز باید فیلم خودش را بسازد، با پول و سرمایه خود نیز بسازد، بعد حکومت اجازه دارد آن را تائید یا ممیزی کند.

نوباوه افزود: در برخی از کشورها اتحادیه هایی دارند که پیش از حاکمیت عمل می کنند و فیلم ها را ممیزی می کنند. قوه مثبت ما در حوزه فرهنگی دنیا، قوه خوب فیلمسازی ماست، اما امروز از این قوه به خوبی استفاده نمی شود.

این عضو کمیسیون فرهنگی مجلس ادامه داد: در ایسلند با ۳۰۰ هزار جمعیت هر نفر در سال بیش از ۵ بار به سینما می رود. این آمار در آمریکا ۴.۵ بار برای هر نفر است. در هندوستان ۳.۶ و در ایران ۰.۲۲ درصد! یعنی هر ایرانی تقریبا هر ۷ الی ۸ سال یکبار به سینما می رود. این سینما حتی اگر صنعت باشد، صنعتی ورشکسته است!

وی با اشاره به فیلم سینمایی «اخراجی ها» اثر مسعود ده نمکی افزود: من از فیلم «اخراجی ها» نام می برم. برخی همان زمان آن را فیلم سطح پائین و نازلی می نامیدند، اما مگر بد است که فیلمی این میزان اقبال داشته باشد و مردم را به سینماها بکشاند؟ یا فیلم سینمایی «کلاه قرمزی» و … . در آمریکا نیز فیلم های اکشن، انیمیشن یا فانتزی است که صنعت سینما را حفظ کرده و مخاطب پسند است. اگر می خواهیم درباره سینمای صنعتی صحبت کنیم، باید مثل کالایی با آن برخورد کنیم که قرار است به ذائقه مخاطب خوش بیاید و خریدار داشته باشد، نه آنکه صرفا در جشنواره های خارجی جایزه بگیرد.

نوباوه افزود: یکی از تهیه کنندگانی که اخیرا فیلمش اکران شد و دو زار هم فروش نکرد به من گفت چگونه می توانی به من کمک کنی؟ گفتم همین که سکوت می کنم بزرگترین کمک است. تو مخاطب را نتوانستی به سینماها بکشانی. شما که چرا کمک نمی کنید، در همین فیلم هایی که با پول دولتی ساخته می شود می بینیم مخاطبی جذب نمی شود و نتیجه نمی دهد.

در ادامه برنامه بهروز افخمی اظهار داشت: من معتقدم اصل در ابتدا باید این باشد که دولت کمکی نکند. و دولت از سینماگری که حاضر است مسئولیت کار خود را از ابتدا خود قبول کند، تعهد بگیرد و تنها در مرحله پروانه نمایش بر او نظارت کند. در این صورت فیلمساز خصوصی به سراغ ساخت فیلمی می رود که مخاطب پسند باشد و بازگشت سرمایه داشته باشد. در این صورت اگر فیلمی نظیر فیلم «عروس» من بتواند به میزان امروز جامعه ما ۱۲ میلیون مخاطب جذب کند، اگر بلیط هر نفر ۵ هزار تومان فرض کنیم در این صورت ۶۰ میلیارد تومان می فروشد. در این صنعت است که سینماگر حتی می تواند مالیات نیز بدهد. اما امروز تمایل سلایق ساخت فیلم در شورای پروانه ساخت کنترل می شود و سینماگر به سمت ساخت فیلم های غیراقتصادی سوق داده می شود.

در ادامه بیژن نوباوه بیان داشت: ایده آل ما نیز این است که برسیم به جایی که اگر حاکمیت بناست حمایت کند از فیلم هایی حمایت کند که در راستای اهداف خود است. والا باقی فیلمسازان بروند فیلم خود را بسازند اما نهایتا باید پاسخگوی حاکمیت باشند.

افخمی فیلمساز امروز را بی توجه به سود اقتصادی در فیلمهای خود خواند و گفت: از نوع فیلمسازی که امروز در ایران فعالیت می کند پیگیری اهداف نظام که هیچ، حتی ساخت فیلم پرمخاطب و پول درآوردن از این سینما را نباید انتظار داشت. برای او چیزهای دیگری نظیر کسب شهرت و اعتبارگرفتن در سینمای روشنفکرانه – که در همه جای دنیا کمتر از ۵ درصد کل بازار سینما را تشکیل می دهد-، روی فرش قرمز رفتن و جایزه گرفتن مهم تر شده است.

افخمی در ادامه گفت: از کارگردانانی مثل من که به سن بازنشستگی رسیده ایم و انرژی نداریم، توقع نمی رود فیلم پرتحرک و اکشن بسازیم و از رده خارج شده ایم. فیلمسازان جوان نیز تربیت شده اند که در پی کسب شهرت در بازیگری یا کارگردانی – که وجهه ای سلبریتی مثل بازیگری پیدا کرده است – باشند. فیلمسازی نیز آن قدر ساده شده است که می شود در یک تاکسی نشست و با یک گوشی موبایل هم فیلم ساخت و رفت در جشنواره خارجی جایزه نیز گرفت.

وی ادامه داد: کاری که کمیسیون فرهنگی می تواند انجام دهد این است که روی نسل نوجوانی که هنوز تربیت نشده اند، سرمایه گذاری کند و به آنها عادت بدهد تا ریسک شخصی کنند و پول بیاورند و سینما را مثل صنعت ببینند تا مخاطب ها را به سینما بکشاند. شرایط فعلی اصلا ارزش نظارت ندارد. آنقد بی ارزش شده است که قابل کنترل هم نیست.

نوباوه در پاسخ به اظهارات بهروز افخمی گفت: این نگاه امروز وجود دارد. هم اکنون جشنواره عمار در حال برگزاری است که این شکل نگاه در آن وجود دارد. ما در کمیسیون فرهنگی آمدیم برای این جشنواره یک و نیم میلیارد تومان در بودجه سال ۹۴ در نظر گرفتیم، اما یک ریال به آنها پرداخته نشد. این جشنواره با حداقل ها در حال برگزاری است. این را با جشنواره فجر مقایسه کنید. در جشنواره فیلم عمار، سینماحقیقت و سینمای مقاومت، به غیر از جشنواره حقیقت به کدام یک از جشنواره های دیگر آقای ایوبی کمک می کند؟ این جریان فکری وجود دارد.

در ادامه افخمی بیان داشت: مشکل تنها با حمایت حل نمی شود. در سیستم کنونی بهترین این فیلم ها باید در ابتدا سلیقه شورای پروانه ساخت را جلب کند. یعنی اول سناریو را ببرند تا آقایون بپسندند. آنها هم که برخوردشان با فیلم های کمدی و کودکان که با تحقیر همراه است که شما مبتذل ساز هستید. این برخوردهای تحقیرآمیز نتیجه اش این می شود که فیلم هایی از این شورا بیرون می آید که مخاطب نمی پسندد. در نتیجه برای حفظ دم و دستگاه و تشکیلات خود این بساط باید ادامه پیدا کند. این بساط پول هم لازم دارد تا ضرر فیلم ها را بپوشاند و فیلمسازها را به این دستگاه وابسته نگه دارد. به نظر تنها این نیست که شما تنها در جشنواره عمار و حقیقت جوانان را تشویق کنید، بلکه باید کاری کنید موانع را از جلوی کسانی که می توانند مسئولیت قبول کنند برطرف کنید.

نوباوه در پاسخ به افخمی گفت: معمولا حرف ها را سیاسی می کنند، اما اگر بخواهیم آمار بدهیم الان سومین سالی است که این دولت جشنواره فجر برگزار می کند. اما هر سال بدتر می شود و این دوره جشنواره از سال های قبل بدتر خواهد بود. چون می بینیم چند درصد از فیلم های موفق جشنواره فجر پارسال اکران شد و آنها که اکران شدند چقدر موفق بودند؟! ولی نمی خواهند این را بفهمند که این سیستم اشکال دارد. من سازمان سینمایی را قبول دارم اما سیستم باید اصلاح شود.

افخمی در پاسخ به نوباوه که گفت، من سازمان سینمایی را قبول دارم اظهار کرد: شما چرا سازمان سینمایی را قبول دارید؟ چرا نباید سازمان سینمایی به دو اتاق تبدیل شود؟ اگر سازمان سینمایی می خواهد فیلمی ساخته شود که با مردم ارتباط برقرار کند باید دستگاه خود را جمع کند.

نوباوه پاسخ داد: من شخصیت حقوقی آن را می گویم قبول دارم. نه آنکه عملکرد آن را می پذیرم! نگاه شما نگاه صنفی و روشی است که من کاملا قبول دارم. اما من می گویم ضعفی که فیلمساز ما دارد در نگاه اولیه اش دچار مشکل است. بحث اصلی سینمای ما این است که سینماگر ما نسبت به مسائل واقعی جامعه بی تفاوت است.

افخمی در ادامه گفت: نسل عمار و حقیقت کسانی هستند که زندگی و مردم واقعی را می شناسند. اما باید از اینها مراقبت کرد که نروند زیر دست شورای پروانه ساخت که سلیقه شان کهنه شده است و مردم تابه حال هرچه فیلمنامه زیر دست این شورا بیرون آمده را دیده اند و چند سال است که دیگر دوست ندارند ببینند. امروز تعداد تماشای از ۴ درصد مردم ایران پایئن تر آمده است.

نوباوه در ادامه بیان داشت: ما باید در این سیاست گذاری تجدیدنظر کنیم. نقش مجلس امروز محصور در برداشت های سیاسی است که هرچه تصمیم گیری کنیم برداشت نادرست می شود. برای رفتن به سمت سینمای مخاطب محور و اقتصادی سازمان سینمایی باید حمایت ها را به حداقل برساند یا راه جداگانه ای برای کسانی که حمایت نمی خواهند باز شود و به شرط تعهد که اگر فیلم آنها پروانه نمایش نگرفت، شکایتی نکنند.

این عضو کمیسیون فرهنگی مجلس در پاسخ به این سوال که با تشدید نظارت موافقت است یا با واگذاری نظارت به خود سینماگران گفت: ما قطعا در مورد پخش نظر داریم. همه جای دنیا هم این نظر را دارند. حاکمیت این وظیفه و حق را دارد. این باید برای فیلمساز تفهیم شود. چیزی نباید سازد که قابل پخش نباشد. طبیعی است تا رسیدن به این یک دوران نقاحتی داریم. اما به نظرم این می تواند تجربه موفقی برای آینده سینمای ایران باشد. ما بسیاری از فیلم ها را دوست داریم در سینما ببینیم و برخی از فیلم ها را دوست نداریم در سینما ببینیم. یعنی سینما مخاطب خاص دارد.

وی ادامه داد: در دوره قبل پروژه لاله را به کمیسیون مجلس آوردند و من گفتم این فیلم به درد ما نمی خورد. تفکر حاکم بر این فیلم تفکر فمنیستی است. حرف این فیلم در نظام فکری و اخلاقی ما نمی گنجد. ۷ میلیارد هزینه این فیلم کردند و به جایی هم نرسید. به آقای شمقدری رئیس سازمان سینمایی وقت گفتم می خواهید با این فیلم چه کنید؟ اینها می گفتند از جاهای دیگر فشار می آید. بالاخره سازمان سینمایی باید مسئولیت هایی را قبول کند! این یک بام و دو هوا در سینمای ما جواب نمی دهد. اگر من نخواهم می توانم این فشار را تحمل نکنم، حتی اگر از سوی رئیس جمهور باشد. اگر فشار می آید چرا عوامل را تو انتخاب کردی؟ پس تو دوست داری این فشار وارد شود و تو در حاشیه بنشینی.

نوباوه درخصوص شایعاتی مبنی بر فشار از سوی کمیسیون فرهنگی مجلس بر سازمان سینمایی گفت: آنها که می گویند کمیسیون فرهنگی بر سازمان سینمایی فشار می آورد شما دو مورد از این فشارها را بگوئید. ما براساس قانون حرف می زنیم.

وی در انتهای گفتگوی خود در خصوص فیلم توقیف شده «خانه دختر» گفت: سازمان سینمایی در این خصوص مسئولیت دارد. مسئولیتش را بپذیرد و فیلم را اکران کند. ما در خصوص تخطی از قانون با او برخورد می کنیم. این نهایت ایده آل نظام است که وزارت ارشاد خود تصمیم بگیرد و خود مسئولیت قبول کند. این ربطی به کمیسیون فرهنگی ندارد. اگر چنین کند خیلی خوب است، اما آیا چنین می کنند؟! اینکه بر گردن کمیسیون فرهنگی مجلس می اندازند، برای این است که از عواقبش می ترسند؟ وزارت ارشاد از صفر تا صد مسئولیت آن را برعهده گیرد. در هیچ کجا کمیسیون فرهنگی ورودی این چنینی نکرده است، اما باید به ما پاسخگو باشند.

در ادامه برنامه گزارشی از پشت صحنه فیلم سینمایی «ناردون» به کارگردانی فریدون حسن پور پخش شد. در این گزارش که از محل لوکیشن این فیلم در لاهیجان تهیه شده است، با عوامل این فیلم سینمایی گفتگو شد. این گزارش نخستین گزارش از پشت صحنه این فیلم سینمایی به شمار می رود.

«هفت» در بخش «سینماکلاسیک» خود میزبان مهدی فخیم زاده، نویسنده و کارگردان بود و با او به بررسی یکی از سکانس های اکشن کلاسیک سینمای جهان پرداخت. همچنین کتاب «سینما و من» نوشته مهدی فخیم زاده در بخشی «معرفی کتاب» به بحث و بررسی گذاشته شد.

در ادامه برنامه «هفت» مسعود فراستی در میز نقد خود و در بخش نقد فیلم های خارجی با حضور سیدناصر هاشم زاده، منتقد سینما به نقد و بررسی فیلم سینمایی «Ex Machina» پرداخت. همچنین فراستی در بخش نقد فیلم های ایرانی با حضور سیدمحمد حسینی، منتقد سینما فیلم سینمایی «شیفت شب» به کارگردانی نیکی کریمی را نقد و بررسی کرد.

دور تازه برنامه سینمایی هفت هر هفته جمعه شب ها با اجرا، سردبیری و تهیه کنندگی بهروز افخمی روی آنتن شبکه سه سیما می رود.