به گزارش سوره سینما ، برنامه سینمایی «هفت» شب گذشته در بامداد شنبه ۱۷ مهرماه باحضور شهریار بحرانی و عوامل فیلم سینمایی «هیهات» به موضوع «سینمای حماسی» پرداخت.

خطر کاهش فروش فیلم ها در نیمه دوم سال!

بهروز افخمی در ابتدای برنامه با اشاره به فروش ۱۲۰ میلیاردی سینماها در نیمه اول سال گفت: می توان انتظار فروش ۲۰۰ میلیاردی تا پایان سال را داشته باشیم به شرطی که فروش فیلم ها افت نکند که این اتفاق در حال افتادن است. اگر فیلم فروشنده را – که هفته ای یک میلیارد می فروشد – کنار بگذاریم، مجموع فروش فیلم ها به یک و نیم میلیارد هم نمی رسد. به این ترتیب تفاوت بسیاری در شش ماه دوم سال نسبت به اول سال خواهیم داشت.

مجری «هفت» با اشاره به مشکل پخش در ایران گفت: برخی فیلم ها تا ۱۲۰ سالن دارند و دیگر فیلم ها ۵ تا ۶ سالن دارند. از طرفی هم بسیاری از فیلم ها پشت اکران مانده اند و پخش کننده های اصلی مثل آقایان سرتیپی و اسماعیلی باید برای پخش این فیلم ها تلاش کنند و حتی یک سانس در میان هم که شده آن ها را به نمایش بگذارند. فیلم های پرفروش زیادی تا پایان سال باقی نمانده است اما شاید بتوان تنوع در نمایش فیلم ها را جایگزین آن کرد.

تخریب یا ساختن؟!

«هفت» در ادامه میزبان شهریار بحرانی، کارگردان سینما بود تا درباره «سینمای حماسی» با بهروز افخمی گفتگو کند. بحرانی درخصوص عدم موفقیت در تولید فیلم های حماسی در سینمای ایران گفت: اولا سینمای ما نوپا است. ثانیا فرض کنید شما می خواهید ساختمانی بسازید. برای این کار مهندسین خبره این کار را جمع می کنید. حالا من به شما رجوع می کنم و می گویم متخصص خبره ای هستم که در خارج هم تقدیرهای زیادی از من شده است و می توانم زیر ساختمان شما بمب منفجره ای کار بگذارم که این ساختمان از پی به زیبایی فروبریزد! اما شما می گویید نه من قصدم ساختن است! به نظر طرز فکر و نگاه شما باهم متفاوت است. شما به دنبال تولید هستید، نه نابودی!

وی افزود: خداوند نیز در قرآن وقتی از انسان نام می برد از واژه صنع یا ساختن به کار می برد.در هنر نیز این بحث را داریم که باید به دنبال هنر صالحین برویم. برخی از آثار هنری و سینمای ما به دنبال تخریب هستند نه ساختن.

بحرانی: امروز هنرمند کسی است که بتواند تحت پوشش زیبایی، انفجار بزرگی ایجاد کند

کارگردان «ملک سلیمان» با بیان آنکه  امروز هنرمند کسی محسوب می شود که تخریبگر خوبی باشد! افزود: کسی که بتواند تحت پوشش زیبایی، انفجار بزرگی ایجاد کند و بنیان خانواده و ارزش ها را فروبپاشد. مثل کودکی که ساختن را بلد نیست و هر اسباب بازی ای که دستش می دهید، خراب می کند. اما انسان محصول محور آفریده شده است و اساسا به این دنیا آمده است تا ایجاد کند و بسازد! و این محصول سینمای غرب است.

بحرانی افزود: شما از سال ۲۰۱۲ به بعد با فیلم های فاجعه ای در دنیا روبرو هستید که همگی به دنبال نمایش نابودی جهان هستند. فضا، فضای تخریب است و این به لحاظ فلسفی که غرب به دنبال ساختن دنیای جدید بوده است، تفاوت دارد. اما آنها چرا باید چنین فیلم هایی بسازند؟! آیا این ناشی از کودک صفتی غرب است؟ مسئله کمی عمیق تر است. اگر کسی به دنبال تحریب است، فرد مایوس و روان پریشی است. فرهنگ تخریب، که در مقابل فرهنگ الهی قرار دارد، به دنبال مایوس کردن انسان هاست.

این کارگردان اضافه کرد: ما برای مقابله با این فرهنگ و جبهه تهاجم چه کرده ایم؟ ما باید برای فیلم ساختن، بهانه دست خدا بدهیم. فیلم باید حاوی چیزی باشد که در مردم اثر کند. یا به تعبیر امام (ره) هنر دمیدن روح به انسان هاست. یعنی چه؟ یعنی زنده کردن خوابیده ها. برای این کار اولا باید هنرمندان خود واجد این روح باشند و دوم در این مسیر به خودسازی نیاز دارد.

از صحنه های خشن فیلم شما، دشمن بهره می برد!

وی نهایتا بیان داشت: نوجوانان به دنبال حماسه هستند اما نیاز نیست حتما با صحنه های خشونت فیلم را جلو ببریم. من در همه فیلم هایم صحنه های ضرب شمشیر و خشونت را حذف می کردم. چون من فکر می کردم اگر نشان دهم، ذهن مخاطب درگیر نمایش خشونت مادی می شود و از معنای مدنظر من دور می شود. صحنه های خشنی که فیلم شما خلق می کند، دشمن استفاده می کند. داعش استفاده می کند.

«هیهات» فیلم گرانی نبود

«هفت» در ادامه با حضور محمدرضا شفیعی، هادی نائیجی، هادی مقدم دوست و دانش اقباشاوی، تهیه کننده و ۳ کارگردان فیلم ۴ اپیزودی «ههیات» به بررسی این فیلم عاشورایی و حماسی روی پرده پرداخت.

شفیعی در ابتدای این گفتگو بیان داشت: در ابتدا قصد ساخت فیلم نداشتیم. قرار بود جمعی دغدغه مند درخصوص واقعا کربلا دور هم جمع شویم و به این مسئله فکر کنیم. بعد از حدود ۳۰ جلسه به این نتیجه رسیدیم از ایده های موجود، ۴ کارگردان با محتوا، قصه و شخصیت های خود فیلم بسازند. البته تغییرات زیادی کرد تا به «هیهات» رسید.

وی با بیان آنکه «هیهات» علی رغم آنچه نشان می دهد، فیلم گرانی نبود، گفت: اما هرکدام از این قصه ها پروداکشن یک فیلم مستقل سینمایی را دارد.

تهیه کننده «هیهات» با گلایه از تعداد سالن های محدود این فیلم گفت: قول بیشترشدن سالن ها با کم شدن سالن فیلم های کمدی در ماه محرم، هنوز محقق نشده است. لذا پیش بینی برای فروش در وضعیت فعلی سخت است اما به نظر می رسد فیلم در همین مدت کم جای خود را در میان اذهان مخاطب باز کرده است و امیدوارم همزمانی آن با ایام محرم به دیده شدن آن کمک کند.

در ادامه هادی مقدم دوست نیز بیان داشت: اگر قرار بود برای اپیزود خودم نام انتخاب کنم، «روز ورود» را انتخاب می کردم. فیلم من از باقی اپیزودها بیشترین زمان را دارد. در روند تولید اتفاقات خوب و از روی خوش اقبالی برای من زیاد رخ داد و همین برایم بسیار هیجان انگیز بود. مثل بازی دانش اقباشاوی در اپیزود من.

ماجرای حرکت ضریح ساختگی میان مردم بدون اطلاع!

هادی نائیجی، درخصوص اپیزود خود بیان داشت: برای ضبط تصاویر انتقال ضریح امام حسین (ع) به کربلا یکی از نگرانی های ما این بود که نکند نتوانیم مردم و هنرجویان را برای تصویربرداری جمع کنیم و جمعیت خوبی شکل گیرد. یکی از همین شب های تصویربرداری تصمیم گرفتیم ماشین حامل ضریح ساختگی را بدون اطلاع وارد شهر کنیم و بصورت طبیعی به ضبط واکنش مردم بپردازیم. هرچند طبق معمول این اتفاق باعث نگرانی نهادهای امنیتی شهر هم شده بود اما اتفاق جالبی رخ داد و همان رفتار طبیعی شد که ما می خواستیم. گاهی مردم مدام می پرسیدند که دو سال قبل این ضریح از اینجا رفته است و این چیست؟

وی درخصوص بازی حامد بهداد در فیلم نیز گفت: بهداد هم بازی خوبی در فیلم داشت و به خوبی این کامیون بزرگ را کنترل کرد و برای این نقش زحمت زیادی کشید. خلق این ابعاد تصویر برای خود من بسیار جذاب بود.

بهروز افخمی با تمجید از تدوین فیلم “هیهات” گفت: به نظرم بازی حامد بهداد و حمید فرخ نژاد یکی از بهترین بازی های آنها بود. به خصوص بازی صامت حمید فرخ نژاد.

در ادامه محمدرضا شفیعی با بیان آنکه “این تدوین خوب حاصل فرصت زیادی بود که به مدد کنارگذاشتن فیلم توسط آقای حیدری از جشنواره فیلم فجر حاصل شده است” به طرح انتقاد از مدیریت سینمایی پرداخت.

وی خاطرنشان کرد: همچنین از جشنواره های موضوعی نظیر جشنواره مقاومت انتظار بیش از این است. نه توقع ویژه خواری داریم نه توقع اینکه قوانین بخاطر موضوعات زیرپا گذاشته شود. اما حداقل بنده چند رئیس سازمان سینمایی را تاکنون تجربه کرده ام، این همه بی توجهی و بی اعتنایی در دوران آقای ایوبی بی نظیر است!

در زبان چاکریم، در عمل هیچ!

وی ادامه داد: این میزان فقط حرف واقعا عجیب است. آدم از جایی به بعد دیگر احساس می کند یک دغل بازی در میان است. در زبان درخدمتیم و چاکریم؛ اما در عمل هیچ!

کنارگذاشتن «هیهات» از بخش بین الملل مقاومت عجیب است!

تهیه کننده «هیهات» افزود: جدلی در انتخاب داوران و اهدای جوایز نیست. اما اینکه فیلمی را به ناحق از جشنواره فجر کنار بگذارید و پاسخگو نباشند، یک خطای بزرگ است. در جشنواره مقاومت نیز نقد به انتخاب داوران نیست، به هیئت اجرایی جشنواره است. وقتی ما فرمی کلی را پر می کنیم و تقاضای حضور در جشنواره داریم، خیلی عجیب است که فیلمی مثل «ایستاده در غبار» در بخش بین الملل قرار داده می شود اما فیلم هایی مثل «هیهات» و «اروند» از این بخش کنار گذاشته می شوند. در حالی که دو اپیزود «هیهات» در خارج از کشور تولید شده است و اساسا درباره مسئله داعش است که بسیاری از کشورها را تحت تاثیر قرار داده است. ما این مسائل را برای اصلاح بیان می کنیم.

دانش اقباشاوی نیز افزود: از آقای محمد حیدری برای اینکه به «هیهات» این فرصت را دادند تا ما با فراق بال به تکمیل روند فنی فیلم بپردازیم، متشکریم!

شفیعی درخصوص اکران های جهانی «هیهات»‌ بیان داشت: قرار بود این اکران ها از ماه های گذشته در برخی کشورهای منطقه آغاز شود اما به دلیل برخی اتفاقات این مسئله با تاخیر همراه شد. برخی جشنواره ها اصرار کردند که تا فیلم در آنها حضور داشته باشد و اگر این اکران ها رخ می داد، امکان حضور در جشنواره های کلاس A نبود، لذا تصمیم گرفتیم این نمایش ها را کمی به تاخیر بیاندازیم.

پدیده “ال نینو” تمام دکور ما را از بین برد!

در ادامه دانش اقباشاوی درخصوص اپیزود خود گفت: من دوست داشتم اسم «ماه» را برای اپیزودم انتخاب می کردم. هرچند فیلمنامه اولیه من چیز دیگری بود و در دقایق پایانی عوض شد و انرژی زیادی از من گرفت، اما نهایتا اتفاقات خوبی رخ داد.

وی با بیان آنکه رخ دادن پدیده “ال نینو” در حین تصویربرداری، اتفاق عجیبی بود که با لطف خدا سپری شد، گفت: شانس آوردیم که کسی جانش را از دست نداد. اتفاق وحشتناکی بود که از بچه های همان منطقه می گفتند ما تاکنون چیزی چیزی ندیده بودیم. به یک روزه زمین خشک به دریاچه بدل شد و تمام دکور ما را آب برد!

در ادامه شفیعی با بیان آنکه “از روز اول اتفاقاتی رخ می داد که احساس کردیم یا نباید این فیلم را بسازیم یا باید رنج زیادی بکشیم” ادامه داد: در همه اپیزودها اتفاقات عجیبی رخ داد. در اپیزود اقباشاوی، با پدیده “ال نینو” دو سوم داشته هایمان را آب برد! در اپیزود آقای نائیجی در همان پلان اول، دوربین RED به درون آب افتاد! بعد در اپیزود آقای مقدم دوست حجم عظیمی از تجهیزات تصویربرداری ما – که همزمان با ایام اربعین بود – در مرز عراق ضبط شد! و…

اقباشاوی افزود: و مورد آخر نیز آقای حیدری فراموش می کنند که فیلم ما تصویربرداری آن تمام شده است و فکر می کنند ما هنوز در عراق به سر می بریم!

در ادامه مقدم دوست با اشاره به مستند «پل» کار امیرحسین نوروزی گفت: این مستند کمک بسیاری در ساخت فیلمم به من کرد و از سازنده آن متشکرم. اساسا برای نزدیک شدن به واقعیت در فیلمم، فیلم های موبایلی زیادی دیدم.

فیلم حماسی هیچگاه بلااستفاده نیست

مقدم دوست درخصوص فیلم های حماسی بیان داشت: این روزها بیشتر به گیشه و بدست آوردن سرمایه توجه می شود. فیلم بی فروش با فیلم بلااستفاده متفاوت است. فیلم حماسی شاید گیشه موفقی نداشته باشد، اما بالاخره یک روز قابل استفاده می شود. همان نوجوانانی که شما گفتید قطعا مخاطب این نوع فیلم ها خواهند بود.

وی ادامه داد: سیستم تفکر همزمان با سیستم تفکر نوبتی متفاوت است. باید این سیستم و اندام ها به طور همزمان کار کنند. این نمی شود که امروز به سراغ یک مسئله برویم و فردا سراغ مسئله دیگر. این سیستم نیاز دارد تا بطور همزمان مسائل را در نظر گرفت و حل کرد. امروز مدیریت سینمایی کشور دچار این مسئله است.

فیلم حماسی، فیلم افتخارآمیز است

این کارگردان بیان داشت: به نظر فیلم حماسی، به فیلمی گفته می شود که احساس افتخارآمیزی در مخاطبش ایجاد کند و هر فیلم افتخارآمیزی می تواند فیلم حماسی باشد. لذا این نگاه محدود را باید از فیلم حماسی عوض کرد.

اقباشاوی در ادامه داد: اساسا مخاطب فیلم های حماسی از خیابان انقلاب به پایان است تا آبادان! کسانی که از مواجه با مسائل نمی ترسند. همان ها که همیشه در وسط خیابان هستند. به طور مثال فیلم “نیاز” با اینکه فیلم کوچکی ست، خودش یک فیلم حماسی است که احساس افتخارآمیز در مخاطبش ایجاد می کند.

نائیجی نیز اضافه کرد: ما در دوره ای به فیلم آپارتمانی و رئالیزمی روی آوردیم که از فیلم حماسی دور شدیم. بالاخره جنس فیلم حماسی این است که از واقعیت روزمره زندگی کمی دور می شود و روی پرده تصاویر عظیم تری را شاهد هستیم.

شفیعی در انتها بیان داشت: احساس عمومی این است که مخاطب محدودی که امروز مخاطب سینمابروی ما هستند، نوعی خاص از فیلم ها را می پسندند و دیگر سینمای جنگ و دفاع مقدس پرطرفدار نیستند، حال وقتی ما فیلمی می سازیم با این مضامین یعنی اعتناکردن به این مضامین! پس انتظار این است که از فیلم حمایت شود. به طور مثال وقتی ما فیلم «سر به مهر» را ساختیم و جایزه سمیرغ را نیز گرفت، موضوعی بود که اصلا کسی تصورش را هم نمی کرد که فیلمی راجع به نماز موفق شود، اما شد. آن زمان معاون سازمان سینمایی وقت حداقل با من تماس گرفت و گفت چیزی نیاز ندارید. حالا انتظار این است که حداقل یک تماس بگیرند و بگویند نیازی ندارید یا … . اما بی اعتنایی بیداد می کند.