سوره سینما

پایگاه خبری-تحلیلی سینمای ایران و جهان

sourehcinema
تاریخ انتشار:۲۶ فروردین ۱۳۹۲ در ۱:۴۹ ب.ظ چاپ مطلب
ویژه برنامه‌های روز هنر انقلاب اسلامی/

جنس وجودی هنر انقلاب، کلام نور است

hoze

نشست هنرهای تجسمی و انقلاب اسلامی ویژه «روز هنر انقلاب اسلامی» امروز دوشنبه ۲۶ فروردین در تماشاخانه مهر حوزه هنری برگزار شد.

نشست هنرهای تجسمی و انقلاب اسلامی ویژه «روز هنر انقلاب اسلامی» امروز دوشنبه ۲۶ فروردین در تماشاخانه مهر حوزه هنری برگزار شد.

سوره سینما- به گزارش پایگاه خبری حوزه هنری، همزمان با روز هنر انقلاب اسلامی و روز شهادت شهید سید مرتضی آوینی، نشست هنرهای تجسمی و انقلاب اسلامی ویژه «روز هنر انقلاب اسلامی» با حضور محمد خزایی، دکتر مرتضی حیدری، عبدالحمید قدیریان، دکتر مرتضی گودرزی دیباج و جمعی از هنرمندان مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری، امروز دوشنبه ۲۶ فروردین در تماشاخانه مهر حوزه هنری برگزار شد. در ابتدای این نشست دکتر مرتضی حیدری گفت: ما در جایی قرار گرفته ایم که بعضی از خاطرات جالب، متنوع و بعضی از این خاطرات تاسف بر انگیز است. اما چرا تاسف برانگیز؟ حوزه هنری جای مقدسی بوده است که هنرمندان خود جوش و انقلابی و فرزندان خوب حضرت روح الله به طور طبیعی دور هم جمع شده اند و یک محفل هنری و در عین حال انقلابی را پی گرفته اند که ثمره این بنا شاید از همان نقطه آغاز است.

وی ادامه داد: ما تصوری از مجموعه های هنری در طول تاریخ داشته ایم. دوره صفویه را یک دوره باشکوه می دانیم. میراث فرهنگی به جا مانده از آن دوره در حوزه های فقه و ادب، هنر، معماری، نگارگری، خوشنویسی و … نشانه ممتاز و برجسته این زمینه‌ها در آن دوره است. وقتی به عقب تر از این دوره یعنی به مکتب هرات نگاهی می اندازیم می بینیم که این مکتب زمینه ساز این حرکت با شکوه است که تجلی آن، در دوره صفویه نمود پیدا کرده است.  از حضرت امام صادق (ع) در مفتاح الحیات جمله ای داریم که فرمودند: «حسن هم جواری شهرها را آباد و عمر را افزون می سازد». هنر توسط یک فرد ساخته نمی شود اگر چه استثنایی هم چون ابوالقاسم فردوسی وجود دارد. در حوزه هنری به طور طبیعی و آرام آرام، افراد همدیگر را پیدا کردند.

وی با بیان اینکه زمانی که در حوزه هنری نقاشی می کشیدیم در جای دیگر شب شعری برگزار می شد، خاطرنشان کرد: رسول ملاقلی پور در عبور از کنار نقاشان توانست ترکیب بندی را بیاموزد تا بعد در سینما به کار برد. اما جای تاسف دارد که این با هم بودن و حسن هم جواری را از دست داده ایم. هنرمندانی چون چلیپا، عالی و … از حوزه هنری نگهبانی کرده اند و حوزه را نظام داده اند. جای تاسف دارد که چرا این هنرمندان امروز در حوزه هنری حضور ندارند و چه کسی رغبت حضور آن ها را در حوزه از بین برد. امیدوارم به همت دکتر گودرزی دیباج و جناب مومنی این تجمع دوباره صورت بگیرد.

در ادامه این نشست محمد خزایی با اشاره به آثاری که در هنرهای تجسمی ارائه می شود، گفت: معمولا به سه طریق هنرمند این آثار را ارائه و مخاطب دریافت می کند. اول اینکه یک اثر تجسمی به صورت طبیعت بازنمایی شود یا هنرمند به صورت تجریدی هر جایی را که نیاز نباشد حذف می کند و به صورت ساده تر ارائه می دهد و برداشت سوم ارائه اثر به صورت نمادین است. در هنرهای تجسمی ما در برخی از این سه طریق خوب کار شده است و برخی جاها کمرنگ تر است. تاریخ نویسان فرنگی یکی از دلایل ندشتن توفیق طبیعت گرایی در هنر ما را به اسلام نسبت داده اند که هنرمندان ما این خلا را با تزیین و نقش‌های تجریدی و فرم های نمادین پر کرده اند.

خزایی افزود: در این جا این سوال مطرح می شود که آثار ارائه شده در سیلک کاشان که کاملا به صورت تجریدی است آیا اسلامی در آن زمان وجود داشته است؟ وی با اشاره به اینکه وجه نمادین و تجریدی آثار هنری در اوایل انقلاب جایگاه خاصی دارد، اذعان کرد: با نگاه به پوستر گودرزی می بینیم که در تابلوی او رزمنده هایی در حال عبور هستند و گرد و غباری زمینی به یک گرد و غبار آسمانی و به گل های زیبایی تبدیل می شود که روی سر رزمندگان در حال باریدن است.  در پوستر دیگری از شریفی رزمنده ای را می بینیم که در حال وضو گرفتن است و تصویری که در آب افتاده، چهره خورشید و نه چهره خود شخص است که این نمادین بودن آثار را می رساند.

سخنران بعدی این مراسم عبدالحمید قدیریان بود که در ابتدای صحبت های خود گفت: امام ترجمان جدیدی از اسلام مطرح کرد. اگر اسلام تعریف جهان بینی را پالایش روح و خوب بودن و رعایت مسایل شرعی می دانست، امام عنصر دیگری را به آن اضافه کرد و به این موضوع رفعت داد. امام اعلام کرد که همه پیامبران برای ایجاد حکومت آمدند. وقتی با این منظر نگاه می کنیم هنر شکل دیگری می گیرد.  باید در فضایی به هنر انقلاب نگاه کرد که عده ای از جوانان سعی کردند در فضای انقلاب و جنگ همدلی کنند و خواستند به نوعی در صف مقدم باشند. هر کسی به اندازه توان خود فعالیت کرد تا در این صف دیده شود.  تعدادی از جوانان هم در راستای فضای ظلم ستیزی که امام ایجاد کرده بود توان نقاشی کشیدن و شعر گفتن و موسیقی را داشتند لذا به این وادی آمدند. اما نگرانی هم وجود داشت که یک سری از بینش هایی که زیاده از حد محدودیت ایجاد می کنند، مجسمه سازی و نقاشی را حرام اعلام کنند.

وی بیان کرد: رهبر انقلاب که در آن زمان سمت های دیگری داشت به همراه گروهی از روحانیون کمک کردند که گروهی از هنرمندان دور هم جمع شدند.  جنس وجودی هنر انقلاب، جنس وجودی هنر غرب نیست بلکه کلام نور است.