تهیهکننده «دربند» مدیریت سینما را چیزی بیش از تصمیمات فردی دانست و تأکید کرد کسی نمیتواند پرچمدار سینما باشد.
سوره سینما-آبان عسکری: امیر سمواتی یکی از موفقترین تهیهکنندگان سینما امسال با فیلم سینمایی «دربند» بار دیگر نام خود را بر سر زبانها انداخت. درباره مدیریت سینما و تفکری که در تهیهکنندگی دنبال میکند نظرات جالب و متفاوتی دارد. گفتگوی سوره سینما با این تهیهکننده درباره سینما در سالی که گذشت را میخوانید.
اگر بخواهید به طور کلی نقاط ضعف و قوت مدیریت سینما را در سالی که گذشت تحلیل کنید، چه خواهید گفت؟
امیر سمواتی: به اعتقاد من سینما ربطی به اشخاص ندارد. سینما هم مثل ما تهیهکنندگان و کارگردانان که یک سال پرکاریم و مدتی بیکار، فراز و فرود دارد و مسیر خودش را طی میکند بدون اینکه وابسته به اشخاص باشد.
یعنی مدیریت نمیتواند مسیر سینما را تحت تأثیر قرار دهد؟
منظورم این است که نه کسی پرچمدار سینماست و نه کسی میتواند پرچمش را پایین بیاورد. سینما مسیر خودش را طی میکند فقط مهم این است که در این مسیر چه چیزی را به آن اضافه یا کم میکنیم. ولی ذات سینما مثل تمام هنرهای دیگر فراتر از تصمیمات شخصی است. اگر تاریخ سینما را مرور کنیم چیزی از بحرانها و شرایط خاص تولید یک فیلم نمیبینیم و به یاد نمیآوریم آن چه به یاد میماند خود فیلم است. خود فیلم و تمام احساسی که عرضه میکند. اگر با افقی وسیع به سینما و مسائل کلیاش نگاه کنیم جای حرف و حدیث باقی نمیماند.
پس برای شما فرق نمیکند چه کسی در رأس مدیریت سینما باشد. درست است؟
بله. هیچگاه برای من مهم نبوده است که چه کسی سکان را به دست گرفته است. سینما اساسا در اختیار تهیهکنندگان است. اندیشهای که تهیهکنندگان دارند سینما را هدایت میکند. فیلم سفارشی بی معناست. همه میدانند که یک فیلم سفارشی که از دل برنیامده باشد نمیتواند جایی در تاریخ سینما برای خود به دست بیاورد. کسی که به زیارت امام رضا میرود و دچار حالتی معنوی میشود میتواند بنا به حس عمیقی که از زیارت دریافت کرده فیلمی درباره امام رضا (ع) بسازد ولی اینکه به هر که رسیدیم بگوییم فیلمی درباره امام رضا بساز، نه به امام رضا خدمت کردهایم نه فیلم ساختهایم.
به هر حال مدیران برای سینما تصمیم میگیرند. این تصمیمها گاهی هنرمندان را اذیت میکند. چه طور میتوان نسبت به این فضا بیتفاوت بود و فقط فیلم ساخت؟
ببینید جلسات مدیران برگزار میشود و مصوباتی هم دارد. اما هیچ فیلمی در دل این جلسات متولد نخواهد شد. سینما در جای دیگری نطفه میبندد و به منصه ظهور میرسد. این نقطه، اندیشه و تفکری است که همه ما در ساخت فیلم دنبال میکنیم. این اندیشه مسیر سینما را تعیین میکند. اگر از این منظر نگاه کنیم رفت و آمد مدیران در عرصه مدیریت کماهمیت خواهد بود. من همیشه مسیر خودم را میروم. در بحثهای مدیریتی دخالت نمیکنم. چون میدانم عمرم ارزشی بیش از اینها دارد. سعی میکنم انرژیام را در فیلمی که میسازم متمرکز کنم.
چه فیلمهایی در سال ۹۱ دیدید و نظرتان را جلب کرد؟
متأسفانه امسال اصلا فیلم ندیدم و از این بابت خودم را نمیبخشم. در زمان، جشنواره فجر درگیر فیلمبرداری «پنج ستاره» بودم به همین دلیل نتوانستم در جشنواره جز «دربند» فیلم دیگری ببینم. امیدوارم فرصتی پیش بیاد که بتوانم فیلمها را ببینم.
کمی زود است که این سؤال را بپرسم ولی «دربند» را برای شرکت در اسکار مناسب میدانید؟ تلاشی برای این اتفاق میکنید
من که بدم نمیآید. تلاشم را میکنم. باعث افتخار من است که «دربند» برای اسکار معرفی شود. ولی حدس میزنم به خاطر حواشی اسکار و فیلم «آرگو»، اسکار سال آینده تحریم شود و فیلمی به اسکار از طرف ایران فرستاده نشود.